Ka Lahui Hawaii, Volume I, Number 13, 25 March 1875 — KA HALEMAI MOIWAHINE. [ARTICLE]

KA HALEMAI MOIWAHINE.

Mawaona o na koo noniaikai o ka lahui i keia la. ua aueano ka llalemai Moiwaliino ina kalū o ka papa okahi, aole ma kona ano wale no-i kukulu ia ai ho <k Haloinai/' aka, ina ka iko ia aua o na j»omaikai i loaa mai i ka lehulehu mai l*ona wohe akoa ia ana-uo ko lakou ol:u Ua kukuīu ia koia halo i ka m. n. malulo o ka hooikaīka aua a ko Alii o uoho Moi ana ia mau la Ka.nolianiohā I\ , i kokua ia o kana Moiwalnne Kmma. He oiaio. walo no na ko «upuiu (mao ua liaawina n"ka AhaoloU) i liaawi mai ai) e hooiaw» noi i na kir malama n mo ka hoolako kupono ana i koia I lalo, aka, ua hiki ia inakou ke puana'o, *' ua pomaikai ka lahui ma ka haawi uiau ia ana o ia j>uu dala pomaikai nui o ke au|»uni no ke ola o k.-i lohulolu!.'' (> ka lilo uo kt !a a me ki ia makahikū *ia mawīU'Ua o a ine O ka ). r.:u i» na mai i !*• -ho mailaila. no ka mak t!iiki ho 4M ; no i<T:: t he 521 ; a no he <s?*. Iloko o koia maa maka-hik-i, he ka huiua o na k;injika o ua nin* t• mai iiokooi£T«; i ka l>Td, he 4> ; a

i ka 1874, he 67. ke ano a mc ke kula- | na o ka na mai malaila, ! na ka inoolelo o na'au i hala e hai mai ia kakou. Hc nni na mai i hiki akn malaila ! o kela a me keia ano, a malalo o kona ma« i lii i lapaan Ia ai lakou a hiki i ke ola pono [ ana. Ua kiaulana kona inoa ma Hawaii nei a puni, a* me he Ia o kahi no ia a ke kanaka e hele mua ana ke ole oia e lilo e i na pelo hoowalewale a na kahuna ho,o- -! punipuni. Eia iio mawaena o ka hapanui o kakou Hawaii i keiala, ke mau nei no kahi maawe iki o ke ano o na aum.akua kahiko, aole i pau, loa ; ke manaoio nei no v kalii ina paaoao ame ka anaana, He nui wale na ano mai ino e noho nei a ua aneane e loa ka aina; a o ko lakou puniana i na kahuna hoopunipnni kekahi o na kuinu nui nana e luku nei i ke ola o ka lahui. Ua pomaikai iki patia kakou o Honoluhi nei, ua ku keia halemai no kakou a o ka hele wale aku no maUila a hoike aku i ka pilikia iniua o ke kauka, a e malainaia mai ana oe; aka, pehea na kuaaina ? aole ar*ei i like ko lakou kulana me ko kakou; Ke manao nei makou, ua fike a like. Ile pomaikai like ana no ko ke aupuni, a aole lakou i -liapa mai. A peliea hoi ka nni o ka mai ? Aole no ko kakou noho ana iloko o ke kulanakauhale nei e oi aku ai ka mai mamua o ko kuaaina, aka, oia like no. A peliea ka pono ? E hoolawa ma kela a me keia mokupuni pakahi i hookahi a elua p.iha Ilalemai. Aole no paha o na hale nui loa, aka, e like me ka hiki kupono. Ua ike kakou a pau i ka poinaikai nui ma ke ku ana o ka H.ilemai Moiwahine inawaena o kakou, a aole anei e pakela aku ana ia pomaikai ina e hoolawa like ia ana ma na mokupuni pakahi ? Owai ka mea e hoole'mai makou ? Hc au " hooulu lahui" keiaSbaia wale no a hoala ia na kumu, pumai ana no na lala; aka, ina o MiPkaiitailio wale iho no ka kakou me ka hoao ole i kekahi kumu, aole loa e pau ana ke omo ana a.na mai ino i ke ola o na oiwi o Hawaii. Ke ulu mai nei na pulapula, a e awiwi kakou e palulu ae ia lakou niai na kukuna welao na inai ino a me ka puni ana i ka hoomanamana lokoino a na kahuna hoopunipuni.

E Ka Laiiui Hawaii ; —Aloha oe : E oluolu niai paha oe ia'u, kekahi o na makuahine Hawaii, e hoopuka ae w ko'n manao ma kou mau kolamu ? Ēia ua manao la. tja heluhelu au i ka paio anamawaena o Leakaliele a me Kahulu, a ua ike au ma ka olelo pane a Kahulu o ka Poaono iho nei, uA kapa aku oia ia Loakahele o Ailuene Bush, akahi au a lohe ia, aole nae malaila koVmanao. Ma ka hapa hope o ka pane a Kahulu, ua kapa aku oia i kona hoa paio he holoholona, a penei kana olelo, u *Aole oe he mea okoa, lie hua haule wale, he holoholona kou makuahine !" Auwe! l T a ike anei o Kahulu i kana mea e olelo nei? Ke kapa nei oia i kona makuahine ponoi he holoholona, oiai, no kalahui hookahi ko laua mau makna a elua meLeakahele; a o keia lahui no ia, a owau 110 kekahi o ia poe makuahine holoholona ma ka Kahulu olelo. Ina he holoholona-kona makuahine, heaha hoi o Kahulu ke keiki ? Ililahila loa au i keia keiki ll>waii ! Eia kekahi, ina e kaupaoua ia o Kahulu me Ailuene, (ka mea e kapaia nei o Loakahele), ua maopopo loa ia makou e lele ana ka paona ia Ailuene, ua koikoi oia, a ua mama o Kahulu. l T a ike au ia Ailuene me kana wahine a me ka laua mau keiki; he ohana me ka inoa maikai, he maluhia a me ka hoopono. Waiwai keia lahui ke nui naohana e like mi? ia. l r a ike au i keiak; 4 naka o Aihiene, aole oia i ai i ka haL l'a hooluhi oia iaia iho ma kekahi o na imua o ka lehulehu, i moa e ola'i ka M r a pili anei keia «>au liHliUkiā Kahulut Aole loa. Ua hiki loa ia'uke hoike i ko Kahulu aw\ he mea ia e hilahila ai ka poe heluhelu. Auhea kona ohaua? Auhea kjt mea aua i hoohiki ai e noho pu, a e malama i ko kau wi a me ke kau ai ? Auhea hoi na keiki ? Aloha wale ! E aho u* keiki makua 010, Ku hai aku nei au ia oo ka Lahi'i Hawaii, ua pono tv ma Veia uiau h&ua. A e kQ)vaa oe me ka wi«ro oW imua o ka po# haua ino, e pona ae no oe i ka heleheleua o ke ino a ino loa, i fvak<«le mai aī ke koeiia o ka makon jv* Mki. Ahw* au ka makuahuae llawaii! Aow# |io*

hoa niakuahine o ka puhaka hpokahi, i ke kapa m inai e ka makou poe keiki "he mau makua holoholoua!" Owau no kēkahi Makuaiiinb Hawaii.