Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 16, 1 ʻAukake 1834 — No ka pono o ke noi a me ka hewa [ARTICLE]
No ka pono o ke noi a me ka hewa
Ma ka lohe kekahi noi ana, ā ma ka ike kekahi, a ma ka nele kekahi, a ma ka ilihune kekahi, ma ka ole kekahi. Ina paha i lohe kekahi kahaka % ua hiki ae la, ka waiwai a- na 'lii; alāila, i aku la ia i 'kekahi, e hele kaua ma kahi alii, ae, e haele kaua, a ike aku la e haawi ana ka ia a me ka ai, a me ke kapa, a me kela mea-ke- j ia mea. I aku la kekahi i kekahi, e hele kaiia i ke alii. * Hele-aku la ; laua a nonoi aku la, i aku la, e ! ke alii, i hele mni nei i wahi ia, i j wahi ai, i wah'i kap;i, ae mai la kela ia taua, i aku ia i leekahi,- e j hele oe me laua nei a i ka puuku,e : iaku oe ia ia i ai i wahi kapa,a loaa mai la, hoi.aku la laua me ka ] olipli,' a kuko-no ko- faua naau. I ! aku lu keknhi i kek;ihi, e, auhea'l oe, o ka haku no kera nana na t~ wi. Eia na noi pono i ka wa mamua, i Ka wa e'kaua ai na 'lii, o ke 'lii, o ke kahunn, o ke kilo. ku iho ja ke kahuna i ka puje "a | ninau ae Ia i ke'lii, pehea k-uu ! pule? ua maikai, nortT)i aku la ke j kahuna, i aku fa, i pa ka aina ia I; kaua i kākahiaka, na kaua e ai o' mea, ae, nou ia. A hiki i ka Ia i ! j kaua'i,l*c nui ka poe e nonoi ia la, >j nonoi aku la ke 'lii i na kanaka, e jj na pokri; i nut ka ikaika, i aku la i ke kilo me ka nonoi aku. Eia ko : la aina, a i hee ia kaua, na kaua' e ai o mea, ae. I mai la nakoa me ka nonoi mai'i ke 'lii, he .pono ! kilo waleno kana rta hai e luku. | Nonoi no lakou.i ke 'lii ia la, i'
mai la, i hee ia kakou i keia la, kaua e ai o mea, ae, a i ae la hoi kekahi, o ka wahine a' mea kau, ' ae, pela no na kanaka e noi ai ia la. Ēra na noi pono ike 'Ri. oke noi ma kahi mehaifieha, a he kukulu i ka lima kekāhi,' a me ka. laau kekahi a he hookiekie ac k'ekahi i ka leo a nonoi aku 1 ke kanaka, e haawi ana i ,lofie .mai .a'i ke 'lii, oia na Uoi e ponō ar i.na ilamuku, a me na 'lii, a rae nn kanaka. A oka inoa o k©kahi n>au noi, he .makilo, a he koniopuka. Ua olelo no rra kane, a me rra wajiine,- a me na,kamalii, i ke noi arxi, a nui ke ka/napaka ana i kahi aiii ola. Eia oa noi hewa, O ke noi a loaa ole, alaila hoi mai ohumu, no ke noj pono ole, no!aiFa ka hoi wale, like me ka lakoho, ma ka.Mokuna 4, 3. u Ke noi nefoukou, aelei loaa, no ka mea, ua noi poRO ole oukou, i pau ai ia m£a ma ko oukou . mau kuko*"'- Ā pela nona kanaka e noha nei i k'eia manawa, fce hoomau nei no i ke nor na kanaka.e noho nei. Ma ka aie keka4w e noi I nei i ke alii, ma ka dala .kekahi e i noi nei i ke alii, ma ka aina keka|hi e noi nei i ke 'lii, ma ka lio | kekahi e noi nei i ke alii ma ka lole kekahi e noi' n6i i ke nlii. j Ke.ho9h.ua 'nei ke noi a na kana•ka i kela mea i keja mea. Auhea oukou e na ke olelo i- | ki aku nei aū-ia oukou, no'ka mea ke hoohiala ai nei oukou i ka hewa i loko o oukou iho, a ua puua hoi oukou i ka 'pono i ka mea e ike wrau ai oukou i-na lawalii ono. i£e hoike tfku fiei au ia o.ukou e na kanaka malalo iho oke 'lii. Mai noi oukou m'e ka hoomaewaewa, aka-e noi otik<?ū rne ke aloha, no ka mea, na pukou ke 'lif, he pomaika? ko makou. Eia kekahi. Ua ike no oukou i ha'lii o kakou mamua iho nei, o Liholiho laua me Poki. Ma ke noi no ko laua maū kanal»T a hala aku la.ua. A pehea oukou e noi nei i ko kakou Maku me ke aloha ole, Eia ke noi e pono ai. Oke noi me ke nloha, ā meka oiaio, a me.ka haahaa o ka naau, o kenoi me ka u. a me ka mihi.