Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 48, 23 Nowemapa 1876 — Page 4

ʻaoʻao PDF (1.22 MB)

KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
HONOLULU, NOVEMABA 23, 1876.

KOMI TE HOOPONOPONO NO KEIA AOAO.

LAIKI MAKUA,  MRS. KELA F. GILIMANA,
M RS. ELENA MAKALE,  MRS. C. C. COLEMANA.

KE KEA MA KAPA ALANUI.

          E kokoke ana ma kekahi kauhale ma Amerika Hema, ma kapa o ke alanui e ku ana he kea, i pena ia me na kii maewaewa, o ka poe keiki liilii ili eleele a me na keiki ili keokeo iwaena o ka lapalapa o ke ahi, e paiauma ana ko lakou mau lima, me he la, iloko lakou o ka ehaeha nui, a e ake ana lakou e loaa ona kokua. Malalo iho he wahi pahu, he wahi e hookomo ai i ke dala i mea hookupu no ka Iesu, i hoomaemaeia'i na uhane o keia poe keiki liilii.
          He nui wale o na wahine ili eleele i haule iloko o ka hune a me ka nele i kahi keneta ole ; a me ka ehaeha o ka manao i ka ike aku ia lakou ma ia kulana. Aloha na wahine hune! Aole lakou i ike ia Kristo, ka Mea i make no lakou, a o Kona koko ua hookaheia me ka hala ole i kokua no lakou, a i makana mai ka lani mai no na mea a pau e like me lakou nei.  Meta.

Ka lohe ana o ke keiki a malama.

          I ka hoi ana mai o kekahi wahi keiki uuku mai kona hele ana i ka halawai hoole waiona, ninau aku la kona makua iaia, "Ua lohe anei oe i kekahi mea e kuu keiki ? " "Ae, ua lohe au e kuu makua, ua lohe au aole e kau a inu i kekahi wai ikaika i kuu mau lehelehe, no ka mea, he kanalima tausani poe i make i loko o ka makahiki, a no ia lohe ana o'u i kela hoike, aole au e poino ana no ia mea."

He aloha anei oe i ke Akua?

          I kekahi makuahine me kana keiki e holo kaa ana, oiai oia e noho ana maluna o ke kuli o kona makuahine no eha hora, me ka mau no o ka holo o ke kaa, a e hauoli ana oia ma kana mau hana, e ohikau wale ana no i ke mele ana me ke kau mau o kona mau wahi maka nohea i na helehelena o kona makuahine, hina hope aku la ia iloko o na lima o kona makuahine, me he la e pane mai ana, "Ua oluolu au maanei."
          No ka hora hookahi a oi, ua paani pu oia me kekahi kanaka opio ui i noho ma kona aoao. E kunou ana kona poo no ka ia nei mau leo mele; ua haawi mai la ia ma ke ano makana i kana pahi kumu momi i mea nanea nana, a ua ane lilo kona puuwai. I ka aneane ana e hiki ka huakai i kahi i manao ia, a ma ke ku ana o ke kaa ma ka puka o ka hale, kulou hoomaikai aku la ia i ke kanaka opio, a me kona leo anoano eehia oia i hawanawana aku ai, "He aloha anei oe i ke Akua."
          Lele mai la ke kanaka opio ihope me ka awiwi, me ka mino aka ana, a nana aku la iaia, me ke ano pihoihoi ; huli aku la ia e kau i ke kaa, a me ka haawi ole iho i kekahi huaolelo, ua hala aku la.
          He mau makahiki mahope mai—ke ehulepo, ka lepo me ka maluhiluhi, holoholo ae la kekahi kanaka noonoo ma kekahi o na alanui kaulana o kekahi o na kulanakauhale nui o ke komohana. Iaia e hoomau ana i ka hele, me he mea la e noonoo nui ana oia no kekahi mea, halawai koke aku la kona ike me kekahi helehelena e nana mai ana ilalo mai kekahi ipuka aniani mai o kekahi hale maikai. Ku koke iho la ia, a pii aku la ilaila, a kikeke ana ma ka puka. "E ae ia anei au e komo aku iloko ?" wahi ana i ka haku wahine o ka hale. "aka, aole au e kapae ae ia oe." Aole au i palaka a poina nou, aole no hoi i kau wahi kaikamahine uuku, ka mea nana, iloko o na makahiki elima i hala, maloko o kekahi kaa, i waiho mai i keia ninau hookahi ia'u, "He aloha anei oe i ke Akua ?"
          "Aole anei e hiki ia'u ke ike aku iaia, e ka Madame?"
          Ku ae la ka makuahine, a kono mai la iaia e ukali aku mahope ona. Maloko aku o kekahi wahi keena haiki, oia i komo aku ai, malaila, iloko o kekahi pahu holowaa, na buke a ua wahi kaikamahine la i hialaai nui ai,—kana Baibala, kana mau makana makamae, a me kana mau mea paani o ka wa kamalii.
          "Eia," wahi a ka makuahine, "oia wale no anei na mea i koe ma keia ao no kuu Nellie makamae."
          "Aole, e ka Madame," wahi a ke keonimana, " aole keia o ka pau o ua mea i koe iho. Eia au maanei, he kia hoomanao no ko ke Akua aloha i hana ia ma ona la ma kana alakai ana."

Ka pule a ke kamaiki.

         O kekahi makuakane, aole oia i hooiaio he Akua a me kana mau hana mana, hoi mai la ia i kekahi ahiahi, a ninau no kana wahi kaikamahine uuku, mahea la oia. "Ua hoi aku nei ia e moe," wahi a kana wahine. "E hele aku au e haawi iaia i hookahi honi," wahi a ka makuakane, no ka mea, he aloha oia iaia. Iaia i ku iho ai ma ka puka o ka rumi moe o kana wahi milimili, lohe aku la ia i kekahi mea e pule ana. O kana wahi Kini no, a lohe aku la ia i kona hoopuka ana ae, "E oluolu oe e ke Akua, e alakai ia papa e lohe i na olelo a ko makou kahuna." Ua paipai mau oia i kona makuakane e hele i ka pule, aka, e olelo mau mai ana oia,"aole, aole, e kuu keiki." Mahope iho o kona ku ana a hoolohe i ka pule a kana wahi kaikamahine, noonoo iho la ia, a i kekahi manawa i noi aku ai kana wahi kaikamahine iaia, ina e hele pu ana oia me ia, ua ae oia e hele pu i ka pule me ia, a i kona lohe ana i ke poolelo, me na olelo wehewehe, ua noonoo nui loa iho la ia me ka hoeha ia o kona lunaikehala.
          I ka pau ana o ka pule, hopu aku la ia i ka lima o kana wahi kaikamahine a paa mai la iloko o kona, i aku la, "E Kini, o kou Akua, o ko'u Akua ia, a o kou kahuna o ko'u kahuna ia." A lilo ae la ua kanaka nei i haumana oiaio no ka Haku.

E HULI.

          He mea maikai no kakou a pau ka huli a noonoo pu me ka imi ana. Ina kakou e hoomaka mai ko kakou wa kamalii mai, ua oi aku ka moakaka i ko kakou wa e nui ae ai—o ka poe kanaka e ake ana e hana i kekahi mea kupono ma keia noho ana, aole o lakou hoopau i ka huli ana i ka wa o lakou e haalele ai i ke kula. He nui wale o oukou e ka poe opio e heluhelu nei i ka LAHUI HAWAII, ke hele nei i ke kula i kela me keia la ; a o kekahi o oukou ke hele nei i ke Kula Sabati. He iini nui ko'u e pau oukou i ka hele—I kou wa e imi ana maluna o kau palapala aina, a maloko o kau mau buke no na aina like ole o ka honua nei, e laa o Europa, Asia a me Aferika ; ua halia iki anei oe, ua hoike mai ka Baibala i kekahi manawa no ia mau wahi no; no na kane me na wahine o ka Baibala e noho ana ma ka honua hookahi a kakou e noho nei. E nana iki kakou ina e hiki ia kakou ke imi i kekahi mea e pili ana no Aferika iloko o ka buke kahiko a kakou i lohe ai—oia ka Baibala. Ina ua makemake kekahi o oukou e hoouna mai i na haina o na ninau malalo iho, e hiki no ia oukou ke hoouna ae i kekahi o na Komite a Lunahooponopono hoi o keia aoao o ka LAHUI HAWAII.
          1.—O kahi hea ka hikimua i hoike ia iloko o ka Baibala o na wahi a pau o Aferika?
          2.—Owai ka mea ma ka hema loa, a owai ka lae ma ke komohana loa i hoikeia.
          3.—O ka wanana ano nui hea kai hoolaha ia ma kekahi wahi o A ferika?
          4.—Mai kahi hea mai o A ferika i hele mai ai kekahi kanaka a hoike i ka euanelio iloko o kekahi kulanakauhale nui ma Asia?
          5.—O ka aoao hea o A ferika kai hoike nui ia ma ka Baibala, a heaha na mea nui i hanaia malaila ?
          6.—Owai ma kona hoomaka mua ana i loaa ai ka hoopakele ana ma Aferika ?

Na Mea Paani me ka Waiwai.

          I KE KAHI mau keiki elua e nana ana i ka laua mau mea paani maikai, ike mai la kekahi lede i ko laua piha hauoli loa, ninau mai la ia:—
          "E na keiki, o keia anei ko olua waiwai?"
          "Aole," wahi a ka mea mahuahua ae o laua ; " aole keia o ko maua waiwai ; he mea paani wale no keia na maua. O ko maua waiwai aia ma ka lani."
          Maikai, pololei na keiki ! Ua hahai laua i ka olelo a ka Haku ; o ka ohana o keia mau keiki, ke kauoha mai nei ia kakou, e hoahu i ko kakou mau waiwai ma ka lani. Ke hopohopo nei au, ehia la ka nui o na makamaka opio o'u e heluhelu ana i keia olelo, e malama ana i Kana Kauoha. O ka poe i manao ole no Kristo, aole o lakou waiwai ma ka lani ; a ke u nei kuu naau no lakou ; aka o ka poe i paulele a aloha aku iaia, e like me na keiki elua, e loaa ia lakou ka waiwai i oi aku i na mea paani a me ke gula. O ka lani ko lakou home. O ka Haku Iesu ko lakou makamaka. Aia lakou ke aahu la i na aahu keokeo, ke lei la i na leialii o ka hemolele, ke hookani la i ke kuolo kani gula, ke noho la iloko o ia home nani, ke olioli ala lakou me ka lanakila. E na Lani, e aloha ia lakou!

He moolelo no ka lio.

          E na hoa'loha maikai, ua kamaaina oukou he nui na ano Ilio. He pomaikai nui loa kekahi o lakou, oiai kekahi o lakou, aole he wahi pomaikai iki. He nui wale ka poe e malama nei i keia ano holoholona waiwai ole, a e hanai hei ia lakou me ka ai ponoi a ka lakou mau keiki. He nui no hoi o lakou e malama nei elua, ekolu a elima Ilio i kekahi wa. Ua manao kakou he mea pono ka malama ana ia lakou me ka maikai, aka, aole kakou i manao, ua lawe lakou i na kulana o ka kakou mau keiki aloha.
          Ua kaulana na Ilio o St. Bernard, no na kokua a lakou i hana aku ai i ka poe makaikai hele, i ka wa e loohia ai lakou me ka pilikia a ka hau. He ano Ilio Sepania lakou, he wiwo ole lakou e aa ana e hana i kekahi hana nui. I ka wa a lakou e honi ai i ka meheu o kekahi makaikai hele, ua uhi ia e ka hau, e hoike no lakou i ka hoailona ma ke ao-a ana me ka leo nui ; aole nae lakou e kali a hiki mai ka poe kokua, aka, e hoomaka koke no lakou e hoopakele i ka mea i poino, ma ke kope ana i ka hau a kaawale me ka ikaika a pau i loaa ia lakou.
         
I kekahi mau makahiki aku nei i hala, aole i liuliu wale, ua ike ia kekahi o keia mau Ilio e lei ana he medala ; ua kahaha nui ia hoi e ka lehulehu. Nohea la i loaa ai i keia Ilio keia hanohano ? No kona hoopakele ana he iwakalua kumamalua kanaka iloko o kekahi la, oiai lakou e moe ana iloko o ka luakupapau a ke anu a ka hau. Aka, mahope mai, ua halawai keia Ilio koa me ka pilikia ma ka hoopakele ana i ke la a me keia. Iloko o ka wa ino loa o ka makahiki, oiai kekahi elele Italia e hele ana ma keia wahi, halawai aku la ia me elua moneka, ua hoolako pakahi ia laua me ka Ilio, e lawe ana kekahi o na Ilio me ka medala, a iloko o ka wa i hoomaopopo ole ia, haule mai la kekahi kio hau mailuna mai maluna o laua, a nalowale iho la laua.
          O kekahi o keia ano Ilio, i kekahi wa, loaa aku la kekahi wahi keiki uuku, ua opili i ke anu, hoomaka koke iho la ua Ilio nei e palu ia ia, i maopopo ai iaia, e ola ana paha ia, nolaila, i ka wa i pa aku ai ka pumehana i ke keiki, kaakaa koke ae la ia, a ma kona aloha i hana aku ai ia i ka mea pono no ke keiki, ma ka hoike ana aku iaia e hoopaa ae iaia iho ma kona kino. Ma keia hana ana a ka Ilio, i lawe aku ai ia i ke keiki i ka halemai. I ka hookokoke ana mai o kona mau la elemakule, a pau ka ikaika o kona mau lala, ua kokua manawaleaia mai ua Ilio nei ma ke ano he makana no kana mau hana maikai. Mahope iho o kona make ana, ua hoomaloo ia kona kino a waiho ia i ka Museum o ke kulanakauhale o Berne. A e paa ana ma kona a-i he wahi omole laau i loaa iaia mai kekahi mea hele makaikai i loohia i ka poino mawaena o na Mauna.
         
I kekahi la, ua loohia ia kekahi moku e ka pilikia ma na kapakai o Kent. He ewalu ona mau kanaka, a e uwe ana lakou me ka pilihua e loaa ona kokua. Ua kupikipikio ino loa ia ke kai, aole he waapa hiki ke holo aku e kokua ia lakou. Aia hoi, hoea ana he keonimana me kana Ilio Nufounalana a i kahakai. Kuhikuhi aku la ia i ka Ilio i ka moku, me ka hoopaa aku he wahi laau ma kona waha. Iloko o ka wa pokole, maopopo iho la i ka Ilio ka manao o kona kahu. Lele koke aku la ia, e hakaka pu ana me na ale iloko o ka ino. Aole nae e hiki i ka Ilio ke hookokoke aku i ka moku no ka hoopaa ana i kekahi pauku laau, aka, i ka wa a na luina i kiola mai ai i kekahi pauku laau me ke kaula i hoopaa ia, haalele iho la ia i ka laau e paa ana i kona waha, a apo koke aku la i ka mea i kiola ia mai iaia, alako mai la ia i ke kaula mawaena o na ale, a hiki i ka waiho ana ma na wawae o kona haku. Ia wa i hoomakaukau koke ia ai ke kokua, a hoopakele ia na kanaka a pau o luna o ka moku mailoko mai o ko lakou luakupapau pa-u o ka moana.
          Aole no i liuliu loa aku nei, aia ma Enelani kekahi Ilio, ua make kana mau keiki, a oia wale no koe, aole he mea e hoohauoli ai i kona noho ana. O ka inoa o keia Ilio o Mope, ua nui kona kaumaha no ka lawe ia ana aku o kana mau keiki e ka make mai ona aku la.
          Oiai, e noho mehameha ana, e noho ana kekahi ohana manu kaka he umi, aole o lakou makua nana e malama ; a heaha ka Mope i hana ai, lawe mai la ia i ka ohana manu kaka nana ponoi. E malama no ia i kana wahi ai na lakou ; a i ko lakou wa e au ai iloko o ka wai, e au pu no ia me lakou.
          Ua hoohihi ka ohana manu kaka ia Mope, a ua noho lokahi pu lakou ; e pinana no lakou ma kona kua, a ina e ko mo mai he ilio malihini iloko o ka pa, me ka manao e hopu a ai i kekahi o lakou, e huhu ana o Mope me ka nunulu iho, a o ka holo no ia o ka ilio malihini me ka manao nui ia Mope.
          He nui wale ko lakou wa e au hele pu ai iloko o ka wai, me ka ai ana i na mea i loaa ia lakou.
          Ua olioli loa ia o Mope, no ka loaa ana iaia kona ohana liilii ; o ke aloha ka mea nana i hoohauoli i ka ilio. I ka nunui ana ae o ka ohana kaka, aole lakou i poina no ko lakou hoa'loha maikai ka mea nana i malama ia lakou mai ka wa liilii mai.

He Leo mai na Makuahine.

          Ua ike kakou na ka poe Iudaio me Nehemia ma o ka manaoio me ka hoinoia i kukulu hou ia Ierusalema. A pela pu kakou ma o ka manaoio e kukulu ia Hawaii. O ka hana mua, oia ke kukulu ana i kona mau home. I mau home e kaawale ai kakou mai na holoholona mai o ke kula, ua maopopo i kela a me keia i ike i ka olelo a ke Akua, ua hoikeia he mau moolelo no na home he nui wale, a he mau rula lehulehu wale no ka noho ohana ana ; o ka makamua o na kanawai kiekie, a i ole, o ka pa pohaku a ke Akua e hoopuni nei i kela me keia home, oia ke kanawai 7. Ua hoonoho kaokoa ia kela me keia ohana mai ko kekahi aku, e hoolilo ana i ka home i aupuni kaawale ; maloko hoi olaila, o ka makuakane ka moi, a o ka makuahine ka moiwahine. O ke kahua onipaa o ia home, ina he wahi pupupu hale mauu a hale laau a pohaku mabela paha, aia i ka mea e loaa ana.
          Heaha na rula nui a ke Akua i haawi mai ai i ka ohana ? " E ke kane, e aloha oe i kau wahine, e like me Kristo i ka ekalesia;" he keu a ke aloha. "E kela wahine, e aloha i ka oukou mau kane, aloha i ka oukou mau keiki, e ao e noho akahai, aole manao ino, noho ma ka hale, noho malie, hoolohe i ka oukou mau kane." "E na keiki, hoolohe i ko oukou mau makua." E na makua, mai hoeueu oukou i na manao o ka oukou mau keiki me na leo huhu. Ua malama akahele loa ke Akua me ke kiai ana i ko kakou mau home ola, i hiki ai i na kauwa ke poina ole, aka, he rula i haiia ia lakou, i hiki ai ia lakou ke manao a noonoo he poe kauwa lakou, e pono lakou e hoolohe i na mea a kona haku, e like paha na kauwa a Kristo e hana nei i ka pono oiaio o ke Akua mai ko lakou naau ae. He hanohano ka oihana i haawiia iloko o ka home o ko ke Akua noho'na. E na haku hana, e haawi aku i ka oukou mau kauwa i ka mea i ku i ka pono, i like me ka manao o ko oukou Haku ma ka lani, no ka mea, aole i oi aku ko ke kanaka aloha imua o ke Akua, ke nana mai nei Oia ia loko o ko kakou mau home, e kau like ana i na mea a pau e malama ana i kona mau rula. Aole wale no hoi i hoopuni mai ko kakou
          Makua me ka pa i ka ohana, aka, ua haawi mai i wahi rula e alakai ia ai kela a me keia ohana, i lilo ai ko kakou mau home i kahua no ke aloha me ka maluhia.
          Aka, ina o ka poe e hoopuni ana i ko kakou mau home, "Mai moekolohe oe," e hahai ia, owai na enemi e komo mai iloko ? "O ka hua-hua, ka inaina, ka hakaka a me na mea like ; o na keiki i hookomoia ke aloha me ke kuikahi, e kaokoa no lakou." Aole anei pela e o'u mau hoalauna ? A pehea e hanaia ai no Hawaii a me kona mau home i pa ole ia ? Na kela a me keia e noho ana ma ke ano ohana e huli i kona ala me ka nana ana ae i na kanawai o ke Akua, e like me ka poe Iudaio o ka wa kahiko i kukulu i ka pa a kukulu aku i ko lakou mau hale mawaho aku.
(Aole i pau.)

HAAWINA KULA SABATI.
HELU 10.—SABATI, DEC. 3, 1876.
KUMU HANA.—Ka hoolaia o ko na aina e.
PAUKU BAIBALA, Oih. 10: 34—48.

34 A owaka ae la ko Petero waha, i mai la, Ke ike nei au he oiaio no, aole ke Akua i manao mai i ko waho o ke kanaka :
35 Aka, ma na lahui a pau, ua oluolu ia i na mea i makau iaia, a me ka hana pono.
36 O ka olelo ana i hoouna mai ai i na mamo a Iseraela e hai ana i ka maluhia ma o Iesu Kristo la ; ( oia no ka Haku no na mea a pau.)
37 Ua ike no oukou i ka olelo i kaulana ma Iudea a pau, ma Galilaia ka hoomaka ana, mahope iho o ka bapetizo a Ioane i hai mai ai.
38 O Iesu no Na zareta, ua poni ke Akua iaia me ka Uhane Hemolele, a me ka mana; nana no i kaahele e hana maikai ana, a me ka hoola ana i na mea a pau i hooluhiia e ke diabolo; no ka mea o ke Akua pu kekahi me ia.
39 He poe makou i na mea a pau ana i hana'i ma ka aina o na Iudaio, a me Ierusalema ; na lakou no ia i pepehi, a kau'ku hoi maluna o ka laau.
40 Hoala mai la ke Akua iaia i ke kolu o ka la, a hoike mai no hoi ia ia ma ke akea:
41 Aole nae i kanaka a pau loa, aka, i ka poe hoike a ke Akua i wae mua ai, ia makou no, i ka poe i ai pu a i inu pu me ia mahope o kona alahou ana mai ka make mai.
42 Nana no makou i kauoha iho, e ao aku i na kanaka, a e hoike aku, oia ka mea i hooholo e ia e ke Akua, i lunakanawai no ka poe ola me ka poe make.
43 Ua hoike maopopo mai ka poe kaula a pau nona, e loaa ke kala ana o ka hala ma kona inoa i ka poe a pau i manaoio iaia.
44 I ka Petero hai ana mai i keia mau olelo, haule mai ka Uhane Hemolele maluna o ka poe a pau i lohe ia olelo.
45 O ka poe ma ke okipoepoe i manaoio a i hele pu me Petero, kahaha iho la lakou, no ka mea, ua niniia mai ka haawina o ka Uhane Hemolele maluna o ko na aina e.
46 Ua lohe lakou i ka lakou olelo ana mai ma na olelo e, a me ka hoonani aku i ke Akua. Alaila ninau mai la o Petero.
47 E hiki anei i kekahi ke papa mai i bapetizo ole ia lakou nei, ka poe i loaa ka Uhane Hemolele, e like me makou ?
48 Kauoha mai la ia e bapetizoia lakou ma ka inoa o ka Haku. Alaila nonoi aku la lakou iaia, e noho ia i kekahi mau la.
Pauku Gula. "A e hele mai no ko na aina e i kou malamalama, a o na'lii hoi i ka alohilohi o kou puka ana iluna."
Pauku Hopaa, pauku 34, 35.
Mele, Him. 469, 8—7. Leo,
1
Ma na aina pouli wale,
E nana aloha nei,
Ike ole, a hoomana
I na 'kua wahahee ;
Kini, lehu, miliona,
Ke poho la i ka po.
2
Ie su, e ka Hoku loa,
Lama no ko keia ao,
E hoopuka i kou kukuna
Ma na aina naaupo,
I ikea kou maamaama
E na maka o lakou.
Pule no na aina e, aina hoomanakii, ike ole, i loaa ka malamalama, &c.
Na ninau a na kumu.
Ma kela pule, ua haalele kakou ia Petero mahea? Ua kiia oia e hele ihea? Nawai hoi i paipai e ku a hele? Ua hele anei oia me ua mau kanaka la? Owai hoi kai hele pu? p. 21—23. I ka la hea i hiki aku ai lakou i kahi o Korenelio? p 24. A i ka moe ana o Korenelio e hoomana ia Petero, pehea aku la o Petero? p 25, 26. A i ke komo ana o Petero iloko o ka hale, heaha ka Petero i ike ai? p 27. Heaha hoi ka Petero olelo ia lakou ? Heaha ka hoailona no ka pau ana o ke kapu iwaena o na Iudaio me na kanaka e ? p 28. Heaha ka Petero i ninau aku ai ia lakou ? p. 29. Pehea hoi Korenelio i pane aku ai? p 30—33.
P 34,35. Heaha ka Petero i ike ai he oiaio ? Ma ke aha kona i ike ana ? Ua oluolu ke Akua ia wai ma na lahui a pau?
P 36—38. Owai ka Haku o na mea a pau ? Heaha ka olelo i hoounaia i na mamo a Iseraela ? E hai ana i ke aha ma owai la? nana ia Isaia 57:18. Ep. 2: 14, 16, 18. Kol. 1:20. Heaha ka mea kaulana a lakou i ike no Iesu mahope o kona bapetizo ia ana e Ioane ? Nohea Iesu ? Nawai oia i poni? me ke aha? Mat. 3: 16. Heaha ka Iesu mau hana? Owai pu me ia?
P 39—41. Owai na hoike no ka Iesu mau hana, no kona pepehiia ana ma ke kea, no kona ala hou ana ma ke kolu o ka la, a hoike iaia iho ia wai ? i na kanaka a pau anei ? Ia wai hoi ? I ka poe i ola pu me ia mahope o kona alahou ana ?
P 42—43. Heaha ka Ie su kauoha ia Petero ma ? E ao ia wai ? A e hoike, owai ka mea i hooholo e ia e ke Akua e lilo i lunakanawai nowai ? E hookolokolo ia'na anei ka poe make? ahea? mahea? Heaha ka na kaula i hoike ai no Iesu ? E  oaa ana ke aha ma kona inoa? ia wai hoi? Isa. 53: 11. Dan. 9: 24.
P 44—46. I ka Iesu hai ana i ke mau ia mea, heaha ka i haule mai maluna owai ? Owai ka i kahaha? no ke aha? Heaha na haawina a ka Uhane? Kamailio lakou ma na olelo aha? A hoonani aku ia wai? e like me ka hana ma na ka la hea ? la Penetekota.
P 47—48. Heaha ka ninau a Petero no ka bapetizo ana i ka poe hea ? me wai? Ua papa anei kekahi ? Ua bapetizoia anei lakou? ma ka inoa owai? nawai? Heaha ka lakou i noi aku ai ia Petero ?
Mele, Him. 477, 7.   Leo.
Na elele a Iesu,
E ala, a e hele pu
I na aina naaupo,
Lawe i lama no lakou;
Hele me ka lelepau
Ma ka Luna o oukou,
Luna lanakila mau,
Ie su ke'Lii kamahao
Na Ninau a ke Kahu.
Na Makua. He mau kanaka e ka i kii ia Petero e hele i ka aina e, ua hele mai oia me lakou ? He mea kapu nae i na Iudaio ka launa pu me ko na aina e; heaha ka mea i kanalua ole ai oia i ka hele ana aku ? Heaha ka mea i hoikeia ia ia ma ke akaku ? I ka hoomakaukau ana o Korenelio o hoomana ia Petero ae anei oia i ka hoomanaia? Heaha oia wahi ana? Pono anei ke hoomana i ke kanaka? a i ka wahine paha e like me Maria ? A akoakoa kanaka, kamalii, ma ka halawai, a me ke Kula Sabati, heaha ka pono ?
Manao anei ke Akua i ko waho i ke kino nui, i ka mea waiwai a hanohano ? a hoowahawaha anei i ke kino uuku, i ka mea ilihune, hanohano ole?
Na keiki. He poe uuku oukou, he poe ilihune paha kekahi, hoowahawaha anei ke Akua ia oukou ? Pehea la e oluolu mai ai ke Akua ia oukou ? Ma ka makau ia ia, me ka hana pono. Ua loaa anei ia mau mea elua ia oukou? Ua loaa ia maamaa i kekahi luna koa no ka aina e, owai ia luna? Owai kona aina? Hookahi no ona lohe ana i ka Iesu olelo, huli koke nae oia, a bapetizo koke ia, a lilo i koa no Iesu, me kekahi poe pu me ia. Ua lohe pinepine nae oukou; a pehea ka huli ana, ka bapetizo ia'na?
Ke kula a pau. Hai mai i ka pauku gula, me na pauku hoopaa. Pili anei keia Haawina i na aina e? He mau aina kapu anei kekahi? he mau lahui kapu anei, a pono ole ke hoonaauaoia, a hoomalamalamaia, a hoolakoia i na pono, na pomaikai o ka Iesu aupuni? Ma ke aha e hoohalike ai ko na aina o me Korenelio ? ma ke aha kakou e hoohalike ai me Petero ? Ma ke aha e hoonaniia'i i ke Akua? Ma ka huli koke mai, a bapetizo kokeia o ka poe lohe i ka Iesu olelo me ka hoopanee ole aku.
Mele.—Him. 223, 8—6.  Leo.
Hosana i ka Haku mau,
A olioli pu,
Ke ola ko kakou manao,
Ke ola ia Ie su.
Imua ona e kulou,
Mahalo akahai.
E lilo kakou nei a pau,
I mau kauwa maikai.
Pule i hoolaha ia ka olelo a Ie su ma n a wahi a pau, i huli koke mai ko ke ao a pa u.
Haawina no De c. 10. Oih. 11:19—30