Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 16, 3 Ianuali 1838 — KAHI MELE. [ARTICLE+ILLUSTRATION]
KAHI MELE.
KA IMI KOKE ANA O NA KAMALII IKAHAKU. Ina kakou, na kamalii, Ano e huli mai; Noonoo i ko kakou Moi, Ka Haku e ola'i. A He pono nui no kakou > E hele ia leeu; Ano i ko kakou wa hou, E hana maikai pu. He Makamaka maoli nei, E pono ai kakou; He nani keia Alakai; E hahai pu ano. He Kahu lesu e ola'i, Ua nloha ia kakou; ile Alnkai e hiki ai I kahi ola mau. Aka i pale ae kakou I ke Lii o ke ao, • E lilo kakou i ka po, I kahi make mau. E lesr: ke Lii akahai, Aloha ia makou; Nau no makoii e alakai, I ole hewa l»ou. 11. D. Honouli.ili, Sepateniaba 17, 1837. Eia ko'u manno no ko Ilawaii nei mau kanaka. I ko'uwa iike ai i kekahi kanaka e kai ana i ka ai ma līoaeae i ke ahiahi poeleele o ka la pule, i ka hapalua o ka hora aoivo. Iloi mai makou mai Waiawa inai i ua ahiahi pule rici i ka hora elima; a hiki ina Hoaeae i ka hapaliia o ka hora aono. Ea mai makou, e kai ana i ka ai iua wahiin» i Hoaeae. Ike ia makou, i:oho mnlie; lohe no au i kona noho malie ana, alaila ninau aku la nii, Owai keia e kui nei i ka ai i ke ahiahi o ka la kapu o lehova? Pela kuu ninau ana'ku ia ia. Alaila, hamau. I mai la kela ia'u, "Hamau, liamau." Alaila lohe aku la au i ka leo, manao au o kahi Maauaua o Maliu. Alaila, ninau hou aku la au, ooenoia e Maliu? Ae, owau no. E aha ana oe e kai ana au i ka ai? I aku la au, Aole oe i lohe, he la kapu keia 1 po iho nei?
I mai la kela, Ua lohe no, o na haoa ake kanako44kuJa au^-Uoki; maiinil oe. He ahiahi kapu keia, okapo kapu keia. Alikealike ka po, alikealike ke ao, alaila noa. Aole kela i lohe mai, hoopaa no kela ike koi. Alaila hoike aku la au ma ke kauoha o ko kakou liaku ma ko'u aloha nui ia ia, a me ka «b&eha o ko'u naau i kana hana ku e iimia o ke Akua. He manao nei au, ina pe keia ka hana ana na kanaka o Hawaii nei, aloha ino lakou i ka loaa i ke ola mauliawa ia lakou i keia no, i me ka loaa ia lokou 0 ka nmke mau loa i ke ao o ke Akua. Na Oavioa Kaope. NO NA IUO. Eia kekahi mea ino no na llio. He mea kolohe ka ilio. He ai ike kao a me na puaa a me na manu. Ina moa 1 na pelehu i na manu koloa. He ai no ia i na hua inoa a i na hua pelehu a i na hua manu kolon. A pela no hoi i na kaokeiki a me na puaa keiki. A pela no hoi i na hipa nui, a me na hipakeiki. Nolaila, he mea hewa ke hanai kakou i ka ilio, he hae wale mai no ka ilio i ke kanaka ke hele ina ke alanui, a ma kahi e ae no hoi kekahi. He nahu i ua puaa a ine na kao a me na hipa a i na kanaka no hoi i na moa a me na pelehu. Nolaila, aole waiwai o kailio, o kona* io aohe ono, o koim liiilu a me kona ili aole waiwai iki ona. Nolailamake hewa na kanuka ke lianai i keiu holoholona, kolohe. Ina i paia ka paa punia hookoino ka ilio iloko, lele no ia a puka iwaho. Aole poino iki ka ilio i kela inaii holoholona, aka o kela mau holoholona ua poino i ka ilio, nolaila aole pono i na kanaka ke kupulu i ka ai i ka ilio. no ka nvca, aole nui ka niomona o ka i.lio e like me ka puaa, aole hoi hookalii hai nianamannliiua o kona momona e like me ka puna, nolnila, un make hewa ke kupalu ana a na kanaka ia ia. Mni manao oukou, e na knnakn, i ka noho pu ana <» ka ilip me oukou e kau .aku i ko onkou aloha maluua ona, no ka mea, ua hoakakaia ma ka palapala he mea ano ino wale no na ilio. A ina paha e kupalu kakiu i ka puaa, alaila, ua uiomoua kokoke elua hai inannmana lima paha n ekolu paha ka moinona o ka puaa nolaila, ua niake pono kaknkou hanai ana ia in, no ka mea ua ono kona io a na momona, o kona hulu a me kona ili a <» kona io no hoi kekahi, oia na waiwai o ka puna. Ina i paia ka pa a paa hookonio nialoko ka puaa, aole loa ia e lele mawaho, noho no ia nialoko oka pa. Mai manao nui ou kou i ka ilio i keia holoholona ino. ! Na Kuemanu.