Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 11, 25 ʻOkakopa 1837 — HOIKE. [ARTICLE]
HOIKE.
Wailuku, Maui, Okatoba 9, 1837. I keia la, ua hoike na kaikamahine o ko maua kula, i ka lakou mau mea i ao
*i, i ka hipa ha mua o ka makahiki akalil o ko lakou noho ana ina keia kū* In ua o kanaka a me na kumu o Waiiuku nei, ko lakou hoike ana. He kanake lu kumamaha lakou. O kekahi pa» pa, <ia lakou ma ka Hoike manawa, a me fca Helunaau; o kekahi papa, aia ma ka Hoike Holoholona a me ka Helu kamilii; a o ke koena, aia lakou ma ka heluhelu maoli. Ua makaukau lakou ma keia mau mea. A ua pau keia, ua hoike lakou ma ka lakou hana e ae, ma ka humuhumu lole. Ua maikai keia hana a lakou, ua akamal lakou. Ua ao koke. Alaila hana iki lakou ma ka pa-ko-lL Ua maikai ko lakou leo. 0 keao i koe, alaila, akamai paha lakou ma ka himeni ana. A pauka hoike, olelo aku la o Limaikaika ia lakou i kekahi olelo ao, alaila pule makou a hoi i ko makou wahi. Auhea oukon, e na hoahanau a P°u loa mai Hawaii a Kauai? (Muolu makou i keia kula kaikamahine. 0 na kaikamahine a pau loa, nui ko lakou makemake i ke kula, oluolu lakou i ko lakou noho ana, a me ka lakou hana ana. Aole olelo mai kekahi e hoi e ike i kona makua, aole loa. Aole molowa Inkou i ka hana, aole hakaka lakou, aole hana ino aku kekahi i kekahi, noho malie no, a kokua lakou kekahi i kekahi. Aiihea oukou? E pule i ke Akua no inakou, na kumu, i niolowa ole makoiiii ke ao aku, a i ka malama pono i keia kula. E pule no keia poe knikamahine i hoohanau liou mni ia i ko lakou iiiau naau, i lilo ai lakou i poe naauaoio, i poe makaukau e liana ma* muii o ko ke Akua makeiuake i ola lakou ia lesu. Penei ka makou hana ana i keia hapa ha mua o ka makahiki. I ke kakahiaka i ka \va i puka inai ai ka la ma ka hikina, kani ka bele, a hoakoakoa na kumu a nie na haumana iloko o ke keena kula. Ileluhelu ke kumu i kekahi mau pauku ma ka ke Akua olelo, a hoakaka i na niea pohihihi. A pau ia, heh\helu ia i kekalii himeui kainalii, a niele aku, alaila himeni iho la, a pule nku i ke Akua i aloha niai ia ia makou. A pau ka pule, hoomakaukau lakou e paiua. I ko lakou paina ana, aia lakou e noho la ma ka papa paina. Ua ai lakou me ka pahi a nie ke o, a ine ka puna. O ka poi, ka lakou ai nui ia; o ka uala kekahi, a me ka maia. I kekahi manawa, ua kaluaia ke kalo, a me ka puha a nie ka moa, a o ka ia kekahi. A pau ka ai ana, paani iki kekahi poe, holoi kekahi i na pa, a me na kiaha, a kahili i ka hale. A i ka | hora aiwa, kani hou ka hele, alaila komo lakou iloko o ke kula, malaila e ha*
na,a «wata; ahila, )toMMhs *•!«, * paioa ho«,a hoom»ba hmiae ia;iiilEa hora ehia, komo hou iakou Doko , o k« kula a hana, a hiki i k« ahiahi, alaila, pule hou aku la,'a hinieni iho ia, o ka pau no ia oka naaa i kekahi la. Ahia> hi, paina hou lakpu, a noho, a moe paha, aia i ko lakou manao, a hiki i ia hora eiwa o ka po, kani hou ka beie, o ko lakou moe no ia. I na !a Sabati, hana pinepine lakou, a* heluhelu nui ma ka ke Akua olelo, a ma ka Ui, ama ke Kumu Kamalii. Hookahi o ko lakou hele ana i ka luakini o ke Akua, e hoomana pu me kfi poe i hele malaila. Nui ko makou makemake i ka Uhane Hemolele, i nininiia mai ia maluna o keia poe i pau lakou i ka hoolaia mai. 1 keia mau ia, ua kokua mai ke Alii nui ia makou, ma ka aina, i mea paha e pono ai ke kula. i £ alohaia mai oia e ke Akua. — Eia na inoa o na kumu a me na haumana. Na kumu. Mr. Oelina, Mrs. Oelika, Kawailepolepo, Maliiiik, Kalai'ala. Na Jlai*ma\a. Papa 1. Kina, Kalauala, i Mnilikini, Laea, Poloi, Hana. | O Kapita, Pepa 2. | Kahuhu, Hamau. Kaohua, Lali, | Oakahi, Mikaia, Pau, Mileka, | Maria. Opunui, | ' Papa 4. Kameo, | Ohenele, Kamaikauhola, | Kopai,i, Kaiwi. I Ki.iiaina, Piilani, Ilumuhumu, Mareta, i I.ahilahi, Papu, I'apa 5. Auau. | Kapukiai, Papa 3. I Opoo, Uwehewehe, j I{uta. Koomalani, A pau lon, 31. E-na hoahanau, a me na makua o keia poe kaikamahino, e hooinanao niai ia inakou ma ka pule i ke Akua. l.'a pau. j Na maua, na kuniu o ke kula kaikamahine ma Wailuku.