Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 36, 31 ʻAukake 1876 — Ka Olelo Hooholo o ka Poaono nei [ARTICLE]

Ka Olelo Hooholo o ka Poaono nei

Ua unmi makou i ko makou mau ma»ai> e j>ili at>a i na hana a na hoa hant>hawo o ka Hule''Ahaol'oh» o keia kan, me ka manno aim he mea maikai ka wuiho i na olelo kalakalli t' pili aua i ka hana i hanain "e lakou, no ka moa, aolo makou i manao Hoakn' ■»*■*>' * l-nnm h«>o kahi i ka lakou niea i hana i, o JilO j«ha i k\imu lKK>kann]ua i ka- manao knokoa o ki'kahi <» na hoa hanohauo o ka Hale. Aka, iloko o keia man l;i, ua komo mai na m i'iao no ka |»ono o ka lehulehn e kamailio no na iiana ino e o kria kau i makili liilii mai ka hoomaka ana uiai o ka Ahaolel«> e noho, a hiki wale i ka hu iao ana a kaa niawah o ka {KiU oa o ke kii|n>no iloko o keia iimu la aku nei. Aole inaī ka hoomaka ana o keia niea he AhAolelo, a hiki i ki>ia \va inakon i ike h'i i kekahi kau loihi e lik<- nie keia, aole 110 hoi i ike ia kek;i lii kau nele o ka jh»iu iikai o ka leliul-hu e like me keia. Me he m< a l.i ua kuei|»i ke kulaua o ka H.iieikei iw i i h i|«e, a m i kahi o ka l<»maikai ke ike ia nei he omamalu ke i hi I nei i ka jiono u ka aiuai mamnli o na hana a na Hoa Hanohauo o ka Hale Ahaolelo 0 keia j»ae aina. O ka OWO h.H»hnlo i h«K»hoK» ia ina ka Poaono iho iu i uo ka [kikui hou ana niai i kekahi uku me ka uk 1 man o na hi>a o ka Hal iuv* ka uhui jui i ke K'im;ii<n<ia\vai, 1k» iūea ia v ka unaha ui ka ma: aoo va j*> a jsiu i al-«ha io i ke Ku>>k«vi ana o ki* Au|»uni HawMii O ka ia e heht wale ia ai ke kanawai 0 ka Mana Uaua K.inawai, ke manao hei inakou he la i«oekvle i* 11« ' /€« lahui kanaka Hawaii. No ka iuii ana aku i ke kumu o kei« aiu» e o na liana o kpia| kau, aole iuako« 1 1 ikanao ho lum jk»hih ihi I<m, aia no k j i ke an o & me |n o k* Haki. 1 E lik«> īm ke aoo a ra > ka manao o m I hoa, |x4a no hoi ke <uk> a me ka hopona o ka lakim mau haua. lloko o keia kau o ka AhanWo ua ike |*ine| ine n»akxV) i kf kue o kekahi mau K«a i na nu>a i ha*, pal ia a i mwinw m ao ka jn>n>aikai o k« ; h«hiilehu A k? manao «*i luakow ua J h\K>;v»nMiik«ii« ka WhuMku no k% «iukl $ i I k»ia |to«. I ko nwkwn Hnhai ana i ko 1 1 Ukou W luki ke kooili ia HMlih' ; na o iakon kekahi Ha(a o t\a lauwili 4 iiw na kur mu» \*k» « hiHtkwhi mna i m Uana o kew kau f hou»}Mino aoa i k« |MH, tuaikai. a « alai «m i k* koio mua o imi haua e kw* ai kr oU i ka U4iak>ku k»kv< oko* o kt»M p«Mivoktt O KKIA *no O »ia iwVtm a k* : o n* ho* o km ll«W Almk»Mo o MknM um ua INmmmm h i Ma i)m u< lUa k« M« i hiHi'MHihwiU*»*! 1 k* i U koa&kkik mm s ka pwaiik • ' * Mr Immi ka»aka Hawaii i i»Vsmi i IMM rt»wi «MUMWMk u& k^MMj{

kekahi kanaka ms ke knlaaa Luaamakaainaa& na ka mahuahaa a aaoJMekie o ka Ike a me ka naaoao, a no ke aloha a makee i ka pono a me ka maluhla hdbmua o ka aina a me ka lahai—ekweama ; lakoa a pau he hoohiki paaahemelele no | hoi, e kokua i kt> Knmukanawai ika hoomaka o ke kan Ahaolelo—aka, | ua kahaha makou i ka hoomaopopo ana Laku ia lakou, e uhai akea an%i na olelo i moakaka o ua Kumukanawai la, ma ke I koho &na c hoonni ae i ko lakou ukn ! ! Ua kukulu paa ia ke Kumukanawai maloko o na Aupuni Kumukanawai a pau, a ua ma&aoia he mea ihiihi a kapu loa; a i oi ]>akela loa ia'ku hoi k« malama ia 0 ia kapu ma ka manao o kela a me keia lahui e noho maoli ana malalo o ia mea he Kumukanawai, a i maiamaia hei ko lakou mau pono me ka hooi i ia malalo o ka maaiahi. I kekahi manawa, ua uhai no kekahi }ioe Moi i ke Kumukanawai. e like me ka mea i hoike ia a i heluhelu ia ma na moolelo, i kumu e loaa mai ai na mana a pau a lakou i iini nui ai e lilo no lakou iho : aka, he mea hou loa, i ike a i hoomaopopo wale ia no ma Hawaii nei—o ka lahui ponoi, ma o ko lakou mau Lunawahaolek) 'la, ke makemake nei a ke hoao nei e wawahi a e hookanliilii i na ou o ka hule i hoahu ia'i ko lakou mau |>ono a uie na kuleana, ao ke kahua hookahi hoi o ko kakou mau |xmo. He mea liiki wale no ia uiakou ke hoomao|io[Ki uu nele io uo ua Lunamakaai--1 nana i ke dula no ka noho'na ola o k'e a mau laaku. He wahi nui o ka lilo o Hoiiululu nei, a ua loihi wule ka maaawa 0 ka noho ana iho nei o ka Ahuolelo —ua 01 aku mamua o hookahi haneri la, a he oiaio no paha, ua pau loa na wahi dala a j na hoa. Aka, ma ko makou noonoo aka- j hele ana, aoie loa i loaa ia makou kahi e ] •ike. iho ai, he kumu kupono ia no lakou ! e uhai ui i ke Kumukanawai. Oiai hoi : niakou e manao ana a e kainail o ana ma ka aoao e. hoahewa ana i na Lunamaka- i ainanu no keia hana a lakon ; me he ia, j ua hiki ole ia makou ke aua iho i ka puana ana'e i ka leo ahewa maluna o ke : Aupuni. Aia nialuna o lakou kekahi j kuinu i hoololoiahili loa ia'i keia kau, a i loihi hoi na la i hooliloia ma ke kamailio | wale no ! Ano, na oleloia, e hoopau ia'na i ka A haolelo, a e hoi aku no na hoa i ko lakou niau home, a> haāleio iho ana i na hana no ka hoopau aua ke noho hou i kahi inanawa aku, a e hiki aku at hoi ka huina lilo hou aku o ka Waihona Aupuni nwwaen* o & 10.000 » me Ke puana hou aku nei makou, ke manao nei me ke ano kuokoa, ua hewa na hoa 1 Lunamakaainana no ka h<w> ana e nhai j i ke kumnkanawai i lo la mii ai na d ila no i ko.lakou inau }>ihki&; a ua neie hoi na Kuhiua i ka aponoia no ko lakou ano ! hoojxilrtleha a ano makaukau olē, a ma ! ia maii kumu i ulu mai ai keia niau ano I ku;rikipikk>. no keia hoololoiahili a lauwili I a me keia mau lilo hou ana'ku. Ina he mau kumu e a<* ka na hoa Lu- ; nauiakaainana i manao ai, ah ila, he mea | |mii« |Kiha ia lakou e kii pololei aku ma ; ia mau kumu, mamiia o ka hoike ana ia ; lakou e like uio keia, aka, na ke au o ka .■ inanawa e hoike mai, ke kamailio nei makou nm ko makou ano, he wahaoloio j no ka lahui, ;na na nw?a a makon e ike a hoomao}*>jio e pili ana i ko lakou man ! |>otm, aole hoi he waha«»lelo no na inea i i ike ole ia. Ue tnanao okoa ko ia luea.