Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 31, 29 July 1875 — Eia mai ka Oiaio. [ARTICLE]

Eia mai ka Oiaio.

E Ka Laiiui Hawaii; Aloha oe:— Owau o Knaka G. T. Akaua, a Kauamoaniala i hoolaha ai ma ka Hela 26 o ka ia 24 o īune iho nei, oa heluhelu au, a ua ike pono hoi i na olelo a me na manao o kuu makamaka, e i maiana, "owau ka pahikuhiku a ka ole loa ma kā oihana lapaau, a owau no hoi, ua lawe kolohe ina daia he kanaha a he kanalima paha a kekahi poe kuonoono ma Kalawao." E na hoa'loha a me na makamaka o'u, ke hai aku nei au iaiua o oukou, a inma hoi o ka lahui a me Kauamoauiala, aole oiaio o kela mau olelo a pau i fioolaha ia no'u ma ke akea, aole loa no. Ano ka mea hoi; o ko'u lawelawe ana ma ka Oihana Kauka Lapaau, a me ka ike malalo o ia hana, aoie na'u ia e pai aku ana, a aole. no hoi na'u e haanui aku i ke akea. Owau ka-ike, a owau ka oi o na kauka lapaau ma ke ao nei, aole loa, aka hoi; ua liiki nae ia'u ke hoike aku nlaanei 0 ka'u palapala, i na e ae mai oukou a me Kauamoaniala e ku iki iho pela, a e nana aku i na olelo, a me na manao o kekahi poe mai i hoolaha ai maloko o na nupepa ke Au Okoa ame ke Kuokoai a e ike iho auanei oukou, na'u lakou i hoola aku, a o ka'u mau laau, a me ka'u mau lapaau ana hoi, ka lakou i hooiaha aku ma ke akea, a 1 kahea pu aku no hoi i na makamaka e hele mai ia'u, a na'u e hoola aku; he mau hoolaha oiaio ia aole hiki ia Kauamoaniala a me kona mau hoa-hui ma ka enemi ke aio ae, a pakele i kana mau olelo i pehi mai nei i ke keiki i aloha i ko oukou aina hanau. A mawaena o keia poe i hoolaha aku ia'u, o ka Hon | E. Mikalemi a me Z. P. Poii hoi o keia kulanakauhale, ua 'hele i na kauka lapaau haoie, ua lapaau ia no, a ua lilo aku na dala, aka, aole i pau iki ka piiikia, a ke nonoi aku iiei au i ko oukou lokomaikai, e nana i ka lakou mau olelo hoolaha. Eia hoi; ua olelo pu ia mai ma kau palapala, ua lawe au i na dala he kanaha a he ltanaUma h|oi a kekahi poe mai kuonoono ma Kalawao. Ke hai aku nei au, aohe oiaio o ia Imau olelo, no ka mea hoi; mai ka la i noho ai au ilaila, a hiki i ka pau ana o na mahina eono, ua lapaau au i ua mai lepera paaleiki a ka Papa Ola i wae ai elima, na mai no hoi i hele a manoanoa i ka nui o ka pilikia, a o na mai lahilahi iki mai, waiho ia aku la, ua hoao wau me ko'u ikaika a pau malalo o ka'u mau laau, a na oia aku hookahi o ia poe, aka nae, i ka manao o ka Papa Ola, aohe i ola, a ua lawe hou ia aku la kona kiuo, e kanu hou iloko o ko oukou lua kupapau nui. A iloko o keia mau mahina a'u i noho ai ma Kalawao, aole a'u mau mai e ae i lapaau aku t a aohe no hoi he wahi kenikeni hookahi a\i i lawe mai ai mai kekahi I>oe mai kuonoono mai o Kalawao, he ole ioa no. īna paha ua pau ia'u he kanaha a he kanalima paha hoi dala a ia p6e, heaha la ko lakou mea i hoopii ole ai ia*u no ko [akou poho ma kekanawai f Ke manao nei au he haku-opa wale iho no keia mau oieio a ka hoaUohii, a he imi hoi e hoonele mai i ko'u pono, a me na pomaikai oka lohulolnu O ka'u olelo keia me ka oiaio. O. T\ Akana,