Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 17, 17 January 1838 — "Hookahi no mea e pono ai." [ARTICLE]
"Hookahi no mea e pono ai."
Auhea oukou e na hoahanau, a me ka poe noonoo, mai Haweii a Kauai. E haliu mai oukou. Ua oleloia e kekahi poe mai kahiki mai, ua kekee, ua pono ole ke ao ana a ka oukou poe kuniu. Ua ao aku lakou ia oukou i ka palapala, a me ka pule, aka, o ka hana, aole lakou i manao malaila, aole i ao aku ia oukou, hookahi mea e |>ono ai aole ia olelo he oiaio, no ka mea he nui na mēa e pono ai. Pela ka olelo a kekahi poe. Ua ike paha oukou i ke kulanakauhale kahi i noho ai lakou. Aole au manao ma keia pepa, e hoike ia oukou i ke ku pono ole ana o keia olelo a lakou i ka oiaio, no ka mea, ua akaka ia oukou i ke ano 0 ka makou ao ana ia oukou, niai kiuohi mai. Eia ka inea a'u e hoomoakaaka aku. Ka oiaio o kela olelo a lesu, aole ka B namu ia, aole ka makou—o ka lesu no ia. līookahi mea e pono ui. E noonoo oukou i kana, aole ia iolelo, Elua iiiea, ekolu niea, hookahi mea e pono ai. Meaha ia mea hookahi? I mai la lesu-"t'a koho mai o Maria ia mea mqikai, aole loa ia e lawe ia'ku mai ona aku." Ua ono loa ia Maria ka lesu olelo. He makemnke nui knna ia lesu i kona )iaku. l'a koho aku oia ia mea maikaiW ke aupuni o ke Akua a me kana pono—oia kana i inakemake ai—oia ka mea hookahi e pono ai. Eia ka mea a'u e hoakaka, O ke aupuni o ke Jlkua a me kanu pono, i koho iu e ke kanaka, oia ka mea wale no e pono ai. Kahaha paha ko oukou naau i keia, a ninau mai, pehea ke kapa, a me ka ai, a me ka aina, a me ka lole, a me na holoholona,. a me ka hale akea a inaikai, a me ke kala, aole anei e pono ai ,ke kiiiiaka i.keia inau mea? Aliaoukou *a niamuli e hoakaka aku au nia keia mau mea. E olelo mua au ma na mea akaka—kahi e hiki.ole ia oukou ke hoole. I. Eia lta mua. 0 ke aupuni o ke Akua a me kana pono i kohoia e ke kanaka, oia ka mea wale no e pono ai i leona v>a popilikia. Ow ai ke kanaka 1 ike ole i ka wa popilikia? Aole. I kekahi manawa ike na kanaka a pau loa i ka pc>ino. Ike kekahi i ka ilihune ua pau na mea waiwai a pau loa o kekahi i ke kailiia e' naMii—ua pau paha kona hale ike ahi. I kekahi wa nui ka pololi o nn kanaka-ma maloo ka ainaua wi loa—ua pau na holoholona i ka make. I kekahi wa ike na kanaka i
ka anai maoli-*4f)ia kē kino uawaiiwali aote hiki ke hele aaie hiki ke aole ona ka ai, aole hiamoe iki i keka> hi manawa. Pehea ia manatra popiii» kia? Heaha ka mea r oluolu ai ke ka* nakat Ka waiwai anei? Ka leaiea anei? Aole loa. Oke Akua wale no—o kona aupuni i kohoia eke kanaka. Oia ka mea, a oia ka inea wale no e pono ai ja nianawa. Ua akaka lea ia, oka mea i koho ike Akua, —i kona aupuni ame kana pono he 01110111 kona a me ka po> maikai ika wa popiliki»—i ka ilihune, ika poloii—a ka niai eha-—nawaliwali. Aole anei pela? owai o oukou i ike? aole ike ka poe hewa, na kanaka niaoli, a nie ka poe mai kahiki mai, no ka mea, aole lakou koho i ke Akua a me kana pono. Ua makapo lakou ika nani o konn aupuni. Aia ko iakou inanao e koho ana ina ka lepo uie he ilo la, a i ka wa popilikia, nui ko lakou poino. j Aole o lakou Akua—aole o lakou mea e kokua inai, ae oluolu ai. t*a akaka :ko lakou poino i ka wa c lele ka lakoii waiwai me he manu la, a lohia lakou i |ka hune, a nie ka inai a ine kamake. Auwe ka poe i koho ole mn ka inea hookahi a ke Akua i kuhikuhi mai. J. S- C».