Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 42, 12 ʻOkakopa 1876 — Page 1
KA LAHUI HAWAII.
"Ua mau ke Ea o ka Aina i ka Pono."
BUKE II.} HONOLULU, POAHA, OKATOBA 12, 1876. {HELU 42.
KA NUPEPA KA LAHUI HAWAII.
Paiia ma kela Poaha me keia Poaha.
H. H. PALEKA, Luna Hooponopono.
He pepa i hoopukaia i kela me keia hebedoma no na Ohana a me na Ekalesia o Hawaii; he mea kokua i ka noho pono ana o na ohana, ka maluhia o kanaka, a me na pomaikai kino a uhane o ka Lahui Hawaii. "Aole paonioni; aole haanui; aole hikiwawe ka huhu; aole noonoo ino."
O na Kumumanao a pau, na Nu Hou o kela me keia ano, na Mare, Hanau, Make, e kakau mai i ka Luna Hooponopono, a e paiia no ke kupono.
Aole e aeia ka pilikino, ke kuamuamu, ka hoino, a me ka huhu, a ua makemakeia ka hoohoihoi, hoolana manao, hoonaauao, a me ka hoopono.
He $1.75 ka auhau o keia pepa no ka makahiki, a he $1.00 no ka hapa makahiki.
E hookaa mua ia ka auhau o ka pepa mamua o ka loaa ana i kekahi mea makemake e lawe.
NO NA OLELO HOOLAHA.
E lawe ana keia pepa i na Olelo Hoolaha a na makamaka, e like me ke kupono, a e lawa pono ai hoi me ka hoohaiki ole i ka huina o na kolamu kukulu manao, no ka uku haahaa.
O kela a me keia makamaka e makemake ana e hoolaha, e hele mai ma ke keena a e hui pu me ka Luna Hooponopono.
Aole e paiia kekahi Olelo Hoolaha ke ole e hookaa mua ia ka auhau.
Eia kekahi, ke noiia aku nei na makamaka e hoouna mau mai i na mea hou; mai hooloihi loa i na palapala; e hai pololei mai i na manao me ke kuawili ole, a e kakau mai me na hua moakaka.
H. H. PALEKA,
Luna Hooponopono.
PAPA, PAPA.
AIA MA KAHI O
LEWE RS & DICKSON
(O LUI MA.)
KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Alanui Moi
E LOAA AI NA
PAPA NOUAIKI o kela a me keia ano.
NA PAPA NANI
A PAA NO KE KUKULU ANA I NA HALE.
Na Pani Puka,
Na Puka Aniani,
Na Olepelepe,
Na Pou, na O-a,
Na Papa hele,
Na Papa Ku,
Na Papa Moe.
Na Pili o na ano a pau!
NA PEPA HOONANI,
Na PENA o na wai a pau
Na Kui mai ka nui a ka makalii,
Na Ami-puka,
Na Ami-puka Aniani,
Na Ami o na ano a pau,
NA AILA PENA,
NA AILA HOOMALOO,
NA AILA o na ano a pau.
NA VANIKI
Na mea HOOHINUHINU o na ano a pau.
Na Balaki o kela a me keia ano.
A KE HAI IA AKU NEI KA LONO i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau hoa o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana
—NO KA—
UKU HAAHAA LOA!
like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na makamaka!
A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu
1] a me ka maikai.
CECIL BROWN,
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
A HE AGENA NO KA HOOIAIO ANA I NA Palapala no ka mokupuni o Oahu.
Helu 8 Alanui Kaahumanu, Honolulu, H. P. A.
C. H. DICKEY, (Kale Kika,)
LOIO!
A he Luna Kepa i apono ia e ke Aupuni no ka Apana o Makawao, Maui Hikina.
E HELE NUI mai ka poe a pau i loohia ia me na pilikia pili Kanawai o ka "Ua-ukiu" nei, a no ko oukou makamaka oiaio no e kokua a e hooikaika e hoopau i na pilikia ma na ano a pau o ke Kanawai. 17-1y
G. W. WEST!
HALE HANA KAA HOLO LEALEA ME na kaa hali ukana. E hana ia no ho na kaa nahaha no ka uku oluolu. E kapiliia no kapuai lio, no ka uku kupono. Ma ka hale hana mua o Mr. Benfield, ma ke Alanui Alii 1-1y
S. B. DOLE.
LOIO a he Alakai ma na mea pili Kanawai. Ua makaukau oia e pale i na hihia imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni, me ke kakau ana i na Palapala Pili Kanawai, ma ka olelo Hawaii a ma ka olelo Beritania. 1 1y
J. PORTER GREEN,
"KEIKI O KAUAUKIUKIU."
HE LOIO! A HE KOKUA OIAIO!
E HELE MAI NA MAKAMAKA A PAU I o'u nei, a na'u no e kokua ia oukou imua o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie me ka uku haahaa makepono loa. Me na oki mare, a me ka hooponopono ana i ka waiwai o ka poe make, he eleu loa ka hana. Aia ko'u keena hana ma Alanui Kalepa kokoke i ke keena o ka Lunakanawai Aeko. E hamama mau ana ka puka, e hele nui mai i pau ka pilikia. 1-1y
A. McWAYNE.
Mea Hoomakaukau a Kuai Laau Lapaau.
MA ke kihi o Alanui Papu me Kalepa. E makaukau mau ana me na Waiala o na ano maikai loa, na Kopa Ala, na Limu Huahuakai, a me na mea he nui. O ke ano Aila Hamo Lauoho oi loa o ka maikai maloko o ke Kulanakauhale nei, no ka hapaha dala wale no, (25k.) no ka omole. E kipa mai e hoao i ike pono.
E haawiia no na kukakuka pili i na lau lapaau i kela me keia manawa o ke ao a me ka po.
29-3m.
E. STREHZ,
[AILUENE]
MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o Alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae. 1 1y
J. W. CROWELL,
(KEONI KOLOWELA).
AIA ma Alanui Moi, ma nae iho o ka Hale Kahi Umiumi, Malaila e loaa ai ko oukou hoa'loha, me na kiaha Waimomona o na ano a pau, i awiliia me ke anu huihui o ka hau iniki o ka uka iu o Nuuanu. E naue ae a ike maka iaia, he makamaka oiaio. 19-1y
Whiter than Snow.
Crown of Life 90.
1
Maemae e au, oi i ka hau.
Aole he wai ma ke ao ino nei
Nona ka mana e hoomaemae e.
Maemae e au, oi i ka hau.
Aia ka wai e maemae ai,
Ko Ie su koko ia wai e ola'i.
Malaila au e auau ai,
Auau a kali i maemae loa'e.
Cho.—Maemae e au, oi i ka hau.
Ma kona koko e maemae ai au.
Pau kuu mau hewa, e pau no a mau.
Maemae e au, oi i ka hau.
2
Maemae e au, oi i ka hau.
Ole o'u pono a lihi maikai,
Ke loaa ole ka uhane maemae.
Maemae e au, oi i ka hau.
Nau, e Iesu, e hooauau,
Nau e hoopau i kuu hewa a pau.
Noho no au nou no a mau,
A no ka lani e hoomakaukau.
C ho.—Maemae e au, oi i ka hau, &c.
3
Maemae e au, oi i ka hau
Ke haule mai mailuna'e mai na ao.
Nau no e Ie su e hoomaemae ia'u.
Maemae e au, oi i ka hau.
Hala Ie su i kela ao
E imi i ka home maikai no kakou.
Aia pau ae ke ola nei
Pii ae a noho a mau me Ie su.
Cho.—Maemae e au, oi i ka hau, &c.
HAWAII.
ELINA KE KOA
HE KANAKA OPIO
PUUWAI WAIPAHE!
KA PALEKAUA LIONA HOI O KONA MAU LA
KE PUKONAKONA O KONA LAHUI, A O
KA OI WELINA HOPO O KONA
MAU ENEMI.
Mokuna IX—Helu 35.
ME NA maka palupalu i hoopihaia e ka waimaka o Elina i hoopuka aku ai i keia mau huaolelo, a me he la, ua like no ia me he pua la i panaia 'ku a ku i ka puuwai o ke kaikamahine ui. I kona lohe ana mai i ka leo nahenahe o Elina, a hoomaopopo hoi i na huaolelo, he mea e ke ano e o kona nanaina, a hoike mai la na ouli o kona mau papalina, he aloha oiaio loa no Elina. Puiki ae la kona mau lima ma kona umauma, a puana ae la, me ka leo haalulu:
"Pehea la i hiki ai ia'u ka ae ana e komo mai na manao lili iloko o keia puuwai, a no keaha la wau i manao ai e haumia keia mau lima ma ka hoao ana e lawe i ke ola makamae o keia pua onaona nani lua ole. O kona leo, he leo loaa ole ka like ma ke ano kino kanaka ; o kona hiohiona nanaina, he opuu o ka pua nani o ka paredaiso o ka honua nei, a o ke ano o kana mau hana a me kana mau hopunaolelo, o ke kahi, a o ka mua no ia o ka momona i oi pakela aku i ko ka hone wai meli."
Haule iho la ia i ka papahele maluna o kona mau kuli, alawa mai la kona mau onohimaka palupalu maluna o ko Elina kino a pane hou mai la: "I komo hou ka manao kupouli o ke aloha iloko o keia puuwai a aneane e hoolauwili i kuu kino, ke hai aku nei au; aole loa e ae aku keia mau lima e hana i ka hewa pepehi kanaka ; aka, ina e oi aku ka ikaika a me ka mana o ia aloha mamua o ko'u mau hooikaika ana, alaila, ke noi ae nei au i ka mana o na lani, e lawe mua ae i ka hanu o ke ola o ko'u kino, i ko ole ai ia ulia e kau mai ana."
"Uoki ! Uoki ! e kuu makamaka kuahine maikai. Ke manao nei au ua lawa ko kaua kamailio ana no na mea pili i kou kulana, a ano, ke makemake nei au e haalele loa oe i na manao a me na kumu nana e hoolauwili wale ana i kou noonoo, a e hoomaopopo iho oe, eia kakou ke au nei maluna o ka ilikai moana loa, a o ka hoea aku paha koe i ka aina, a heaha la auanei kau hana ka ike aku i kou mau makua a me kou ohana. E noho malie oe, e hooluolu i kou naau, e hoomakaukau no ka hui pu ana, a e hoopau i na manao ano e."
Mamuli o na olelo ao a Elina, ua pau ae la ke ano pioo o ua kaikamahine nei, a hoi hou mai la no hoi kona noonoo a hiki i ke kulana "o ka wai ua lana malie."
Ma ia hope mai, ua noho oluolu iho la lakou me ke ano ala hou ole mai o ua manao pioo, aka, e like no me ka hoohiki paa a ke kaikamahine opio i lawe ai, pela no ka mau o kona aloha no Elina. He mau la loihi wale ko lakou nei au ana ma ka moana, e kau mau ana na maka imua, me ke ake nui e ike iki aku i kau wahi lihi o ka home. I kekahi po mahina laelae, oiai o Elina e moe ana maluna o ka oneki, aia hoi, ua lohe aku la ia i kekahi leo uwe, e nui ana ka leo, a ma kona hoomaopopo iho, aole no i mamao loa mai kona wahi e moe ana. Ala ino ae la ia me ka wikiwiki, a kiei aku la ma o a maanei o ka moana. Aia mamua pono o lakou he wahi moku kuna ano like no me ko Zelina ano, a e holo pakika ana me ka pahee launa ole ana maluna o ka ilikai. Ma ka hoomaopopo aku i na hiona, me he la he aihue, ua lanakila paha na kanaka oluna oia moku maluna o kekahi poe ma ke ano powa, a ua lawe ia, a oia keia e holo nei.
Holo aku la o Elina imua, a malalo o ke konale o ka mahina oia i kau aku ai i kona mau maka maluna o keia kuna malihini. Hoomaopopo koke aku la no ia he moku powa keia , a lohe aku la no hoi i kekahi mau leo uwe, a me he la he mau leo wahine.
Lele ino aku la ua Elina nei a ku iho la ma ka aoao o ka mea ku boe, kauoha aku la i na kanaka a pau e hoomakaukau koke ia lakou iho me na pono kaua. He manawa pokole ua hooloheia kana kauoha, a e ku ana kela a me keia me ka makaukau, a o Egemona no hoi e ku ana ia me kana pahikaua.
Ia manawa pokole no, ua holo ae la he ao panopano eleele maluna o ka malamalama o ka mahina, a ano pouli iho la no ka manawa pokole, pa mai la he wahi ahe makani, a o ka manawa no ia o ua kuna Zelina nei i niau emoole aku ai imua, a i ka poha hou ana mai o ka malamalama o ka mahina, e holo aoao pu ana keia mau kuna elua. Ua hooikaika na powa e holo, aka, aole no e pakele i ka manu aukai o ke keiki Elina.
O ka mea mua loa i loheia'ku e Elina ma, oia no ke kani pohapoha o ka leo o kekahi pu panapana, a hihio ae la ma ko Elina pepeiao, a ku aku la i kekahi kanaka e ku ana mahope, a haule aku la a make loa. Mamua nae o ka make loa ana o ua luina nei, ua lohe ia'ku la kona pane ana ae: "Ano ke make nei au mamuli o ka poka a ka enemi, aka, he make hauoli ana no'u, oiai, he pani no ka pu i hoopololei ia mai i ka umauma o kuu alii Elina."
Hohola ae la ke koko wela a puni o ka inaina mao a maanei o ko Elina kino, a pii ae la ke aloha ma kona puuwai i ka lohe ana aku i keia mau huaolelo hope loa a kona luina. Puliki iho la ia i ke kumu o kana pahikaua me ka haalulu, a moni aku la i na waimaka e hiolo ana ma kona mau lehelehe.
"E hoolulu i ko oukou mau pea e na ilio," wahi a Elina, me kona leo halulu, a ike ia aku la, o ka akahi keia o ka pii maoli ana o ka inaina o kona puuwai.
"Ano, e mihi iho oe no kou ukali ana mai nei mahope, oiai, o kou imi ana mai nei no ia i ka make," wahi a kekahi kanaka me ka leo nui kalakala oluna o ua moku nei.
I keia manawa, ua aneane loa aku la na moku e pili, a o ka hoomaka no ia e hoouka kaua, a ma ka hoomaopopo aku no hoi i ka nanaina o na kanaka o na aoao a i elua, he keu o ka weliweli o ka inaina, a e hoike mai ana no hoi he hopena weliweli ko lakou ke huipu na inaina. Kauoha aku la o Elina i na kanaka ona, e like me kona ano mau, aole loa e lawe i ke ola o kekahi, aia wale no a he hiki ole ke pale ae.
Hui pu aku la na moku, a lele mai la na powa iluna o ka Zelina me ko lakou mau pono kaua, ua hele a hae ko lakou mau maka, a e ake anu e inu i ke koko o na koa Beritania ; aka, me ka malie loa, a me ka wiwo ole o Elina a me kona mau koa i ku aku ai. Hele mai la ke ani o na maka kila a aneane e pa mai i ko Elina ili, aka, ilaila no nae hoi aku. Pale ae la kana pahikaua i na ino a pau a me na poino e ae i hoaoia aku e kau maluna ona, a pela no me kona mau luina. Aohe kanaka i poino, aohe mea i eha, no ka mea, ku iho la o Elina mamua pono o kona mau kanaka, a o kela a me keia powa i hehi mai iluna o ka oneki o kona moku, a hoao mai la e hoani mai i kana pahikaua, o ka manawa noia e lele liilii ai kana pahikaua.
Nee mai la na powa imua me ka aa o ke ahi, a ku aku la no hoi ke koa opio me kona kupaa wiwo ole. I ka hala ana o ka manawa loihi, ua ike mai la na powa i ko lakou aneane pilikia, no ka mea, hala aku la no mai ko Elina mau lima paa mai la no ia Egemona ma i ka hoopaaia me ka hao, kupee ia iho la, a o ka papa oneki kahi e waiho ai. No keia mea ua manao na powa e lawe i ke ola o ka lakou mau pio, oia hoi ka poe i lawe pio ia e lakou, a holo aku la ke Kapena me kana pahi i makaukau, a iho aku la ilalo o ka rumi mahope.
Haupu koke ae la no o Elina i keia mea, a me ka mama o ke Tiga noho kuahiwi, pela no kona mama o ka lele ana aku, hiki aku la ia i ka ipuka e iho aku ai ilalo, a ike aku la i ke kanaka powa ua hapai ae la i kana pahikaua, a o ka uhau koe i ke kaikamahine opio e kukuli ana ilalo me ka uwe nui e hoopakele i kona ola. Ua hiki ole iaia nei ke hoomanawanui, a oiai ka pahikaua e kau ana iluna a o ka haule iho koe a make loa ke kaikamahine opio, aia hoi, e like me ka oaka ana o ka uwila, pela o Elina i lele aku ai, a o ka hopena o ke kanaka powa e waiho ana ia i ka papahele me kona mau wawae e kapalili ana. Ua halawai aku la ka ukana o ka makakila hala ole a ke koa Elina me kona puuwai, a ua hala aku la ka malamalama o kona kino, ua pio ke kukui, a ua nele i ke aho.
"No ka hiki ole ke kapae ae, a nolaila e make oe i pono ai, a e hoopomaikai ia'u ma ka pakele ana o keia kaikamahine; a e na lani, e hoomaikai i kou nani kamahao," wahi a Elina.
Aole no i pau pono kana mau huaolelo, aia hoi, ua puiwa ae la keia i ka lele ana mai o ua kaikamahine nei, hoopuni ae la kona mau lima a puni ko ia nei a-i, a uwe haalipo iho la, me ka puana ana'e, "Kuu Elina! kuu Elina!!" Alawa pono iho la o Elina, a me ke kahaha nui, ike iho la, o Emeline no ka keia, ka mea hoi ana i aloha nui ai.
(Aole i pau.)
Ahaolelo Kau Kanawai
o ke Aupuni Hawaii
Ka Moolelo o na hana o ke Kau o
ka M. H. 1876.
LA HANA 119.—Poaha, Sept. 21.
Halawai ka Ahaolelo elike me ka mea mau.
Heluhelu mai o Mr. Kalaukoa he Olelo Hooholo, e kauoha ana i ke Kuhina Waiwai e papa aku i ka Hui o Hackfield & Co. a me na Luna malalo iho, aole e kipaku wale i na kanaka Hawaii me ka lakou mau mea kuai mai ka uapo mokumahu aku. Hooholoia.
Heluhelu mai o Mr. Kanealii he olelo hooholo,e kauoha ana i ke Kuhina Kalaiaina, e kauoha aku i ka Egena, a Hope Egena paha o ke Kilauea, e hoihoi wale aku i na hoa Lunamakaainana i ko lakou mau home, me ka uku ole. Hooholoia.
Heluhelu mai o Mr. Martin he olelo hooholo, e hookaawale ana i $800 no ke kukulu ana i lanai kuai mea ai no na kanaka Hawaii, ma ka uapo mokuahi. Waihoia a noonoo pu me ka bila haawina.
Hoike mai ke Kuhina o ko na aina e, ua loaa mai iaia ka lono oiaio mai ka Lunakanawai Alani mai, e hai mai ana, ua hooholo loa ia ke Kuikahi Panailike ma Amerika, a o na kopaa hooili ia aku nei maluna o ka moku Lunalilo, ua komo aku ia mau waiwai me ke dute ole ia. A ua kauoha ka Moi, e kipu ma ka hora 12 awakea o keia la, no ka olioli o keia hooholoia ana.
I ka pau ana o keia hoike, ua haawi ae ka Ahaolelo ia minute hookahi, he 3 mau huro, malalo o ke alakai a Mr. Kauai.
Noi o Mr. Barenaba e hapai hou ia ka noonoo ana no ka hoopii a ke 'lii Kaai no ka olelo hooholo a ka noho i nehinei. Hooholoia.
Noi ka Loio Kuhina, e apono ia ka olelo hooholo a ka noho. Mahope o ka hoopaapaa loihi ia ana, ua hoaponoia ka rula a ka noho. He 20 ae, a he 15 hoole. Nolaila, ua hoole ia ka Bila.
Kapae ia na rula, a hoolaha mai ke 'Lii Kaai he bila e hoololi ai i ka Pauku 480 o ke kanawai kivila.
Kapae ia na rula, a hoike mai ke komite wae no ka noonoo ana i ka Bila e pili ana i na kaa kauo ukana, a lawe ohua, e noi mai ana e hooholo aku i na bila me ka lakou mau hoololi. Aponoia ka hoike. Waiho ia ka bila no ka heluhelu elua.
Hoomaha ka Hale ma ke awakea.
Halawai hou ka Hale ma ka hora 1 P. M.
Heluhelu aluaia ka bila e hoomana ana
i ke Kuhina Waiwai e aie aku i na dala 300,000, eia ka ukupanee 9 keneta no ke dala, no na makahiki he 20, imua o ke komite o ka Hale. Noho ka Hon. Mr. Pilipo ma ka noho Luna Hoomalu.
Noi ke Kuhina Waiwai e hooholo loa aku i ka bila.
Noi o Mr. Waterhouse e hoopanee loa ia keia bila.
Eia na mea i haiolelo ma ka aoao kokua i ka bila, Walker, Green, Loke a me Birch.
Eia na mea i haiolelo ma ka aoao kue i ka bila, Waterhouse, Nawahi, Kahuila, Pilipo, Nakaleka. Mahope o ka hoopaapaa loihi ana, ua hoopauia ke komite, me ke noi aku e hooholo loa ia ka bila no ke kakau poepoe, a e heluhelu akolu ia ma ka la apopo. Eia ka poe ae e aie aku ke aupuni i $300,000, e hookaumaha hou ai i ka lahui, Aholo, Kaiue, Baraunu, Kamauoha, Kauai, Halstead, Gay, Helekunihi, Barenaba, Halemanu, Nahaku, Wana, Naukana, Mahelona a me Kaina, hui me 12 alii like me 27 poe ae e aie hou aku ke aupuni, hui pu me ka aie mua, pokeokeo.
Eia ka poe hoole, Kahuila, Kanealii, Lilikalani, Kalaukoa, Aiwohi, Nawahi, Waterhouse a me Nakaleka, 8 wale no poe kue no ke aloha i ka lahui, e hoomanao oukou e na makaainana.
Heluhelu akolu ia ka bila e hoololi ai i ka pauku 20 o ka mokuna 41 o ke kanawai karaima. Hooholoia.
Heluhelu akolu ia ka bila e hoopau loa ai i ka mokuna 57 o na kanawai karaima, e hoopau ana i ka hookamakama. Hoopanee loa ia. Eia ka poe ae i ka hookamakama, a e nana wale ia na wahi hilahila o na wahine o ko kakou lahui, Baraunu, Lilikalani, Halstead, Gay, Barenaba a me Kaina, hui me 12 alii, like me 18.
Eia ka poe aloha i ko kakou lahui, e hoopau ana i keia kanawai, Martin, Aholo, Kahuila, Kaiue, Kanealii, Kamauoha, Pilipo, Birch, Naili, Helekunihi, Kalaukoa, Aiwohi, Nawahi, Wana, Nakaleka, Mahelona, Halemanu a me Nahaku, huiia he 18, ua koho ka Peresidena ma ka ae. Hoopanee loa ia.
Heluhelu akolu ia ka bila e hoololi ai i ka pauku 1343 o ke kanawai kivila, i hoololi ia ma ka 1872. Hooholoia.
LA HANA 121.—Poaono Sepatemaba 23.
Halawai ka Ahaolelo e like me ka mau.
Hoike mai ke komite wae i waihoia aku ai e noonoo i ka bila e pili ana i na lunamakaainana mai, ua hoihoi hou ia ka bila. Aponoia.
NA HANA O KA LA.
Heluhelu akoluia ka bila e ae ana i na mea a pau e lapaau wale i ka mai lepera, a hooholoia.
Heluhelu akoluia ka bila hoailona pai a hooholoia e lilo i kanawai mai Iune 1 1877 aku.
Noi mai ke Kuhina Waiwai e heluhelu akoluia ka Bila Haawina ma ka hora 1 P. M. Haule.
Ma ke kapaeia ana o na rula, ua heluhelu mua mai o Hon S K Kaai he bila e hoemi ai i ka auhau kino i 25 keneta.
Ma ke kapae houia ana o na rula ua heluhelu alauaia ua bila nei maluna ae a waihoia no ke kakau poepoe, a e heluhelu akoluia ma ka Poakahi.
Hoopanee.
LA HANA 122.—Poakahi Sepatema ba 25.
Halawai ka Ahaolelo e like me ka mau.
Noi o Mr. Barenaba e hapai houia ka noonoo ana no ka bila e hookuu ana i na mai lepera e hoi i ko lakou mau home. Hooholoia.
Kamailio mai o Mr Pilipo ma ka aoao kokua i ka bila, me ka waiho pu mai he mau hoololi.
Kamailio mai o Mr Nakaleka ma ka aoao o ke kue i ka hoihoi ana i na mai lepera i ko lakou mau home, a pela no ka lakou e noho ai iloko oia lua kupapau o ka mainoino, i ka ninau ana, ua hoopanee loaia ka bila.
Eia ka poe hoole, Kaiue, Baraunu, Kamauoha, Lilikalani, Gay, Barenaba, Halemanu, Waterhouse, Nakaleka, Preston, Kaina, hui me 9 mau alii, like me 20.
Eia ka poe e makemake ana e hookuu i na mai lepera a ma na apana e malamaia ai e na ohana o ka poe mai. Aholo, Kahuila, Kanealii, Pilipo, Kauai, Birch, Naili, Halstead, Mahoe, Nahaku, Wana, Mahelona, hui me na'lii, Kanoa a me Kuihelani, like me 18 poe aloha ia kakou Hawaii iho.
NA HANA O KA LA.
Heluhelu aluaia ka bila e auhau ai i na loaa makahiki. Hoopanee loaia ka bila, 33 ae, a he 8 wale no hoole.
Noi ke Kuhina Waiwai e hapaiia ka noonoo ana no ka heluhelu akolu ana i ka
B ila Haawina ma ka hora 1 o keia auina la, a pela ma na la aku a pau. Hooleia.
Heluhelu aluaia ka bila e hooponopono ai i ka lawe ana i na ohua a me na ukana, ma na kaa holo lealea a me na kaa ae.
Hoomaha ka Hale ma ka hora 12 awakea. Halawai hou ma ka horo 1.
I ka ninauia ana, ua waihoia ka bila no ke kakau poepoe, a e heluhelu akoluia ma ka la apopo.
Eia ka poe e makemake ana e laikini i na kaa hoolimalima, he hookaumaha wale ana aku no keia i na kanaka Hawaii, oiai, ke hoomaka mai nei na kanaka Hawaii e lawelawe i keia hana, aka, i ko na haole wa i lawelawe ai aole i laikiniia; aka, i keia wa ke koiia mai nei e laikini. Eia ka poe aloha ole, Aholo, Kaiue, Halstead, Gay, Barenaba, Nakaleka, Preston, hui me 8 alii, like me 15.
Eia ka poe aloha makaainana, Kanoa, Kahuila, Kamauoha, Pilipo, Kauai, Birch, Naili, Helekunihi, Kalaukoa, Aiwohi, Nawahi, Mahoe, a me Mahelona, huiia he 13 wale no.
Eia ka poe i lalau aole iloko o ka rumi i ka wa i ninauia ai, Baraunu, Kanealii, Lilikalani, Halemanu, Nahaku, Naukana, a me Kaina.
Eia na mea kanalua, Waterhouse, a me Wana. Nolaila, ua hooholo loaia keia bila hookaumaha.
Heluhelu akoluia ka bila e hoololi ana i ka pauku 480 o ke kanawai kivila ma ka poo a hooholoia.
Ma ke noi ua kapaeia na rula, a heluhelu mai o Hon Kaai he olelo hooholo, e apono ole ana i ka hana a ka Ahakukamalu, i ko lakou hooholo ana e hoihoi aku na "Un Peso," me na "Un Sol" iloko o ka waihona aupuni, me ka heluia he mau dala piha. Mahope o ka hoopaapaa loihiia ana, ua hooholoia ka olelo hooholo, he 21 ma ka ae, a he 16 hoole.
Hoopanee.
LA HANA 123—Poalua Sepatemaba 26.
Halawai ka Ahaolelo e like me ka mau.
Heluhelu mai o Mr Helekunihi he olelo hooholo e kauoha ana i ka egena e hoihoi aku i ka lunamakaainana o Hana a me kona ohana maluna o ke Kilauea, a e hoopae ae ma ke awa o Nuu, Kaupo, Maui. Hooholoia ma Makena e hoopaeia ai.
Noi o Mr Barenaba e hapai houia ka noonoo ana no ka bila e hoonoho ai i kauka ma Kalawao. Hooleia.
Noi o Mr Nahaku e hoike mai ke komite o na ahahookolokolo no ka hoopii a Kaulalii, no Kaanapali, Maui. Hooholoia e hoike mai ke komite ma ka la apopo.
Hoolaha mai o Hon Kaai, he bila e hoololi ai i na pauku 1, 2, 3, 4, 5, o ke kanawai e pili ana i ka hookamakama.
Heluhelu mai o Mr Mahoe he olelo hooholo e kauoha ana i ke komite wae i waiho ia aku ai ka noonoo ana no na bila e hookaawale ana ia Hilo Akau, i apana hookolokolo okoa. Bila e hoopau ai i ka mokuna 00 o na kanawai o 1874. Bila e hoonoho ana i na luna leta.
Hoololi mai o Mr Kanealii me na bila, e papa ana i ke Kuhina Waiwai, aole e haawi aku i ke dala i na luna aupuni e holo ana i na aina e, a me ka bila e hoololi ai i ka pauku 57 o ke kanawai kivila. Hooholoia ka olelo hooholo me ka hoololi.
Heluhelu akoluia ka bila e hooponopono ai i ka lawe ana mai a me ka opiuma ma ke poo a hooholo loaia.
Heluhelu akoluia ka bila e hooponopono ai i ka lawe ana i na ukana a me na ohua ma na kaa holoholo lealea, ma ke poo.
Noi o Mr Kalaukoa e hoopanee loa, a kamailio mai no ia mea. Mahope o ka hoopaapaaia ana, ua hooholo loaia ka bila me ka hoololi.
Ma ke noi, ua kapaeia na rula, ua hoike mai ke Kuhina Kalaiaina, ua makemakeia na hoa lunamakaainana e kii aku i na palapala ae ma ka lima o ke kakauolelo a ka egena, no ka hoihoi ana aku i na hoa.
BILA HAAWINA.
Na ka Moi ponoi, 76,000. Hooholoia.
Noi o Mr Kanealii i 35,000 no ko Moi, a i 4,000, no ka Mea Kiekie W. P. Leleiohoku. Hooleia. He 25 hoole, a he 11 wale no ae.
Eia ka poe ae, i 35,000 no ka Moi, a i 3,000 no Leleiohoku, Kahuila, Kanealii, Pilipo, Halstead, Kalaukoa, Aiwohi, Nawahi, Mahoe, Waterhouse, Nakaleka, Mahelona, o ka nui aku i koe, "ma o ka uahi he makole ka oukou."
Na Haawina hoomau, 15,000. Hooholoia.
Ahaolelo & kukamalu 16,662.15 "
L. K. Hoomalu, Honolulu 4,000 "
Hoomaha ka Hale ma ke awakea.
Halawai hou ma ka hora 1 P. M.
Ke ola o na koa, $60,686. Hooholoia.
[Nana ma ka aoao ekolu.]