Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 44, 26 ʻOkakopa 1876 — HALE PAUAHI. [ARTICLE]
HALE PAUAHI.
Ma ka auina la Poaono iho nei, oia ka la 30 o Sepatemaba, pau iho la ka hale o J. H. Kahilina i ke ahi. O ke kumu o ka pau ana o keia hale i ke ahi he wahi keiki nona na makahiki i emi malalo o na makahiki elima. Penei kahi moolelo o keia pau ahi ana: Ma ka manawa i olelo ia ae la maluna, e noho ana no o Mrs. Kini Kahilina me ka laua keiki, a o J. H. Kahilina, ua hala i Hanalei. Ia laua e n oho ana i ka hale, hoi mai la he wahi elemakule mai ka lawaia mai; hele aku la o Kini iwaho i ka unaunahi i-a, a o ua wahi keiki nei noho aku la no i ka hale, me ka ike ole i ka mea a ke keiki e hana ana, ia laua e noho ana mawaho i ka unaunahi i-a. He manawa pokole mahope iho, holo mai la ua wahi keiki nei a hai mai la i ka makuahine, penei: ua puhi aku nei au i ka hale i ke ahi. Ia manawa no i nana aku ai o Mrs. Kini, e a io mai ana ke ahi i ka hale. Hoomaka aku la o Kini e alualu i ke keiki e hoeha aku, aole nae he loaa. Holo aku la o Kini iloko o ka hale me ka mamanao e lawe mai i na ukana, aole nae e hiki. No ka mea, ua hikiwawe loa ka hele ana mai a ke ahi; ua hao aku'la ka opu piha ole o ke ahi i na pahu lole. Aohe opala koe; ia makou i hiki aku ai malaila e kokua, ua pau e no ka hale i ka helelei ilalo, a o ke oa wale no, a me ka poe pou koe. A mamuli o ka lehulehu o ka poe i kokua, ua loaa mai eko-lu-kuka, a he elua paha lolewawae, a o ka nui, ua lawe aku ke ahi, me he mea la, eha pahu lole ka nui i ke ahi, ke ole au e kuhihewa; a o Mrs. Kini Kahilina, o kona wahi kapa no i ka ili, a o Kaupalolo a me kana wahine, ka mea nona kekahi mau pahu, ua holo i ke olo helohe i ka hao a ke ahi. He mau dala kekahi i loaa mahunehune mai, a he nui na mea e ae, a me na ukana i hoopoino ia e ke ahi, a he mea kaumaha no i ka nana aku. He hale lauhala keia, a ma ka hikina o keia hale e ku ana he hale laau hou, me he mea la o ka mamao mai ka hale i pau iho la i ke ahi, a hiki i ka hale laau, ua like me ekolu anana paha, aole au i anana pono. Oia kahi mea hou o kapa ia makani o Koolau. JOSEPH K. KELIIKIAKAHI Koolau, Kauai, Sept. 3 1876. Ke laukanaka mai nei kakou i keia mau la, ulumahiehie na alanui i na keiki @ o ke anu o Alika, eia ma ka ka hale @ na ko lakou luana ana a he mau la pokole paha me kakou, a pau aku lakou i ka hele. E loaa no i ko makou poe heluhelu, ua hoolawa ana a ko makou makakila, no na nuhou no ko lakou poino ma kekahi o na kolamu o ko kakou pepa.