Ka Lahui Hawaii, Volume II, Number 21, 18 May 1876 — ELINA KE KOA HE KANAKA OPIO PUUWAI WAIPAHE! KA PALEKAUA LIONA HOI O KONA MAU LA KE PUKONAKONA O KONA LAHUI, A O KA OI WELINA HOPO O KONA MAU ENEMI. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

ELINA KE KOA

HE KANAKA OPIO PUUWAI WAIPAHE! KA PALEKAUA LIONA HOI O KONA MAU LA KE PUKONAKONA O KONA LAHUI, A O KA OI WELINA HOPO O KONA MAU ENEMI.

I Moktmi Vl—Hela 20. HOĪ.O niai! i īin 111:111 molni nei a kuu ( ilio .l:i na heleuuia iioko o ke awa. ! iiKumia pono īnai o kalii o ka lmU> alii, a i pua ae la i na ] va" Ia nr.us:i\v.i i hnkiia | ai* ai.na ha»-, a vvel<> aku la i ka \voU*lan | niakani i>a imeoliio ; "Eima l:*- l\ivi ! Zrlina ka nianu !" I ka ik<' ana mai o ka leliuUhu i k»-ia ! iiioa. akaiii n<< a h <i hv»u niai la ka hvM>mauao ana n.i k<' k<iki opiopio l ha il< U' , ihi> i na ai-kai o LV iitania. no ka ln'U' 1 ana aku 111:1 k.i nioana c j>.uo aku 1 na , < n-'mi {Knwi. a.-nahoU» 111:1 i la Ukou niai 'ia wahi niai a jun o ka aina. l\v akn I l.i ka lono m.i << a maau i o ka aina, o 1 uw hs'U- a';a. i r.:i luiaoU lo i kau i:i ma im l»a< i o !v<' loma, a <■ hai.oli- j»iiia ana li.'i kv kuianakauli.ili'. . 1 l'a i.ow ia .«ku ka louo innia o ka Moi, 1 a kau.'ha ae ia 11 i koiui kahu kaa v hoomakaukau i ke ka 1 alii no ke kii ana "ku ia 1U a ua kauoiia pu akn 110 hoi oia i k<. kalu o 11,1 .iiu h uuiu jxn.oi o ka aiiui, <■ h. U' aku a r ho.>Ki|m aloh.i mai hoi iu Kii'ia ma ka i.HVi 0 k.i Moi. Ua luniko i:i ko kauolia alii. a ua h.»lo aku la ko kaa a lr.!a aku i.i i kahi a ka \v,»ai« j-:e m:u ai 110 in :u nii:iut. 4 j \vaI' 1 110. oa holo ni.ii la ka waau» inka, ina kahi o ko kaa o ku ana Malunā o ua uan|wi uoi. »> llima. Kuii'liuo. a n»o iuoviu 1 ka |vh :ma uiai iuka. ua iko uiai la kv alii laia n< i. a holo mai la o ku mauiua |«o .o, w\ Ur a.- la i koua jsX}»iU\ u jmh<> niāi ia. "" Ma ko kauoha a alii la Moi, k? h<vko aku n< i an 1 ka Us* alii inahma ou, ma ks ii»v>ki;>a alolia ana mai ia <«0 m-i ku ii-.0.i o ka Moi . a |>»*ia im I.ani o koku* in»i ai i.i kaua A oiai *»o o hiaai ,<:u i ka n.aiii .0 na iiiona <> k<ui 0110 ot*vi ano : < olii.>l'i 1 k<>u lokoniaikai, o k ili a i' i,. kaa, .4 »• ln»'.o akil i ka halo a.u. k< i.>.!.■« k< aU'ii.4 ia o n inma v»u o ' kuu .1 ik 1 ' i; <>!n >.u i k<- Ka'.iwa a k< .\!ii k-A Mai. »• ;uai -.O k ia k.maka opK» a iik k« i 1 k>>'<( lu.i'» )kv4 aio o kv k.r.. 0 k.i'.imhu 010 atia i na inoa a ji.*u * |« hi t hoi au.noi au o ii ialo-»-aU iho ai la-u.*.—i holo ,\ku a Miih<>:><' ak'i ": : innkou. K hiki kin.» ,ii.u a"a u.-o.a. n, k.i ra.\i. -vii ih» ko'u Uhk'.i >- k< 1» h;«v.H. a *rti.i l»v»i < Immw» aki: ai i 1 a i».«.k< rt .ta k.i u inau Uaua m, l k;« i.»v»,.U ;,> miia 0 ka u hii.«kai. i;o ka U.-l ■«! i! > ..•.;» 1 .ivv.ii ni.o ai » on . 0 v'k.> .1 . \ A ; .> k' k.iiii ni i'l :o a. < >■ 1 ; i k.>'i h.t:ioa:t;so v !u\\ aku «•,:.• kt a ■ <";« i i. ~k I k. :k., "*! '■ ■< ; ■' • i 1 i . kok.J.« ■ o ,«'. >a

O kela n«>i haaliua a ke koikī ulii hooki|ia me ka leo ua hiki ole kc ac ia aku, no ka mea, ua kukai pu ia aku ka walohin no ka walohia ; a no ka ikaika loa o ke koi ana a ka alele alii. ua ae uku la o El!na, a kau aku la lakou ekolu malnna o ke kaa, a holo aku la i ka hnle alii. : ! Iloko o kk'ia manawa, ke haiamu mai i nei na kanaka a j>uni lakoa iu-i, a hahai ! aku ?a a hjki i ko lakou nei. komo aua | iioko o ka nale alii me na huro, i piha i | ka hauoli. i Komo oku la lakou nei iloko o ka hal(L» alii, eleu ana na k<m iue ka makaukau e liaawi mai i ke alolia, a i ke ku ana iho o ke kaa maiuua o ka ipuka o ka haie alii, ua puka mai la ka Moi ne koua kahiko nani, a ine na hoaiiona o kona kulana. Leie wikiwiki iho la ]akou uei, a weiie ae )a o Eliua me £gemona i ko laua niau papale, a o Eineline hoi, ua kunou malie aku ia kona jkm>. Mamua o ka hiki ana ia-Elina ke paueaku. aia hoi, ua (tane koke imn la ka Moi i ka i ana mai: iLKliua maikni e, uno. ke haawi aku nei au i ko'ualoha h»H>ki|«i iinua ou, a ke poloai aku nei hoi au ia oe a me kou | inau likali, e kijxi niai nialoko nei o ko'u i keena hookipa ; e oluolu kou hanohano ; e lawe aku i keia polui aua." | Kuuou like aku la lakou, a pii aku la ! ma na ala pii a komo ana iloko o ka lunii hookipa. 11«' inauawa loilii malaila, ! a lir>okina h >u ia aku la i ka lunii ]Kiina, ja pau ka |ktiua ana, al iila hoi hou miii I hi i ka Inmi hooki|>;i, uo ka lolie anuaku j i ka Klina nioolelo. | Ua aahuia o Elina me Eeeaiona me |na .uihu o ko laiia knl.ina. u o Kuielipa hoi, ua luioi.aniia me ka a;.hu kii}iono, a puapua mui la ka uia waliinouiaikai o koua mau j>apalina: aua kohu paha r.o(iiakeialei: i : '•Pua vhn ka niale.ua ka uka o Kapaa, j Liīhiehu ilioli ka pua i Maik-iuma. i Ka pala hihu'hn nia ka uka o Kaako, | Ua puanono i ka haleialii o Euiiani.' j Ia wa, ua j ol.>ui ia aku la na a'ii ino i na maka lmnohauo e hele inai a e loho i i ka mooli'lo o ka huakaii a VHina, a ua ] i- ! ha niai la k - k<Mi \ nuii o ka inle alii ia lakou. Ika makaukau'aua ona r.i- a a j ai.. a i ka pili i j«>no ana h.>i o ka lumi h i >ki|>a i k t }»>■> i poloai i;>,. ia iu.m u\a 0 Elina i paiu niai aii iinua <> ka Mi i a nie na alii. a paie- niai la luo ka l« o 1110akaka : " E k \ M\m i, naialii. a in.- k-i 1 j^>l<>.\; ia .A! >!n : ii T a ohiolu ;\u,> ix> ike (tkn i kti I»a:iohaiioi i> ka imakai a u i liooko ai ; l'a h i:ilt le ilh> ni ik >u i i a Imuu>, iua uiakamak.i. na h>si i-li.u a nie na ae k~*i o ka luua- 1 »oakual; : .!j; n» i i aloha nui iu. niamnii o k. kauoiia a kuu haku. k<- alu ka Moi, i a na T\ 1 o alit i kono ui ii <• li H>); i aku i ka hauohaiio ma aoao oko ahi ka U:i;eke : a ua lu>lo aku ia luakou a |kiii īm- ua maa !ahi No k-. k iiii uiaii la k > ta. l ko i ]v,«i ah a.i ia aiia <• i.a al' (> ka uio ,ii,. a ina ke kak ihiak» i.ui >» Likah: la a-\ im <ia ae la mako i. .. i ka uaua .a:n aku. aia hoi, ua ik ia aka 1.» ka aiua « wai : i,> uin aua. l'a ik«' pu ta aku la ki k;.hi ha« ■ Kukv«a iiiiī kī< ki<> <■ ku a: ,u na ii«>l<> aku la mak<>u il<ila il«< rutu h«>ea m,ih>>jv iho, u» kou»» akula makon iiwiloko o ua k<> na o uu hft!« ■ uei. a nu fSik> iho la me n.t i-ueiui, a lanakila iu> la inaiuua o lak<>u, a «> kw nmkou m ikan-i. Ue makana hoi i>;ui i la\w a l»iij>oi. oia uo ke»a k oka'nahn*<> e uoh«» aku n< i imua o ouk\Mi b *«e |<i«» ia oi.t e u.t » tu h«v>jt**i< ma ih o k* utake, «ka. uiAiaoh u ko makou ki}*;> aua .«ku. Ua h«v«!anakil* ia «via. a «m hau« ii ia l»ei k«> m.\k<*i uiau j>uuw*i. a i.t n > Imi jv;tha e kots» hia j a m nkti «« ko «»ak«>u mau ]vttuvk.ii>o ka walohi.i » ha« iia akv a)« ; aa m0:>.•%." Maau< i, ua h«v*iu iito la ke tvl)ia nt)i mahi'i* o kr ai ai:i.t . tt ua «ne h>kt i ka Mo» ke n«4w> nv;i!ie no k\M>a j>iu4 i Ka>>,v>li i kA ia Oiiuiau huAok lo r>o k» i*n*kiu. a iu itik» *»!«t i n* uwka o lji» ai>ati.a k\- j ut;i ,t* i tn.«t waniwk*. 4 tw i>o Uko:j e )nse iuai «• htv«;tk« ii*t i ua h«v.<uiil;ai h.> i.uiima'una «vna ; tM V\>wwii aka ia i <> ik\*U i kv k.mttils> aua l".t S.vi .tkn ).» ii* t;tvv i«lo j>tlu|i,» k.-* lak«ut Un.ikii, * wah. 1h». «ua t i»>l*<> -\k't ai m< U kv» k.v\ 1 "l.m Ai i■■ k< limi ,ku « aM.'in* i.' ».t : :a:»,a »■. k-U J-> . v

j ko lakon mau oaohi maka ma o & m&a-1 j nea, e ake ana o ka ike aku i kekahi wa- • hi e hiki ai ia lakoii ke hooko i ko lakou ' i niau nianao ino, e [>owa wale ina ola, | aihue a pakaha i na waiwai a pau, a luI ku u hoomaiuoino . hoi i ke ola o kou j niau makaainaua. Ua hele aku au ma I na wahi a j«iu a'u i uiauao ai e halawai ; aku nu- lakou, a ma na wahi hoi a pau a'u i hui pu aku ai rae lakou, iui paio | hopoole aku, ua hoomanawanui, a ua | manao)>aa e htK>ko i na kauoha a ko ma- | kou alii Moi, a nie ia manao e hoie aku j ai imoa, a hiki i ka la a makou i haalele aku ai ike kahpa ona powa. Ua halawai aku la me kekahi mau heluna lehulehu o lakou, a ua nohoalii maluna o lakou. He ikaika a lehuUhu lakou, aka, no ka hoomanao ana ae ia oukou maliope uei, a no ke alohu uo i ka aina }guu}u, a me ka hooumuao mau i ua liu.ua hoomainoiiio a keia jhx* nialuna o ko makou mau hoakanaka, i ho-a wai i ke we]a liii o ko makou mau puuwiii a hiki ole i kekahi tnva ke alai iimi i ko makou nee ana imua.it luM»ko aku i ko makou inau mauao|«aa, a nolaila, ua hele aku mai ka lanakila. Ua hiki ole Wia lakou ke alai mai ia niakou tna ua iuea a pnu, a ! ua helel'i aku lakou imua o makou me lie one la. Lehulehu wale na kanaka ui nunui kino ikaika nie na helehelena oke I koa malmm o ko lakou mau |Ki}ialina, a | ua min«tmiua nni makon no lakon. aka, ! aolo e hiki ia makou ke aua mai i ka oi | o ka makon mau makakila. oiai, ua wela ; ka iuaina. a ua jaiia ka huhu iloko o. ko | makou itiau aakoko. a ke minamiua iu i jau i k» h.ii ae. ua waiho aku m;ikou moln>[n.' i fc<> l ikou mau kiiu» lepo."