Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 49, 2 December 1875 — Ka La Hanau o ka Moi Kalani D vida Kalakaua I, i malama ia ma ka Malu Ulu o Lele, Lahaina, Maui. [ARTICLE]
Ka La Hanau o ka Moi Kalani D vida Kalakaua I, i malama ia ma ka Malu Ulu o Lele, Lahaina, Maui.
j E Iva Laupi llawaii : Aloha oe:— E oluolu paha oe e hoaiai aku i na hana j a na opio makaainana o Lahaina «ei, e pili j ana i ka La Hanau o kn Moi. Ma na haj na e pili ana i ua la ueL—Ua hoike mai ] na lani i na ouli o kauani, oia hoi, ma ka • po, wa kalae maikai ua lani, ua ae mni ka j inahina i kona konai» āna. A ma ka hora j 12 ponoi o ke kulu aumoe, i lohe ia nku J ai na lei» kani o na inea hko ok\ ka hele, ka pu, a ine na mea kani hoopahupahu ina na kauiiale a uie »a alanui t a o ka hilu aku o na kani lealea a ka pepeiao e nanea ai o ka hone mai a ka ieo o na ohe keleawe o ka hana o na Waieha* inena hn> mele o na keiki o ka Ahahui Opiopio o ka Mnlu l'lu o I.ele, i kapaia ka u Kana a ke Kianiua " (i*overuor> Haud ;) a ke lohe aku, ua nani na hana ma keia jh>, mainua ae o ka puka ana tnai o ka la. E likv me ka nani o ka po, pela no ua hioluona o ke ao aua ae, oia no ka Poalua, Nov, m. u. ; ke kilohi *e oo ma na kHpakai o na Hono o Piiiani, ua HioUa la ī ke poo puāa, hele kela a ** iloohie lua
na Manu, Na pua Lehuao uka," ka ua niea he nani ona hana o ka la. Nolaila, eka Laiiui Hawaii, a me kou Hookelepe ae maiia'u ē kamakUmailio iki kaua no keto. kukulu manao ana. , !■ . * * , He wahi kauwa lawelawe au ma kauoha a ka Ahahui Opiopio o ka malu t ulu o Lele, ma ka poloāi ana mai ia'u e" hoouna aku i kope ona hana o ka la 16 o Nov., ma kekahi o na waea telegarapa (nupepa) o ko kakou mau kapakai, a ua oluolu ia e hoouna aku ma ou la e ka nupepa Lahui līawaii, oiai, he lahui ponoi ka Ahahui Opiopio a me kona mau lala. Nolaila, e maiiu iki mai i keia wahi kanaenae aloha o ka lalhanau o ko kakou Moi aloha, i malama ia e ka Ahahui Opiopio. Eia na hana mua: —:Ma ka po o ka la 15 ma ka hora 12 oia po, ua kai huakai na lala o ka Ahahui ma na alanui, me ka hookele ana a hiki i kahi noho o-ka Mea Hanohano ke Kiaaina Johri M. Kapena, a malaila i haawi ai na lala o ka Ahahui i kekahi mau himeni i haku ia e lakou, a ua mahalo nui la kekahi mau himeni, me na kokua manawalea ia mai, pela wale ka hoonanea anaa hiki wale i ka wa a ka la i hooulu mai ai i kona malamalama. Ma ka aui ana o ka n?:ikeneti o ka lunaikehala 6 na hoa a pau o ka mea e kanalua ai ka manao, no ka mea, ua wehe akea mai ua lani i ka nani o ka ia, me na moa i hoomakaukau ia no ua la 16 nei, a o ka la hanau o Kalani llooulu Lahui. Ua hoomakaukau ka Ahahui, he wahi paina la hanau o ka Moi, ma ka hale inu kope o ka ]baker Mr. Walter. Ua haawi aku ka Ahahui i kona iokOmaikai ma ke kono ana aku i kona Makua Kiaaina Jno. M. Kapena, a me ka Kev. A. Pali, a ua hiki kino inai laua. Ai ke Kiaaina e holo inai ana maluna o kona lio i ukali ia e SamU Parker o Wailuku, ua'hoomakaukau ae. la na lala o ka Ahahui e puana ae i ka leo himeni-i
kapaia Kalakaua'e Birth Day March. 1 Hoonp.ni ia oe, E ka Moi Kalakaaa, Kon La Hanau— Mua keia. 2 E lokahi ka manao, I hookahi puuwai, Mai Ilawaii a ka — Mulo o Lehua. 3 Ua ahouui ka irnVna v A loaa e ke kuaikahi, Me Amei ika-— Huipuia. 4 Nau i kaapuni aku, Ia mau kapakai, A hapai i kou— Laliuikanaka, Pau ka hoonaui ana no keia, luakaha iho la ke Kiaaina e paiua i na mea i hoomakaukau ia, a ua hookuu laula ia no hoi ka papa-aiua na ke Kiaaina a me kona mau hoa o na Wakha inai, meka Rev. A. Pali, n ua hoohauoli mau aku na lala o ka Ahahui i ka papa-aiua a ke Kiaaina ma ka himeui ana, a eia kekahi o na himeni i inele ia Liukkty Foreveb. 1 E lilo kakou, Ka makaainana opio, E paa i ku hae, A lanakiia mau. 2 Ilaawi i kou puuwai, I ke Akua Slaua Loa, I ulu hou e ka lahui, Makiao ke Aupunu Cho—liberty lpv»ivver. 3 Olioli p# kako« % La liaiiaa KaUkaua, Lokahi ka manao aloha, na 6pio a paiu Cha— 4 Me Kou Muli UvHMlinaoke Aupuni, Na ko A|kna Mana K malama i ol*. Oha— 5 Ua U* Kou Aup«ni t l a ulu hoi e ka lahui, Okouolioliu, V) ka nui o na opio. Cbo. 6 Me oukou ke aloiia, Na Ui o ka aiua, g E paa ia * paa* 1 Ko kakou aupnnu Ch<k \&hop<j iho o ka paiw* m ake Ki&aia*
a me kona mau hos, ua ku ae -la oia . a puana mai la imiia o na lala o ka Ahahui i kekahi mau olelo i ku i ke aloha, a i piha i ka haūoli, he mau olelo hoolana i'ka Ahahui, 41 K hoomau aku i nahana maikai e like me keia a'u e ike nei i ko oukou iokomaikai a aloha alii, ma o ko oukou hoomanao ana i ka la haoau o ko kakou Moi aloha nui." He mau wahi olelo eae no kekahii hoalohaloha ia no na hoa. A pau keia, kono mai4a ke Kiaaina i ka lokomaikai o ka Ahahui, e nauwe aku e hoolohe 1 ka haiolplo o ka-la, oia o Rt j v. A. Pati,~mā ka luakini o Wainee, ma ka hoi'a 10J o ke kakahiaka oua la nei. He oiaio, ua naue aku no ka Ahahui e hoolohe i na hana o ia i hoomakankau ia e na makaainana alo* ha alii o Lahaina nei, a o na hanaihana ia maloko o ka lnakini, ua ku noi ka makalo a me ka hauoli piha.
Pau na hana ma ka luakini, hookuu ia ke anaina piha e naue aku e ai, a e inu, i na ono a pau i hoolakoia ma ka lanai ahaaina ma Luaehu, e ka lokomaikai o ke Kiaaina a na makaainana makua o ka pono Karistiano; Aole au e lawe mai ana 1 na hana aku i koe o kela aoao, o loaa mai au i ka leo no ka makilo manao hana, a e hoi ae au ihope, i ke koena o na hana a ka Ahaliui i h'ookauwa mai ai ia'u, oia keia : I ka linla ana aku o ka la i ka ilikai, lialiu ae la na lala o ka Ahahui no ka Lealea Europa ma kekahi hale maikai i wehiwehi ia na paia me na lau ala o ke kuahiwi, " Paia onaona kanahele i ke ala, Paoa aala ke honi aku ama ka hora Boka po ana iho, i hooniaka ai ka Lealea Europa, a ke nana aku i na Geoniinnna a me na Lede, ua lai ka niniu i ka Polka Mazurka, a he hoohie ai'la ika hala nui. Ua Lealea Europa a hiki i ka wa knpono, ua hookuu na hana |tie ka painā liilii.
Ma ka haua ana 1 na hoa o ka Ahahai mai ke knkahiaka a hiki wale i ka hookua ana o ka hana hope loa 3 na malama mai au ia a hiipoi ia ka la hanau o Kahini Moi Kalakaua e na opio o ka ma'u Ulu o Lele nei, aole i ike ia ka ona a rne na haunaele inawaena ona lala a pau okn Ahahui. E 'like me ka hoike ana mai o ka la i kona nani a pahola iho maluna o na opio makaainana o ka Moi s pela ka lokomaikai a me .ke alionui o na lani, i ka hookomo ana mai i na manao maikai iloko o.ua opio, e malama ia ka maluh'a a me ka hanohanoo ka la hanau o Kalaui Moi Davida Kalakaua 1., a ke puana ae nei ka Aliahui Opiopio i keia mau wahi lalani mele, penei: 1 Ke Akua ka Makua Maua Loa, Hoolohe mai i ka uiakon noi, O ko makon Moi e ola ia Oi E loihi na la maluua o ka Noho'lii. 2 Nau e kiai a o kokua mai, I ka Ohana Alii a pan o ke Anpuni, Me ka Hooilina Moi o ke Kalaunu, E ola, e ola, e ola lakou a pau ia Ola. O'ka hopena keia o na nn a a pan i ma kaukau ia'u, koe aku ka haiolelo o ka la i hoomakaukau mua ia e kt kahi lala o ka Ahahui, aole he lala he aiakai a he makua no ka Ahahoi ka mea nana ka haioloio; no ka makaukau ole a h>;ia ole ana mai o ke kope, nolaila v na hauie ma keia ho<vuna ana, aka, e luH>una aku no ke m.ik tnkuu, me ke koena o kekah» mau liimeni i hoo> makaukau ia. Nolaila» ke hooki nei ka mea kakau i keia, me ka lawe inai i na hvH>maikai a ka Ahahui a luH»uka aku mahina o ka Luna Uo«>puka a lliH>pono(H)iio o ka Waha-olelo kaulaua, e alo uei i aa makam eha a me ka kai ewalu o ke Aupnni ilawaii nei; Ka Laiu i Haw ui e, ame ua Keiki Lawelawe, me oukou ke Ah>ha o ka Ahahui Opiopio o ka malu Ulu o Lole» Me ka Mahalo. K, Kaiu, No ka Ahahui Opiojua Lahaina, Maui, Xov. 1\ S"\ if* O ka aina o l\sUckalu)u a makou i hvH>laha aku ai e kuai kuilala īa anx, ua li* K» iho uei i Lor»sr» no na d\la he ma k® kiaai kudkla a «V. Por<*r Gre©o. O k«aa akua» aia &o ma Paioi<\ a he maikai k© kulaua. Va hauW mai krkahl keiki uuku o Lo* koiia inoa* mai «una o ke kia o kekahi uuoku e ku xm ma kv» kak«m ata,i Kvaa aku ilaU> o ka puka ukana * hele ana ke koko, a ua pau ka iW, e oh? u* kokua Mohal* hou luai Ma i*hme* keia pikkia. 11« ao Wia i ua fca&iaUi mmu lālama*