Ke Kumu Hawaii, Volume IV, Number 5, 1 August 1838 — Page 20

20 KUMU HAWAII. (AUGATE,

kou ma ke ao nei, i hoounaia mai e ke Akua, he poe nawaliwali, ilihune, aohe ikaika, aohe noonoo, aole hoi he naauao, a ma keia ao, ua loaa ia kakou na mea a pau. Ua ikaika ke kino, ua hiki ka hana, ua maalea i ka noonoo, ua'lii kekahi poe, ua waiwai kekahi poe, he poe makua kekahi, he poe kumu kekahi, he poe makaainana kekahi, he poe konohiki kekahi. O ka poe makaainana, malalo ia o ke alii; o ka poe ilihune malalo ia o ka mea waiwai; o ke keiki malalo ia o na makua; o ka poe haumana, malalo ia o ke kumu; o ka poe kanaka o ka aina, malalo ia o ke konohiki. Pela ke Akua i kauoha mai ai ia kakou e hoolohe i ka pono, no ka hoolohe ole mai ka hewa i puka mai ai ka make ia Adamu laua o Eva, Kinohi 11:16. Kauoha mai la Iehova ke Akua i ke kanaka, i mai la, E ai wale aku oe i ko ka laau a pau o ka mahinaai nei: aka, o ko ka laau i ikea'i ka maikai a me ka hewa, aole oe e ai ia mea; no ka mea, i kou la e ai ai ia mea, e make oe. Pela i make ai ke kino o na kanaka a pau loa. Ua ike no kakou i ka wa i make ai kekahi poe, aole a lakou mea i lawe aku, o na waiwai i loaa ia lakou, o ka wahine, ke keiki, ke kaikuaana, na hoahanau, ka waa, ke kapa, ka pau, ka hale, ka moena, o na kauwa, ke Alii ana, ka ai aina ana, ka hanohano ana, a me ke kuko wale aku, o keia mau mea a pau a kakou i ike ai, he pokole ia; aka, o ka Haku o Iesu ka waiwai maikai nani, nana, nahaehae ole, aole ia popo, i na kau, a me na hooilo. Aka, o na mea a kakou i ai ai a i inu ai hoi, aole ia i ko ke Akua aupuni. Ua hoikeia mai e ka palapala hemolele, na mea kupanaha, o ke ola mau loa ma ka lani, kahi e hiki ole ai ke alii ikaika o keia ao, o ka make, o ka mea makau a ko kakou poe kupuna, a me na makua o kakou, i hoomana ai lakou i na akua kii, kaumaha aku la, i ka mohai i aku la, E hoola mai ia makou, o ke ola no, a Kanikoo, a Kolopupu, a Haumakaiole, a Palalauhala, o ka'u ola ia, e ke Akua. Pela lakou i makau ai i ka make ma ke kino, aole nae i pakele. Oia ke kuhihewa ana o kakou; aole i pakele ka poe ikaika, a me na'lii, o ka poe koa a me na mea waiwai. Mai ka wa ia Kamehameha ko'u ike ana, ua hoonohoia makou he poe koa nona, e pale i kona enemi, i hiki ole ai ka make ia ia, aka, aole no ia i ola i ka mai, o kanaka a me kana waiwai, na wahine, me ka aina o Hawaii nei a pau, me kana mau keiki a me na akua kii leo ole ona. O keia mau mea ka Iesu i hoike mai ai ia kakou o ka hoahu waiwai ana no ke kino, aka hoolakolako nona iho, aole no hai; ka hoopapau hewa keia o ke kino, he pau wale i ka ilo a me ka mu, e hiki no ka make ke ai i ke kino ma ka honua nei, aka, ma ka lani, ka hiki ole ana o na mea haumia, ka pepehi kino ole, ka pau ole i ka ilo, a me na ino e ae he nui loa a kakou i lohe iho nei i ke Akua, aole e komo iloko o kela kulanakauhale hookipa ma ka lani ka poe hewa, i hanaia ma ke ano o ke kanaka make o ka kakou oihana kahiko no ia. Eia paha ka pono ia kakou, e haalele i ka hana a ko kakou mau makua i pakele ai kakou i ke ahi o gehena, kahi e poino ai me ka pono ole, o ka wela ko laila wai e inu ai, a me ka uwi o na kui, i ka uwe ana i ka eha ma ka luahi pio ole. Oia ka manao i heluheluia no ka poe i make a me ka poe e ola nei, Pau ia.
 

NA MEA E PONO AI.

                Eia keia manao o'u, e ke Kumu Hawaii. E hooemi i ka ai nui ana, i na mea io a me na mea koko, o hiki mai ka hope oia mau mea, o ka ai ana a nui ke kino, kaumaha, aole ikaika ke hana, hiamoe ma ka la, no ka palaka o ka naau, aohe noonoo; o ka maimai o ke kino kekahi i ka ai nui ana i ka mea koko. O keia mau mea ka'u i ike maka ai ma ko'u kino iho, oia ka'u e hoakaka aku nei ma keia Kumu Hawaii. Aole nae me ka hoohewa aku i ka poe e ai nui ana; aka, no ka'u ai nui ana no ka'u i hoakaka aku ai ia oukou. Ua hewa ka ai nui ana i ko'u manao. O ka ai uuku ka pono. E mahele i ka ai hookahi ana i elua ai ana. Pela e hoemi ai i koke kino, e hooi aku i ko ka uhane ka pono. E ka poe e heluhelu ana i na Kumu Hawaii, o ka hana ka mea e maopopo ai ka manawa. Pau ia.
 

NO KA HOOKUPU.

                Eia keia manao e ke Kumu Hawaii, no na'lii, a me ka poe hooponopono i ka oihanaalii, a me ka poe kanaka me ke alii, e imi oukou i ka pono no hai a no oukou iho, no na makaainana kekahi. Ua hoohewa ka poe makaainana i ka oihanaalii no ka nui loa o ka auhau. Pela ka lakou olelo ana, Ka inoa ka nui o ka waiwai e hookupu ia nei i kela makahiki i keia makahiki e malama pono ia ana, a haawi aku no ka poe ilihune a no ka poe paahana, ina ua pono keia waiwai i auhauia i na moku o Hawaii, penei ka olelo ana, hookahi kanaka, hookahi kala, hookahi lei olona, pela no hoi ka wahine; na konohiki he puaa ka lakou aina nunui, elua puaa a ina uuku hookahi. Eia ka mea kupanaha maluna o ke konohiki o ka hanai ana; i na make uku iho no ka poe nana i hanai, nolaila ke kaumaha loa o na konohiki, a no na auhau e ae kekahi. He ilibipi kahi ohi a kahi o kona haku aina ponoi iho kekahi. Eia kekahi, e na'lii, e imi i ka pono no ka waiwai i hookupaia o ka emi paha ka pono o ka oi aku paha, aka o ko'u lohe ana o ka oi aku o ka waiwai ka pono, aole o ka emi mahope Na KANUHA.
 

Lahainaluna, Maui, Iulai 4, 1838.
KA HOOPAI A ME KE ALOHA.

                No ka hoopai ana o ka mea nana ka hana i ka mea noho wale, me ke aloha o kona naau i ka poe hana me ka pololei.
                Auhea oukou, e na haumana o ke kulanui nei.
                Eia ko'u wahi manao ia oukou a pau loa, o ka hoopai ana o ka mea nana ka hana i ka mea noho wale, a me ke aloha o kona naau i ka poe hana me ka pololei.
                Eia ka mua o ko'u wahi manao, o ka hoopai ana o ka mea nana ka hana i ka mea noho wale. Ua ike no oukou i ka manawa ia Bainamu ko kakou malama a hiki mai i keia manawa a kakou e noho nei.
                Eia ka mea a kakou i ikea'i ia manawa, ina e noho wale kekahi keiki i ka wa hana o Bainamu, alaila, e hoopai no o Bainamu i ua keiki la e like me kona noho wale ana i ka wa hana, eia ka mea a Bainamu e hoopaa'i i ua keiki la, aole ia e ai i ka ai, a pela no i keia manawa a kakou e noho nei, ina e ike o Kalaka i kekahi keiki a i lohe i kekahi mea e ae, alaila, e hoopai no o Kalaka i ua keiki la e like me kona noho wale ana i ka manawa hana; eia ka mea a Kalaka e hoopaia'i, aole ia e ai i ka ai.
                Eia ka lua o ko'u wahi manao, o ke aloha ana o ka mea nana ka hana i ka poe hana me ka pololei.
                Ua ike no kakou, ina e hana kekahi me ka pololei, alaila, aloha loa ka mea nana ka hana ia ia; no ka mea, ua manao no ka mea nana ka hana e hana me ka pololei, i maluhia ka hana ana, aole e haunaele, nolaila ka hoopai ana o Kalaka i ka poe hana kekee, no kona aloha i ka poe hana me ka pololei, no ka mea, ina aole e hoopaiia ka poe hana me ka pololei ole, alaila, haunaele ka noho ana o ka poe hana pololei. Nolaila la ea! ke ninau aku nei au ia oukou e na haumana, pehea la oukou ma ka hana a ke Akua i waiho mai ai ia oukou? Ke manao nei au ua pau loa ka molowa ma ia hana.
                Eia ua hana la a oukou i haawiia mai ai e ke Akua e hana, o ke pale ana i ka hewa i ka wa e hiki mai ai ka hoowalewale.
Na PAKU.