Ke Kilohana o ka Malamalama, Volume II, Number 38, 25 September 1908 — KA MAUNU EKAEKA A NA REPUBALIKA Mai Puni e ka Lahui [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KA MAUNU EKAEKA A NA REPUBALIKA

Mai Puni e ka Lahui

Iloko o keia tnau la e nee nei ē fike me ka keia i wanana mua aku ai e hiki mai ana na kaula wahahee imna o ka lahui me na mali leo o ke kulana hoopuuipuni ino ; loa i mea ao Hawaii Lahui e puni aku ai a ko ka makemake o ka pohai anunu mana o Hawaii e makemake nei e kaili ae i ka pono koho balota o ka Hawaii ame na kupa makaainana o Amerika i "Aupmii Komisina no Hawaii. " O'ka , mea kupanaiia j loa ua lilo ke "'kahu hipa" i mea | pekapeka iwaena o kā lahui e hoo^; kahuli ana i ka oiaio i mea oiaio.i ole, a e imi ana i ke alaLeie e puni | hei ai ka lehulehu mahope ona. I

Eia «a huaolelo i ia ia aku iwatna oua hoa kauaka "He kolea o I,iuek©tia EHwai uo Tabiti," aole nae be nana iho he "kolea" uo hoi ka makua i pukaamaka ai i ket% ao. Kupauaha no paha na kahu hipa o keia ano, ahea po la hoi «pau ae keia ano o kakou.

Eia kou keia, ke olelo' nei ua poe kaula wahahee la he kanaka anunu o Eliwai, he hao i ka aina o na Hawaii ma ka moraki a hoopilikia wale aku. E Hawaii Lahui! O keia kahi mauūu ekaeka a ua luua hooikaika o ka aoao Repubalika e lu helelei nei iwaena o ka lehulehu, mailuilu waīe kahi maunu ekaeka he papai makapika i'a e hoi ai i kauhale.

Kia mai ka oiaio, he pololei loa he haole moraki o Eliwai i ka aiua 0 tia Hawaii, aole nae he haole kipaku i na Hawaii. E noho ua Hawaii iluna o kona mau aina a »a lakou e haalele. He kanaka o Eliwai e kokua ana 1 tia hana a ke Akua, he nui kana mau dala e lu nei no na hana Ekalesia, a wahi a Rev. Kuikahi o ka I'a Hamau I,eo o Fwa, "Aole keia o Eliwal aka o ka hoola o na Hawaii o keia aiua." Na Eliwai ka $400 i haawi makana aku ia R. W. Wilikoki no ke kokua aua i ka Elele i aloha nui ia e ka lahui e holo ai uo Wakinekona, a eia na hoike oiaio oia mea ke waiho nei ma ke keena o keia wahaolelo, aole hiki ke holoi ae i ka ouio a lilo i mea ole e mau ana iu 110 ka wa pau ole. Na Eliwai ke $1000 a oi i lu aku no ka hakika aua i ka pouo o ua makiainana ma ke kuapo aina o Eanai e haawi ia no na Hawaii e nolio nei malaila, i ewe a i kupa, a he mau kaukani i koe aua e lu aku ai iieōua mau loio ma Wakinekona. He nui aku na haua maikai a keia Samaria 110 Hawaii Lahui, ke Kaleiopapa o ke keueturia iwakalua. Ke kuhikuhi mai nei o losua Kliwai eia aku i o i Wakinekona kahi e 1 oua ai ko kakou make-

luake ame ko kakou iini t ka .tina maha o Kauaana e kahe ana ka waiu ame ka meli, e hoouna uia, ka hiapaiok naua e -kii aku i ko kakou pono a loaa mai. H maka'u anei k«kovi i«i l.Uwai? Aok! Aoīe Ioh'! K waiho malie ia Kuhio i kei.i kau i kauhale, no k.i uieii, aohe ana wahi |hhh\ a e hoouini aku i ka Icsua hou ka mea uaua e ulaa aku ua paia paa o

Wakiaekona no ko kakou mnu pono.

j īmua e Hawaii Lahui i t ka pahu balota a koho ~|>ololei ia L. L. McCandless (Linekonā Eliwai) ame ka paa balota holookoa o ka aoao | Demokalaka. E waiho malie i na i kahu hipa e hokai hele nei i ka hana a ke Akua iwaena ō ka lehulehu, a ke wanana nei keia waha oielo a kiai o ka lahui, o ka hooko ia ana keia o kela wanana kamahao he elua makahiki i hala aeoei e moe pu aneke kahunapule me ke 4iabolo, a ua hoōko ia ia wanana i keiaia. : Nolaila keia wahaolelo e uwalo aku uei i ka lehulehu punil keia poe wahahee e hokai hele nei iwaena o oukou, e moni,ia ke koko a mahope iho o ka wa e* paa ai ka pahu balota hoike ia ae ka hua i ka umauma no Liūekona Kliwai ame na moho apau a ka aoao Demokalaka.

E koho lokahi e Hilo Akau ia E. K. Simmdns i • Hope Makaiuui ad oukou. Mai puni oukou i na mali leo a ka poe mdtiopoli.