Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 36, 31 ʻAukake 1876 — Na Anoai o ka Ahaolelo. [ARTICLE]

Na Anoai o ka Ahaolelo.

Me ke ano kaniuhu » m« ka imUo iho »loko o m«kou, do n» h»Q» a ko kakoa Ah%olelo. ke pu*n* aku uei makon muiUlo o kein jkk>, i n* h\n* * kei» Ah»ki«ki« o ko k*k\>u aupuni no k* pule i kaue«r» aka lv XI e he U m» ko makou hoomao«o ana, aoie |*hi i ike i» mai ka hoooiak* ana mai o keia m«& he Abuldo ma kei» Paen>oka na aoo hana e lik« me ko keia Kau, i ike ia a i hoomaopopo ia hui iloko o k& p»l« \ h$U» iho nei, a hoM nai i k«ūu Ua kaeauililk) pokole akxt a»ak«« «m ka p«p* o k«Sa Mnd<Mt», m hbki w«a i ata ia ao ka »oo«ov> ih « m hoa hanohaao o ia haUi ma ke aa<v b caako« mm« «ua ko Ukoa k«lu» m «a «iaa*." Aole M*kott i kawailM «M k* «mmmm • koūkow». W i kekahi L«ti«»ak»atMM, akiv, «a ka» mailio • Uk« »♦ ko »ak«e um he «Wo, e hoakew»imi»apoaoa»a km aaa m«m» awakoaiikeai Up»«M>aWepo«M efe peha, Ua mm «aakwi m* ka mml» W *»«b mlmm pah« iwh» • ; ktk«k« ana m» ka »«««« &*. kr p«H » i IM M kiMia o k«fc*k* «*k» ike t k*a » »A M kAM MM k« kUU, M pMM * aoiaiUk M k«M«fto Mftk«« M* k« : O U* MM« a «m!m« • kM«%a» «<< «k ' m k» M* UU • lai mm« fca*ltMw«fe Uip««4ak Im« m M IA« «Iwm Cu a MaĀoko m «« p«« • «k« j M M Wa UwMhiwiM pika* « »1«. £ O k«*a MMI IM M kMHA» MMi : M ha m k«* io k» i k» C*m*lsmm««4 imlmMk i* h«|* M*yk M «*£•» kM fcwrtfc to«fe*»tM«M» M*»M, «MiMA*!** | k«a««le m * m M *W » AI*J

oleio o: ls?6, a m *mmeo pa ia fee '• kakftk«k». Ma k«» okfe hosboio, aaek>. loia, aote bo i koe ike Emrankaa»wāi, oiai» aole i koi «liaawi koa fe i nuw ma»i£ftift "niu''iiOßaījoßaīn&kadtMUia,Qaboohi3l«a. U& oae mahope iho o ka hakoko aaa o oa hoa s&a na aeao a i elna, e kalai aaa me ka ika3ta iko lakoa kniaaa iaftka B|khm» ame ke kae. Me ka hahana o ka maaawa, oa hooholoia, a iLoko oia maoawa, oa haaiele iho la ka Peresidena Hon. Bhod» i koaa noho, malalo o aa kamn, n& koe maoli ka ma&ao o ka olelo hooholo i ke komukaoawai, a b« hookaLanalana a&a ia i ke kahaa o ke anpani malalo o aa ka« makanawai la. Ua hoi aka la ka Hope PBrrojda»a Hoo. Aholo ma ka noho, a na. lalo o kana maa hoopoaopono aoa i mala. ma ai ka Hale i aa halawai a hiki mai i ka Poalaa neū O ke koonte ia iakoa ka hana, mahope iho o kekahi manawa, ua hoike mai la imaa 0 ka hale, aaolaola i ke Alii ka Moi ka apono ana i ka. oielo hoohoīo, ma kona kaa ana i koaa iaoa maiaoa o aa olelo hoohoio 'la. Ma ia hope mai, ua hapai hoa ia mai la he olelo hooholo, e kaaoha ana i ke kakaaolelo o ka Ahaoldo, e kikoo aka i aa dala he $6,500 i ia e ka Hale, a 1 apono ia hoi eka Moi, a e nka aku i na lilo a ka Ahaoielo, a e haawi ae hoi i #100 pakahi i kela a me keia hoa Lanamakaaina. Mahope iho o ka helahela ia ana o keia olelo hooholo, na ala mai la na manao kue a apono, a J>ikai mai la hoi na paio ikaika ana mawaena o na hoa. O ka Hon. G. W. Pilipo, (ka hoa hoi nana ka olelo hooholo,) ka mea mna i lf>we i ka papa, a ka. mailio mai la me ka moakaka a me na hua» oielo knoo, no ka pono o kana noi, a me ka hoakaka piha e ho<>ia ana no ke kne ole i ke Eamokanawai, ejfke me kana hoomaoi popo ana a elike hoi me kona ike. Ca ni> { nan aka la oia i na Kahina o ka Moi, ina e j haawi mai ana lakou i neia man dala e noi jia nei eka Ahaolelo. Ua kamailio oia, aoj le ma ke ano makee, wahi ana, aka. r>o ko- | i.a ike maoJi iho i ke kalana o na hana, a | me ka hoomaopopo ana aole e pau koke ana no kekahi mao la lehnleha wale. j Ma ka paka ana mai oka ninan aka hoa | kanohano i na Kohina, "ina lakon e haawi j mai ana i ke dala i noiia a me ka ole," aa | pane mai la ke Kahina o ko na aina a, i ka j i tana mai, "aa paa ka manao o ka Moi a | me na Kahina, aole e haawi iki i kekmhi : kenela o kela dala ina ma ke ano nhai i k< ' aka, ina ma ke ano ona | lilo maoli o ka Ahaolelo, aole loa laI koa e aaa." I Ua pane hoa aka ka hoa hanohano, e ni. < nao ana, ina he mana hiki ina Kahina kc aaa i keia dil* mahope iho o ka hookaawa i ie ana o fca Ahaolekk, a me ka apooo ans '< hoi o ka M«, na mana kiekie malnna ae o , lakon ? Na ka Moi lakoa i hookohn akn, . a he maa kaawa lakoa no kona makeniake, a o ko lakon hooie ana i keia mea, o ko Ukoa koe aoa uo ia i ka makeraake o ko la. kou hakn. oia hoi ka Moi, ka mana oa kie kie ae hoi maluna o lakoa, na Knhina. Ma koaa manao, oiai e loihi loa aka ana na hana, a ua nele hoi na hoa i kahi loaa e linra | ai na pono o ka noho'na a hooko i ka hana : * ka lehuleha. ma ka hooloihi maoli ana c °a Kahina ina hana oke anpani, nolaila, ke loaa ole keiaola ona hoaalakou enoi nei, - hookahi wale no hana i koe, oia ke noi ani > 'ku i ka oiaola o ka Moi e hoopan mai i ka . AhioMo, a e hoi aku keia a me ktU j koaa home. I ka pani mokin* mau >maoldo, ni 1 k» mailaka Ia>(o Kuhina ok» Anpnui, ! W K» Kakela, a me na huaoleio moakaka. Ikui ka naauao. ame ka ano k<(oo. « kaliea mai ana wi ka noa oke Aapuui ; liaw-iii malalo oke Ku>aukaiia* ai. i ) niansv> h<*>kan*ka a »<• ka nooooo uuan, * e akahele, a e h**i«ie h«M i ko manao no k**ia pakui hou ana i ko lakou nk« I «*iai. he ku« h*a aua ia I ke Kwmukanawai, a he h>H>kutanalaua *na hoi i ke kahna o : U k*kou aupa..l Va ik«ri« ka k> ma»li o kana mau huat>lel.\ auiw ho)o ae la k* »iio mat>ele uiah k» o na aa k.40 o kekahi poe, k* (we huli «kn o ka mum s«ab<at* i o ksna. "K n<*o«oo na h«* hawohanee wahi ana, ~be«»aMK»kWlMk«Sl<<«WiM* nakiekk.tt.ihoikftAkft.4tK mm kakoa i ka Imkmmm* ««, fti& he V« •• ioi ak« ke kiek» ob« maaa a i ci«v he mana kiki «fo k« nhak» »a, aw k» fttft oW *mī • Mtftki «Iml |uUhift. ka «AiM« k» Kewwkewwei! Aia k««ft aaa«a «mahwa • ftft «n» • Mft aak M «aakai»• ift «MiliWNi ok*4a mm he a«i|i«eiv n mrl« hi miim. mW »ke kalaea «apeaaai kMka» » «m m» I lat«• ko«a K«tt»%ikaMV«i IMMKft«ft f«pftk A ««iaiK <r*«ft w«b Wft » «•ft»W «r4 «m • Naw*» « iewn Im4 « M A«fM* MtM» i«|M*«|«| Ib* MhM i k*4sv v* ; «M M M * «M t M Nm i»k»4ftftM«WNiK«hilfc*»t iaHaemii k« «nkMM i Ima «Mt« «I» >»>llllftM iIMkIWMMIMIM «IfWMi knilna innlilī t *hr \»Ym Ka«ink«MT»ftiT i»«a» A«ftldkM« kt««le«mi lN»tM»^iifc«k>yhwibyM;M; M, ft Wlwmm ift « l«M imi «i kft '«takft*j&fte W*i«ka «U k* . bIM A«pMfet IM< MM « M A* Mii «I, jfe* Mm «M«M «limk4» \ Mft «kk \ th»M«ki|«ab «m J I k« KMW*SMH«k U UhM k>»Uki

» waakamm i'ko®» ka§aka«ei£^^i^ ; - Kaaakaaawai; a iMiiii .la far Np&i£i ' «e&f fte aeo kopofco|>o a& asge I» idSlla ino Ūb »n>- ' m me maa Aajww o. ta Hema. ua mge i na wam* aaQuti a mo ke knlaaa aao Uke ae ko m wi a oaaaao oka Imm» ael Holaiia, mz ko'a maaao, na koho na feoa ata ks &bo kehihe. wa, aole hoi ma ke aao kolohe a aama, nn ka oleio hooholo i bai&. Ke lm an ko'a manao t e ike iho do l&koa i ka haaa pono, a e hooie ioa i keia OWO hooholo. i Maaaei ke aai iwi nukoa uo ka loaa koke oie ana mai o ka kope o kei& haiolelo, obl ma ko makoe maaao, he bai« oielo «aiwai, aka, e pai aka ana makoa ia ma keia pule ae.) Ua kamaiUo mai ka Hon. Mr. Birch «a ka aoao e koe aaoa i ka oleio hookoioi, ma ke kahoa ke kue maoli i ke Knmnkaaswai, me ka wehwewebe piha ana mai ma na paaka epiii aaa i koaa kakna a ae koma maoaooiaio maolL Ua kamailk) mai aa Hnoe. Nakaka a me Mahelona ma ka aoao e hoole aoa i ke koe o ka OWO kooholo i ke K&anionami, a aa hoakaka mai i ko laaa kakaa. Ua kam'ailio pa mai me ke'lii Kaai, "o ke kai malino a Ehu," e hooie loa ana i ke koe , a ka ole'o hookolo, oiai, aole loa i oleieia e " uku" ia na Lapamakaainaaa, aka, na ole> loia e " baawi H ia lakS« i $100 pakahi. He nai ka haoa Akoe, a pehea la e hiki ai ke hana ia ka hana o ke aapuoi a me ka lahui ke nele na paahana i keola e hiki ai ke hana ? Eia kekahi, o ka haawi ana i na Lanamakaainana i ola knpono, alaila, e hi> ki no ke hoomaa ia na hana, aka, ina e hoole ia, alaila, e Loi ana paha lakoo, oiai, ao» le e <4a ke noho iho, a o ke kahea hoa ana 'ko ao ka hopeaa i Ainoieio ka i ka wa, a ma kahi o keia mau tausani anka e laamo ia nei, e hiki aka ana i ka $15.000. oolea no kana maa haaoieio a aeo ki no i ka mahalo ma ke ano noeaa. I ka pau ana o kana, aa kahea ia ka n>* nan, a i ke koho ana, aa hoohoio ia ke noi e hoop&nee loa; he 19 ae, he 12 hoole, a 3 kanaioa. Ua minamina makon i ka hoomaopopo ana, i ka ae ana o kekahi man hoa e alako ia e ka manao inaina, a kapa akn kapa mai he man " aihue" a he naa "hoopunīponi." Mahope koke iho no o kea alumahiehie o ke kne ia o neia wahi paa iala nnkn, aa waiho ia mai ia be olelo hoohok» hoo, na ke ano kanawai e hookaawaie ia i $20,000 no na iilo o ka haakai a ka iloi i Amenka, no ka ioni Koikahi, a iloko o aa minute pokoie loa, aa hooholo ia iho ta ne ka aae> aneanae hniiamahi na hoa a paa. Ua' kanalna ka Lnna o PiMa a me Kooa Akaa a me ka Hon. Z. Naa*reta no keia mea, me ka hoole ana, oiai, ua hoopoiwa ia mai lakoa me.ka hde nlnaln a haawi ole ia mai oka manawa e nooooo aL Ma ko" lakon. maaao, oka maaawa kapooo no keia nea, oia no ka waiho ana mai o na Kui<ioa maloko o ka hila laawiaa, aka, oa hoolKoa. hema Ukon. Ua hapai hoa ia ka aooooo, a oa waiho ia a aooooo pa ae ka hila haa. wina. Ma ka Poalna iho nei, aa hepaikk ka noonoo ana no kekahi <dek> hoohoio a ka Hoo. L. W. P. Kanealii, enoiaaa i ka oieele o ka Moi e hoopanee i ka AhaoMo ma ka hora 12 o ke awakea Poaom, a aaahope o ka hoopaapaa loihi ana, aa waihoia i kekahi komite wae, a hoike mai ike kakahiaka Poakoln ae. O ka Hoaa. Birch, Kaaai, Prestoa, CasUe a me EHalaakoa na lalao ke komite. Iloko ih i oei o keia pala, he eoao koho ana o ka Hale ma ka kaawiaa ooa koa. Ue $70,000 ka mea i aaakeoMkeia, a aa hoole ia he eiima maa noi hoa ao na heinna mai ke $70.000 a i ka $lt\ooo, a ke waiho aeie net »a oihiaa me ka pea dala ula. Ua hoihoi hoa ia ka Ptor*ā4eaa o ka Ha. le ma kona aoho ia la hookaln. a ke aoho uei ma kona kalaaa eana. laehinei, aa hoike aai lak« koaaite i waihoia 'ka ei ka oleio hooholo e aoi aaa i ka ulaola o ka Moi e hoopaa i keia Kaa Aha> oleio, e aoi aaai aaa ao ka apoao aaa *ka • hoopwee k e ka Moi i ka fcera 12 awakea o ka Poaono e Uki eaai aav Maaali o keia maa, aa ala ae la aa Imo> paapaa hoa aaa aaawaemi eaa hoa. Ua kee ikaika «Mi hk ka a£i LeUeēehoka Ika apoao aaa i kaia oWo hoike ake baw» m ke kahaa he kae i ka Paaka 46 a ke Kamakaaawai, a he halek aaa koi i aa haaa o ke anpea* a me ka haka Moi ne aa a*>»kmiaaaa i aaakaaaak* ai. a>« ke aa« ■»> Aaikal He 16 au Sh Kaaaami e W ho aai ae ka haaa aaa» ka HaaeiM, ke peeeaaka a« a mw Ima aaahe l»> Kemanae aei aa taae haafata, Oa ka*a kaatota kwaa wweHK aaeewa aa* aa ka peaa • ke aeeaai a«e *TntTiiiia 1 ka paa aaa e ka ka aia kaaaaK* aa ka aka la ka tfeaw Miv P««toa a haaaa*» «a lakMaalaa aake katakaKeheA»aaa ikaaaeia akaaMe IhimWam tm H pnuiaau le I3a kamiia Mi m» U Uāe Kahwa, akHM«»ka«aMftb a»ba a«a i ea eM» a I» K*. M* !W *ea ae fca T wra Wa»ei KwkiaAlaa». (8 Makaehapai ia mi al»aa. aaa. «iMeh kaaaaa kemimaaa V»i \fea k»if>nmaka U«||»|Bak a kweaei InWiilnli i eaeHeeai lafefca«a&efe. b A» laknk.in. ka Na ih i ka a kaa «im, aailaa MaaMM a aekeMoea* eh» aM e»« «V aa «aaa «akaailMKa. M>hA»MAM4ti!w eheke pa »ke aa «a Ma okaL». wa« "