Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 23, 17 December 1834 — No ka Lama Hawaii. Helu 4. [ARTICLE]

No ka Lama Hawaii. Helu 4.

£ hooikaika aku hoi ot i na kanaka hou e hoonaaupono." Eia kekahi mea a'u i kauoha aku ia ou"kou, e na kanaka hou ma ke kulanui. E lilo ai oukou i pot kauwa na ko oukou hanauna. I mai o Paulo, "ke imi nei na mea a pau i ka lakou iho." Pela no i keia wa. E nana i na kanaka a pau mai o a o. Aole e imi ana anei lakou i kalakeu waiwai iho? I ka hooikaika ana a na'lii, a me kanaka waiwal, amekapoemakaainana,i kela hana i keia hana, heaha ke kumu o ka lakou hana ana ? Ke makemake nei anei na'lii i ka ulu ana o na mea e pono ai ka. aina? Ke makemake nei anei lakou i ka mea e waiwai ai, a e naauao ai, a e pomaikai ai na kanaka a pau loa? Owai ka poe alii e n/akemake ana pela? E imi ana i ua meae pono ai ka poe makaainana? E imi ikaika ana lakou i kela mea i keia mea e waiwai ai lakou, a e hanohano ai, ne ka manao ole, a me ka makemake ole i ka waiwai a hai. Pela no ka nui o kanaka. Ina loaa ia lakou ka ai, a me ka aina, a me ka waiwai e ae, aole lakou manao nui i na mea e pono ai ka aina, a.me ke aupuni, a me kaiiaka. Ua lilo ka opu o kekahi poe i akua no lakou; a lilo ke kala, a me ka waiwai e i akua ho kekahi: a lilo ka hanohano i akua no kekahi. Pela, ma keia mau mea, lilo ka nui o kanaka i poe kauwa na lakou iho: aole loa lakou i hookauwa i ko lakou hanauna. Eia ka hewa nui'. Eia ke kumu paha o ka hewa a pau loa. Kauohamai ke Akua i kela kanaka i keia kanaka, i mai, "E aloha oe i kou hoalauna me kou aloha ia oe iho." Eia ka Paulo olelo i kona poe koahanau: "Me ka naau akahai, e hooi aku i ka manao maikai ia hai, aole ia oukou iho. Aole hoi e nana ana kela mea keia mea i kana iho; aka, e nanahoi kela mea keia mea i ka hai. Mai imi aku kekalii kanaka i kona iho; e imi no nakanaka a pau loa i ka pono o hai." I ka lohe ana o na'lii a me kanaka i keia mau mea jne ka malama aku, pomaikai ka aina; a me ke aupuni, a me kanaka. I ka wialama ona'o na'lii i keia kauoha a lesu, "e aloha oe i kou hoalauna me kou aloha ia oe iho," pau ae la ka aiunu ana a me ka hooluhi ana a lakou i ka poe makaainana. I ka malama ana a kanaka a pau loa i keia kauoha, pau ae la ka ohumu anā a ka poe makaainana i na'lii; pau ae la ke kuko hewa akū a me ka aihue, a me ka hakaka ana, a me ka hoopunipuni. E noho pu na'lii-a me kanaka a pau loa me ke aloha kekahi i kekahi, a me ka hana lokomaikai kekahi i kekahi, ,a e imi pu lakou i na mea wai* no e pono ai ka aina. Pela e ulu \ koke ka maikai ma ia wahi aku, a ia wahi -*ku, a piha loa ka aina mai Hawaii a Miu i ka ai, ā rae na holoholona, a me na nale kula, a me na hale pule, a me na hale maikai e noJio ai. No' ko'u makemake nui i keia noho ana, ke hooikaika aku nei au ia oukou. e na kanaka hou ma ke kulanui o Hawaii nei, e lilo ai oukou i poe kauwa na ko oukeu hanauna. Mai imi oukou_i ka oukou wai-

wai iho wale no. E imi ina mea e pono ai ka aina, ame kanaka. E nana oukou i o, aio; aole nui anei na mea e poino ai na kanaka? aole nui anei ka pouliikoe maluna o ka aina? Aole nui anei ka poe molowa, a me ka naaupo, a me ka hewa? Nui no. E manao oukou i kela kanaka, keia kanaka i ko oukou hoalauna: a e ninau oOkou ia oukou iho, "Pehea e hiki ia'u ke hana aku i ka mea e pono ai kela mea, keia mea? E manao oukou ia oukou iho i mau kia oka aina. E haalele loa i ka naaupo, a me ka molowa; a e hooikaika i ka hana maikai ana a pau ma ka pouli, a m» ka naaupo, a me na mea a pau e poino ai keia aupuni. E malama pooo oukou ia oukou iho. E ao pono aku ika oukou mau keiki. E noho f>ono ma ka hale. Eao aku ika poe naaupo a pau, a e hana maikai aku i na kanaka a pau loa. E hookauwa aku i ko oukou hanauna: pela, i ka make ana o ko oukou poe kino, e ola ne oukou ma ka naau o kanaka, aole loa e hiolo ko oukou inoa.