Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 19, 14 February 1838 — Page 75

1838.) KUMU HAWAII. 75

                O ka hoike i keia la, aohe nui na haumana e like me kekahi hoike mamua aku nei. Aka, ua nui no, 200 kanaka makua, a he 50 a keu na kamalii. Ua maopopo loa ka mahuahua o ko lakou ike ana, a me ko lakou naauao ana. Oia ka mea e olioli ai ko'u naau i keia la. Ua maopopo lea, aole lilo ka'u hana i mea ole. Ke hoomaikai aku nei au i ke Akua i keia la, no keia mau mea a ko'u maka e ike nei, a no keia mau mea ana i hana'i.
                E na kumu mahope o'u, e hooikaika kakou i keia mau malama, e hoomanawanui, e ao pinepine aku i ko oukou mau papa, a e imi hoi me ka ikaika, i na mea e naauao ai kakou
                E na haumana a'u a pau, mai haalele oukou i ke kula; mai hoowahawaha oukou i keia mea maikai; no ka mea, malaila no e loaa'i ka naauao, a me ke akamai, a me na mea he nui wale, e pono ai oukou.
                E na kumu a me na haumana, e haawi i ko oukou mau naau i ke Akua i keia la. Oia ka mea nui loa. Aloha oukou a pau. E. O. HALA.

NO KA UKU.

                Aloha oukou e ka poe heluhelu i ke Kumu Hawaii. Eia kekahi mea ino, o ka ai o na kanaka i ka uku, a me na wahine, me na kamalii, o keia pae aina. He mea hoopailua loa ia e na kanaka naauao a pau ma na aina naauao a'u i lohe ai, aole au i ike aku i kekahi mea ai uku malaila. Ua ike au i kekahi holoholona, ke keko, he ai uku ia. Ke manao nei au, ua like ka poe ai uku me ke keko. Ua ninau aku au i kekahi poe ai uku, "No ke aha oukou i ai ai i ka uku?''
                I mai lakou ia'u. "No ka inaina i ke aki mai ia makou." Ke ninau aku nei au ia oukou. Nohea mai ka uku poo? a nohea mai ka uku kapa?
                Aole anei noloko mai o ke poo ka uku poo? Ina noloko mai o ke poo, no ka malama ole i ke kino. Auhea oukou e ka poe e imi nei i ka naauao? Aole keia he naauao, na ka poe naaupo ka ai i ka uku Ua lohe au, he paoa ka waha o ka poe ai uku i ke koko o ka uku, nohea mai ke koko o ka uku? Aole anei no kahi ana i aki ai o ke kanaka? he like ka poe ai uku, me ka poe ai kanaka. Auhea oukou e ka poe makuakane, a me ka poe makuwahine? mai ao oukou i ka oukou poe keiki, i ka ai ia mea ino hoopailua. Eia ihea ka naauao a kakou e imi nei, eia anei iloko o ka ai uku, eia anei iloko o ka ona rama? aole au i ike; nolaila mai au; eia anei iloko o ke puhi paka? Nolaila mai au; eia anei iloko o ka wahahee? aole au i ike; nolaila mai au, eia anei iloko o ka moekolohe? aole au i ike iloko anei o na mea ano ino a ke Akua i papa mai ai? aole loa. Aole au i lohe i kekahi kauwa a ka Haku i olelo mai pela, aka ua manao wau he laau makole ka olelo a ke Akua i kekahi poe, a ua alohi ko lakou mau maka i ka nani o ka Haku. Ua ike au i kekahi poe i ka wa e pule ana ke kahuna i ka la Sabati, hele loa ae no, aole kipa ae, e hoolohe, ua manao wau o lakou ka poe i kulikuli i ka olelo a ke Akua. Aloha ino lakou ka poe hoomalau. Auhea oukou, e na hoa? e haalele loa i na mea ano ino a pau loa, o leha auanei kakou me ke kanaka waiwai, i leha aku ai kona mau maka mai loko aku o ke ahi, a ike aku ia ia Lazaro e noho ana ma ka poli o Aberahama. Auhea oukou, e na hoa, e nana aku i ke Keikihipa a ke Akua, nana e lawe aku i ka hala o ke ao nei. Na'u IAMES YOUNG.

KE KUMU HAWAII.
WENEDE, FEBERUARI 14, 1838.

                Aole holo mai kekahi moku no na aina loihi aku i keia mau la.
                HE HALAWAI LOA ma Waialua, mai ka la 27 o Ianuari a hiki i ka la 4 o Feberuari.
                Ua oleloia, He nui ka ke Akua hana iloko o ka naau o na kanaka ma Hilo, ma Waimea, a ma Kaawaloa i keia manawa.
                Ma Lahaina, i ka la iwakaluakumamaono o Ianuari, make aku la o Mere Kalaka, kekahi kaikamahine a Baluina ma. Elua makahiki a me na malama ekolu keu kona ola ana. Ma ka opu kona mai, a he wela no kekahi. Ehiku hebedoma ke kaa ana i ka mai. He keiki i aloha nui ia oia e kona mau makua; aka, manao ke Akua e lawe aku ia ia. Eha ko laua naau - ua ae aku nae laua, he pono ka hana a ke Akua. Lahaina Feb. 2, 1838.

OLUOLU ANEI KE AKUA?

                Aole anei oluolu ke Akua i ke kanaka e hana nui ma ka pono?
                Aole oluolu ke Akua i ka nui o ka hana, ina e hana wale kekahi. Heaha ke kumu o kona oluolu, ke oluolu ia i ka pule wale a i ka hana wale? ua oluolu anei ia i ka leo oluolu malimali? I ka maka hookamani? Makemake anei ke Akua i ka oiaio ole a me ka hookamani?
                Ina he kii o Iehova alaila oluolu paha ia i ka olelo wale, - i ka pule wale, i ka mihi hookamani. No ka mea, aole maka o ke kii e ike ai, - aole pepeiao o ke kii noonoo ai.
                Aka aole pela Iehova, ua ike oia, ua lohe no, ua noonoo no hoi. E hiki anei ia ia ke oluolu i ke kanaka hele waha wale imua ona a olelo i kekahi mau hua me he pule la? Aole! aole puni Iehova i ka waha akamai o ke kanaka hookamani. Nolaila aole oluolu kona manao i ka pule wale no. Aole oluolu kela i ka hana pono hana wale aku. E makau oukou ia Iehova. ALOHAKANAKA.

                Aloha oe e kuu Kaikuana, Eia ko'u wahi manao ia oe. Ua launa mai kekahi poe kanaka ma keia kihapai hou. Hookahi tausani paha i hele mai i ka pule i ka la Sabati. O ka nui o lakou, aole hele i ka pule ma ka luakini mamua aku nei. E mihi ana paha kekahi o lakou. Eia ka nui o na keiki i hele mai i ke kula.
                Na keikikane, 124
                Na kaikamahine, 164 Hui, 288
                Ua oluolu kuu wahine ma keia wahi; ua mahuahua kona ikaika i keia mau hebedoma. Ua pono ia oe a me ka poe haipule a pau e pule nui aku i ke Akua, i huli nui mai na kanaka ma keia wahi, a haalele hoi i na mea ano ino a pau. Aloha oe. Na'u na KAMIKA.
                Auhea oe e ke Kumu Hawaii; Ua heluhelu au maloko o ke Kumu Hawaii o ka la 27 Sepatemaba; kou kanikau, a me kau nonoi ana aku hoi, e ka poe i heluhelu, i ke K. H. e hoouna mai ina mea e pai. Ea, o kekahi malihini au, aole ike maopopo i ka olelo Hawaii: aka ua lana nei ko'u manao, i keia palapala a'u e ala ana i ka poe maoli akamai; i pau kou uwe ana; "He pololi kou, e hanai ia'u.''
                E noho ana nei au ma ka moku o Hawaii, a loihi loa mahope aku o ka pai ana i ke K. H. ka loaa ana o makou, eia no i ka pepa. 6-7-8-9-10-11 a me 12 aole puka ana mai a hiki i ka la 10 Detemaba. Eia ko'u manao; no makou, ka poe i loaa ole ka pepa, ka poe e uwe ana i ka pololi; - no ka mea, i loaa no nei ia oe kekahi mau hunahuna, aka o makou nei ua nele loa.
                Auhea oe e ke Kumu Hawaii, i wahi mau niele iki no ia oe: eia nei. -
                Auhea la ka poe alii? aole hiki ia lakou ke hoolakolako ia oe, i kahi mau mea? I mooolelo paha, i ke kaao lapuwale paha o ka manawa kahiko, i mea hoolealea ai paha ia, i loaa paha ia makou he manao maopopo no ko lakou mooolelo, mai kinohi mai; - E hoakaka paha lakou i ka mea kupanaha iloko o ko lakou aupuni; ka luapele paha? ke olai paha? ka hooee i ke kai paha? ke kai mimiki paha, a o keia