Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 17, 8 August 1834 — Page 4

LAMA HAWAII.

O KA HOAPONO ANA O KA POE KAHIKO I NA MEA I IKEIA.

            Eia kekahi olelo a ka poe kahiko a'u i lohe ai. Hoapono lakou i ka lani a me ka honua. I ka ai me ka ia; i ke kapa i ka malo a me ka pau, i ka hale a me ka moena. O ka olelo a ka poo kahiko, penei ka lakou olelo.
            O luna o lalo o uka o kai, o nae o lalo; ua ai ua ia, ua hale ua kapa, ua lako iho nei no keia noho ana, o ke aha aku ua pono? O ka hana ae ko ka uluna a kiekie ka poo iluna, o ke kaka ae no kona wawae a kau i ka paia o ka hale me he pua kaaona la, nolaila, ea; ke kakali nei ka manao o ka poe kahiko i ka manao o ka poe opiopio, aia a hana pu i ka mea i ike ole ia e na kanaka, manao no ka poe kahiko o luhi ua ka lakou hana ana i ka mea i ike ole ia e lakou. Peneia ka olelo a lakou, a hana aku, loaa mai, pehea auanei e loaa'i? pono no na ka poe o piopio e imi i ko lakou waiwai, aole e hiki ia kakou, no ka mea, ua elemakule, pono ia kakou e uhao mai i ko waho ia loko, o ka puaa nui, e ai, o ka loko ia ua nui, e ai ua ike aku ia pono, o kela manao o ka poe kahiko, i ko'u manao, he manao kapulu ko lakou, no ka naaupo paha, aole paha, no ke kapulu no, aole aloha i na keiki, aole aloha ia hai, mai ka wa kahiko mai keia olelo, a hiki i keia wa e noho nei.
            O ko'u manao e noho nei, he mea pono ole ka noho wale aole hana, ua olelo ia mai, o ka manaoio hana ole, he like no ia me ke kupapau e waiho ana i ka lua kupapau aole ana hana.
            Nolaila, ke imi nei au i mea e pono ai ko'u noho ana, a me na mamo mahope aku nei paha, a me hai, i ko keia pae aina a pau, a me ko na aina e kekahi; ke makemake nei au e ike koke a akamai i ka noonoo a me ka hoikaika aku ia hai, a me na mea, oloko o ka hale, i ka moe ana a i ke ala ana iluna, ke makemake nei au e kapili paa i keia hana ma kou lima a me na maka, no ka mea, o ka naauao ka mea e pono ai ka noho ana, o ka noonoo kekahi mea pono, o ko'u makemake ia e noho nei kakou, aole ka waiho loihi loa aku a hala ka umi makahiki ke ao ana me ke kumu, hiki paha ia manao, aole paha, na ke Akua nae e hoike mai ka pono, nana e hai pololei mai ke ano o kana olelo ia'u, oia ka mea ana e haawi mai i ke ola o ke kino me ka uhane.
            Ina i hookae mai ke Akua i ke ola o ke kino, alaila, hiki ole ia'u keia manao e hai aku nei ia oe e ke Kumu a me na haumana o ke Kulanui. O ko'u manao ia ia oukou. Mei 17.
 

HE MANAO HOOIKAIKA MA KA OLELO ANA.

            Eia ko'u manao ia kakou a pau e na hoaluhi ma ka oihana hou he Kulanui, no ko kakou kamailio ana, manao iho la au he pono ole. Ua like ka kakou kamailio ana me ka na holoholona, ka walaau wale no o ka waha aole he akaka o ka manao. Pela wale no paha auanei ke ano o ko kakou manao ke imi hou aku.
            Hele a he mea mau keia no ka kakou kamailio ana pela i ko kakou manao, alaila, lilo io iho la kakou i poe naaupo, no ka maopopo ole o ka manao. Ina he poe kakou e imi ana ma ka naauao, e nalu iho ka manao i maopopo na huaolelo, alaila, e hoolaha ia na olelo maikai, no ka mea, ma ka kakou olelo ana no e hoohewa ia mai ai kakou. Like me ka Paulo i ko Roma. MOKUNA 14. 12. Pela hoi, e hoike aku ana kela mea a keia mea o kakou a pau i kona iho i ke Akua. Ma keia olelo a Paulo ko'u makau ana i ko kakou manao, e kamailio nei me ka maopopo ole. E hoohalike kakou me na aina naauao. Penei ka lakou kamailio ana, i ko lakou halawai ana, noho malie no, aole walaau, alaila, hai mai no hookahi, hoolohe no kekahi poe, pela no lakou e pakahi like ai a pau loa, a maopopo o ka holo koke ihola no ia.
            Ke i aku nei au ia kakou, mai hana hou kakou pela, no ka mea, aole he mea nalo e koe i ka hoopaa'i ma ka buke hoomanao a ko kakou Haku a Iesu Kristo. No laila, ua maopopo ko'u makau i ko kakou wa e kamailio ai me ka pono ole. A i loaa hou ia kakou na manawa e kamailio hou ai kakou me ke kumu, e hoomanao kakou i kekahi mau olelo a ka Haku, o lilo ka kakou kamailio ana i mea ole, o hoolohe mai paha na kuaaina i ka kakou kamailio ana, e walaau ana, alaila, e kamailio paha lakou i loko iho o lakou iho me ka henehene mai ia kakou.
 

NO KE KIKIKO.

            Ua hanaia ka pau i mea e eleele ai, o ka uhi ka mea oioi, ilaila ka pau e hoopili ai, kau iho la ka uhi i ka ili o ke kanaka, hahau iho la ka moli, pahuhu ae la ke koko, koni iho la ka io kanaka i ka eha. Pehea la ka eha ana o ka ili? aole uku no ka eha ana, o ka mea i eha, oia ka i uku aku i ka mea nana ia i kikiko.
            I ko'u wa uuku hele aku la au i ka hale o ke kanaka kikiko, ike mai la ua kanaka kiko la ia'u, i mai la ia, he makemake oe i ke kiko? aole au e kiko aku ia oe, i aku la au i ke aha hoi, i mai la kela aia a loaa mai ko kaikuwahine nau, alaila kiko wau ia oe i aku la wau aia paha a hoao au i ke kiko ana, a ike wau i ka pono, alaila, lilo kuu kaikuahine ia oe, i mai la kela, kiko no, o ka lilo no ia, ae aku la au, kiko iho la ua kanaka la ia'u, a ike au he eha, i aku la wau, ua eha au la, i mai la kela, hoomanawanui ae aku la wau kiko hou kela, eha loa wau hooki aku la wau i aku la ua oki a kakahiaka, ae aku la wau ae; oia kekahi au i ike ai.
            Aole i akaka loa ke ano o ke kui niho ia'u, ua lohe no nae wau i kekahi, o ke kui niho, he mea hoolana kela, o ke kui niho, no ka ipo. Ina he ipo, ua moe kolohe wale a aloha, alaila, kui ka niho, a hai ka niho, aole wahi o ka ai e wali ai ua ike wau i kekahi poe kui niho ma ko makou wahi, i ke kui ana i ka la hookahi eono poe i kuiia i ka la hookahi he umi kekahi eha kekahi elua kekahi 1 kekahi, oia ka,u i ike ai i ka makahiki o ka Haku 1833. MARAKI.