Ka Lama Hawaii, Volume I, Number 7, 28 March 1834 — No ka pono o ka imi ana. [ARTICLE]

No ka pono o ka imi ana.

Eia ka pono o ka makou iini ana 1 iho nei. Ua imi iho nei ma' ou i n ■ | hiea e naauao ai. Eia ka mu i o ka 1 makou imi ana; i ka makou kula ana 1 i kinohi, kula no makou me ka ha wawa, a me ka naaupo, a me ka ike 1 ole i na kiko. Kula iho la makou, a 1 loaa ia makou na kiko; a me na hu- ; aolelo, a me na leo, a me n t leokahi. 1 a me ka huina, a me ka helu ku pono ana a hiki i ke koma. Oia kamakou i lo a i ka makou imi mua ana. A ma ka poepoe, a me na afjana a pau kekahi kiila a makou, alaila, ninau 1 mai la ke kumu. Ua imi no makou i na olelo hou, ua pono paha aole paha: o ka pili mua a me ka olelo H£U*ne. Ua manao no ma' ou, he oihana pono, a he maikai I ke kula aiia a makou ' i ka Helu, imi aku la makou a me ka noonoo i ka mea a ke kumu i ni 1 nau mai ai, a hapa iho la ka noonoo, 1 pioloke iho la kahi n au. l'a loaa no nae ka HHu ia makou. Ptla no I hoi makou i-kula ai ma ka holoholo-; ; na. he pono no me ka maikai. Ke, ; imi nei no makou i ka hope o ka ] Helu. he pono no. A hiki mai nei k« Anahonu ; oia ka i hoike mai i 1 ke ana ana i ka'loa a me ka laula, i ' na kiko, a me na huina, i ke kaulike ' a me ke kiipono, i ka hio a me ka o a me ka peleleu, a o ka po eilei a me I ke kekee. jj' Ua hoike mai oia i ke ano a pau 1 lo ; ke k pa nei ko'u' manao i keiaj| mau mea a'makou i hana'i, m .i ke ' kumu mai a hiki i ke Anahonua, he maikai a he pono. He mea hoi e' naauao ai, a e ikaika ai hoi ka manao, ke imi aku. O ka manao, ua ! ikaika ma kaiini; aka, o ka noonoo, ' ua mumuku, ualiap'a mai. 'Ua oi loa"! akū ka maikai o'ka naauao mamua o y , k;i naaupo, i keia manawa e noho 1 \ nei. ' ' ! . \ No ke knuohi a Kaaliumaiiu ma\' kona make anp.. I kona wa e ola ana, hele aku no 0 Kaahumanu e hai aku i ka pono, mai Hawaii a Kauai; hai aku no ia i 1 keia mau mea apau. Kauoha aku i la ia, i ; ku la; e na'lii, e na kanaka, e hoolohe mai, e hooikaika o.ukou a pau i ka pono, e malama i ke ka- ,

uoha a ko kakou Haku a lesu; a me ka olelo a ko kakou mau hoaha : nau, ma ka pono, oia waie no ka'u mea i hele mai nei e h i aku ia oukou i ke ola, oia ko'u m ikemake; e liuli kakou a pau ma ka mea e ola'i ko kakou mau uhane; aole oia e liaalele mai ia'u. A hiki i kona wa i make ai, aloha ae la oia i na kumu i ae lf> oia, i nri kumu me ka ue nui, i mai la, a haajele paha au ia oukou la? alaila nui loa iho la ke aloha o lakou no kona haalele ana mai ia lakou; alaila, ninau ae la ia i na kaikam hine ana, auhea oukou; e hke ine ka'u noho an i, pela no hoi oukou e nol*o ai. A hiki i kpna wa i hookaawalemai ai, hele aku la ia i ka la uini o lune i ka makahiki o ka Haku 1H33 haalele mai la oja i ka poe a pau ana i ikeai, a hele hookahi aku la ia, ma kahi i olelo ia ai ma ka palapala Hemolele. Alaila aloha aku la na Misionari i kona hele ana a minamina no hoi na aina naauao i ke alii Wi.hine ikaika i ka pono; a pela no hoi kakou a pau. K imi laku kal.ou i kona Wi.hi i hele aku ai 'a i noho ai no hoi, pela mai oia; pela mai nohoi kou aeanaaku ia ia a me lesu ko kakou Haku eola ai. , Pomaikai wale kakou a pau ke loaa i.. \ kakou kona wahi i noho ai. Aloha,: waleoia. He olelo aloha ka ole|o: a ka Haku nui o kakou: e hana i ka pono ia nei, i loaa kela noho ana me ke Akua. L mai oia. Ke waiho nei ke koi lipi ma ke kumu o ko'u laau, alaila oleloe mai la no ia, aole i ike ia ka la a ka Haku e lawe aku ai i k*j'u uhane. I nui ke aho i ka malama i ka olelo a ko kakou Haku, j ohiki mai ka la nui e hookolokolo ia kakou. A pela no oia i olelo ai ma Oahu i ka la iwakalua o Deteinaba i ka makahiki \b2s mai lail<i mai keia olelo ana mai ana, aole oia i pale aku i keia olelo ana,nolaila ke aloha nei Wo makou naau ia ia i kona heH' ana me ka pomaikai o kona noho ana aole oia i halawai iki i ka hewa. 1 i na mea pono e haalele. Ke hai aku nei makou ia oukou: e na kumu, e na haumana, e na hoahanau, e na makamaka, e na hoalawehala i ka hana a kokakou Haku; mai Hawaii a Kauai, ke papa aku nei makou ma loko o keia palapala;

mai ao i ka moe kalohe, i ka aihu i ka inu rama, i ka lealea; i ka pepe hi kanaka, i ka uhauha; i ke i ka holoholoolelo; i kahaanui, i haanou; ika akena, ika apiki k:-j opuinoino,i ka hoino; i ka i ka hoomaloka; i ka hookano, "■ ka haaheo; i ka makaleho, i ka m" kaleha; i ka hooio, i ka hookiekie; ' ka kuamuamu, i ka hai,liili; i ka hoo kaulana, i ka hoo'ana; i ka molow; i ka palauelelo; i ka paio, i ka haka ka. O keia mau mea a piu, aole pili nui keia mau mea i loko o ka po no; aole ma kona inakemake, aolo pili nui i ka poeipono; aole i ka po haipule; o keia mau mea a p u, pil ;nui no i ke k. nawai o ke i»lii a mek make. O kou makemake ia kakoi e imi nui aku kakou a pau i keoki i ke kapa e, i ka aahu maikai, i k lei o ke ola, a me ka aahu keokeo a me ka palapala o ke ola; ke <k .ku'nei au ia ia, me ka imi aku i k manao lana. JVb ka hona ino. 0 ke puhi b,.ka. Oia kekahi mohookaumaha loa ma keia mau ain;. No ka haka no, pau ka hale a pienmea a pau maloko o ka hale, a maikepuno me ke kanaka iloko. i' j;ko'u inanao i ke puhi baka, e haale le aku i ka mea ino; no ke aha la paa ai ia o»! ou keia mea ino'? I, ike pu kakou i ka make i ka baka. He hoike ana noke puhi baka. 1 ka iwakaluakumamakolu o Feheruari ko'u 1..1au ana aku i ka bakf e puhi. Penei ko'u lohe ana aku |i kekahi;' ina i haaMe i ka baka ' puhi aku, o ke kalea no ia, a nui ke kunu, a ulaula ka maka, a naluli ke poo. Olelo aku au, he wahaliee; aole e kalea, hoowalewale mai ne 1 . oe ia'u; pela aku au. Lalau no hoi au e puhi, a hoao e like me ka wa niamua. Puhi no hoi au, a moni, alaila, eha mai la ko'u puu e like me ka hou Mna mai o ke kui; pela ka eha iloko o ko'u ai, a nawa.iwali au ia la, a hiamoe. No ka niea, ua kahiko ka haalile ana ika haka. Ao.e i manao e hoomau aku, i hoao wale aku no. F. hoho ana no ka makau i ka wanana ana kahuna. Oka poe i hookuhi ka wanana a na kahuna e make paha.