Ke Koo o Hawaii, Volume I, Number 4, 26 September 1883 — Page 4

i na haneri tausani o na holoholona hihiu e holoholo ana ma kona ili honua, oia hoi ka Elepani, ke Tiga, Bufalo, Liona, Lio, Ilio, Popoki, a pela aku. Aia iloko o kekahi kuahiwi kiekie e ku ana, aia ilaila lakou e hoomaha ai a e loaa ai hoi o ka lakou  mau mea ai; a aia hoi iluna o keia kula palahalaha ko lakou wahi e lealea ai, e holo ana i ka akau a me ka hema, ka hikina a me ke komohana, a o ka lepo kahi a keia mau  holoholona e holo pupule ana, aia i ka hala ana o kekahi mau makahiki loihi e hehi ia ai o ka  honua e na holoholona o  keia ano,  ua palahe kona ili honua a waliwali ka lepo, a o na  kanaka  hahai holoholona e hele ana ma na kuahiwi, ua puhi ae la lakou i keia kula waonahele i ke ahi, alaila, ua lilo kona mau ululaau e ulu uliuli ana ma ka honua i puu ahi lehu nui, a o ka wa hoi ia i pa kanalima ia ai ke ahiu launa ole mai o na holoholona, a e haalulu ana hoi ka honua i ka hehi a ko lakou mau kapuai, a i ka wa e pa mai ai o kekahi  kikiao makani puahiohio, na ia mea e puhi ae i ka lepo a me ka lehu o ka honua me ka wili ia iloko o ka lewa, a i ka wa e haule iho ai i ka honua, ku ae la he mau puu lehu lepo nui ma o a maanei o keia kula laula waoakua, a pela no hoi e hana mau ia ai keia mau lehu lepo e ka makani puahiohio mai kekahi wahi aku a i kekahi.
                Ma keia wahi, ua lawa kakou no keia mau hoike no na mea e pili ana i keia kula waoakua i noho ia e na holoholona hihiu, a e hoomaka kakou kamailio no ke Kiaaina Ponedeseta a me kona ohana, i ko lakou wa e hele ana i ka makaikai honua no ka mokuaina o Lusiana, maloko aku o keia kula palahalaha kanaka ole.
                Ma ke ahiahi o kekahi la, haawi aku la o Ponedeseta i kana kauoha i na kauwa, e hoomakaukau ia na lio, na kaa ohua a me na kaa ukana me na lako ai, e hiki ai lakou ke hele i ka waonahele no na pule elima a me kekahi mau lako kaua. O Ponekeseta a me kana lede, kana mau keiki punahele elua oia hoi o Kale a me Luisa, a me 15 mau hoaloha a me na kauwa, alaila, ua piha ke kanakolu a oi poe hele ma keia huakai makaikai no ka la apopo.
                O Ke Hauna, he keiki opiopio loa oia nona na makahiki he 24, a ua kapaia oia,——"he keiki alii o na poka." No kona akamai i ke ki pu pololei ma na mea liilii loa i makemake ia e make ma na wahi loihi, a iloko o na luapouli, ua kapaia oia me kela inoa kaulana maluna, a o kana mau poka a pau e ki ai, ua kau ia ka hoailona o hope o kana poka me ka huakumu o kona inoa,—K. H. O keia keiki, he aikane aloha loa ia na Kale Ponedeseta, ke kaikunane o Luisa. He keiki waiwai oia, a he hanohano no hoi kona mau makua, a maloko o kekahi kakela nani oia e noho ai. Ua hoolilo loa oia i kona manawa i na wa a pau,—o ka hoomanao wale iho la no i na hiohiona nani o Luisa, a he kuko ka hana mau o kona puuwai e hana mau ai i na wa a pau, me ka makaala ana i kekahi wa ona e ike lihi aku ai i ka eha a kona puuwai e luaiele ia ana e ka ukana koikoi—he aloha.
                Ma ke kakahiaka o kekahi la ae, ua makaukau ae la na mea a pau no ka hele ana ma keia huakai, nolaila, kau aku la o Ponedeseta me kana wahine a me ka laua kaikamahine punahele maluna o kekahi kaa i hookaawale ia no lakou, a hoopuni ae la hoi na hoalaha ma o a maanei o ke kaa, oiai lakou e nee malie ana ma na alanui o ke kulanakauhale no ke kula waoakua.
                O Kale a me Ke Hauna, o laua na alakai nana e lawe nei keia huakai makaikai iloko o na ululaau a me na kuahiwi. Ua olelo ia keia mau keiki, o laua na oi ma keia mea o ka hele kuahiwi me na ululaau. O Kale, ke keiki a ke Kiaaina nana ka huakai, oia ka oi ma keia hana,—o ke kau lio ahiu a me ka hoolakalaka. He mea ole ke kiekie o na mauna kuninihi, a he mea ole hoi ka hihipea o na laau iloko o na awawa, a ua kamaaina hoi oia i na wahi maikai a me ke ino o ke kuahiwi, a koe hookahi wahi i koe iaia, o na kula akea palahalaha waoakua o Teseta, kahi i noho ia e na holoholona hihiu ka lehu lepo a me ka puahiohio.
                He mau la elua keia hele ana o ka huakai ma ko lakou alahele, ma ke kolu o ka la, hehi aku la lakou nei i ka lepo o ke kula palahalaha i olelo ia—"Ka Waoakua o na Holoholona Hihiu," nana aku la lakou nei, he mea e ka nani a me ke kilakila o ka waiho papu ana o ka aina. Ma na wahi mamao aku, e ku ana na puu me ka maikai, (oia hoi, ua kuhihewa lakou he mau puu ia kela, aka, he mau puu lehu lepo wale no ia i a ia e ke ahi a puhi ia e ka makani puahiohio a kahi e pau ai o ka makani, alaila, haule iho  ka lehu lepo i ka honua, a ku ae la he mau puu nui, he lehu wale no nae; a pa hou mai ka makani, puhi hou ia aku he wahi hou ahiki i ka wa e pau ai o ka makani.) O na kuahiwi, e ku ana ia ma kahi loihi loa mai kahi a lakou nei e ku nei, a ua hiki ia ke koho ia aku, he mau tausani mile ka mamao mai ia lakou aku.
                Ma ke ahiahi o ia la, iho malie aku la ka la e napoo i kona wahi e iho ai, aka, o ka mea hou a lakou e ike nei, o na nanaina ano e o keia kula waoakua, i ke kololio mai o ka malamalama wailiula ma ka ilihonua, a ano e hoi ka helehelena o na mea kino ola. Kukulu ae la lakou nei i na hale lole, a hoau moe iho la lakou ma ka waokua i ke aumoe o ua po nei.
                I kekahi la ae, oia ka eha o na la o ka huakai, hoomakaukau hou ae la lakou no ka hoomau ana