Ke Kilohana o ka Malamalama, Volume II, Number 42, 23 ʻOkakopa 1908 — HIU PALAKA KE KEIKI O WELOKA Mai Puni i ka Alapahi a ka Enemi [ARTICLE]

HIU PALAKA KE KEIKI O WELOKA

Mai Puni i ka Alapahi a ka Enemi

. Mni ka halawai mai ana Repuhalika o ka po PoaonoMha nei ma ka Hale Koa a hiki i keia la. ua lilo i mea kamailio nui ia ka ulu ana b'e mawaena o ka Elele Kuhio ame Kino.'a ke olelo nei lakou na Ewaliko ka keia mau hana i hookokouo e hoohaunaele, a he oui aku na olelo o keia ano a kft enemi« kolopeka nei. He mau hana alapahi wale no keia a ka enemi e holoholo olelo nei iwaena o ka poe koho i mea e ahewa wale ia ai ka inoa maemae o keia HaWaii opio e paio hookahi nei no ka pono o ka lahui ame ka aoao kalaiaina aua i aloha ai, a kani ka lakou la aka. He mea maa mau no keia i na Repubalika ka imi i mea e hōahewa iā āi e ka lehulehu kekahi kanaka a mau kanaka paha, a ina na kekahi mau aoao kaiaiaina. ka olelo nui ka waha o ua poe samoka nei i ka ha'u i ka makani kohu a-i no ke koloa. O ka mea oiaio maoli no e ka lehulehu aole i hana ka Lunahooponopono o ke Kilohana ia hana, a ua kamaaiua no oukou e na kini makalehua o Hilo i kona ano he kanaka hoohaunaele ole i ka halawai a kekahi mau apao kalaiaina. O keia mau olelo e hoino nei ia Ewaliko ma na pipa alanui a ma na home, na ua auna nei no o ka Repubalika, me ka manao o ka hakuepa waie nā keia keonimana i hookouokono ia Kino e hoohannaele, o kahi kumu iho la ia e kulai ai i keia kanaka opio a haule ma ka pahu balota, uo ka mea, o Ewaliko wiwoole -no keia a lakou e noke nei i ka hana ino mau mai 0 kikilo loa mai no a hiki i keia la, a ua ike kumaka oukou. Nolaila, mai puni oukou e ka lehulehu i na olelo pahele umiapuaa 0 keia ano, oiai e lilo ana kela ame keia moho holo kulana he enemi no kela ame keia aoao kalaiaina.

E ka-lehulehu, aole mea e ae i ulu mai ai keia haunaele aua, aka, mamuli 110 ia o ko Kino kahea ana aku no ekolu manawa "E ke Alii, e hoouui ae i ka leo i lohe ia," eia ka he mau olelo keia e ulu mai ai ka haunaele. No keia kahea ana a Kiuo i keia mau olelo ua haalele aku la ka Elele Alii i koua kulaua alii a keonimana hoi, a hele mai la iwaena o ke anaina a kuhikuhi ia aku la na Kino, a o ka wa no ia o ua Kuhio nei i haawi mai ai i ka ai mahauahana a ka Hawaii ia "Hiu palaka ke keiki o Weloka." Ua komo mai na poe kokua e uwao a o Ewaliko kekahi i holo mai a o ka.pau no ia. Eia uae ka mea hilu ke olelo nei na enemi na Ewaliko ka i hookouokono e hoohaunaele. j He kupanaha maoli keia mau olelo] hakuepa e hapala wale nei no ia j Ewaliko, aohe olelo nui iho j ,ka | hoohaahaa o Kuhio i kona kulana, I o lakou ma nae ia. E iuii mua i ka oiaio a iim ka oiaio e paio ai, aole o ka luukua v. ale aku no i o a ia oei i mea e hoaliewa wale ia ai ka hoa kanaka, ke kauaka opio ij lihi lauua ole mui ma keia mau hana. Auhea oukou e ka lehulehu koho; balota mai na kula uli o Hawaii a , hoea aku i kona mau makalae e' pehia ia ana e ka buna kai. me he la ua al# tnai keia inaiua o Kuhio mamuli o na oielo i hoopihapiha ia aku iaia o kela mea e kahea mai la la o ka mea ia naua e noke mau nei ia oe i ka hoolalia ma ke Kll.O- - a peU paha i ulu mai ai keia mau hakukoi ana. Aka na ka lehulehu tio e kiana uo lakou- iho, oiai, o ka pahu l>alot-i wale uo kahi uana e hoomaha mai keia uiau pioloke aua, aole o «a olelo pipg

alauui p keia odaa la e bdiuo wale nei ia Ewaliko. No Ewaliko aole oia i hane i keia haoa, a ba mae mau koua mau lima i na wa apau. lua do Kino ko oukou huhu ana nialuna ona oukon e boim> ai aoie ia Ewaliko. Na mea ak» i koe me oukou ia e hoekepue ai a koho iho ia Ewaliko i Kakauolelo Kalana, ke kanaka opio e noke ianei i ka hoino. '