Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 46, 9 November 1876 — Page 4
KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
HONOLULU, NOVEMABA 9, 1876.
KOMI TE HOOPONOPONO NO KEIA AOAO.
LAIKI MAKUA, MRS. KELA F. GILIMANA,
M RS. ELENA MAKALE, MRS. C. C. COLEMANA.
HE PALAPALA
O na Lede o ka Papa Wahine o Honolulu, ke haawi aku nei i ko lakou aloha i na Makamaka Hawaii a pau, na makua me na keiki.
Mamuli o ka iini nui o ko makou manao no ka pomaikai piha o na opio Hawaii, ua hooholo makou me Paleka no keia aoao o ka nupepa LAHUI HAWAII, a e kokua makou ma ka hoopiha ana i na kii a me na manao e waiwai ai a e makemakeia'i e ka poe opio, a i waiwai hoi ia no na makua me na keiki.
Ke kono aku nei makou i na makamaka Hawaii, e kokua pu ma ke aoao ana mai i na mea e pono ai, a me ke kakau pu mai i na manao kupono no keia aoao. He makemake ko makou e kokua ma na mea e lilo ai ka LAHUI HAWAII i pepa e pomaikai ai na ohana, aole nae oia wale no, aka, e lilo keia pepa i kokua nui no ko kakou mau Kula Sabati.
E na makamaka aloha, ina he manaolana io ko kakou no ka hoomau ia ana aku o ka ekalesia o Kristo ma Hawaii nei, he pono e ala mai kakou ma ka hana Kula Sabati.
Me ke aloha makou o hoopuka aku nei i keia aoao o ka pepa me ka manaolana e lilo i kokua nui no na home, a no na Kula Sabati, a i apo o ke Kuikahi hoi mawaena o na mea a pau i aloha i ka Haku Iesu Kristo ma keia Paeaina. Me ka mahalo.
LAIKI MAKUA,
M RS. KELA GILIMANA,
M RS. ELENA MAKALE,
M RS. C. C. COLEMANA.
Komi te.
HE EVER LIVETH
TO MAKE INTERCESSION FOR THEM
Ukali ana ia Iesu iloko o ka pouli.
"E mama," wahi a kahi iki Bessie i pane aku ai. "Ke hopohopo nei au no kuu make, no ka mea, o nalowale kuu ala iloko o ka pouli."
Aole i pane iki aku kona mama iaia ; oili aku la ia iwaho, a puhi iho la i ke kukui iloko o ka rumi hookipa ; wehe ae la ia i ka puka a hamama iki, a kahea aku la i kana kamalei, "hele mai e kuu punahele, ua hiki mai kou wa e moe ai. E paa mai ma kuu limu, a na'u e alakai aku ia oe iluna i kou rumi."
Hoopaa aku la o Bessie i kona mau wahi lima palupalu i ka lima o kona makuahine, a pii aku la me ke kanalua ole iluna iloko o ka aaki a ka pouli. Mahope iho o kona pule ana, "e ko makou makua" a me "ke makaukau nei au e moe," a kau iho la kona wahi poo iluna o ka uluna, i aku la kona makuahine, "ua hopohopo anei oe e kuu punahele, ia kaua i pii mai nei iloko o ka pouli ?"
"Aole loa, e mama," wahi a Bessie ; "aole au i hopohopo, no ka mea, ua hoopaa aku au i kou lima." "Ina pela," wahi a kona mama, "mai hopohopo oe no ka make, no ka mea, ke kikoo mai nei na lima o ka Haku Iesu ia oe, a o kau hana wale no, o ka hoopaa aku i kou mau lima iloko o Kona, a nana e alakai aku ia oe me ka lanakila a puka aku mawaho o ka pouli."
"Aka, pehea la au e hoopaa aku ai i Kona mau lima, e mama ?"
"Ma kou hoao ana e lilo i keiki maikai i kela a me keia la, me ka pule ana 'ku Iaia e kokua mai ia oe ; he aloha Oia i na kamalii liilii, nolaila, mai hopohopo oukou i ka ukali ana ma na wahi a pau Ana e hele ai."
"Ke manaolana nei au, e lawe ana Oia ia'u iluna i ka lani," wahi a Bessie ; "aole au e hopohopo hou ; pela pu anei oe e mama?"
" I ka Moiwahine Vitoria ma Windsor, hoakoakoa mai la ia i na kamaliii liilii a pau i hookahi hora i kela me keia awakea Sabati, ma ka haawi ana 'ku ia lakou i kekahi mau kuhikuhi no ke aupuni o ka Haku."
He 60,000 ka nui o na Kula Sabati ma Amerika Huipuia, no lakou na puali kaua he 600,000 kumu a me 5,000,000 haumana.
"Maikai kahi huna ai maloo me ke aloha pu kekahi, mamua o ka hale i piha i na mohai ke pili me ka hakaka."
"O ka lei o ka poe elemakule, oia na keiki a na keiki ; o ka nani hoi o na keiki, oia na makuakane o lakou."
Opio i hahau ia no ka pono.
I na makahiki mua o ka laha ana o ka ekalesia o Kristo iloko o ke kulanakauhale o Anatioka, ua hali ia kekahi keiki e make no ka pono. "E ninau paha kekahi o oukou e na pokii," wahi ana, "o keaha la ka mea pono, o ka hoomana ana anei i ke Akua hookahi wale iho no, ka Mea nana i hana i ka lani a me ka honua, a i ka Hoola hookahi wale iho no, ka Mea i makaukau e hoopakele ia kakou, a i ole o ka hoomana ana i na akua wahahee a ka poe pegana e malama nei."
Ua hiki mai kakou i keia wa, i ka moolelo o ka opio i make no ka pono ; oiai kona makuahine kristiano e hii ana iloko o kona mau lima i kana keiki uuku nona paha na makahiki mawaena o ka eiwa, a me ka umi, o Cyril kona inoa. I ka lohe ana o ka lunakanawai pegana i na olelo a ka opio, kau aku la kona mau maka maluna ona, a haawi aku la oia i ka ninau iaia.
Ua ninau ia aku la ke keiki ; a me ke kahaha o na mea a pau i lohe, ua pane mai la ka opio, "Hookahi wale iho no ke Akua, hookahi wale no o Iesu Kristo me ka Makua."
Ua hoopiha ia ka lunakanawai me ka inaina enaena ia wa ; a pane ae la oia, "E ke Kristiano hookano ! nau i ao i kela keiki e hoike mai pela." Huli ae la ia i ke keiki, a pane aku la me ka okalakala, "E hai mai, e ke keiki : pehea i loaa ai ia oe ka manaoio?"
Leha ae la na maka o ka opio me ke aloha i kona makuahine, a pane aku la, "Na ka lokomaikai o ka Haku i ao i kuu makuahine aloha, a nana i ao mai ia'u."
"E ike kakou ano, i ka hiki i ke aloha o Kristo ke hoopakele ia oe," wahi a ka lunakanawai manao ino i pane ae ai; a me ka hoailona oia i haawi aku i ke kauoha i ka poe e ku makaukau ana me na pauku laau o ke ano o ko Roma, a ia wa i hoopaa ia ai ke keiki. Ina paha e mauna ana kona makuahine i kona ola iho no kana milimili, he mea hauoli paha ia nona ke ola kana keiki ; aka, aole oia i hana pela ; hawanawana aku la nae oia iaia e paulele mao ke aloha o Kristo, a e hoike i ka oiaio.
"E hiki anei i ke aloha o Kristo ke hoopakele ae iaia ano?" wahi a ka lunakanawai i ninau aku ai.
"He hoike ana ia i kona hooko ana i ka mea a kona Haku i haawi mai ai iaia a no kakou no hoi a pau," oia ka pane. A no keia mau olelo, hahau hou aku la lakou i ke keiki me na maawe kaula a me na pauku laau.
"E hiki anei i ke aloha o Kristo ke hoopakele iaia?" A hiolo mai la na omaka waimaka mai na maka mai o ka mea manao ino; i ka wa a kela makuahine e ehaeha ana no kana keiki." He ao ana ia i ka mea manao ino, ua kala ia kana mau hana hewa."
Haka pono aku la na maka o ke keiki i kona makuahine, i kona leha ana ae i ka lani nona ; a i ka ninau ana mai o ka poe nana ia e hahau ana, ina ua luli ae kona manao e malama i ko lakou akua, a e hoole ia Kristo ; pane aku la ia, "Aole ; aole Akua e ae, aka, hookahi wale no ; o Iesu Kristo ka mea i make i Hoola no ko ke ao holookoa. Ua aloha Oia ia'u, a ua aloha au Iaia no Kona aloha."
Maule iho la ua keiki la malalo o na hahau ana a ka poe manao ino, a waiho aku la lakou i ke kino palapu o ke keiki iloko o na lima o kona makuahine e uwe ana. "E nana iho, ina he hiki i ke aloha o kou Kristo ke hoopau ae i kona mau eha ano !"
"E kuu mama," wahi a ke keiki, iaia e mauliawa ana, "e haawi mai ia'u i wahi kulu wai mai ka punawai huihui mai, iluna o kuu alelo."
I aku la kona makuahine, "Ua makaukau, e kuu keiki, e inu ana oe i ka wai o ka punawa1 e pipii mau ana i ke ola mau loa—ka nani o ka Haku Iesu Kristo i haawi mai ai no Kona mau ohua liilii. Ua hoike no ka oiaio o Kona inoa. E kiai mai Kona nani i kou makuahine hune nei e hahai ma ia ala pomaikai!"
Owaka hou ae la na maka o ke keiki, me ke ano mauleule, a puana hou ae la i keia mau huaolelo, "Hookahi wale no Akua, o kana keiki o Iesu Kristo, ka mea Ana i hoouna mai ai;" a iaia i puana hope loa ae ai i keia mau huaolelo, lele ae la kona aho, a kuu aku la kona luhi ; hoi aku la ia me kona mea nana i hana. E o'u mau hoa opio o Hawaii; e lawe kakou i keia mau olelo i hoike no ke kea o Kristo, a mai hopohopo a kuihe ka manao no ka hoino ia mai, e kupaa a hiki i ka hopena ; i lei kakou i ka lei alii o ka hemolele ma kela ao.
"E hoolei i kau berena maluna o ka wai, no ka mea, a hala na la he nui loa, e loaa hou mai no ia ia oe.
Me kou ike ole ana i ka aoao o ka uhane, a me na iwi iloko o ka opu o ka wahine hapai; pela no, aole oe i ike i ka hana a ke Akua, ka mea nana i hana na mea a pau."
Ka Aahu Kaua.
Heaha la keia kapa komo e uhi nei i keia mau kanaka a me ka lio, me he unahi ia la i ka nana 'ku ? I ka wa kahiko, aole i ike ia ka pauda a me ka pu ; ka pololu, ka ihe a me ka pahikaua, oia na mea kaua. Ia wa hookomo na koa i ka pale-unahi-ia, i mea e pale aku ai i na ihe a me na pahi ke hou mai na enemi ma ka hoouka kaua ana. Pela no hoi na lio, ua uhiia kekahi i ka pale-unahi.
NO KA PELISETIA NUNUI.
Ua haiia mai ka paa ana o kela kanaka nunui o ko Pelisetia, o Golia ka inoa, i ka pale umauma unahi, he elua haneri paona ke kaumaha o kona pale keleawe, a he mau pale keleawe ma kona mau wawae. No ka paa loa o keia Pelisetia nunui i ka pale kaua, aole wahi e hiki aku ai ke hoeha aku iaia ; nolaila, ua makau loa ka Iseraela iaia. Akamai no hoi kahi keiki a Iese i ka wiliwili ana i ka maa, a lele ka a-la a pa pono ma kona lae, a naha ka lae o ua kanaka nunui la.
Me ia ano pale kaua ka hopu ana o Paulo i kana mau olelo hoohalike, e i ana, "e kakoo ia ko oukou puhaka i ka oiaio," me he kaei la e hoopaa ana i ka aahu ; pela ka oiaio, he mea e hoopaa ai i ka uhane a me ka hele ana o ke kanaka. "A pulikiia oukou i ka pale umauma o ka pono." Oia paha ka pololei a me ka maemae o ka noho ana. "E lawe hoi i ka aahu poo o ka manaoio, i mea e hiki ai ia oukou ke kinai iho i na ihe wela a pau o ka mea ino." He mau ihe wela anei kekahi e lele mai ana i o oukou la? Oia paha na hoowalewale, na olelo haumia, na kuko ino i hoalaia e na kanaka ino ma ke kamailio ana a me na kuko a ke diabolo i hoala ae iloko o oukou. O ka manaoio i ke Akua ka mea e kinai iho ai ia mau "ihe wela." "E lawe hoi i ka mahiole o ke ola a me ka pahikaua o ka Uhane, oia no ka olelo a ke Akua."
KA PALEKAUA I HANAIA NO NAPOLIONA.
Mahope mai nei, i ka wa i loaa'i na pu a me ka pauda, he nu hou ia no ke kaua, a he make mai ke kanaka ma kahi loihi loa mai, i ka lele o ka poka. I kekahi wa, kena aku la o Napoliona Akahi i kekahi amara akamai loa, e hana oia i aahu pale kaua nona, i hiki ole i ka poka o ka pu kaupoohiwi ke hoopuka aku. Olelo aku la ua kanaka la, he hiki no iaia ke hana. Haawi o Napoliona iaia he uku nui, he mau tausani dala, ke hana oia a paa. Hana ua amara nei a paa, a lawe aku i ke alii. Nana no o Napoliona a pau, a ninau mai ka mea nana i hana. "Ua maopopo loa anei ia oe, aole e puka keia aahu i ka poka?" Ae no kela, "ae, ua paa loa." I hou mai o Napoliona, "ina pela, e hookomo iho oe, a na'u e ki pu aku ia oe, i ike ia ka paa o kau hana." Makau no ua kanaka nei; aka, hookomo ia, a ki pu mai o Napoliona a ku, aole nae i puka, aole hoi i eha ke kanaka. Alaila, uku mai o Napoliona i na dala i olelo mua ia no ka hana ana i ua aahu kaua la, a he mau tausani dala hou iho no kona hoao ana i ka paa o ua pale kaua la ma kona kino iho a ikeia ka paa.
He Leo Poloai.
Ke hoao nei kakou e na makamaka o'u e loaa ona wahi ike ia kakou mai ka moolelo mai o Nehemia, no kana mau lawelawe ana i ka olelo a ke Akua a me kana mau hoomana ana i kona inoa, i launa mau ai ia pono me kakou ma keia aina; a me ke ano o ke kukulu ia ana he aupuni, mailoko wale mai no o 42,360 ka heluna o na Iudaio ma Ierusalema ia manawa; aka, he heluna uuku io lakou ia wa. Mai ia wa mai a hiki i keia wa, ua noho kauliilii ka ohana Iudaio ma kela a me keia aina o keia poepoe honua, iloko o 2,200 makahiki, mai ka hiamoe ana o Nehemia me kona poe kupuna; o ka mua, ua hoike piha ia mai, o Nehemia ka mea pule hookahi no ka mea ana i hooikaika o ka pono io ; "O ka Haku ka mea nana i kukulu ka hale, a o lakou kai hooikaika i ka hana no ka mea nana i kukulu." Ua like oia me ke alii mawaena o kona poe kanaka, a he mea nui koikoi iloko o na aha hookolokolo, e ku ana hoi e pale imua o ke alo o ka Moi nui ma Tuhona, a nana i hoopau, maloko wale no o ka pule." "Nolaila, e hooko ai kakou a e imi i ko kakou Akua." "E maliu mai ia makou e ko makou Akua:" me hela, oia ka manao mua i ka wa i ulu ae aihe mau manao hou. Nolaila, ke konoia mai nei kakou, e pule ikaika, hookiole, i kukulu ai ke Akua ia Hawaii nei a hookumu maluna o ka pono ; e hookomo mai kakou i na manao hou e alako aku ai ia kakou imua o ke alo o ko kakou Akua a me ko kakou Moi. Ka mea hoi e lohe mai nei i ka kakou mau pule ma o ko kakou mau noi ana no ko kakou mau pono. O ka Haku Iesu Kristo ka mea nana i haawi mai i na hoomaikai ana he nui ia kakou, "kona poe e hahai ana ia lakou ma o ka manaoio a me ka hoino ia i hookoia ai ke kauoha."
(Aole i pau.)
Ka la hiki mai—Na Anela maikai.
Ua ike oe aia ko ke Akua wahi ma ka lani. Aole oia he mea kino ; no ka mea, he uhane oia. O ke Akua wale no anei ko ka lani? Aole ; o na anela ke ku poai la a puni kona noho alii. Heaha na anela ? He mau uhane lakou. Ke mele la lakou i na mele maikai imua o ke Akua. Ke olelo la lakou. "He hemolele loa ke Akua! he naauao! he mana!" Aole po ma ka lani, nolaila, aole i ake na anela e hiamoe. Aole lakou e mai, aole loa no hoi lakou e make. Aole lakou e uwe, aole waimaka ma ko lakou mau papalina, aka, he mau mino aka ana o ka oluolu, no ka mea, he hauoli mau na Anela. Ina e hana hewa na Anela, e oluolu ole ko lakou noho ana. O ka hana hewa, he mea ia e oluolu ole ai ke kanaka. He poe maikai na anela. He aloha lakou i ke Akua, a he hoolohe i kana mau mea a pau e olelo ai. Hoouna mai ke Akua ia lakou ilalo nei e malama mai ia kakou. I ka wa a ke Akua i kauoha ai ia lakou e hele, hoolohe koke no lakou. He poe ikaika loa na anela, a he hiki ia lakou ke malama mai ia kakou mai ka haule ana i ka hewa. Ina oe e ake ana na na anela e malama ia oe, e noi aku oe i ke Akua e hoouna mai ia lakou, no ka mea, aole lakou e hele ke ole ko lakou Makua e kauoha ia lakou. O ke Akua ko lakou makua. Aole elua o lakou makua e like me oe. O na anea, na keiki a ke Akua, noho pu lakou iloko o ka hale o ke Akua ma ka lani. Ina oe e hoolohe i na olelo a kou makua ma ke kino, alaila, e like oe me na anela i hoolohe i ka ko lakou makua ma ka lani. He nui ke aloha o na anela ia kakou. He nui ko lakou makemake e noho pono kakou, i hoi aku kakou a noho pu me lakou ma ka lani. Ina e ike ke kelki i kona hewa, a pule aku i ke Akua e kala mai iaia, ua hoohauoliia na anela ke ike ia hana ana au. I ka wa e mai ia ai kekahi wahi keiki i aloha i ke Akua a kokoke e make, kaouha koke ke Akua i kona poe anela, "e kii a lawe mai i ua wahi keiki la i ka lani nei." Alaila, hooko koke na anela, a iho lakou a lawe'ku i ke keiki uuku ; a i ko lakou wa e lawe ai iaia, pili iho na maka o ke keiki uuku a pau hoi ka nape ana o ka hanu ma kona wahi umauma; ua make ua keiki la. Aia oia i hea? Ua make ke kino, aka, ke lawe la na anela i ke keiki ka lani. Ua hauoli ke keiki! ua pau kona ike ana i ka eha ; a ua palekana oia ; ua lilo oia i anela. Ke hosana la oia imua o ke alo o ke Akua i na mele maikai. Ua waihoia kona wahi kino uuku iloko o ka lua, a e lilo ana i lepo. Mahope aku e hoola ia kona kino.
E pule aku ana anei oukou i ke Akua e hoouna mai i kona poe anela e lawe'ku ia oe i ka lani i kou wa e make ai?
No ka hahai ana mamuli o Iesu Kristo.
Ka hahai mamuli o Ie su Kristo a me ka hoowahawaha i na lapuwale o ke ao nei:
Ua olelo mai ka Haku ma Ioane 8 : 12 "O ka mea hahai mai ia'u, aole ia e hele ma ka pouli." (Ioane 12 :25, 26.) O ka olelo ia a Iesu Kristo, e hooikaika mai ana ia kakou e hoohalike i kona ola a me kona noho ana, ke makemake kakou e hoomalamalama maoli ae, i pale ai kakou i na mea pouli a pau o ka naau, e pipili mai ana i ko kakou mau maka.
E noonoo no kakou me ka ikaika nui mamuli o ka manao kuoo, e hahai wiwo ole aku i ko kakou Hoola oiaio loa.
O ka oleloao o ka Hoola, e oi aku ia imua o ka ka poe hemolele a pau ; a o ka mea manaoio Iaia, e loaa no ka mane ono loa, a e inu hoi i ka wai huihui o kela Punawai. O ka nui o ka poe i lohe pinepine i ka nuhou maikai, aole i nui loa ae ko lakou pono malaila, no ka mea, aole like ko lakou naau me ko Iesu Kristo. E hoomaopopo kakou, i ono loa hoi ka olelo a Iesu Kristo, ke hooikaika kakou a lilo ko kakou ola i mea like pu me kona. Ina e naauao oukou ma na mea e pili ana i ke Kahikolu, heaha ka waiwai malaila, ke pono ole oukou imua o kona alo? No ko oukou hookiekie ana, aole i hemolele ia, aole hoi i hoapono ia ka naau ma ka olelo naauao a me ke akamai loa; aka, o ka noho ma ka pono io maoli a me ka hilinai pauaho ole Iaia, oia ka mea e lilo ai oia i hoa'loha io maoli no ke Akua Mau Loa. O ka hai aku i ka mihi iloko o ka naau, mamua o ka olelo hoakaka ana i kona ano maoli.
Ua paanaau ka Palapala Hemolele a pau loa, a me ka olelo a ka poe akamai heaha ka waiwai ma keia mea ke ole ke aloha a me ka makau i ke Akua? Lapuwale o na lapuwale, (Kek. 1:2) Hookahi mea kohu pono, o ke aloha i ke Akua, a o ka hoopili aku iaia wale no, a malaila ke akamai nui o ka hele ana i ka lani, ke hoowahawaha i na mea lapuwale o ke ao nei.
Nolaila, he lapuwale ka hoahu ana ae i ka waiwai o keia ao, a me ka hilinai ana aku iaia. Lapuwale ka imi ana i na mea e mahalo ia ai, a me ka noho ana ma kahi kiekie. Lapuwale ka hahai ana i na mea o ke kino, a me ka makemake ana i na mea e hoopai loa ia ai kakou. Lapuwale ke makemake ke kanaka i ke ola loihi ma ka honua nei, a ke hana ole oia i na mea e pono ai. Lapuwale ka nana ana i na mea o ka manawa e naue nei, a ke nana ole ai ia i na mea e hiki mai ana.
Lapuwale ka makemake ana i na mea e lilo wale ana, a me ka hoopalaleha ma ka imi ana i ko ka lani pomaikai, a me ka olioli. E hoomanao mau oe i keia olelo a ke Akua, "Aole maona ka maka i ka ike ana, aole maona ka pepeiao i ka lohe ana." (Kek. 1:8.)
E ikaika no oukou, a e hookaawale aku i ko ka naau mau kuko ino i na mea i nana ole ia. No ka mea, o na mea a pau e hele ana mamuli o ke kuko o ke kino, e hoohaumia lakou i ko lakou naau, a e lilo no ka hoahewa mau loa, i ka loko e aa mau ana, ia kau aku, a ia kau aku.
HAAWINA KULA SABATI.
HELU 8, SABATI NOV. 19.
KUMUHANA.—Ke ola hou ana o Doreka.
PAUKU BAIBALA.—Oih. 9:31—43.
31 A maluhia iho la na ekalesia ma Iudea a pau, a me Galilaia, a me Samaria hoi. Haokupaaia iho la lakou, e hele ana me ka makau i ka Haku, a me ka olioli o ka Uhane Hemolele, a mahuahua iho la lakou.
32. Ai ko Petero kaahele ana ma na wahi a pau, hiki ae la ia i ka poe haipule e noho ana ma Luda.
33 Loaa aku la iaia ilaila kekahi kanaka o Ainea kona inoa, ua moe ma ka moe no na makahiki ewalu, no ka mai l6lo.
34 Imai la o Petero iaia, E Ainea, ke hoopa mai nei o Iesu Kristo ia oe, e ku, a nau no e holahola i kou wahi moe. Ku koke ae la ia.
35 O ka poe a pau e noho ana ma Iuda a me Sarona, ike aku la lakou iaia, a huli iho la i ka Haku.
36 Aia ma Iobe kekahi haumana wahine, o Tabita ka inoa, ma ka hoohalike ana hoi, ua iia o Doreka, ua nui na hana maikai, a me na manawalea ana i hana'i.
37 Ia mau la, mai iho la ia a make. Holoi aku la lakou iaia, a waiho iho la ma ke keena maluna.
38 Ua kokoke no o Luda ma Iope, a lohe ae la na haumana i ko Petero hiki ana malaila, e hoouna aku la lakou elua kanaka iaia, nonoi aku la ia laoa aole e hookaulua i kona hele ana i o lakou la.
39 Ku ae la o Petero iluna, a hele pu me laua; a hiki aku la ia, alakai aku la lakou iaia i ua keena la maluna; a ku pu me ia na wahinekanemake a pau e uwe ana, a e hoike ana i na palule, a me na kapa komo a Doreka i hana'i i kona wa i noho pu ai me lakou.
40 Kipaku aku la o Petero ia lakou a pau iwaho, kukuli iho la a pule aku la; alaila, haliu ae la ia ma ke kino, i aku la, E Tafiita, e ala mai oe; oaka ae la kona mau maka, a ike ae la oia ia Petero, ala ae la oia iluna.
41 Haawi aku la o Petero i ka lima ia ia, hooku ae la iaia iluna; kii aku la ia i ka poe haipule a me na wahinekanemake, a hoike aku la iaia e ola'na.
42 A ikea ae la ia mea ma Iope a pau; a nui na mea i manaoio aku; ka Haku.
43 A noho iho la ia ma Iope i kekahi mau la, me Simona ka hana ili.
Pauku Gula, "E hoomanao mau loa ia no hoi ka poe pono." Halelu 112:6.
Hoopau p. 36—40
Mele Robina Gula, Mele 35.
1 Na kamaiki makamae.
Ka ke kahu mau hanai,
Kai malie ia lakou,
Ma na kula omaomao,
Ma na kahawai maemae,
Ma na mala pua maikai;
Pale oia i ka la;
Malu e ma kona pa.
Cho. —Na kamaiki makamae,
Ka ke kahu mau hanai,
Kai malie ia lakou
Ma na kula omaomao.
Pule no ke kula, i hele na kumu me na haumana me ka makau i ke Akua, a me ka hahai mau mamuli o Iesu.
Na Ninau a na Kumu.
P 31. Pehea na ekalesia? Maluhia mahea? Mahea ia mau aina ? No keaha ka maluhia? No ke ano e paha o Saulo. Ua pau kona hoomaau ana. Ua ahaia hoi na ekalesia? E hele ana me na mea maikai ehia maloko? a me keaha mawaho?
P 32. Mahea ko Petero kaahele ana? No keaha? A hiki aku oia i ka poe haipule mahea? Heaha Luda? Mahea hoi? He kulanakauhale ia ma ke komohana o Ierusalema.
P 33, 34. Owai kai loaa ia Petero ma Luda? Heaha kona pilikia? Ehia makahiki? Ua aha o Petero iaia? Nowai ka mana i ola'i? Ola koke anei? Ma ke aha i maopopo ai, ua ola?
P 35. Owai na hoike no ke ola o Ainea? A pehea iho la lakou? Heaha a mahea Sarona? He papu palahalaha ia mawaena o Cesarea me Iopa, e pili ana i ke Kaiwaenahonua. Nui hoi na kulanakauhale malaila; Sarona paha ka inoa o o kekahi.
P 36, 37. Heaha, a mahea Iope? He kulanakauhale ia ma ke komohana o Ierusalema, e pili ana me ke Kaiwaenahonua. Owai ka wahine malaila? Ehia ona mau inoa? Heaha kona ano? Ua aha oia ma ia mau la? Pehea lakou iaia? A waiho i kona kino mahea?
P 38. Owai ka i kokoke i Iope? Owai ma Luda? Ua aha lakou ia Petero? Ua kii aku.
P 39. Ua ae anei Petero e hele pu me na kanaka elua? A hiki Petero ilaila, alakai lakou iaia i hea? Owai ka i ku pu? e aha ana? A e hoike ana i ke aha? No ke aha?
P 40. Aha aku la Petero ia lakou? no ke aha? Owai ka i hana pela mamua? Mat. 9: 25. Heaha ka Petero hana, me kana olelo? Pehea hoi Tabita? Ehia mea i ala hou mai ai oia?
P 41. Heaha kekahi hana a Petero ia Tabita? A kii oia ia wai? A hoike oia i ke aha ia lakou?
P 42, 43. Pehea lakou ma Iope, i ko lakou ike ana ua ola hou Doreka? Pela anei mamua ia Iesu i hoala hou ai ia Lazaro? Ioane 11:45; 12:11. A pehea Petero, haalele koke anei ia Iope? Noho oia me wai ilaila? He kanaka maikai anei oia? Ae, he haipule io.
Mele Robina Gula, Mele 78.
1
E aloha ia Iesu la,
Na pokii e kula nei,
Imi e i kona aloha,
Kulou ae a hoomaikai.
Cho. —Huipu e na kamaiki,
Mele pono ia Iesu;
Ano no e lilo nona
Na naau, me ke kino pu.
(Me ka pauku 5).
Na Ninau a ke Kahu.
Na makua. He maluhia ko na ekal. i kekahi manawa, heaha ke kumu o ia maluhia? Heaha ke kumu o ka pilikia a me ka maluhia ole o na ekalesia? Pehea na ekalesia ma Hawaii nei i keia wa? Ka maluhia, ka palaka, ua like anei? No ka palaka anei kekahi maluhia? Ina i ikaika loa na hoahanau i na hewa a pau i ike maka ia, i ka inu rama, ka manuahi, ka hula, ka pepa piliwaiwai, &c. Maluhia anei? hoomaauia paha? Hoao paha i maopopo. He mea makau loa kekahi maluhia.
Na Keiki. Elua hana kupanaha ma keia haawina; heaha ia mau hana? Mahea ka mua? Mahea ka lua? Ehia makahiki i moe lolo ai Ainea? Ehia makahiki i moe oopa ai kekahi kanaka a Petero ma i hoola'i? He wahine maikai kekahi a hana manawalea, ua mai, a make; nawai ia i hoola hou? Owai kona mau inoa? Owai ka poe i uwe nui no kona make ana? No ke aha ko lakou uwe ana? Ina make oukou, owai ka poe e uwe ana no ko oukou make ana? Nui anei ua Doreka iwaena o na wahine a me na kaikamahine ma Hawaii nei? Ua loaa no ka inoa Doreka i na wahine he nui—aka—o ka hana, ka humuhumu no na wahinekanemake, a no na wahine ilihune, kakaikahi paha ia. Nui no na kapa apana i humuhumuia e na wahine. Ina komoia na hale, aia no na wahine, na kaikamahine e humuhumu ana i na kapa apana, ma na hale he nui. Maikai ia, eia nae ka hewa, aole paha i hoomanao ia ka poe ilihune, palupalu, nawaliwali, wahinekanemake. Aole hoi e hana ana i kapa apana, i mea kuai aku i loaa kahi dala no na aina naaupo, i ike ole i ke Akua.
Ke Kula a pau. Hai mai i na aina ekolu me na kulanakauhale elua, ekolu paha ma keia haawina. Hai mai hoi i kahi mau mea no Iope, a oukou i lohe ai mamua. Owai ke kaula hookuli a holo i Iope? owai ka i kiiia e hele i Iope? No ke aha? Ma ke aha e huli nui ai na haumana ma ka pono?
Hai mai i ka pauku gula me na pauku hoopaa.
Mele, Robina Gula, Mele 61.
1 Na kamaiki, aia uhi
Ka pouli ma na puu,
Ma na kula, ma na awawa,
A po mai e hoomanao,
Mamua o ka moe ana,
Kulou e a hoomaikai;
Pule aku i ka Haku
Nana oukou i hanai mai.
Cho. —Na kamaiki aia uhi, &c.
Pule i ala na wahine a me na kaikamahine, a hoohalike me Doreka, &c.
Haawina 9, no Nov 26—Oih. 10: 1—20.