Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 45, 4 November 1875 — Pono ole ka Lunaleta o Makawao. [ARTICLE]

Pono ole ka Lunaleta o Makawao.

E ka Ijuxa Hooponopono ; Aloha oe: Owau o kekahi kanaka hookaa auhau o keia aupuni, kanaka maoli no o Hawaii nei. Ke nonoi aku nei au i kou ahonui e hoike ae ma kou mau kolamu, i ike mai ai ka Lunalefca Nui, a mē ua Kuhina o ko kakou aupuni, i na liaua pono ole a na lunaleta o na apana. Ua hoouna aku au i ka'u keiki e kii i kuu lefca, a o ka hua maikai i haawiia mai ai i kuu keiki he hua ino, me ka hoole ia mai aole a'u leta, a ewaiho anano nae ka'u leta ia manawa, no ka mea, ua hai maopopo ia mai au e kekahi makamaka o'u i lohe i ko'u inoa i ka hoopuka ia ana ae i ka wa i wehe ia ai ka 6ke leta. A he mau la elima mahope mai o ka oluolu ana o ko'u mai, ua kii aku au i kuu leta i ua hale leta nei, a ua haawi pu ia mai ia'u na haawina i ka'u keiki, he huhu, a me ka olelo ino, a mamuli o ka hookuikui olelo ka maua hana ana, a o ka lawelawe koe me na ikaika, ua loaa mai nae ua leta nei. Eia no hoi, aoie owau wale kai hana ia j>ela, o na mea e ae kekahi, o iahaawina pu no ke haawiia mai, he huhu me ka oleio ino. I ko'u manao, i huhu keia haole i ka ike ole i ka olelo Hawaii; a ina pela, he pono e hoopau ia keia haole, a e koho ia i mea ike i na olelo elua, no ka mea, he nui no na haole i ike i na olelo elua. Oiai, o keia haole he hale kuai kona, o ia paha kekahi knmu i huhu ai ua haole nei, no ka mea, iua e kiiia aku na leta, a e kuai ana ua haole nei i na lole, o ke kipaku mai la no ia e he* le iwaho, no ka mea, he hana kana. He pono anei keia i na luna leta pela e hana'i ? Oioi, he kuleana ko'u i ka'u leta, a anoai paha, he palapala pilikia, o ka lauwili mai hoi ka keia haole. Eia no kekalii mea o ua haole nei, aole oia e oluolu ana ma na mea kuai, ina e nui aku ka olelo ana no na lole, o ke kipaku mai la no ia e hele, oi ioa aku hoi ma na leta, he olelo ino mai. Ina he haole ka mea i kii leta mai, aohe o huhu mai ua haole K no ka mak&u p*ha o hoopii ia i ka Lunaleta Nui, a ia makou hoi i kauaka, nui kona huhu. Kolaila, ke hoike aku nei au ma ke akea i ka hana a keia iuna leta, me ka lana o km manao e ao ia mai oia ē ka Lunal*ta Nui, a i ole e hoi>pf4U ia. O ka haoie a makou i manao ai, a he kupono oia, o John Miller, he haole noho paa oia i ka hale ma kana hana, he hana kikila, a aia no hoi kona hak le mawaena }Kmoi o he wahi kvv koke i na mea a pau. Ina ka LunaloU Nui e ae i ka hwmau ana a kein haole i neia 1 hana. alaila. ua n\akaukau na makaainana

o ka apana o Makawao e bana i pālapala hoopii i Knhina Kalaiaina. Me ka ma* halo. Ejk*trin. Kaua līkin, Matii. [He mau pnle ae nei ko makou hookau4ua ana i kou manao e ka makamaka Kapuni, me ka hoomaopopo mua i ka oiaio a me ka ole; oiai oka oiaio ame ka pololei ko makou makemake ; a mamuli o ka hooia ia ana mai o kau e kekahi mau makamaka e ae, ke pahola aku nei makou, me ka lana o ka manao, e pau ana ia pilikia o oukou e na makamako o ka " ITa Ukiu," ma ke alakai ana a ko kakou mau Luna Aupuni. L. H]