Ka Lanakila, Volume I, Number 3, 15 Iulai 1909 — Hoohaunaele na Kepani o ka Mahiko o Waimanalo [ARTICLE]

Hoohaunaele na Kepani o ka Mahiko o Waimanalo

Loheia na Leo Uluaoa Hehena —"Make, Aole Pilikia" —Noho Nae i ke Pnhi he 16 Poe Nipona Olohani.

Ma ka la Dominika i hala, lulai 10, i loaa mai ai ka lono no ka uluaoa o na Kepani o ka mahiko o Waimanalo, ua malama ae lakou i kekahi halawai akea ma ke ano olohani, a ma ka Poakahi ae, lulai 11, ua haalele iho la ua poe limahana Nipona 'la i ka lakou mau hana o ka mahiko, a hoomaka ae la ko lakou hele puuluulu ana ma kela ame keia wahi. Ua manaoia na na alakai hoopii uku hana no keia mau hana hoohaunaele. Ua'hoikeia mai keia mea i ka Makai Nui Jarrett, a o kona wa no ia i kau koke iho ai maluna o ke kaa otomopile me kekahi poe kokua e ae a hala aku la no lalo o Waimanalo, no ka hopu ana i na poe hoohaunaele i manaoia. Ua.paa iaia i ka hopuia he elima poe alakai, a ma kahi o kona hoihoi ana mai no Honolulu nei, ua hoopuni koke ia ae la oia e na Kepani hoohaunaele i hele a piha i ka inaina, pii mai la kekahi poe iluna o ke kaa otomobile, paa mai la kekahi i na huila me ka manao e hoohuli i ke kaa ilalo, ke haiolelo nei hoi kekahi, a ke uwa nei hoi kekahi poe me ka hooho ana— "No ka Moi o lapana,*" a o kekahi poe hoi lalau mai la ]akou i na pio e huki ilalo me ka aumeume ana a kau iluna o ke kaa; a olelo mai la e lawe ia lakou i Honolulu, e hookuu i na pio. Me keia kulana kupilikii o ka Ilamuku, aole oia i ae e hookuu aku i na pio, aka, kauoha koke mai la oia i keia poe e hookaawale, a i ole, e ki-pu ana oia ia lakou no ke pale ana nona iho. 0 keia leo hoomaka'uka'u nae o ka Ilamuku ma ka aoao o ke aupuni, ua lilo ia i mea na ua poe Nipona 'la e uwa mai ai me ka hooho ana, {< Mak(\ no pilikin ! Make, no pilikial! JapAn King com<?!!!" T7a hoikr ae o Towns(»nd ka mahelo-olelo Ko.pani ia Haalilio Opi°, <4 Ua makemake na poe K«pani e make kekahi o lakou, i kumu no lapana e kokua mai ai ia lakou." Uoko o keia wa, eia ka Hamuku opio k<> aumeume pu nei i na lawehala, ua huki ia e kela poe a haule ilalo, a ke hxūn hou nei no oia a kau iluna o ke kaa. Yery good, Billy! Mahalo nui ia Ilaalilio Opio. Ke, haawi nei makou i na mahalo nui ana ia oe, no kou. wiwo ole ame ke akahele o kou noonoo ma kau hoohana ana. Ina paha i pupuahulu kau lawelawe ana a loaa ka po'.no i na poe olohani, he mea maopopo e ulu mai ana he haunaele nui e poino ai na ola, a ma ia ano Paha e hookoia ai ka lakou mau kuko no ke kokua ana mai £ lakou. , TTe ,mair .a'o keia na na alakai olohani mamuli o ke kokua ole ana o na moku-

kaua-Kepani i ku iho nei i Honolulp ueii ka lakou mau hana olohewa. Mai kekahi mai o na halekuai ē pili kok# ana i loaa niai ai lono uwea telepona i ka oihana makai no keia haunaele. Ua holo koke aka ka Ilope Makai Nui Chas. Rose me na makai he 14 i lako pono me na makaukau maluna o na kaa otomobile no ua wahi 'la, a loaa aku la keia poe hoohaunaele e aumeume ana i ke kaa otomobile o ka Ilamuku Opio 7 a o kekahi poe e hoopuni ana i ka halekuai. Ua holo aku la na makai a hoopuni ae la i ka Ilamuku me ke kau ana aku i na mea eha imua o na Kepani, a oia ka wa o na poe uluaoa i kuemi hope aku ai me ke hapai ana i na lima iluna, a hooho mai la—"Go ahead, mak-e, no pilikia! Japan steamer eome! ?? Ma keia wa nae a na makai i nee aku ai, aohe kue mai a ua poe olohani nei, o ka uwa wale no— <f Japan King! Japan King! ,, Ua paa ika hopuia he 15 poe Kepani a unu ia mai no ka malumalu hale o Kuapapanui. 0 ka mea kamahao loa nae a makou i hoomaopopo ai, ma ka Poalua ae, ua hoi hou aku la no ka hapanui o nēia poe hoohaunaele i ka hana me ka ae pu mai no ona haku mahiko. He alahele no keia e hiki ai no ke ulu hou mai na hana hoohaunaele o keia ano ma keia mua-aku, aoi aku ka pilikia. Ina ua manao na haku mahiko, he oi aku ka pono o ka au'a ana i na limahana Kepani no ka lakou mau hana, he oi akji no ka maikai 0 ka ae ana mai i ke koi a na Kepani no £a hoopii ana 1 ka uku hana* i ole e ulu mau mai keia ano hana hoo hakaka, a pakele mai poino ka Ilamuku. A ma kekahi aoao hoi, he mau hana ano maalea no keia, oiai, eia na lono e pa-e mau mai nei no ka holopono o na hana hoopae limahana o Hawaii nei ma Europa. Eia pu no hoi i keia mau la ke hoi liilii nei no xia Kepani o kekahi ,mau mahiko i ka hana, a ke hoopau liilii ia mai nei na Hawaii, ka poe nunui ame na kamalii kūla. Apiki no paha na hana.

Ua puka ac nei ka hoolalia lioopau liui a ka Puuku o ke Teritore e kaliea aua i na, lala a pati o ka Hui Kuai Bipi Metropolitaii e akoakoa aku ma ka la 9 o Sepatemapa 110 ka hoololie ana iua noi hoopau hui la.' 0 keiakekahi o na hui holomua i ikeia iloko o ka aina i na la i hala ae, aka, mamuli o ka ike ana o ka lunahoohana nui i ka hoopii loa o na poe mea bipi i ke kumukuai e hiki ole a,i e loaa he wahi ola i na poe hoopukapuka, ke kumu o keia noi hoopau. A heaha ana la ka liopena?

Ma koia huakai mai a ka Monogolia c, kau mai ai o hunakanawai Geo. W. Woodruff, ka mea i hookohuia mai la i hoa no Luna S. B. Dole o ka Alia Ainenka o keia Teritori.

lie paani kinipopo nui ko malamaia ana ma ko-ka-hua kinipopo hou ma Aala ma keia Sabati ac.