Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 20, 17 May 1877 — Page 1
KA LAHUI HAWAII.
"Ua mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
BUKE III.} HONOLULU, POAHA, MEI 17, 1877. {HELU 20.
KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
Paiia ma kela Poaha me keia Poaha.
H. H. PALEKA, Luna Hooponopono.
He pepa i hoopukaia i kela me keia hebedoma no na Ohana a me na Ekalesia o Hawaii; he mea kokua i ka noho pono ana o na ohana, ka maluhia o kanaka, a me na pomaikai kino a uhane o ka Lahui Hawaii. "Aole paonioni; aole haanui; aole hikiwawe ka huhu; aole noonoo ino."
O na Kumumanao a pau, na Nu Hou o kela me keia ano, na Mare, Hanau, Make, e kakau mai i ka Luna Hooponopono, a e paiia no ke kupono.
Aole e aeia ka pilikino, ke kuamuamu, ka hoino, a me ka huhu, a ua makemakeia ka hoohoihoi, hoolana manao, hoonaauao, a me ka hoopono.
He $1.75 ka auhau o keia pepa no ka makahiki, a he $1.00 no ka hapa makahiki.
E hookaa mua ia ka auhau o ka pepa mamua o ka loaa ana i kekahi mea makemake e lawe.
NO NA OLELO HOOLAHA.
E lawe ana keia pepa i na Olelo Hoolaha a na makamaka, e like me ke kupono, a e lawa pono ai hoi me ka hoohaiki ole i ka huina o na kolamu kukulu manao, no ka uku haahaa.
O kela a me keia makamaka e makemake ana e hoolaha, e hele mai ma ke keena a e hui pu me ka Luna Hooponopono.
Aole e paiia kekahi Olelo Hoolaha ke ole e hookaa mua ia ka auhau.
Eia kekahi, ke noiia aku nei na makamaka e hoouna mau mai i na mea hou; mai hooloihi loa i na palapala; e hai pololei mai i na manao me ke kuawili ole, a e kakau mai me na hua moakaka.
H. H. PALEKA,
Luna Hooponopono.
S. B. DOLE.
LOIO a he Alakai ma na mea pili Kanawai. Ua makaukau oia e pale i na hihia imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni, me ke kakau ana i na Palapala Pili Kanawai, ma ka olelo Hawaii a ma ka olelo Beritania. 1 1y
E. STREHZ,
[AILUENE]
MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o Alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae. 1 1y
WAi Hui o ka Hau!
E IKE IA ka Hale ma ka inoa o "BONANZA" Ke haawi ia aku nei ka poloai i na makamaka keonimana a me na lede o ke kaona Alii, e kipa ae ma ka hale hookipa inu wai momona o ko oukou makamaka nona ka inoa malalo iho, a e loaa no ka hau i hoomomonaia (ICE CREAM) na wai momona o na ano a pau! hoohuihui ia e ka hau iniki o Nuuanu. O keia hale, he hale i hoomakaukauia no na keonimana a he keena nani i hoomakaukau ia no na lede. E kipa mai, a o ka makepono me ka oluolu ke haawi ia'ku, oiai, he makamaka, a he kamaaina no Hawaii nei o JOHN W. CROWELL.
2-1 y (Keoni Koloela.)
Ma ka Hale "BONANZA" ma alanui Moi, mawaena o ka hale kahi umiumi a me ka halekuai o Dillingham ma.
C. H. DICKEY, (Kale Kika,)
LOIO!
A he Luna Kepa i apono ia e ke
Aupuni no ka Apana o Makawao, Maui Hikina.
E HELE NUI mai ka poe a pau i loohia ia me na pilikia pili Kanawai o ka "Ua-ukiu" nei, a na ko oukou makamaka oiaio no e kokua a e hooikaika e hoopau i na pilikia ma na ano a pau o ke Kanawai. 17-1y.
E. O. HALL & SON
[E. O. HOLO MA.]
NA MEA KUAI I NA MEA MAHIAI
NA LOLE, PENA, AILA,
—A ME—
NA ANO LAKO E AE A PAU.
Kihi o Alanui Papu me Moi. 1-1y
KE HOIKE AKU NEI KA MEA NONA KA inoa malalo iho i ka lehulehu o Koloa a me na wahi e ae e kokoke ana, ua makaukau oia i keia manawa e hana i na
KII KAHA NO KE KUKULU HALE
ana a me ka houluulu ana i na lilo, no ka poe e manao ana e kukulu hale. A ua makaukau no hoi e hana Olelo Aelike no ke kukulu hale o na ano a pau, a
HANA KAA O KELA ME KEIA ANO.
O na ano mea hana kamana a pau e loaa no ma ke kahua kahiko, ma Koloa, oia hoi na
PAPA O NA ANO A PAU, PUKA
MOLINA-PUKA ANIANI, KUI,
PENA, AILA, &c. &c.
E kuaiia no ma ke kumukuai haahaa loa. E hoopaeia no ka papa ma na awa pae a pau mai Koloa a hiki i Waimea me ka uku haahaa loa. Aole uku o ke kaha ana i na Kii Hale ke kuaiia ka Papa mai a'u aku.
W. H. WRIGHT.
Koloa, Kauai, Dek. 4, 1876. [51-6m.]
PAPA, PAPA.
AIA MA KAHI O
LEWE RS & DICKSON
(O LUI MA.)
KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Alanui Moi
E LOAA AI NA
PAPA NOUAIKI o kela a me keia ano.
NA PAPA NANI
A PAA NO KE KUKULU ANA I NA HALE.
Na Pani Puka,
Na Puka Aniani,
Na Olepelepe,
Na Pou, na O-a,
Na Papa hele,
Na Papa Ku,
Na Papa Moe.
Na Pili o na ano a pau!
NA PEPA HOONANI,
Na PENA o na wai a pau
Na Kui mai ka nui a ka makalii,
Na Ami-puka,
Na Ami-puka Aniani,
Na Ami o na ano a pau,
NA AILA PENA,
NA AILA HOOMALOO,
NA AILA o na ano a pau.
NA VANIKI
Na mea HOOHINUHINU o na ano a pau.
Na Balaki o kela a me keia ano.
A KE HAI IA AKU NEI KA LONO i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau hoa o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana
—NO KA—
UKU HAAHAA LOA!
like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na makamaka!
A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu
1 a me ka maikai.
Vacation Song.
The Whipporwill. p. 81.
1
Hookani oho oli e,
Ua pau ke kula e,
Kukala like na pokii,
Ka wa hoomaka nei—
Ka wa paani lea nei,
A oli oli e—
Na buke kula, e kapae,
Wa maha oli nei.
C ho.—Ka wa hoomaha, a hauoli e,
Hookani na leo a mele maikai.
2
Aloha i na buke nae
Ke kula hou kakou ;
Ma keia wa e waiho ae,
E maha ka noonoo
Ke mele no ka maha nei,
A holo oli ae,
Paani pu na hoa e,
Paani pono nae.
Cho.—Ka wa hoomaha, &c.
3
E holo ae ma o, ma o,
Ma kahi oli no,
Hooho oli a huro,
A kani ma na puu,
E holo holo i o ia nei,
Ke lele nei na la ;
Hoopiha pono a pau ae,
E pau ka molowa.
Cho.—Ka wa hoomaha, &c.
4
Wa lea nei, aloha e,
Wa oli e maha'i,
Hauoli oli na puuwai,
Hookani oli ae.
E huli, luli, lele no,
I hemo ka luuluu,
I maha no a makaukau
Ke kula hou kakou.
C ho.—Ka wa hoomaha, & c.
HAWAII.
SONG OF TRIUMPH.
Cheerful Voices. p. 130.
1
Eia no ke hui hou
Me ka lanakila no,
Ku a mele oli pu,
Mele oli, halelu.
Hui me ka makaukau,
Me na mele paanaau.
2
E ia na haumana nei,
Na mea nui, na pokii,
Onaona e na lei,
Na lei rose nani e.
Kani no na himeni,
Nahe e ka do re mi.
3
Lilo ma na la i pau
Ma ka imi naauao,
Imi no a imi hou
I pau ae ka naaupo.
Ma ka olelo haole pu,
Paakiki a ane u.
4
Loaa nae, ke namu nei,
A, B, C, Good morning, e
Hooikaika a by and by
Loaa no ke akamai.
Oli na makua nei,
Ko ka makemake e.
HAWAII.
Moolelo o ka Ahahui Euanelio o Hawaii Komohana.
La hana 1. Poakolu 21 o Maraki 1877, Hawai ka Ahahui Euanelio o H. K. ma Lanakila Kainaliu, Kona A. Hawaii, hora 10 o ke kakahiaka me ka haiolelo a ka L. H. Rev. J. Waiamau ma Epeso 6;11.
Ekale sia. Kahu. Elele.
Kekaha, Rev. G. P. Kaonohimaka, Kaiakoili
Kailua & Helani, Rev. J. Waiamau, Meemii
Konawaena, ——— Hoomainoino
Kealakekua, S. W. Papaula, M. Kahooloaa
Pukaana, T. Puuohau, H. G. W. Waiau
Kapalilua, J. W. Kauhane, H. J. Nakea
Waiohinu, ——— ———
Na lala mau, Rev. J. D. Paris, G. W. Waiau, Rev. H. Manase. Haiolelo a ka aha, S. W. Makaike.
Kohoia ma ka balota i L. H., o J. Waiamau, pule ka L. H., kohoia no hoi ma ka balota i K. K. O., o S. W. Papaula.
Kohoia i mau komite imi hana o J. D. Paris, Waiau, Meemii.
Hoike hapa a ke komite. 1 Hapalua hora haipule i ka hoomaka ana o ka aha i kela a i keia halawai ana o ka aha. 2 Hoike Kihapai. 3 Na palapala hoopii. 4 Palapala heluhelu no na ahahui e mai. 5 Ke Kula Hanai Kaikamahine. 6 Kula Kahunapule. 7 Hanai Kahu. 8 Ka hanai pono ana o na Kahu Ekalesia i ka Ekalesia. 9 Ke kulana o na Kahu Ekalesia iloko o na Kula Sabati. 10 Heluhelu Haawina. 11 Ka ulu ana o ka aia a me ka hoomanakii iwaena o na kihapai o kakou. 12 Ka poe kupono i ke alakai ana i na anaina hoomana i ka la Sabati
ma na Kihapai Kahu ole. 13 Na buke o na Ekalesia. 14 Ka nupepa Lahui Hawaii. 15 Na hoahanau malama ole i na oihana a ka Haku. Hoomaka ma ka la apopo ka hapalua hora haipule o ka aha, aponoia ka hoike a ke komite.
Hapaiia ka hoike Kihapai.
Na J. Nakea i heluhelu mai no ke Kihapai o Kapalilua. Hapai ia na palapala hoopii, na ke kakauolelo i heluhelu mai he palapala kahea ia T. Puuohau mai Pukaana mai. Noi ia mai i komite oia o J. D. Paris, G. W. Waiau, G. P. Kaonohimaka, aponoia.
Heluhelu hou ia mai he palapala mai Kapalilua mai e kahea ana ia J. W. Kauhane, waihoia no ma ka lima o kela komite, ae ia.
Heluhelu hou ia mai he palapala mai Waiohinu, Kau mai na kekahi lala o keia aha J. K. Kahuila a kuka nui ka aha no keia mea. A kohoia o H. Manase i komite e hoike aku ua ae ia.
Heluhelu hou ia mai he palapala mai a E. Bond mai ke poo o ke Kula Kaikamahine o Kohala, a ua kuka nui ka aha. Noi ia mai e hoomaha ka aha i hapalua hora, ae ia a pule o G. W. Waiau.
Hoi mai ka aha i ka pau ana o ka hora hoomaha, pule o T. Puuohau.
Hapai hou ka aha i ka noonoo ana no kela palapala mai Kohala mai, a ua kukakuka nui ka aha me na manao ikaika a momona, noi ia mai e waiho ia keia ma ka lima o ka L. H. ua ae ia. Noi ia mai e hoopanee keia aha a halawai hou ma ka la apopo hora 9, ae ia a pule ka L. H.
La hana 2, Poaha, Maraki 22.
Halawai hou ka aha i ka hora i hoopaneeia.
Lilo ka hapalua hora ma ka haipule ana.
Kaheaia na inoa o na lala o ka aina.
Heluheluia ka moolelo a aponoia.
Hapaiia ke koena o na hoike kihapai.
Heluhelu mai J. Waiamau i ka hoike kihapai o Kailua me Helani.
Heluhelu mai o Hoomainoino no ke kihapai Kona-waena.
Heluhelu mai o S. W. Papaula no ke kihapai o Kealakekua.
Heluhelu mai T. Puuohau i ka hoike hapa o ke kihapai o Pukaana.
Heluhelu mai o G. P. Kaonohimaka no ke kihapai o Kekaha.
Noiia mai e kohoia i Komite no na Hoike Kihapai, a na ia Komite e hoike aku imua o ka Ahahui Nui ma Honolulu i ka malama o Iune. Oia o S. W. Papaula, ua ae ia.
Na H. Manase i heluhelu mai i ka palapala pane a keia aha ia J. K. Kahuila e like me neia:
"I ko makou hoa kauwa iloko o ka oihana laa a ko kakou Haku Iesu Kristo Rev. J. K. Kahuila, aloha nui oe. Ua hiki mai kau leta imua o ka Ahahui Euanelio o Hawaii Komohana, a ua hoohialaai ia na manao ou maloko me ka anoi nuiia e ike i kona ano. A ke pane aloha aku nei makou ia oe ma ke ano he lala no keia aha, a mamuli hoi o na mea i ike ia ma kau palapala, oia keia malalo nei:
1 Aole e hele aku ke Kahu. 2 Aole no e hele aku ka Elele. 3 E hanaia na mea a pau o Iesu ke Poo Nui.
Ma keia mau mea, ke manao nei ka aha, he mau manao hookeekee kupono ole keia ou, a e imi ana oe e wawahi i ka maluhia o ka aha a e hoomokuahana i ka Ekalesia o Kristo e noho ana ma Waiohinu mai kona pili ana malalo o keia aha mamuli o keia kumu hookahi, oia keia. O ka ae ole ana o ka Ahahui Kuikawa i kukulu ia ma Lanakila i ke noi e hoopanee e like me ia i hoikeia ma kau palapala. Nolaila, me ke aloha nui ia oe a me ka Ekalesia o Kristo e noho ana ma Waiohinu. Ke paipai aloha aku nei keia aha ia oe, e hoopau oe i keia mau manao hookuee ou, a e noho oe me ke akahai a me ka haahaa e like me na kauwa pono a pau o Iesu Kristo. A ke pule nei makou i ke Akua e hoomau mai Oia i ka lokohi a me ka maluhia o na Ekalesia malalo o keia aha. Ua pau me ke aloha nui ia oe a me ka Ekalesia. Na ka Ahahui o Hawii Komohana, ma o ke Kakauolelo la."
Aponoia ka hoike a ke Komite. A noiia mai e paiia ma ka moolelo keia palapala.
Hoike a ke Komite no na Palapala Hoopii mai Pukaana a me Kapalilua mai ia T. Puuohau me J. W. Kauhane, e like me keia :
"Ua nana ko oukou Komite i na palapala kahea no na Ekalesia o Pukaana a me Kapalilua. A eia ko makou manao. Ke mahalo aku nei makou me ka lokahi o keia mau Ekalesia ma ke kahea ana i poe Kahu nana lakou e hanai i ka berena e ola'i. A oiai, aole makou e apono ia na huaolelo a pau loa iloko o kekahi palapala kahea, ke manao nei makou e waiho aku i keia mau kahea ma ka lima o ka poe i kahea ia T. Puuohau me J. W. Kauhane. A e lilo keia aha i komite e hoao ia laua elua ma ka ninau ana i maopopo ai ko laua manao a me ka makaukau kupono no keia oihana nui a maikai hoi. A na ka aha e noonoo akahele mahope, a e hooholo i ka mea e pono ai. J. D. Paris, G. W. Waiau, G. P. Kaonohimaka na Komite. Aponoia ka hoike a ke komite.
Hoike a ke komite no ka Palapala a ke poo no ke Kula Kaikamahine ma Kohala. "Ua nana akahele ko oukou komite, a ua ike pono i na mea a pau mai ka mua a ka hope, a ua maopopo kekahi manao e hiki ai ke hoike aku. 1 Ke holomua nei ke kula ma kona mau mea a pau. 2 I mea e mau ai kona nee ana, he pono e loaa pono na kokua maopopo mailoko ae o na ekalesia o keia mokupuni. Nolaila hooholoia. 1 Ke haawi aku nei keia aha i ko lakou aloha me ka mahalo nui ia Rev. E. Bona, ke poo o ke kula i kona haawi ana i kona ikaika a pau me ka hoomanawanui i na pilikia i keakea mai no ke ake nui ana e holomua ke kula ma kona mau mea a pau. 2 Ke haawi aku nei keia aha i ko lakou mahalo i na kumu o ke kula, i ka hoikaika pauaho ole ana i ke ao i na keiki ma na kumu nui o ka naauao. 3 Ke ae aku nei keia aha e hoomahuahua hou ia ka hale kula i kupono no ka hoonui ana ae i ka heluna o na haumana, a na ke poo o ke kula e hoike mai i ka nui o na dala e paa ai ia hana hou. 4 E hoomahuahua ia ka uku o ka haumana i $35.00 i ka makahiki. 5 E haawi ia i haawina hoomau maluna o na Ahahui o keia mokupuni, i mea e kokua ai i ka hoomau ana i ke ola o ke kula. 6 E hoouna keia aha i elele i ka Ahahui o Hawaii Akau, e hoike aku i ko lakou manao no ke kula. Kohoia o J. Waiamau. Aponoia ka hoike a ke komite.
Noiia mai e hoopanee keia aha a ka la apopo hora 4 a halawai ma Waiohinu, Kau, i ka Poakolu eha o Sepatemaba, A. D. 1877, hora 10 o ke kakahiaka, aponoia.
Noiia mai e hoomaha ke aha i hapalua hora, pule o Meemii.
Hoi mai ka aha i ka pau ana o ka hora hoomaha. Pule o J. W. Kauhane.
Hapaiia ke kumumanao 6, no ke Kula Kahunapule, a ua kuka nui ka aha, a ma ia kuka ana, ua hooholo keia aha penei: Hooholoia. O na olelo hooholo o keia aha o na halawai mua, oia no na olelo hooholo, aponoia.
Hoike mai o T Puuohau i kona manao ma ka palapala no ka palapala kahea o Pukaana. A pela no o J. W. Kauhane i hoike waha mai i kona ae e lilo i haiolelo no Kapalilua.
Noiia mai o ka wa e ninaninau ia'i o T. Puuohau me Kauhane o ka la apopo.
Mahope iho o ka pau ana o ka hapalua hora haipule ae ia.
Hapaiia ke kumumanao 7, no ka Hanai Kahu.
Hoike mai na kahu ekolu, ua hanai pono ko lakou mau ekalesia ia lakou, aole aie, aka, aia ma Kona-waena ka pilikia, he aie ko ia ekalesia i ka haiolelo ia S. W. Makaike. A ke paipai ikaika nei keia aha e hoomaemae keia ekalesia i ko lakou aie ma ka hookaa ana i ka haiolelo.
Noiia mai e hoopanee keia aha a halawai hou ma ka la apopo hora 9, aponoia, pule ka lunahoomalu.
Lahana 3, Poalima, Mar. 23. Halawai hou ka aha i ka hora i hoopaneeia, pule o Kaholoaa. Hoololiia ka hapalua hora haipule mahope o ka hookuu ana o ka aha. Kaheaia na inoa. Heluheluia ka moolelo a aponoia.
O keia ka manawa e ninaninau ia'i o T. Puuohau me J. W. Kauhane. Noi mai o H. Manase e lilo ka lunahoomalu nana ke alakai mua ana ma ko laua ano haipule a mahope na kahu. A ua ninauia laua no na hora 4, a kohoia i komite nana e hoike mai imua o ka aha, a o ke komite no na palapala hoopii, oia ke komite, aponoia.
Noiia mai e hoomaha ka aha i hapalua hora, pule ka lunahoomalu.
Hoi mai ka aha i ka pau ana o ka hapalua hora hoomaha, pule o Kaiakoili.
Hapaiia ke kumumanao 8, ka hanai pono ana o na kahu ekalesia i na ekale sia. Hoike mai ka lunahoomalu e hana aku no kakou na kahu.
Hapaiia ke kumumanao 12, ka poe kupono i ke alakai ana i na anaina hoomana i ka la Sabati. Kuka nui ka aha. E kohoia i komite nana e hoike aku i ka hana o keia aha imua o ka Ahahui Nui ma Honolulu i ka malama o Iune, kohoia o Manase. I mau elele hoi, kohoia o Meemii a me Kaholoaa, aponoia. Uku no na elele, $3.00 pakahi no na ekalesia 7, aponoia. Ke ola o na kahu ekalesia, e paipai na elele i kona kahu, a o na kahu hoi i kona elele.
Hoike a ke komite no ka hoao ana ia T. Puuohau me J. W. Kauhane. Ke manao nei ko oukou komite, e haawi aku ka mana i ka lunahoomalu me ke kakauolele i palapala haiolelo ia J. W. Kauhane no ka ekalesia o Kapalilua no na makahiki elua. A ia T. Puuohau, e noho oia i haiolelo no na ekalesia o Pukaana a loaa mai ka palapala hookuu mai ka Ahahui o ka mokupuni o Oahu mai, a e haawi ka mana i ka lunahoomalu me ke kakauolelo i palapala haiolelo, a hiki mai i ka halawai ana o ka aha ma Waiohinu, Kau, aponoia.
Olelo hooholo, hooholoia. E hoololiia ka manawa haiolelo ma keia hope aku, aole ma ka wehe ana o ka aha, aka, ma ka hora 2, aponoia.
E haawi aku ia G. W. Waiau i palapala haiolelo no na makahiki elua mai ke kakauolelo aku, aponoia.
Noho ka aha i ka hapalua hora haipule, himeni 179, pule a paipai manao.
Noiia mai e hoopanee keia aha a halawai ma ka la apopo hora 9, aponoia, pule o J. Nakea.
Lahana 4. Poaono, Mar. 24. Halawai hou ka aha i ha hora i hoopaneeia, pule o S. W. Makaike.
Noiia mai e lilo ka hapalua hora haipule mahope o ka hookuu ana o ka aha a aponoia.
Noiia mai e lilo maoli o J. W. Kauhane i lala no keia aha, a o T. Puuohau, aia a loaa mai kona hookuu ia mai ma ka palapala e ka Ahahui o ka mokupuni o Oahu, alaila, lilo oia i lala no keia aha, a e hana aku laua ma ko laua mau kihapai e like me na kahu e ae, aponoia.
Hapaiia ke kumumanao 9, ke kulana o na kahu ekalesia iloko o na Kula Sabati. A ua kukakuka nui ke aha me ka momona a ikaika o na manao, a na ka lunahoomalu e hoomakaukau i na mea e pili ana no ke Kula Sabati, a hoolaha ma ka nupepa LAHUI HAWAII, e like me keia olelo hooholo:
Olelo Hooholo. Hooholoia Ma ka manao o keia Aha, he kuleana maopopo lea pohihihi ole ko ke Kahu Ekalesia iloko o ke Kula Sabati. Mamuli o keia Olelo a ka Haku "E hanai i na Hipa a me na Keikihipa a'u," a i mea e maopopo ai keia kulana o ke Kahu Ekalesia, i na Ekalesia, a me na Kula Sabati me ke kuhihewa ole, nolaila, eia na ano o ua kulana nei : 1 Ke ano hoopono. 2 Ke ano aloha 3 Ke ano haahaa. 4 Ke ano hoihoi eleu. 5 Ke ano naauao.
A mamuli o keia mau ano o ke kulana o ke Kahu Ekalesia ma ke Kula Sabati, ke paipai ikaika aku nei keia Aha i na Kahu Ekalesia, a me na haiolelo malalo o keia Aha, e lawe a paa i ka Oihana Kahu Kula Sabati ma ko lakou mau lima ponoi. Aponoia.
Hapaiia ke kumumanao 10. Heluhelu Haawina. Na J. D. Paris i heluhelu mai i kona haawina, ke Ki o ka Lua Hohonu Auwe! Eehia keia haawina.
Hapaiia ke kumumanao 11. Ka ulu ana o ka Aia a me ka Hoomanakii iwaena o na kihapai o kakou. Kukakuka nui ka Aha me na manao ikaika, a kohoia o Manase i komite e imi i Olelo Hooholo a hoike mai imua o ka Aha penei:
Hoike a ke Komite no ka Aia a me ka Hoomanakii. Ua maopopo i keia Aha ke ulu mau nei ka aia a me ka hoomanakii iwane o na Ekalesia, a ua ike maopopo ia ma kekahi mau mea ona ka malama ahaaina kupapau, na aha inu awa a me na hana ano like e ae. He mau mea keia e poino nui ai ka Ekalesia o Kristo. Nolaila, e Hooholoia. Ke paipai ikaika aku nei keia Aha i na Kahu a me na Haiolelo e imi me ka ikaika i na mea e kinai loa ai i ka ulu mau ana o keia manao aia a me ka hoomanakii, me ka pule i ke Akua ke Poo Nui o ka Ekalesia e kokua ma keia hana. Aponoia.
Noi ia mai e hoomaha ka Aha i hapalua hora. Ae ia. Pule o Kaholoaa.
Hoi mai ka Aha i ka pau ana o ka hapalua hora, hoomaka, pule o Hoomainoino.
Hapaiia ke kumumanao 13. Na Buke Ekalesia, a hooholoia penei:
Hooholoia. Ma kahi a me ka manawa e halawai ai ka Aha, e lawe ia mai ka Buke Ekalesia oia kihapai. Aponoia.
Hapaiia no ka Nupepa L. H. e hana aku na Lala o keia Aha e like me na olelo hooholo mua. Aponoia.
Hapaiia ke kumumanao. Na hoahanau malama ole i na Oihana a ka Haku, a hoike ia mai he olelo hooholo penei:
Hooholoia. He mea e poino ai na Ekalesia Hawaii, ka ulu ana o ka hoowahawaha o kekahi poe i na Oihana a ka Haku, nolaila, ke paipai aku nei keia Aha i na Ekalesia e makaala i ka malama pono ana i ko lakou hoohiki mua. Aponoia.
Hapaiia ke kumumanao. Na hale Kahu. Hoike mai kela kahu keia kahu. O Kapalilua ua makaukau. Pukaana, ua paa, he halelaau a ke noho nei ka haiolelo iloko. Kealakekua, he neo loa. Kona-waena, he neo loa. Helani, Kailua, ua paa, he uleu. Kekaha, he neo loaa, ua loa na palahaku. O na ekalesia i paa ole na hale kahu, e hana aku ke Komite mua e like me na Olelo Hooholo mua. Aponoia.
No ka Mahinahou. E pule malama ia ka la mua o Aperila e na Ekalesia ma keia hope aku i kela malama keia malama. Aponoia. I komite nana e malama i na Ekalesia Kahu ole, o J. D. Paris no Kona-waena, o H. Manase no Kapalilua me Pukaana. Aponoia.
Olelo Hooholoia. Ke mahalo nui aku nei ka Aha i ka Ekalesia o Kona-waena no ko lakou malama ana mai i na lala o ka Aha ma na mea o ke kino. Aponoia.
Noho ka Aha i ka hapalua hora haipule e malama, weheia ka himeni 462, pule ka Luna Hoomalu. Heluheluia ka Halelu e pili ana i ko ke Akua Ekalesia ma ka honua nei, a paipai manao, a he mau pule.
Noi ia mai e heluheluia ka moolelo, a ua ae ia.
Noi ia mai e hoopanee keia Aha, a halawai ma Kauahaao, Waiohinu, Kau, i ka Poakolu eha o Sepatemaba, A. D. 1877, i ka hora 10 o ke kakahiaka. Aponoia.
Hookuu ia ka Aha me ka himeni 598, a me ka pule a ka Luna Hoomalu.
S. W. PAPAULA. Kakauolelo.
Napoopoo, S. K. Hawaii. Apr. 28, 1877.
Olelo hooholo i hooholoia e ka Aha
KUKAMALU MA HALE ALII IOLANI.
I KA LA 28 O APERILA A. D. 1877.
NO KA MEA.—Ua oluolu iloko o ka naauao lua ole o ke Akua Mana Loa, e hookaawale aku mai keia ola aua i Ka Mea Kiekie William Pitt Leleiohoku Kalahoolewa, ka Hooilina o ka Nohoalii, a Hoa hoi o ka Ahakukamalu o keia Aupuni ; ua make oia ma ka Halealii Iolani ma ka wanaao o ka la 10 o keia mama, nolaila.
E Hooholoia. E ko ka Moi Ahakukamalu i akoakoa mai. Mamuli o ka make ana o ka Mea Kiekie, ua hooneleia ke 'Lii ka Moi i ke kaikaina aloha, a me ka ohana alii i ke kaikunane punahele, ma kona ano alii a ano hoopono hoi ma kona ano kanaka, oiai, oia e ola ana, a i kupono no ka malama ana ia hoomanao walohia aloha mahope iho o kona hala ana aku.
O ka Mea Kiekie Ruta Keelikolani, ua poni kona kumakena walohia ana no kana lei he keiki, ka mea ana i kaunui ai me na manaolana piha a pau, e lilo ana la oia i kokua, a i mea nana e hoomalielie i kona mau la hope hapauea.
Ua loohia pu mai maluna o ka "Lahui Hawaii" he popilikia kaumaha, mamuli o ka make opiopio ana o ke Keiki Alii, ka mea i hoaka mai i kona naauao a me ka makaukau no ka hooko ana i na hana hanohano a maikai no keia Lahuikanaka :
A o keia Aha hoi, ua hooneleia i kekahi o kona mau lala, ka mea i oi pakela ma ka loaa nui ana iaia o ke aloha alii, a mahalo hoi i kona mau hoa kuka.
Hooholoia: Mamuli o keia paumako ehaeha a ka Makua Hooponopono Nui i hooili mai ai, ke nonoi haahaa aku nei keia aha, e ae mai ke 'Lii ka Moi me Kona Ohana Alii, a me ka Mea Kiekie Ruta Keelikolani, e lawe aku lakou i keia hoike o ko kakou hoomaopopo ana i ka lakou poino nui, a me ko kakou komo pu aku iloko o ko lakou kumakena walohia ana.
Hooholoia: Oiai, ke minamina like nei keia aha me na mea a pau o keia lahui holookoa no keia poino kaumaha, ke hoike aku nei keia Aha i kona hilinai manaolana, e oluolu mai ana ke Akua Mana Loa, ma o Kona lokomaikai piha, e hoouna mai i ka maha a me ka hooluolu ana i na puuwai o ka poe e paiauma nei; a e hoolilo Oia i Kana hana aiwaiwa lua ole i mea e pomaikai ai ka lahui mai o a o.
HE KOPE OIAIO,
Kakauolelo.