Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 18, 31 January 1838 — Page 72
72 KUMU HAWAII. (IANUARI,
NA KAMALII. HELU 1.
No ka oiaio o ko ke Akua ola.
He naaupo no ka poe e manao ana, aole he Akua. He Akua no: nui no na mea e hoakaka ana he Akua no. Ke ike maka nei kakou i na mea i hanaia he nui loa. Ua hanaia ka moana a me ke kuahiwi, ua hanaia ka makani, a me ka ua, ua hanaia na ia o ke kai a me na manu o ka lewa. Ua hanaia na holoholona - a me na kanaka. He mau mea ia i hanaia — aole he mau mea e ae wale mai ana noloko mai o ke ole. Ua hanaia no. Aka, owai ka mea nana lakou i hana i ole he Akua. Aole e hiki kekahi mea e ae e hana - nolaila he Akua io no nana i hana i na mea a pau.
Eia hoi kekahi mea e hooiaio ana he Akua no. O ke akamai a me ka naauao o ka mea nana i hana i na mea a pau. Ua hana naauaoia no na mea a pau a kakou i ike maka ai. Aole i hana noonoo ole ia ka la—aole i hana noonoo ole ia ka mahina, aole i hana noonoo ole ia ka hoku a me ka honua, a me ka moana, a me ke kuahiwi—a me na manu o ka lewa, a me na ia o ke kai, a me na holoholona, a me na kanaka. I ko kakou nana ana ia mau mea a pau, aole i hanaia kekahi me ka noonoo ole - aole e like ana kekahi o na mau mea la me he mea e kupu wale ana la - a me ka ea wale ana. Ua hana noonooia ka honua i wahi e noho ai kanaka. Ua hanaia ka la i malamalama no ka pouli. Ua hana noonooia ka mahina i kukui no ka po, a me na hoku, a ua ku pono ia mau mea i ka mea i hanaia'i lakou. Nolaila ua maopopo aole i ea wale mai na mea a pau i ikeia - aole noonoo o ka ea wale ana, aole noonoo o ke kupu wale ana. Nolaila hoi ua maopopo loa he Akua noonoo nana i hana i na mea a pau.
Eia hoi kekahi mea e hooiaio ana: He Akua no o ke ku pono o na mea i hanaia i ko lakou oihana iho. Ua ku pono ka honua i ka heleia e kanaka, ua paa aole palupalu e like me ka moana--no ka paa 'na o ka honua e hiki na kanaka ke hele aole poho. Nolaila ua maopopo ua hanaia no ka honua e kekahi mea noonoo- a owai ua mea noonoo la i ole he Akua? Ua ku pono ka moana i ka holo ana o na ia - a me na moku - Ina ua paa ka moana e like me ka honua, aole pono iki i ka ia ke holo - aole hoi i ka moku -- nolaila ea ua moakaka loa, ua hanaia ka moana a maikai e kekahi mea naauao a me ka noonoo. Aka owai la hoi ua mea noonoo la i ole he Akua ? Ua ku ka makani i ka hooholo moku - aole ka makani pehea e hooholoia'i na moku? nolaila ua maopopo ka hanaia'na o ka makani e kekahi mea noonoo - aka aole loa he mea noonoo e hiki pono ia ke hana i ka makani i ole he Akua. Ua ku na maka i ka ike - a ua ku i ka lohe na pepeiao, ua ku i ke kamailio ke alelo. Ua ku i ka ai ka waha. Ua ku i ka nau ai ana na niho, ua ku i ka honi ka ihu, ua ku ka lima i ka hana, ua ku i ka hele na wawae. Ua ku i ka ikaika na iwi - a ua ku i ka manao ana ka uhane. Ua ku maikai no ua mau mea la a pau i ko lakou oihana iho, nolaila ua maopopo ua hanaia e kekahi mea noonoo - owai la hoi e hiki ia ke hana noonoo ia mau mea i ole ke Akua.
Eia hoi kekahi mea e hooiaio ana. He Akua no. O ka manao nui ana o na lahuikanaka a pau he Akua - aole ko na aina akua ole - nui no na akua a na aina - kakaikahi na kanaka e noho ana me ka manao aole he Akua, nohea mai la hoi keia manao nui ana o kanaka, he Akua i ole no he Akua?
Eia kekahi mea e hooiaio ana. He Akua no. O ka palapala hemolele. Ua maopopo ma ia palapala he Akua no, a ua maopopo no hoi kona ano - nolaila aole loa e pono i ke kanaka e kanalua kona manao - me ka i ana iho he Akua paha, aole paha, No ka mea, ua hooiaioia mai no he Akua. O Iehova kona inoa nana i hana i na mea a pau, - a nana hoi i malama i na mea a pau - a nana no ka hoonani mau loa ia'ku.
He mau ninau ma ka oiaio ana o ko ke Akua ola ana.
Ua aha ka poe e manao ana aole he Akua? Hal. 14:1, 10: 4. 53:1.
Heaha kekahi mea e hooiaio ana. He Akua? O na mea a kakou i ike maka'i ua hanaia - ua ea wale mai? Nawai i hana i ka la a me ka mahina, i ole he Akua? He mea e ae anei e hiki ia ia ia mea? Heaha kekahi mea e hooiaio ana he Akua no? Ua maopopo anei ke akamai a ka mea nana i hana i ka honua a me na mea a pau. Hal. 19: 1.
Ua ku anei na mea a pau i ka oihana i hanaia'i lakou? - Ua ku i ke aha ka honua? Ua ku i ke aha, ka moana? Ina he mea palupalu ka honua, pehea kona heleia'na? Ina he mea paa ka moana e like me ka honua, ua holo pono anei na ia a me na moku? ua hana noonooia anei ia mau mea, ua hana noonoo ole ia paha? A i hana noonooia no, owai la ka mea noonoo i ole he Akua? Heaha ke kumu o ka manao ana o kanaka aole he Akua? Ua ike io anei lakou aole he Akua? Ua koho wale paha. He hewa nui anei ka hoole ana, aole Akua? Heaha auanei ka hope o ka hoole ana i ke Akua? Ma ka waha wale no anei ka hoole ana i ke Akua? aole anei ma ka naau kekahi? H. R. H.
KAHI MELE.
KO BETELEHEMA HOKU.
He poe auwana hewa mau
Kakou na kamalii a pau;
Ua makapo a pouli no
E hele ana i ka po.
Mahea la kakou e nana'i,
I loaa mai ke Alakai?
E nana pono ia Iesu,
Ko Betelehema Hoku.
Oia ke Alakai maikai,
Ka lama kuhikuhi mai
Ke ala o ke ola mau,
No kamalii mai o a o,
Ina lalau a auwana'e,
Oia ke hoihoi mai;
E hoomaikai a mele pu
'Ko Betelehema Hoku.
Ina kau mai ia kakou nei
Ka eha, mai, na ino e,
Oia la ke hoike mai
Ke ala e pakele ai.
He lama oia no kakou
E alakai i kela ao
Nana, hahai, hoolea mau
'Ko Betelehema Hoku
MAKE.
Ua make Mi. Robert Moffit, ma Honolulu, Ianuari 15. He kanakolu kona mau makahiki.
OAHU: MISSION PRESS. - R. TINKER, Editor. E. O. HALL, Printer.