Ka Lahui Hawaii, Volume III, Number 7, 15 February 1877 — KA NANEA EEHIA! O NA LA I AU WALE KA MANAWA A O KA HIHIO ILIHIA A KA UI LEON ROSE! NO NA KOA KAVALIA OPIO: NA SEPANIA EKOLU! [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KA NANEA EEHIA! O NA LA I AU WALE KA MANAWA

A O KA HIHIO ILIHIA A KA UI LEON ROSE!

NO NA KOA KAVALIA OPIO: NA SEPANIA EKOLU!

līe Xa.nca Wūhhia oka Wdi Eehia, MOKUNAin—HELIf 6. ME OIAIO, ua kau mai la maluna o'u na hioua eohia o keia mau huaolelo, a ala koke ae la *u a koino i ko'u iuau auhu nio ka iuaīie loa, a noho iho la ua kunukii uei ma ka aoao o ka moe. HeAha la kou makemake. wahi a'u i pane aka ai iaia, i keia hom o ko aumoe, he ano kupanaha keia.

Aole i kupanaha, wahi ana, ioi aku mamua o ka hatm nana wah i Jawe mui imua ou. E awim eka Makuisa—he au kiwilo ko .ka mauawa—e ukali mai ia'u ! E ukali aku ia oo? wahi, a'u, i hea P aole anei e hiUi *»'u ke hoai&'e a ip'u hoa ? Aole ! wahi ana, e nana mai ia'u a e hoolohe !

Ku ae la au me ka piha i na mauao kahaka, a ia manawa, ua ike lihi aku la au ma ka haule ana mai o ke aka o ke kukui iua kanaka nei. He kanaka puipui me ka atihu piha oke koa—o kona mau nmka, kau mai ia me ke ano hiena maluna o'u, a o koua mau helehelena a ]>au, oia )io ka mako. 0 keia, wahi a'u iloko iho o'u, ka mea a l'eniulo i hai mai ai ia'u, i ka halawai j»i ana ine ia maloko o ka ulu hwu, i ka wa a na ki«v e maki ana mamua : a ke hi'li' mai nei e hai mai i ka lono ua make ka ko'n uv ikuakaue : aka, lieaiia la kana oka liele ana mai uet imua o'u ? Ia MMiiawH; ua kau mai la ka lia ano e malima o'u, a ua hooholo iho la jluo Imolohe pololei aku i 4wuna mau kauoha. Hoom:u>jKijH> iho la au i ka mama o kon» )i:aii kapuai, ;vi>le h>a lie lohe ia o ka he}ii ;uia"kii iluna o ka {si{vihr!e, a aoh' loa no hoi e nehe. llooi ]oii ia'e la ka weli o ko'u j>uuwai i ka ike ana'ku i ka welie hamama ia o na ipuka ke jvaui hou ia, me ka wehe lima ole ia, aka, he ani wa!e no im kona liina akau a ua hama- ; iiih, a |>el:i no hoi ke pani aku. Heah.i ] la keia ? wahi a'u. o ht»oia Hiia auei au i I keāa ma ke auo ho oiaio ? a he nhieuliane w;»le no anei ? Alakai aku la ia isi'u, e hele ana niamua me ka aui ole maho(H" a ma o a maanrt, aka, kau aku la kona mau maka imua me ka awiwi o na kapuai, ka«k> j aku la iu »th ma na alanui a hala ke ka- j ona. a hiki i ka uwa|*» ■ muliwai ina ke-, k.iiu' kihi oke knlanakauhaie. Ia m*- . nawa. m h.M.ik uk » ae U .iu i ko'u manar> k.v», u ui,.:ui tku 'ai ko'uwuhie ala : kai ia n» i ' a no k-- aha la * '

V. k » Mak:iiv» 1* ::i t. .» ukali maiia'u' O ka jv»»\o w»le no i« i 1 v%i mai ia'i». « 1;. :*v,,» iN'hi * a ;xsi«> e o ka Us'. ua hiki «>',•' i.t'u kv' ii ;uii i»« i u ae i ka luanao kvU r.i ka ai< » i.u, ' ll.v»tnau aku !a no oia e heK * p la ' no h«>: a:i i ukaii aki. ai. hala h>a'k«i )a u\awa'ik> o k«' kuUiwu.«uU«U\ a lta«a U*»|* i'.ili la hx\i na tiwajvMuuh«Tii e aku ai mal«>ko «> ra l•*vsi o lii' k ««*»*, a ua It«>»v2isaka mai ia ka iiM«uhi:uhi ana <* k«» t k:j;«> aalko hiki «*Je k*> !»«>«»- nii : aku ka uL ili a»a mt)h»|v ona \.>;, m,» : a«< i !i.:!iu ih«s h«M\« aka la N.iko .> k. ului ia:i. uia k « a«««> «« nr.uiviHi, « j ii aka U i.* i) t: a «» k. kki« k». 'i.i O ii.i lala i»». M.i lau

o ua laaa ulua aku la maluoa o ka,wai e kahe &m, a ove nmlie ae la me ke aoo' eehia., A<lo wahi. e hpno aka aa mai, keia ip?ahi * e ka aei, ojai pu naai la i na iaau, a uhiik> a ike ole i i'ku ke&ahi mea main«a oaa maka. Eku aaa o kekahi kiekieui, weliweii, a ia, i ko'u ano |iljkia. XJ& hooqaa»-aaai<aa e hookfee i i & haaa a kd» mea kiao anQ e> a ho<ja« ka. aiai k oae ka tuaka4% w<s oa hoomai i«o am i ip'wooiaio knpaoaha, o kapo,A k«unoff« nkin 'hoiii aa baa<id *«j ka' Weāio mai kā make aaaa toa ou, m iohe kokoa kak<jkfci" Na ka&ta au &ea ;i Houia %oa ©anao ik>< xt o'« e paus aku, mhwpW aku laau ka'U waa ltMo ika paue ana'ku. j loile au e hele roua hou akti o kou make: rmke no'u he mea hiki wakiho ke haiia n ai ia nei itiattum o ka hele 4owana hou ana'ku. E pano mai! e&u oiai i kou piakeniake. Ke hoojimo{>opo nei &q mm oe,l keia wahi ? wa|ii ana. £ kali a e iil@ uo oe i hoike. Ho ho&'loha o Feaado nou—« he hoa'ioha no hoi no'u—ua haawi, inai ia i kana huaolelo ae! £ ukali mai ia'u! ■ Kuhikujii aku la kona lima imua, i kahi a nu |aau e kukui pupupu ana—aok o'u maiiao; e hole aku, aka, mo he la ua uaue aku Uuo ko'u mau wawae me ka ae ole ae o ka manao—he kauo maoli ia no ke ano—a ma ko'u nana'ku, tue he ia he \vahi pfts no ka powa, ua hele a {Miapu i na laau ame na n&helehele, a (>' kahi hoieipilikia ai ka malihiui meha-; meha. Huli ao la au a paue aku lā i ua« koolua ano e nei o'u nie ka leo 'nui. No' ke aha oo i lawe inai nei ia'u ia nei ? £ pii aku oe Huoa o kela e' ka Maki)iija; wahi an» me ke Kuhi aua 'ku o kona liiua i kumulaau e kg' ,E pee mawaena u na lani^ 4 kali m Ua" hom hookahi, a e like īne kou* īuiuaniiua i kou ola, pela oe e noho malie ai ine ka paue leo ole a me ka hana kuli ole. i LapuwaHe! wahi a'u ; hedta ka'u mea e ike akn aua maiaiia ? Aole aiiei oe i hooia ia ; vrahi ana me ka leo ktioo, o ka'u raau olck> aole he mea hoohdnehene a ano ole ? E haha mai ia'u a e hoomaofK>po iho ina he tne* | hiki i ka luakupapau ke hoopunipuni! Kikoo aku la an i ko'u lima i kona, a ike iho la uu, aohe hau i oi aku ka huihui maeelo. Kuenii hopo mai la waa ine ka hik) ole ke pano ak». Kau pololei hou aku la kona liina i ke kumuiaau. a ua.hiki ole ia'u ke kue aku i kona niamake. Naua aku la au i maopo)H> |h>uo ko'u wahi e nalo aku ai, a huli hou mai la, auwe ! ua nalo aku la ko'u lu*a kamailio e like me ka hikiwawe o ka imo ana iho o ko'u mau iihllihi.

Uv. IcaUhU-,w uui a\> i hele ak\i ai » }>n ae U iluna o ke kwnulAau ana i kauohft mai a> ia'o, a |iee iho la niAloko o im luu a )>u»i a«. Ua hnla'e paha ho hajwlua hora iuahoj*» iho o ko'u hiki m nui ko'u wahi huna, ai» hoi, ua j*i-e iuhī i ko'u nwii mo kekahi jnj<u Iw Iwuwalaau t* kokoko niai «unt tna ko"ii wahi e kau nei iluna oka hwu. Ht* main kn halulu »i inaiua ko la;ni, a no ka jx>uli loa. aolu hiki ia : u ke hoo»is»opo|io *ku i ko fyua tuau Iwle)gori>a.

Noho kihlk' Km iho k ati, a uia k« U- ! im kMiiailkH »w m'ii, v ltu)i«m koWii utt o a tua<ui<4 «w kvk«hi ]«hi- : )mh«kß, a o kvk«iu »w k« i|Mikukui h»*|p (*». G iwra «im UtMii «u ( kiUMka kokvtk«> umu, « k»V- i k« I*tfe, in«u kMimilin mi«. A i«u U, hoi tu«i Ih I Uim * iho U iUKk nt« k«Hi • kqk|. k<* |wi>«»« nuU«k> 6 b»'« «ithi «> ka|t [ noi, « h<«oitfcik« iUo U p |«iu*; rh* lw> >» « kahi iimuiw kM iimu U UIM hu«tMi i !»i -lo nini «i. | 11« »u.v»»w« |«ilili« ltm o k««« t |*i- !■ ** : waM « h'kiihi i jmw*«i>«i. A«.4ip o liko luo.ko im 1« i h»UV. I | M» k* iiuM « U Vmuini w«|ji \ a k« iv>mv i k,Aj«s\ u*ku w\ , <> milli $ *»H »4* i»o M n»v*. 0 Imik4mivi> ; kaiMAiii *«m o noK- an» «4«. <1 tM nwk i h'in* « kwft* i ib» r h\i*Jrk» Uilii «n« idL I « !«;♦ k»>*>* k«Un* Ko k«krU HiMik*-4-AoJv i jvm»o k«)M im |»*u> k\>ko n%*i U k,*«.* '• A« ' «• ' Uv Kiki iw i k-J* h»»iVv i kvk>Ui u*<Mi !»»»>« ,U1 M «H.M» H** kxv k««A |)J|F

|UMuma, a ē fci»iay^W U hane oia iuea, aofe elsa »#sfeui aoleloa oa laa, e(*ā& M ka'a mau mea e hopohopo aa, to» oka a ke, ahi 6 m«tti au&aei kkewi )jka oi o ka'u . . i Ktt kopq nei m u«» kt «oo hao&, e jp£a> no ka iaea, «A lotw &q he ekiam&a |»o. U& ifce no 4ts kujaa^b, hepo ole $o*«> »k% m lik».att i hopo ; wate i&iMeo a keU iaioi nui.ia po; waki a kekahi i . lua owau kekalii ilaik iaßba®taa, ao~ *m ioa wav oae aa*« kooi»«aU«alii* %>'a mau atni, aka okupa» oo aa» ae' ka'u moolelo mai km ae e kamailio «§U* nei k'a; aka, no koa ano«a«ralhraii l® ka manao, a& hopa oe mamuli o ka im Ml ka makattl% ase ka ua o oa po i'i'bookt!tt *te % : oe i kekahi nau lāea !'|a«alntftli o ke kiuo me ka ae po aku e I l&we laua i ka hoike eaaio bo kokauaao- | So. Ina eia no ia kaua kela |ahj-piiha- | bi, tta ano hoopohihihi ia kona a i k>aa ia kaua ka noho'oa kulaua o na aiii' i gi& keia hope aku.

I keia mau kamailio, ua hoomanao ae k au, a maopopo iho la ia'u, o keia Lopeza, oia no-ke kanaka a niaua me Fenado i ika ai i ka po ino nui, maioko o ka hale kakeia, a kau mai la ka weli mao'u. Ke hoolohe malīe laau, me ka ilMkiole ke hanu nui ae, * i ka huli pono aaai iau, a hoiK>la pono m la hoi kā fefeLamalama o kalū ku*kui e ku ana mamaluua o ko laua heieheleoa, he eka weii ame ke ano hiena. Hoo<mmi aku 3a no nae laua i ke k&maiiie i hol mai o Dona Padila, wahi a Jdfyeza ; he hele mau oia e makmkai i halē kakela. He hele maxt anei kaiuakaikai ina poino ana i hana ai, āe halawai me ka poe make ? m&nao oe e Lojpeza ua ike o"Dona ia mea he ehaeha o ka naau, aole i ike kona koko i ke anuauu o ka meaoeiene. Aia oia iloko oka hīhio moeuha- | ne o na liana ino eleele o ka hoopoino, a aohe uhane [>o nana e hoopuoho i kona pauhia i.ioo. Aka, e kau aku ana nae kaua.maluna ona me ke kauiuaha ioi ae mamua o ka lnakupapau ; e noi aku aua kaua i uku no ko kaua luhi i oi ae mamua o ka mea ana i manao ai, a he me;i hoi naua i maketttake ole e hooko.

| Aole jtaha he kanaka eae e hooko poI no ana i kaua mau kauoha iua aole. oia. i iaaunu i ko kaua uku—o ka'u moa. ia i eaemi loa ai iaiii, a e mihi aaa ia uo ia mea. Ae, e mihi io no oia no ia mra. Aka, ho mau lode o|»k> kela» na ike au» « ine he ia t> a« umt ana o Don& PadiU o lilo latm na inamua o ka aa aim e ade kona kino i ke a kaawaie hoi luai kona pauku kino mai. Aohe iuea e ae ana e kooie ai, koe wrle iio |»U].k na mm e ]>iU ana ia Ft»atlo Coehv. oi&i, oia \rale ro koim }toot)kta kan<> e oia !iei, a h* tnm pono nia ko ho»w kMwale mua m ma ka lawe ana i konn ola; wahi a kekahi o lana nie ka leomama, Aka, oia i Vohwa i keia mana> wa, a e hele akn kaua e

! I keia manawa, ua pii ao h ko'u inaina a plila» * hiki ole ia*o ke nmi iko, no ka mea, >» iho la ia'u, e makemafce aaa Mh iimu k.tn«b <• pt*pelii n, FVo«As ko*u lu»a alo im«n, a «»hao iaa «ain-ai o IXwia lVlil«t, a o kwe Hma nui i na kaikauiahiue opk\ na (>ua nani Wm oia kih«)tai Xo ia nwa, ua ae la «u nw k» k» nui, a «m ka piW i ka maiaa: Kna lapa«ule \ Kn* kwaka ♦ U«ik»»akaua; **ki a Lopnnu «w». ka i paiu ae ai i k» |*k& « b. ipukukui i«4» )av Owm k kt«a hmi k>k» t»«ai i«& ia kaua, ak% ** ka hmlm * )«ni i kowa «naUa» W HMa kiki s k* btttak* luake ka kMuailiak Kani mai k ka p« pM*|m «t WM o laua. * a» Sa ka ndM»« iia ku kaa» * mmu» «nm lt»\i *«kt« «ak» «Mt U« ak» *a im m «<> k ft)ikia«» bk kiiihiwa, « m hm)h ikt» k m kay«» w»k* ki-i w*iHw «UMk a *4e i d ka «m<a nana wan i akakai «hm ikek; I aAßkf«a k*U k* ******* k wiai »wa | ia«Auia. a ak« U aa « k<*k *k« U im» k*fc». ,1 » iMi, V«u U i» ilaNv' a i kwm. wa » 4**i + kw na kM«»«* p« «k«

***&&* &. » Uki i» I> a ke k« kia, moe jfe o kaa aa ka aoao o kōhi hm paio. Lefe awl» ko» !«,(«» o No iā Wi, a*. lee hikliaia fce k'u. a i ka I»olMulia*amtitifiikft £ k«te»o Ik&oihi aW la ft&o o o &Mboa. Da immaō iho la mek toē W «NMlo «» mafee, m aP ht i knii pok* me ks k&uia o kft pu, ® o ko'u ui&cl»*kflr k o« ia. T ® ' 1; *pamJl