Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 11, 25 October 1837 — Page 44
44 KUMU HAWAII. (OKATOBA,
"O ka mea lulu liilii, e hoiliili liilii no ia, a o ka mea lulu nui e hooiliili nui no hoi oia."
A manao makou, ma kela pule malama hou, e kokua i ke kula nui ma Hilo.
Eia kekahi mea hoakaka.
Ke huli mai nei na kanaka o Waimea nei. Kupanaha ka huli ana. He mau kaikamahine kekahi, ekolu lakou; a hookahi keikikane.
Ma keia Sabati iho nei, ua hoakakaia kekahi poe, he 30 no ka ekalesia. Ua oiaio paha ka huli ana o kekahi poe, a oiaio ole paha kekahi.
Nui loa ka poe hele mai i ke kula Sabati a me ka halawai; piha loa ka hale, aole pau iloko, koe kekahi mawaho.
Olioli au i ka hiki ana mai o ka olelo a ke alii e kukulu koke i ka hale pule maanei. He hale pohaku a maikai paha.
Aia no i ka manao o ke alii. Pau ko'u wahi manao. Na'u na LAIANA.
KAHI MELE.
O KA MEA HIAMOE.
E ka mea hiamoe, e hele oe i ka anonanona,
E nana i kona aoao a e hoonaauao iho.
Aohe alii ia ia.
Aole haku, aole hoi lunakanawai.
Hoahu oia i kana ai i ke kau,
I ka wa e ohi ai, hoiliili oia i kana mea ai.
E ka mea hiamoe, pehea ka loihi o kou hiamoe ana?
Ahea la oe e ala mai ai mai kou hiamoe ana mai ?
He moe iki ae, he hiamoe iki ae,
He pelu hou iki ae i ka lima a hiamoe.
A e hiki mai kou ilihune me he kanaka hele la,
A me kou nele e like me ke kanaka kaua.
O ke kanaka aia, o ke kanaka hewa,
Hele no oia me ka waha hoopunipuni.
Iimo oia me ka maka, ao aku oia me ka wawae,
Kuhikuhi oia me kona manamanalima.
He kolohe no ma kona naau,
Noonoo ino no oia i na la a pau,
Hookonokono oia i ka hakaka.
Nolaila, e loohia koko mai oia e ka make,
E haihai koke ia oia, aole mea nana e hoola.
HOIKE.
WAILUKU, Maui, Okatoba 9, 1837.
I keia la, ua hoike na kaikamahine o ko maua kula, i ka lakou mau mea i ao ai, i ka hapa ha Mua o ka makahiki akahi o ko lakou noho ana ma keia kula.
Imua o kanaka a me na kumu o Wailuku nei, ko lakou hoike ana. He kanakolu kumamaha lakou. O kekahi papa, aia lakou ma ka Hoike manawa, a me ka Helunaau; o kekahi papa, aia ma ka Hoike Holoholona a me ka Helu kamalii, a o ke koena, aia lakou ma ka heluhelu maoli. Ua makaukau lakou ma keia mau mea. A ua pau keia, ua hoike lakou ma ka lakou hana e ae, ma ka humuhumu lole. Ua maikai keia koke. Alaila hana iki lakou ma ka pa-ko-li. Ua maikai ko lakou leo. O ke ao i koe, alaila, akamai paha lakou ma ka himeni ana. A pau ka hoike, olelo aku la o Limaikaika ia lakou i kekahi olelo ao, alaila pule makou a hoi i ko makou wahi.
Auhea oukou, e na hoahanau a pau loa mai Hawaii a Kauai? Oluolu makou i keia kula kaikamahine. O na kaikamahine a pau loa, nui ko lakou makemake i ke kula, oluolu lakou i ko lakou noho ana, a me ka lakou hana ana. Aole olelo mai kekahi e hoi e ike i kona makua, aole loa. Aole molowa lakou i ka hana, aole hakaka lakou, aole hana ino aku kekahi i kekahi, noho malie no, a kokua lakou kekahi i kekahi. Auhea oukou? E pule i ke Akua no makou, na kumu, i molowa ole makou i ke ao aku, a i ka malama pono i keia kula. E pule no keia poe kaikamahine i hoohanau hou mai ia i ko lakou mau naau, i lilo ai lakou i poe naauaoio, i poe makaukau e hana mamuli o ko ke Akua makemake i ola lakou ia Iesu.
Penei ka makou hana ana i keia hapa ha mua o ka makahiki. I ke kakahiaka i ka wa i puka mai ai ka la ma ka hikina, kani ka bele, a hoakoakoa na kumu a me na haumana iloko o ke keena kula. Heluhelu ke kumu i kekahi mau pauku ma ka ke Akua olelo, a hoakaka i na mea pohihihi. A pau ia, heluhelu ia i kekahi himeni kamalii, a niele aku, alaila himeni iho la, a pule aku i ke Akua i aloha mai ia ia makou. A pau ka pule, hoomakaukau lakou e paina. I ko lakou paina ana, aia lakou e noho la ma ka papa paina. Ua ai lakou me ka pahi a me ke o, a me ka puna. O ka poi, ka lakou ai nui ia, o ka uala kekahi, a me ka maia. I kekahi manawa, ua kaluaia ke kalo, a me ka puaa a me ka moa, a o ka ia kekahi. A pau ka ai ana, paani iki kekahi poe, holoi kekahi i na pa, a me na kiaha, a kahili i ka hale. A i ka hora aiwa, kani hou ka bele, alaila komo lakou iloko o ke kula, malaila e hana, a awakea; alaila, hoomaha ae la, a paina hou, a hoomaha hou ae la; a i ka hora elua, komo hou lakou iloko o ke kula a hana, a hiki i ke ahiahi, alaila, pau no ia o ka hana i kekahi la. Ahiahi, paina hou lakou, a noho, a moe paha, aia i ko lakou manao, a hiki i ka hora eiwa o ka po, kani hou ka bele, o ko lakou moe no ia.
I na la Sabati, hana pinepine lakou, a heluhelu nui ma ka ke Akua olelo, a ma ka Ui, a ma ke Kumu Kamalii. Hookahi o ko lakou hele ana i ka luakini o ke Akua, e hoomana pu me ka poe i hele malaila. Nui ko makou makemake i ka Uhane Hemolele, i nininiia mai ia maluna o keia poe i pau lakou i ka hoolaia mai.
I keia mau la, ua kokua mai ke Alii nui ia makou, ma ka aina, i mea paha e pono ai ke kula. E alohaia mai oia e ke Akua.
Eia na inoa o na kumu a me na haumana.
NA KUMU.
Mr. GELINA,
Mrs. GELINA,
KAWAILEPOLEPO,
MALIIHE,
KALAUALA.
NA HAUMANA.
Papa 1. Kina,
Kalauala, Mailikini,
Laea, Polei,
Hana, O Kanita,
Papa 2. Kahuhu,
Hamau, Kaohua,
Lali, Oakahi,
Mikala, Pau,
Mileka, Maria,
Opunui, Papa 4.
Kameo, Ohenele,
Kamaikauhola, Kopaia,
Kaiwi, Kiaiaina.
Piilani, Humuhumu,
Mareta, Lahilahi,
Papu, Papa 5.
Auau, Kapukini,
Papa 3. Opoo,
Uwehewehe, Ruta,
Koomalani, A pau loa, 34.
E na hoahanau, a me na makua o keia poe kaikamahine, e hoomanao mai ia makou ma ka pule i ke Akua. Ua pau.
Na maua, na kumu o ke kula kaikamahine ma Wailuku.
Ua paiia KE KUMU HAWAII ma ka mea Paipalapala a na Misionari, Honolulu, elua hebedoma hookahi pepa, o Wenede ka la e pai iho ai.
Eia ke kuai ana, hookahi makahiki $ ,50, a na mea e lawe i ka pepa a pau.