Ke Kilohana o ka Malamalama, Volume II, Number 43, 30 ʻOkakopa 1908 — OEHAA NA REPUBALIKA [ARTICLE]
OEHAA NA REPUBALIKA
0 Ke naua aku i na hiohiona o ka aoao kalaiaioa Repuba'lika i keia mau la ua ike maoli ia aku no ke ano nawaliwali maoli oia aoao i keia kau kobo. Eia o Mr. Beers, ka luna hoohana oia aoao ke hooikaika nei me ka pauaho ole e loaa aka, he mea kanalua nae ke olelo ae e hooko ia ana ia mau upu ana £ no ka mea ua ike maoli ia aku no ka hopena nawaliwali o ka lakou mau moho, a me he mea ala e kau aoa lakou ma ka helu ekolu. Mawaho ae o keia o Sam Pua wale aiu uo paha ke oili mai, ka moho Repubalika no ke kulana Makainui, a he mea paakiki loa ke olelo ae e lanakila ana kekahi Repubalika m*> keia Poalua ae e hiki mai a'na. j Ua ike no ka luna hoohana' nui Beers i keia mea oiai ke hooikaika nei oia 110 ko Sam Pua koho ia. A eia nae ka mea hilu aole oia i hoomaopopo no ka Sam Pua huakai kaahele i keia mpkupuni, aole no hoi no ka uku ana i kona mau lilo kaa helē, oiai nae na moho e ae a na Repubalika ua uku ia ko lakou, mau lilo kaahele, a no Sam Pua hoi ua lawe maoli ae no oia i kona mau lilo kaahele a hele aku la e hui me kona mau hoa makaaiuana no ka haawi ana mai i ka lakou mau kokua ana. Ke kakoo uui nei ka Hawaii i ke kanaka a lakou i makemake nui ai a ke haaheo nei lakou nona me na olelo mahalo o ke aloha no ke kanaka i hoonele ia ena Repubalika me leahi uku oo kana hele, oiai nae he poe ilihune no ka Hawaii i hiki ole ke kokua i kana huakai hele a i nele puhoii kabi keoikeni e loaa ai kahi poi me kahi pola kope. E kulike-ana na Demokalaka me na Repubalika a koho lokahi ia Sam Pua i Makainui no Hawaii mamuli o ka hana kaulike ole i hana ia e ka luna hoohana 6 ka aoao kalaiaina Repubalika. Kupanaha maoli keia hana a ka lunrf* hoohana uui aia aoao! Ke manao nei oia no elua makahHel e hiki mal ana no kona wae ia i Loio Kalana, a ke hana nei oia no ia kulana ke hiki mai ia manawa. He mea maikai nae keia no ua Demokalaka. Ua waiho heniahema oia he hapalua o ke Kalana me na poe haiolelo ole no eluna pule o na hana kalaiaina. Ua manao paha ua luna hoohana nei o kela lialawai a Kuhio ma Papaikou ame Hilo .nei he man kahoaka ia o ka lanakila o ka aoao; Repubalika, a mamuli oia kumu ke noho uei lakou me ke kakali! ana e helu i ka balota. He wabij pola kope mailuilu ia aua ke hiki mai keia Poalua ae. | He lehulehu wale o lika i makaukau mau e hana i ka hana, aka, aole nae he ae ia mai' oia manao e Beers. Ua nakemake no oia uaua e haua ponoi a o elua makahiki e hele aku aua ,oia iwaena oka lehulehu a olelo aku owau ko oukou alakai. Owau o Mose ka mea naua i alakai ia oukou ma ka waoaahele. E maa aua uo o Mose a pela uo me .ka waouahele. Aka. aia ihea ka lehulehu, no ka uie*. ua kulike lakou tue k* aoao lVmok«taka a no Ukou ka Unakila kamahao i keia Poalua ae. Aole loa he poe Kepuhalik* e makemake aua i ua a'o ana a ka Loio Kuhina no elua makahiki mai keia wa aku, No
Barawna, ka molio Pereaidena oia ke noho mai ana i Peresidena no Amerika, a me ia pu be Ahaolelo Deinokalaka, a- na lakon auaaei e haoa mai { kanawai aina no Hawaii nei i loa? ai i ka mea ilihune he wahi home e ku iho ai na wawae e like me ka Linekona Eliwai mau olelo, ko kakoa Elele hou i keia kau i ka Ahaolelo Lahui, aoa t kukala leo nai ae ai e hana ana oia no kakou/ Pehea la e toaa āi ia kakou kē Kuleana a 1 ole Mahiko paha? Na ka lehnlehu ia e pane mai i keia Poalua ae ke koho lokahi ana ia Kliwai ame ka paa *balota \Demokalaka apau. E kaha i pe'a ma ka akan_o na inoa apau mai ia Eliwai a hiki ilalo a e loaa auanei ko onkon mau kuleana aina. O malalo iho ka paa balota Demokalaka: ELELE L- L. McCSndless (Eliwai) [* SENATOA H. West (Nuuann) C. Andrews (Anam) LUNAMAKAAINANA APANA i M. K. Kealawaa, S. Hilo S. D. Hele-La, N. Hilo * M. T. Furtado, Hamakua * D. Puhi, Puna LUNAMAKAAINANA APANA2 *' Basil Apiki, Kau j. H. K. Keawehaku, S. Kona S. K. Kupihe, N. Kona H. S. K. Ne, Kohalā NA MOHO KALANA Makai Nui, Samuel K. Pua Loio Kalana, Harry Irwin Kakauolelo, D. K. Ewaliko Luna Hooia, C. K. Maguire Puuku, T. J. Ryan (Laiana) NA LUNAKIAI Puna, S. Kaholo J. K. Paahao, S. Hilo S K. Keaki. N. Hilo T. N. Naleilehua, Hamakua Sani D. Kanehailaa, Kohala W. Apela, Kona O. T. S]iipman, Kau NA HOPE MAKAINUI Pana, K. M. Koahou S. Hilo, Waiho hakahaka N. Hilo, E. K. StaraiOßS Hamakua, Sam Haina. S. Kohaha, Waiho hakahaka N. Kohala, Waiho hakahaka S. Kona, Wm. Wright (Laiki) N. Kona, Waiho hakahaka > J. K. Kekaula, Kau O keia ae la na moho a keU aoao ; kalaiaina a na ka lehuleho ia e wae | mai i ko lakou makeoiake. i - - ' Heaha kau hana pono ma ka , Poalua aenei e hiki mai aoa? E j koho ana wau ia Eliwai i Elele i Wakinekona! Ia Keaki me Paahao I i Luuakiai. E koho pa aoa wau i ;na moho apau o ka aoao Demo* kalaka a kt lana nei ka maoao e Tawe a lilo aua na Demokalaka ika ~ lanakila i keia Poaloa ae. Hoolei ko oakou maa balota oo CHARLKS K. MAGUIRK ka Luua Hooia maka 010010 o kc Kalana o Hawaii. PoloW! H koho ia J. T, RYAN i Poaku l no ke Kalana. He kanaka kopooo . e hoopiha ia makaloa. PoioAei! t Koho ia Harry Irwin (Hale > i Loio Kalana. Poloki'