Ke Koo o Hawaii, Volume I, Number 4, 26 Kepakemapa 1883 — Ke Kalaiaina Naauao. [ARTICLE]

Ke Kalaiaina Naauao.

3. Eia uo lioi kukuhi. Ina kanu na kauniku a puu 1 ka ai u nui loa; a u | u nuiikai ka kokahi, a iilu ok' ka kokahi, oia īiiau 110 o ko kumukuai o ka ai, aolo emi ka ka mea ai nui, a oi aku ka ka nioa ai uukii. Aka, ina ulu maikai ka ai a lakou a pau 7 alaiki, emi no ke kumukuai u 0 ka uui loa. A ina o maloo ka ai a ulu uuku ka lakou ai a pau, alaila, ua wi, a e oi aku no ke kumukuai. Ina hewi, alaila, o pololi ana na kanaka ; ua nui loa ka makemake i ka ui, a uo ka makemake nui i ka ai ; hiki ko liaawi u uui ka ai.

Ina i ka manawa i nui ai ka ai, alaila, ua maona na kanaka; aole nui ko lakou makemake i ka ai hou aku, nolaila, aole lakou c ukn nui aku, emi no ke kumukuai. No ke'ano o ke kuai, ua mau loa 110 ka nui o ka waiwai kuai mai, me ka manao kuai aku o na kanaka, ke pono ka hana ana. Ina he nui loa na kanaka mā Honolulu e manao ana e kuai i ka lole, aole no e nele ana ka lawe ia mai o ka lole; pela no ka mamaki, ka mauu ame na mea a pau loa. Ina e nui loa na kanaka manao kuai i kekahi mea, a uuku paha na mea kuai ma ka pakuai, alaila, e lilo ana kela mau mea i kumuleuai nui, no ka nui loa o na kanaka i makemake e kuai, a pela no e nui loa ai ka makemUke o na kanaka i kela ame keia. A lohe ia ke kuai nui, alaila e lawe nui ia mai kela waiwai kuai nui. Oka mauu ka mea e akaka ai. Ina nui loa na lio, a uuku ka mauu, alaiia, pololi na lio, a minamina kela kanaka keia kanaka i kona lio. ]Sfo ]cona minamina ika lio, hiki no īaia ke hooi aku 1 ke kuai ana i ka mauu, a haawi paha i hookahi dala no ka puolo hookahi, i ola kona lio. A lohe na kanaka he mea kuai nui ka mauu, hookahi puolo, hookahi dala, alaila hele nui na kana i ka imi mauu : a piha koke ka paleuai. A ike ka poe mea lio, ua nui ka mauu, maona e na lio, aole pau ka mauu, alaila', emi hou ke kumukuai, hookahi puolo, he hapaha, ahe kenikeni paha. Oia ke ano oke kuai. Ina nui loa ka waiwai kuai aku, a uuku ka pōe makemake mai, alaila, uuku ke dala iloko o ia waiwai. A ina uuku kekahi waiwai kuai aku, a ua nui loa ka j)oe makemake mai, alaila, ua nui loa ke dala iloko o ia waiwai. Eia kekahi ano oke kuai : Ona mea pau koke, i ka pala paha, a ino koke paha, aole e mau ke kuai like ana ia mau mea ; emi koke 110 a oi hou, 'emi no aoi hou. Ao na mea pau ole ika popo, ai ka ino, e mau iki 11 oke kuai oia mau mea. Ina e waiho ana na uwala ma ka pa kuai, a o ka ipuhaole paha, a pau na moku i ka liolo, alaila emi leoke, a emi nui ke kuai oia mau mea. lua lie kulina, he papapa, aole emi nui, uo ka mea, hiki 110 ke maiamaia ia nuui mea, a liiki i ka manawa elilo pono ai, Eia kekahi ano oko kuai ana : Ina loihi ka manawa o ka hana ana i kekahi waiwai, a o ka ulu ana palia, alaila emi nui ke kuai i kekahi wa, a oi nui i kekahi wa. Ma Amoi'ika. ua loilii ka manawa oka ulu ana o ka liua palaoa. Nolaila, ina ua hiki ika manawa e wi ai, aole hiki ke kanaka e kanu hou a loaa koke. No ia nioa emi nui ke kuai i kekalii manawa, a oi nui i kekalii manawa. I kekahi mauawa he umi da|a iloko o ka barela, a i kekalii makahiki, elima wale no ka barela, O ka liao he mea kokoke ia ; a pela 110 na niea hana, o ka palii, o ka lipi, o ka papa, oka noho, a o kela mea lmna keia mea hana. Nolaila, lie oia mau 110 ]ce leuai ana oia 'inau niea. Ina emi iki, emi no, a ina oi iki, oi no, aole oi nui e like me ka palnoa. [K lIf)OMAI'.A AK L' ANA.]