Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 23, 11 April 1838 — NO NA MEA E PONO AI KO HAWAII NEI. [ARTICLE]

NO NA MEA E PONO AI KO HAWAII NEI.

LihaikalunA) Maui, M«* raki 13, 1638.

Auhea oe e ke Kum» Hawaii, i ko'u heluhelu ana i keknhi mau pepa o ka buke ekolu, ua loaa ia'u maiaila kekahi maii kauuha a ke K. H. i kauoha inai ia'u penei. "Auhea oukoii e na kumu uiai LahainaUina a me na mea ike i ka palapala a pau, e ponooukou ke kokua niai inamuli o kuu heniaheina." No ia iiien, eia kn'u manao hoakaka ia oe e ke Kunui Hawaii i kekahi mau niea elua e pono ai ko Hawaii nei noho ana. Eia ka mea mua a'u i nooooo ai. t'a nianao wau elua paha hale kula i koe e pouo ai ko Hawaii iiey>oe kaiiaka. 0 ka hale kula kapena, a uie ka hale hana lole. Oia na niea elua a'u i inariao ai e pono ana ko Hawaii nci poe kanaka, ke imi lakou nie ka hooikaiku nui loa a ine ka niakeinake nui. lle niea keia e pono nui ai Eo keia pae aina, a e pau ai hoi ka pelapela o ko ilawaii nei uiau km kahiko, h he iiiea no hoi ia e pono ai na'lii a me na inakaainana a pau. O na keiki kane o lakou ke ao i kn]>ena, a akamai nia ia hana, a hiki ia lakou ke hooponopoiio i na mea 0 ka lakou oihana. A o na kaikainahine hoi,o lakou ke kouio iUiko o ke ku!a ha»a lole, malaila lakou e ao ai a akaniai i ka hana io/e, a me kela mea keia inea e pouo ai ko Hawaii nei. I ko'u lolie niin 1 keia kula ma Wailiiku, ua ao aku kekahi kumu inalaila i kana niau liaumai iia i ka \hana lole, a ua ike no kekahi i iiiau haumana i ka han« lole. Aka, aole nae i liiki ia lakou kehoolaha koke aku j i na kiinaka i na mea a lakou i ao ai j inalailn, no ka mea, ua hemahema lai kou i na niea hana ole e poho ai ka hana ana. No ke aha la ko lakou mea i hemahemaai? Eia paha ka inea i ole ai e hiki ia lakou, *no ka mahuahua ole o na inea hana ha lakou e ponō ai. Nolaila, inai aoia kekahi poe i ke ka* pena, a hiki ia lakou iee hana ia mau mea, alaila o na wahine i ao i ka hann IoFe« e mare laioou me ka poe i aoia i kapena. No Jct mea, ua makaMkau

v; vvi|i|t :v :;ifciv*v: m vi«^:ivM»::^ oihana, e hiki uo i ke kane ke hana, no ka mea, a»makaukau ia m* ia hana. Noiaiia, ina i manao oulkhi, e a me na kon«*hiki a me ka poe waiwai a paa, e hiki koke mai kela mau mea elua ma Hawaii nei, e hiki' no. No ka mea, he poe lako loāonkou ma na mea - e pono ai ke kukulu ana i keia mau meaeiuā. Eiā paha ka mea e hiki wawe ai, o ku niiuaiuina Ole 1 ke kau wahi o ko oukou waiwai e hooliio aku a e hoopoho aku hoi no keia mau mea elua. He uuku ka uku e loaa mai ana mahope aku, ke imi oukou me ka hooikaika nui e hiki koke mai keia mau mea elua ma ko kākoii āiipuni uuku nei, no ka mea T aohe mea hiki ole i ka hanaia. Ina i manao kakou e hiki koke mai keia mau mea ina Hawaii nei, e hiki | no. Aka i t»le e hiki ia kakou ke hana li keia mnu mea elua a'u i hoakaka aku | nei ia oūkou mamua, e aho no ka hoi j hou aku e like ine mamiia, ke kuku hou 0 na wahine i ke kupa, hnalele ae ka inen uaun o ka lole; he iiaua ka lo« le. he ai kn pnhi, he iuaii iuen niuikai kein a knkou i ike iho nei In, iiiai na : :iiiiii o iiiiii. I a pnii k(*ia wahi niniino hnaknkii aku ia «m», e ke K. U., o kau . hiiiin wi»lc nku iio koe, o ke pni ilio n me k'» hoolnhn nku i ike na mea n.nku- : j»o o Ilnwnii nei. j Aloha oe. Na'u na Nohoi'a. 1 ; vk - i; ; v