Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 22, 25 May 1876 — Heaha na hoike e maopopo ai no ke Akua mai ka Baibala? [ARTICLE]

Heaha na hoike e maopopo ai no ke Akua mai ka Baibala?

[ K.ik.uiiu t-,1. K'. JitSi i-!:.] I. l'a i ka n.ni.» i k;ik;in. mai kfAk'.i:» in:ii ka lnk- n ok-l-\ :i u;i ike ia ka ei.iio tt ia in.ui vl< lo a Lkuu i ka kikou wa i li.-uiu'i i iti:ui li .ii.u ni.ui;», lia: a kup.'inalia. na ini' i luki !>!<• I,.>i i ke kanaka w aK- ilio 110 kv l. uia, Na kf Akiia ito i hana ia iikiii iihm ii.a <> lakou Ja, i in;ti>|io|to U\4 lio oiaii) ka lakon o'n u». 11: ui liana kujiauah v ? K.ia, 0 ka li'o ana o kv k. okoo ) n ilns i, a i. ka li.'i l».>u aiiā oki m: - s :l i k<-oko,\ oka 1 an.i ok v iui.i'u ,i i koko. oka ma't,-U> ;v>» io k' k s u a lu !»■ ka po<> I>on.'la ina kaln Tnk. 4 ; "lVini i kakauia ai nulaila: 2l»nu la o K-hova in Mosc, lu a'.a kol.i nn a ma kon liina? I aku la i.i U>' ko,<k' o. o 1 mai !a ki la, *■ lioo]fiia jlaio ika Iwiua. Ilooloi iiio |.i ia ilalo ikt liouaa a 1.10 ao la in i ualu's.i. A liolo akn ii o Mo>o m.ii koua maka aku. 4 I mai !a o U'iiova ia M .>,\ kikoo : ,k ik >n li:o;t, a o la!an nku ini koi..i lm«i.\ Kikoo »kn l.i k<»;.a !ima a 1 .lau iho la, a hoi hon ao :a iii i kookoo iim koiia lt;na. l'nk. 7 ; Jo. A l.ana liio la o Mi>so lau.i o Aaroi;a o hko iiH' k.i nion :« K''i««\a i 01010 mai ai. Ha> ;>:»i ao !a ia i ko kooki»,* a li.ilihii >ln» l.i i kn wai, iiiaioko o ka muliwai » ko alo o Paiao. a imiii» i ko :»!o o kana kinw.i. 4 hlo ao !» ka wai ,i |>aii o k.i muliwai i k.'ko, l'uk. 1♦ ; llk Ak,i, »• liapai ae oo i k -n kookoo * «' o .ikn kou lima malnna o ko k.ii. n o fi.v>kaaw.i!oia ; * o liolo .ikn no i.:» iii;u:i.> a I>t,iaoia mawaon* o ko kai, ma kalu ii;*Uk». i..m kok.ihi : <> ka kno iks »*»- a<» Kai iMiiiH» kvkalii }*>o ho ko ; *»»lc lukī kou kv i.ooio, u.i »■ mai no, n.i kikani» ki lv«ilva!.i o k< ia }h*o ,i nio ni liiii.holoKk a ho o hio iio kn Iki.l'al* Xo ka inon, ika •ii ,k.il iki \ ii.i k.ik*u o KoU>k<i«m, Ihp k,ii- .k » ak. :,kaniii k,ml«ita »» k.i .I<\.l»\ li.h» m ui.ik i i k.>;; im iu nunao kuo i k.t Imi !»:oa l' i p'lii kani iH.iii ]>«ia|k.iU ik« •nai'oi, i k » li.H»n»lia\v ,ih » ,i »n k* inaina. V«' "»si U «i» » ka oi*;.» «» k.i rni*|«U IK» moUK- i |^ui. A «1.1 k,- k< n«'kui'i n* k-o in*i <*Pcrvi'on n>i kii.a n.a» |>aU;«al.i » kak*il ai, r li< -i, ana i k.i ,>.aK> o ki lUiImU; » J»< UA Ao IIU» lio oi.l i ka <>t»«o o ki !VtU(«*U ,i J»AW Ki v no it.u W. k*iu Ko k\Mko nwi mii ii« i» * >i»o.>U o o koU * n«« kvi» «r»hi, a iii, »* hii»« o k«*U « ii»r> ko«A Kw|»mn ; a kr Mia» ,» «.» I»K>A k*k«li «» M «-« ik> i.i «»•»« n»o* \>ol*iU t\aa*av»(».»|K> I o. I Akil* !!!*! k» HllNlU. 11 11, i.ii; ii.i « ,ii.ai s mao»ko «» k* lv*i

bhi*; ōi» bLA to nit ,i kaakiJt|i na rae« hoil e hiki qaai ao*. A e likeine ka hoakala e ana mai, peia rio J hookoia iti. Aoie i ike k« kannka .i n» mra e' trik» «aai ank, a rae ka manawa « biki mai ai; o ke Awua wale no kai ik« ia mau roea k pau. Aole loa i lioopnuipuni iki mai kekahi olelo. Neiaii», mtii ke Akaa mai no ka BaibalaJ Hi'aha kekahi man wanana ~i hookoia mai? O ka make; i mai ka Haihala, e make a»a iia a ke make nei no, Kio. 2 ; 17. o ko ka laau i ikea ai ka pono a me ka hep-a, m»i ai iho oe ia mea ; ' no ka aaea, i kj>n la e ai ia mea, he oiaio noe m:ike oe. j ■ Ko ke Kaiakahinalii hoi, i mai ke Aksia ia Noa, e la(wc mai aua oia i ke kaiakahinalii maiunk o ka houua, a ua lawe mai no. Kin.. ?{; 17. A owau ia e, e lawe naai ana an i ke |kaiakahinaiii maiuna o ka houua, i mea « hikuia ai na mea io a pan, i ka poe uoim ka hanu o]a malalo iho o ka lani; a e mike na mea a pau ma ka honua. He npi aku na mea i koe, aote e pau i ka hai akui 111. Eia kekahi: O ka maikai loaona mea i kakawia iioko o ka Baibala, ka oiaio, ke kupono, kole kue kekahi i kekahl Nui i no ka poe i kakan; okoa na inanawa, a j okoa na wahi i kakauia ai. aole lakou i huipu ma ki hi hookahi, aole hoi i kakau i ka manawa hookahi; kaawale ioa na wahi, kaawale ioa hoi oa manawa; aoie nne i kue kekah i kekahi. Xolaila, ua maojH*po ioa, na| ke Akiia hookahi uo i kokpa, a i alakai ia lakou. IV. O ka niana o ka Haihala. Ma na wahi a pau hiki aku :ii ka H:tibala, akaka loa koua maha; |>au na kii. na akua lapuwale, na ; pau ka nui o na katia, na hewa nui, huli mai ua kauaka, auo e ka no<io ana, ianakila ka pouo, kē alolia, ke kuikahi, ka maiuhia. Aole ]>eia ka olelo n na kanaka, o ka BaiUala wale no ka mea ? loaa'i ka lanakila. Nolaila, uaiuaopoj>o tnai ko Akua mai ka Baibala. Pehea tia nina i loaa ole aku ai ka olelo a ke Akua ? Muu uo ka pouli, kn (Hipelii kanaka, ka iii'iiue, ka hao wale, a |>eta aku. Ina e huli ae kakou a uaua aku i ka moolelo o ke iupaui Farani i ka wa kahiko, ikawai hoole ai lakou i ka B:ūl>ala, i ka la Sabati, i ka hooiuaua, a wawahi iho i na luakiui, :t uolio akua ole iho la. la luanawa, uui ka poe i pe|K*hi a nuike in lakou iho. Aole i> kauamai ka poe i iwpehi a īnake ia la- j kou iho, a me ka poe hala ole i pau i ka j |H i j>ehi i:u Wahawaha wale na keiki i ua niakn:u Nuika haunaele lua ia kulana-1 kauhale. V. lie mesi kahiko lou ka Huihala ; na inalama ia uiai kinohi uini, nole i nalowah>. aole i hoano e ia, aole i hookekei* ia. l'a iini no kekahi poe e ipuhi ia i ke ahi e • okioki. e hoOiialowale loa aku; aka, aole i lnki, ua hooeiauia īnai 110 a iiiki i kiia iva. Aoie pela na palapala kahiko e ae. Ina e nana ae kakon i na Inike i inaiiaoia e ke-kai-.i poe e ,ho>.>hui mai me ua buke o ke Akua, oia hoi k.'ia mau luike, luliauo, l>auka, Tojuai Akamei. a eono : paha lakou, aoie uae lukou i ike i;v, ua ka- ' k:ia aku lakou ināwaho aku o Hoikeana. . l a n:aopi>|>v> no, iio ke Akua uiai ka li.iihala. Ki » k;i niuaii, e )>au ana ami ka oMo a ke Akua? Aole.i l>ai;i 40; >. Mi iiiiuo ka ueuiu a iua«- >\aK- ka |>i<a aka o k.i olelo.a ko e kupaa mau !>>i no ia. 1 l\-tei\v 1 ;Aka, e uiau loa aku no ka oi, lo * ke Ak.ia, oia hoi k,» >.u lo i haī i k :>ku 11 eī ia oukou ina na K\r:un lio. \ l Ka!iiK>> !■>.» ka iu:ui i-> o na kauaka, in:v, ke Akua inai ka r>..il>a!a. O kikaKi poe e noho aua i ka mauawa i kak ui ia ai ka i»ai\>aia, inauao no lakou, iii.u ke Akua inai 11«>. keia oKlo. A j*ila no ka manao o kekahi poe ina ua hanaunH mai ia inauawa inai a hiki ia KiiMo, ke Kikowaeua 4» kekahi aoao a ine kekalii aoao, pela inai no hoi a liiki i keia nianawa e i:oho uei kakou, ke luH>ia. mai u.i ke!a a lue keia au|.uni, a ke lunMa mai ium uo hoi kela a me keia hoomanao, uiai ke Akua niii uo ka lviihala, a ke lnH>ia inai m i no hoi o l'aulo ina «.» Ti;n. ;i; O ka Pa'. ijula llemoU K> a pau, ua haaw ii* uiai la v ka \ l'hane o ke Akua, he uiea ia e pono ai, i U4> ke ao ana, uo ka |»apa ana, no ka iu>o pololei aua, uo ka hvK>uaauao ana ma ka pou<v. * VII. Ki» ka hiku : (> n.i hana maua i hauaia e lisji Krigpcv. (> ua oK lo wanana i hookvkia iK»ko Ona. ke auo o kana uiau olelo ; i> ka iH'iuolele o kona noln» ana, ua haua ia e ia ia mau niea a |mu. •• l*a |mu pulu a.»lK* lau e k.\uu »1"' A hoi aku iūa i ka laui, l*a liaua ia mai e kana )voe haumaua i ko keueluna wua, oia hoī U9f luuaok'Kv lle n»ea lioike inao|»o)*> k* ia, v kx»kua «ua tu> ke Akua-niai ka lUilmUa, a o koua kulnkulii niai i na ka«> maua, a i ua « uw n« M« %va«lukaio, ua KakauoMo. K huli («kw i k* l'alapala k* ««a, «a •uanao «mkou be uU hhiii U ko oukv»u malaila." Ma k«M Akwa« wa Imk> aio uiai oia i k* ouki maoli «, ka lUihala; «o ka moa, »ia kekahi o hm<« lik« k* % Makua» U Keiki, ka llim* ll<«K4>k .\vximta, e na koa, aoie «»*>i» ki knkon »ihv l» Akw« mai ka Kiilwla ? VIII. Kiaka waU: U ko ke AkM ki< H*a>l»o ka hm« n»H« i kakt« k* IUiImi1«« *«vaka »o I*- imaka. « Hkv «* kakx»« « kan&»ilK» |»« 'i kna «a, |>r4a m» k<r Akaa i kaMMuU> p« ti»e M»»*, ||e mA p*'»iki «raK k (oak* ia m k«k\>« ka mnnm> t«uā «**» mmm Ak«a k« liaiiN»!*, *a «4>k- i h«» a kat»ail«> a ka«*lta «*%>-

. I IHHIWHpWp ias&sMa oo« Sbsa, '« aprf haka& 'pe* kns maainee. il«4c©«ī» ffe£s&. aole pola. Ēike ia aofeo"kc Akea&fea*. ilio pa ana me Moae kamwaa'&kai»»!*!»kann»3S: 11. ■*• A*k»naiKdo l«bov*ia,, Moae, he maka no be «aka. e £tke «e fce kamailio &tia o ke kāoakawa roe |sobh boa. A hoi ak« la i» iloko o hbi e Imwmiml, o kana ka»wa, o Iosu» ks keiki & Nho*, he kaoaka opiopio; ak» ao?e ia i fael« »»*- iio oka haleiewa." He nui napMlm k*> hfkahi, aole nste an e kakaa aku aua a paa e hahai akn'ana an i kahi i kaa aL Kana» wailua 34:10. A e Akna* kamaiiio ana mai ia HoBe, e kakaa ihe-oe ma ka buke i na mea e pili ana i ka. Aoieleka. Poka. 1T: 14; 54: 4 t m maa s piH ana i ko Mose katn»ttk> ptt tae ke Akoa. Kan. 31:0, 24, 24 laaia 8:34,8& Lmk. Sj 4. 2 Na'lii 23:25. Kekemia 1: 7, 8. Ma kpia hoike, ua maopopo mai ke Akoa aoaā' ka Kaihain, aole mai kalii mea e ae IX. Eiakaiwa: Ua hoohalikeHke nni ia ka like ana o na buke o keia ao i liako ia e ka ike kanaka me ka B:»iba!si., aole ilke iki. Ua kiekie wale aka ka holion» o ona mea a pau i'kakaa ia maioko oka B&ibala. Ona oielo akaoiai a paa o keia ao, na pau iioko o keia lua waiwai, oia hoi . ka Baibaln. Ua hoike mai oia* oa paa o loko a rac waho, a ua. piha a hu ka l&aUo. EU lioi kekahi: Oka hooalu lahni e bapai naemeue ia nei, aa hoike mua ia naai iloko o im tausasi makahiki eha, a hiki ' mai ia lvristo, m:ii % Kristo mai a hiki ia kakou noi. hookahi lausani ewala haneii me kanahiku kuuiamaono niakahiki, a eia ia kakoii i keia la. tce lokahi nni nei kakou mai ke Akua mai ka ilaihala, a o ka mea e hoole ana, he »iahua oia, he ai pala maunu na na akua kii, i ike ole ai ia i nei mau hoike e nkaka ai no ke Akua mai ka Bai- I baia. Me ke