Ke Kumu Hawaii, Volume IV, Number 18, 30 January 1839 — Page 71

1839.) KUMU HAWAII. 71

nei ke Akua i ka hewa o ka noho wale, palaualelo, a me ka hana ole: ke hoole mai oia, "Ina aole e hana kekahi, aole na kanaka e hana i ka hana a loaa ka waiwai i uku no ka hana ana, i loaa kahi mea e pono ai kana wahine a me na keiki, no ka mea, "Ua pono no na makua ke hoahu aku na na keiki." 2 Kor. 14. Penei no hoi kahi olelo a'u i ike ai, "A i hoolako ole kekahi i kona a me ko ka hale ponoi ona iho no hoi, ua hoole ia i ka manaoio a ua oi aku kona hewa i ko ka mea manaoio ole." He makana no hoi ka waiwai a ke Akua i haawi lokomaikai mai. He mea maikai no hoi ka waiwai e kokua ai i ka hoolaha ana o ka ke Akua olelo a puni ka honua. Nolaila ua pono paha ia kakou ke imi i ka waiwai e lako ai ko kakou noho ana a i mea hoi e hoonani aku ai i ke Akua ma ka hookaulana ana i kana olelo ma na aina e. Aole paha keia ka puniwaiwai i oleloia he hewa.
                Maopopo no hoi ma ka Palapala hemolele, he hewa loa ka puniwaiwai. Mar. 7: 22, 23 "Ka aihue, ka makee waiwai - oia na mea e hoohaumia'i ke kanaka," wahi a Iesu. Hoole mai ke Akua aole loa lakou e komo iloko o ke  aupuni o ka lani. E nana i kana olelo aia i 1 Kor. 6:9, 10 a ma Epeso no hoi 5:5. Ua maopopo loa keia hewa i ke Akua, aole nalo ka hana o ka naau ia ia. Aka pehea la kakou e ike ai, na puniwaiwai o mea, a aole o mea puniwaiwai? I hoolimalima paha kekahi  kanaka waiwai me kekahi paahana a hoole ka paahana, aole hana a nui mai ka uku. Hooiaio mai paha ke kanaka waiwai ia ia, "he puniwaiwai" no kona makemake i nui mai ka uku. A hooino ino aku paha ka pana i ka mea waiwai," "He kanaka pi ka" no kona makemake e haawi mai i ka uku uuku. Owai anei ka makee o laua nei? E huli oe e ke K. H. a hoike mai i na hooailona e maopopo ai ke kanaka makee waiwai. E.
                E nana ae ma ka akau.

KE KUMU HAWAII.
WENEDE, IANUARI 30, 1839.

MAU MEA HOU.

                Ua hiki mai na pepa hoolaha mea hou mai Amerika Huipuia mai. Ma ka la 7 o Novemaba ke pai ana o kekahi. Aole i nui na mea hou i loheia e makou, eia nae kekahi.

No ke kanawai.

                Ua paa kekahi kahuna pule i k ahao a hanaiia i ka berena wale no a me ka wai. O kona hala, he aloha aku i kekahi kauwa hooluhi, he negero ua mahuka, a hanai ua kahuna la ia ia i ka ai, a uhi i ke kapa, me ke ku e i ke kanawai, no ka mea, he mahuka ia. O Mahana ka inoa o ke kahuna, he luna Kulanui.

Huli aina.

                Holo na moku huli aina i hoounaia e na lii o Amerika Huipuia ma ka la 18 o Augate 1838, mai Noretoke mai. E ku ana lakou ma Rio Ianeiro, a malaila e holo ana lakou ma ke kukulu hema a pau kahi e hiki ai ke holo aku, alaila huli mai a e holo ma na aina moku o ka moana Pakifika nei, e nana pono aku i na awa, a me na papau a me na wahi e ili ai na moku. A akaka lea; alaila kakou ma ka palapala aina i kumu ao no na'lii moku, ke holo ma ia mau aina.
                He mau moku manuwa liilii eono, ua poe moku huli aina la: aole alii nui maluna o lakou, he poe noiao paha ka nui o lakou. Oia paha ka mea e nui ai ka hana ia lakou. Aole maopopo ko lakou holo ana mai ia nei, malama paha e hiki mai no kekahi.

Halawai ana o na luna misionari.

                Halawai na luna Misionari ma Potelane i ka malama o Sepatemaba i hala iho nei. O na dala kokua i loaa mai ia lakou ma ka makahiki 1838, $240,000.

Mau mea e ae.

                Nui na moku ili ma na kahakai o Amerika Huipuia no ka ino. Nui ka ai i ulu mauka. Nui hoi ka mai ma ka aoao komohana o ka aina.

MAI MAKAO MAI.

                Ku mai la ka moku o Mi. Farani o Uniti -kahi Nuuhiwa mai Makao mai; loihi kona holo ana mai a hoao i ka holo ma Lukini aole loa i hiki aku malaila no ka ino o ka makani.
                Lawe mai la ia i kekahi mau palapala lima o ka la 12 o Sepatemaba, a me na pepa hoolaha mea hou mai Amerika mai, o Maraki 3 - a hiki i ka 17.
                Ua make ka wahine a Mi. Ione ma Banekoka ma ka la 28 o Maraki. Pilikia na misionari ma Boreneo.
                Ninini nui ia ka Uhane o ke Akua ma ka aoao Komohana Akau o Amerika, a he nui wale ka poe i huli ma ka pono. Akahi no a ikeia ka hana kupanaha loa o ke Akua e like me keia, mai ka makahiki o ka Haku 1826 a hiki wale mai i keia makahiki.
                Olelo mai ke kapena o kahi Nuuhiwa ua ike oia ma Makao i ka palapala i paiia, he olelo hoakaka i ka lilo ana o Petero A. Berinimede i Kanikele Amerika no Hawaii nei a ao na aina moku o ka Pakitika Akau nei.

Honolulu, Ian. 27, 1839.
                Hale pai palapala. Ua pai ka poe pai palapala i ke Kauoha Kahiko a hiki i ka Ezekiela, Mokuna 20: aka, aole i loaa mai ka palapala lima o na mokuna i koe.
                Aole he hana e ae i keia wa, o ke K. H. wale no ka mea e paiia i keia mau la. He noho wale ka nui o na la, no ke kumu ole e pai ai.

NO KA PUNIWAIWAI.

                "E manao, a e malama ia oukou iho i ka puniwaiwai." Luka 12:15.  O kekahi mau mea o ke kino a Iesu i papa ikaika mai ai, ua komo malu i ka naau me he aihue la, a noho no ia enemi malaila e haumia ai ke kanaka a e poino ai kona hoahanau. Aka o ke kanaka ikaika i ka imi a me ka noonoo, e ike paha oia ia enemi ke noho ia iloko o kona naau iho, aole nae e ike paha i kona noho ana maloko o hai, ke maopopo ole ka hoailona.
                O ka puniwaiwai, o ka makee waiwai, o ka paulele i ka waiwai, o ke kuko wale i ka waiwai, he mau hewa ia i like me ka malama kii, ka hookauwa mamuli o Mamona. Kolo. 3:5. Aole ia i kau i ka paulele ia Iehova, aole hoi i ku i ke aloha i na kanaka. Ina oi aku ka makemake i ka waiwai mamua o ka makemake e hana pono i ka hoalauna, alaila pili ia mau hewa i ka naau, a na ke Akua ia e hoopai. A ina puka aku a hana hewa i ka hoalauna, alaila e hoohewaia e kanaka. Elua ano o ka puniwaiwai a me ka makee waiwai. O ka ke kanaka paulele hewa i kona waiwai ponoi, a o kona kuko hewa ana i ka hai. Heaha na hoailona maopopo o ka puniwaiwai? Eia na hoailona maopopo loa, no ka puniwaiwai.
                1 O ka piliwaiwai i poho ai ko hai waiwai. Oia kekahi hoailona o ka makee waiwai. O ke kuko wale i ka hai, oia ke kumu o ka piliwaiwai. O ka mea piliwaiwai ua oi aku kona makemake i ka waiwai mamua o kona makemake e hana pono i kona hoalauna e ake ia e lilo wale mai ko hai waiwai nona, a olioli no ia ke pono ko ka hoalauna a ua haki ia ia ka umi o na kanawai.
                2 O ka aihue ana he hoailona maopopo no ia o ka makee waiwai. O ka mea i aihue ua oi aku kona makemake i ka waiwai mamua o kona makemake e hana pono i kona hoalauna: olioli no ia ke poho ko hai a lilo nona.
                3 O ka alunu, oia ka hoopoho hewa i ka hai waiwai, ma ka hoopunipuni paha,