Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 10, 11 ʻOkakopa 1837 — Page 38
38 KUMU HAWAII. (OKATOBA,
aole nae i loaa ia'u ka manawa kaawale e pono ai. Ua pilikia loa wau i ka hana i keia mau malama i hala aku nei.
O KA PULE HOOMAU oia ka mea i nui ai ka hana. Mai ko makou hoi ana mai Honolulu mai eha paha hebedoma, eono paha a loaa ia makou ia pule. Elima no la no ka hoomau ana, a o ke oki no ia. Na Limaikaika ka nui o ka olelo ana, na'u nae kekahi a na Batimeo kekeahi. Eha halawai ana o makou i ka la hookahi. I ka wanaao ana kekahi, i ka umi o ka hora kekahi; i ke ahiahi kekahi, a i ka wa poeleele iho kekahi. I ke kakahiaka hoi i ka walu o ka hora halawai pule makou me na kamalii.
Ke ano o kahi olelo ana ma ua pule hoomau la.
I ko makou ike ana i na mea makau i ka Haku, nolaila e hoohuli ikaika makou i kanaka. Ua maopopo hoi i ko makou manao aole loa e pono iki ana na kanaka i ka hai wale ana i ka olelo; o ka Uhane Hemolele wale no ka mea e hiki ai. Nolaila hoi kekahi hooikaika ana o makou. Eia kekahi mau pooolelo i hoakakaia ia mau la. Ep. 5:14. No ka mea, ua oleloia, E ala'e oe, e ka mea e hiamoe ana, e ku ae hoi mai ka make mai, na Kristo hoi oe e hoomalamalama mai. Eia hoi kekahi Hal. 11: 6. Maluna iho o ka poe hewa oia e hooua mai ai i na kaula uila a me ke ahi, ka luaipele a me ka ino huhu. Oia ka piha o ko lakou kiaha? Aia ma ka Mataio no hoi kekhai i ka mokuna ekolu i ka pauku umi. Nui no na pooolelo i hoakakaia, i ua pule hoomau la, aole e pau ia'u ke kakauia.
No ka hele ana o na kanaka ma ka pule hoomau.
Hapa na kanaka i keia pule hoomau, nui no i na pule mamua. Eia na mea e hapa ai. I ka pule hoomau mamua, ua kenaia na kanaka a pau e hele mai e na'lii, aole pela i keia pule, o ka poe makemake wale no i hele mai. I kela manawa hoi, aole i puhi baka ko Molokai nei; oia kekahi mea nui i hoomahuahua ai i ka poe hele i ka pule ia manawa; aka i keia manawa o ka pule baka kekahi mea ia e keakea nui ana i ka hele o kanaka i ka pule. I keia pulehoomau a makou mamua, nui ka poe i hele mai e makaikai ka makini hou, a i keia manawa hoi ua pau ka makemake o kanaka malaila. Eia hoi paha kekahi mea i emi mai ai na kanaka i keia pule hoomau; Ua haalele paha ka Uhane Hemolele ia lakou i ko lakou hele ana i na pule hoomau elua mamua, aole nae i mihi io lakou i ko lakou hewa. Aka mai kuhi oe aohe kanaka o keia pule hoomau; kanaka no.
No ka hoolohe ana o kanaka.
I ko makou manao ua oi aku ka lohe ana o na kanaka i keia pule mamua o ko ia mau pule mamua. I ka hai ana i ka olelo a ke Akua kakaikahi ka poe i hoolohe ole mai. Haka pono mai na maka. A i ko lakou lohe ana loaa ia lakou ka makau, a hele lakou mawaho me ka eha o ka naau, a me ka manao e imi i ke ola no ko lakou uhane. Ua hoomakaalaia kekahi poe hou, aole lakou i imi iki i ka pono mamua. Ke imi nei no me ka makau, o make auanei ko lakou mau uhane. Aole nae i mahuahua ka poe i haawi io i ko lakou naau i ka Haku. Ke lana nei no nae ko makou mau naau no kekahi poe.
No ka noho ana o na hoahanau i ka pule hoomau.
Pinepine ko makou halawai hoomakaukau ana. Mamua o ka hoomaka'na i ka pule, aka aole loa e makaala ka Ekalesia, e hiamoe ana la no; a kokoke pau ka pule hoomau, alaila loaa i kekahi mau hoahanau ka makau, a me ka mihi, a me ka waimaka, a me ka pule ikaika, a me ke aloha i ka poe hewa; e ake no e hele a kamailio pu, a e pule pu me lakou. Aole nae e mahuahua na hoahanau i hoalaia'e. A i ko'u manao o ka noho nanea ana o ka poe ekalesia oia ka mea nui e keakea ana i ka huli ana mai o ka poe hewa i ka pono. A ke makau nei au o ili nui mai auanei ke koko o ka poe e make ana ia makou.
No ka hui ana o kekahi poe hou me ka ekalesia, ua pau ka pule hoomau ma ka la Sabati, a ma ia la ko makou malama ana i ka ahaaina a ka Haku, a ia la no eiwa hoahanau hou i komo mai.
He pule kakahiaka ko makou i keia manawa, aole nae i hele nui mai na kanaka; no ka mea o ka lehulehu, ke manao nei lakou he mea hope ole ka hele ana i ka pule, a me ka malama'na i ka pono. H. R. H.
KANAWAI X.
Mai kuko wale oe i ka hale o kou hoalauna, aole hoi oe e kuko i ka wahine a kou hoalauna, aole hoi i kana kauwa kane, aole hoi i kana kauwa wahine, aole hoi i kona pipi kauo, aole hoi i kona hoki, aole loa hoi i ka mea a kou hoalauna.
No ke kuko wale ana i ka waiwai o hai keia kanawai.
Aole pili keia kanawai i ka makemake o kekahi e kuai i waiwai kapu ole a hai. Ina i makemake kekahi i ka waiai a hai a kuai pono laua, aole hewa malaila.
Ma ke kuko wale ana me ka manao e kuai ole, ka pili ana o keia kanawai; a ma ke kuko ana i namea kapu hoi.
O ka mea kuko i ka wahine a hai, ua kuko oia i ka mea kapu.
Ua manao kekahi i ka waiwai a hai, a kuko aku me ka makemake e loaa wale mai; he waiwai kapu paha ia; a ina aole kapu, ua makemake oia e loaa wale mai me ke kuai ole, me ka noi wale aku paha; ua pili ia hana ma ke kanawai.
Ua pili ka puniwaiwai ma keia kauoha no ke kuko ana.
Ina i manao kekahi alii, he konohiki paha e imi i ka waiwai nona, a no ia mea ua hooluhi aku oia i na kanaka malalo iho ona, mahope o kona makemake, ua pili keia kanawai ia ia; ua kuko oia i ka waiwai a hai.
O Balaama, kekahi mea kuko waiwai.
Na helu 22: a me 23. 2 Petero 2:15. a me Iuda, 11.
O Akana hoi kekahi mea kuko i ka waiwai. Iosua 7:5 - 25.
O Ahaba hoi kekahi mea kuko waiwai. 1 Oihanalii 21. 1 - 16 a me 19.
O ka hope o ia mau mea, he weliweli loa ia. Ua make lakou a pau i ka make mau ke mihi ole lakou.
Pehea ka ke Akua olelo no ke kuko waiwai ana?
Halelu 10:3. Ua hoomaikai (ka mea hewa) i ka make waiwai, ua hoowahawaha aku ia Iehova.
Ieremia 51: 13. E Babulona, ua hiki mai kou hopena a me ka hoopau ana o kou kuko waiwai.
Epeso 5:5. Aole hoi ka mea puniwaiwai, oia hoi ka mea hoomanakii, aole o lakou noho ana i ke aupuni o Kristo a o ke Akua.
J. S. E.
He mau hoike Kamalii Wailuku a me Haku mamua iho nei. Eia ilalo nei ka mea hoakaka.
Ka poe heluhelu pono.
Ka poe heluhelu ole.
Ka poe ma Ka Helu Kamalii.
Ka poe ike i ka Helunaau.
Ka poe ike i ka Hope helunaau.
Ka poe ike i ka Hoikehonua.
Ka poe ike i ka Hoikehonua hemolele.
Ka poe palapala lima.
Ka poe paanaau Ka Ui, Ai o ka la, Ninau Hoike.
Wailuku 137 99 25 27 47 27 40 59
Waihee 123 31 68 20 20 60 20
Waiehu 44 19 28 20 38 30
Waikapu 39 26 58 56 30
Haiku 249 257 45 65
Eia n o keia mea hou ma Wailuku nei. I nehinei he pule mahina hou ka makou a kokua makou i ke Kula nui ma Lahainaluna. O ka ai ka makou e haawi aku. Hookahi haneri a me kumamahiku pai (107) i halihaliia mai no ua Kula la. Ina kaupaonaia ua ai nei, ina ua hele aku i 3531 paona, Kaupaona iho au i hookahi a ua 31 ½ pauna, a ua nui e aku ka nui o na pai.