Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 7, 30 ʻAukake 1837 — KA INO O KA RAMA MA KE KINO. [ARTICLE]

KA INO O KA RAMA MA KE KINO.

I a aknku l»»a ko :iuo ino <» ka rain:i. I li' nui iiii inoa o aknka ni. I<ia kekalii. Ilt> inoa ia c inainoiuo ai ko kino. A koino ia i ka waha, l»o inoa ia o wela ;ii ka [>uu o ke kanaka, ine lie Uhi la. Oka tnoa ia e inaloo inau ai. A nolaiia e liooluine lua aku ai ke kanaka ona ia inea ino. Aohe ana iki; aohe oluolu. Aolie no e oluolu kona puu ika wai maoli; nia ko:no pu ka raiuā, malaila o oluolu ai. Aole nae e oluolu io malaila. oka niea ia e wela hou aku ai. a papa loa. Nolaila ka paakiki loa oka poe ona. Aneane hiki ole ke haalele ia mea e niake ai ko lakou kino a me ka uhane. A komo ka rama iloko o ka opu, kahi e waiho ai ka ai, e ino auanei ia wahi.' E like meka we|a ana ma ka puu, pela jno ka wela.maloko o ka opu. E huipuia karama me ke koko;e holo

pu no hoi me ke koko maioko o na aa koko i pau o ke kino; a, no ka rama, ua lilo kekahi aa i iwi maoli, a hiki ole i ke kokoke holo akii ma na wahi a pau o ke kino; a ma na wahi e holo ole ai, e inaeele iho la. Me ke koko e holo pu ai ka rama iloko o ka puuwai ; a malaila e haoa ( ioo ai, maloko o kekumu o ko ke kanaka o|a. I kekahi manawa, ua lilo na pani o ka puuwai i iwi maoli. A pelano ke kania|, ua lilo i iwi io no; a nolaila mai ka leo ha o kekahi poe ona rama. Maloko o ka puuwai, ua like ka rama me ke kepa lio. He meaiae eha ai ka puuwai; a he mea e wikiwiki ai hoi kona pana ana. Nolaila mai ka pana ikaika na aa a pau o ke kino; a malaila e lilo ai ka rama i kumu no na mai he nui loa e make ai. Ma ke akepaa o ke kanaka inu rama kekahi mainoino ikaika loa. He paapu oolea kekahi; aole hiki i ke koko ke liolo iiialaila. Ano e iho la ka lena maikai o ke au, a lilo ia i i omaomao, a uliuli loa hoi; a nolaila mai kekahi lenalena o ka ili a me kaniaka. He pehu o ke akepaa kekahiimai loaa pinepine i ka poe iuo rania. Uapehu kekahi a nui loa, papaiua, a papakolu hoi, i ke kaupauna an i; aole loa e emi hou a pono. lie puupuu ke akepaa o kahipoe; a he mai liehe ko kekahi, nneane like me ka pulia mawaho ma ka ili. He mai make »vawe uo ia; aole loa 'e ola. He kakaikahi ka niea walea i ka inu rama, u loaa ofe kekahimai ma kona akepaa. 1 le kunm ka rama o ka niaoli, i kekahi manawa. Ma Amerika lluipuia, ua kukuluia kekahi mau liale no ka poe heheim; a malaila lioi enoho ai iia kaliu a nie ka mea nana e lapaau ia lakou. 0 kekahi o ua poe hehena la, ua hehena no ka lilo ana o ko lakou waiwai; a o kekahi poe, no ka mai niaoli; aka, o ka nui o lakou, ua lilo i heliena uo ka inu rama. Kokoke alikealike ka poe lilo i heliena ma ka inu i na mea ona, a me ka poe lilo pela, ma na niea e ae a pau loa. 0 ka nalulu hoi, he mea mau no ia i ka poe inu rama; a nolaila ua akaka ka like pu ana o ka raiua mekeia mea oua kela niea ona. Nalulu pinepine ka poe ona a pau. Aole anei i ike ko Hawaii nei a pau, mai o a o, ma ka inu ana i ka uwala awaawa, i ka wela ana o ka opu ? a pii mai ka weia o ke poo; wahi ka lae i ka wela ame ka eha. Aneane hehena kekqhi poe o lakou; kuhikuhi aku, a kuhikuhi mai hoi, e iike mena holoholona. huhu; a he kaumaha, he mania o ke poo, he palaka, a mahope mai hiamoeloa. Oia ke ano o ka rama; oia hoi ko keia mea kela mea ona. He mea loaa pinepine ka mai kuhe-

w», a k» sm. PouliuU-ae 1»:**««^ pooi ke e*. Aote w»4laM 4« «ie i" kapoeona IkNL''w*il*^ kahi :'■ ka poe ona loa walie na k» pake la; o ka poe iou liilii, e aMkelillliao lakou; no ka mea v he mea pepnlii |jnn ka lakou mea i inu ai. Ua koteaW make He nui wale na mai o kamdoi e loaa ina ka inu rama; he nui loa hoi ke ano. 0 na mai o ke poo, ,o ka umauma, o ka opu, o ka lima, o ka wawae, na mai . maloko o ke kino, na mai mawaho, ua kokoke pau keia mau mai i kaloāa ma ka inu rama. A eiaihoi kekahi mea a> kaka; ina e loaa kekaihi mai ika poeinu rama, aole e ola wawe e iike me ka poe inu ole i ka rama. He nfai oolea, paakiki loa ko lakou; no ka mea, ua hoaaia e ka rama, me he ahi la. 0 ka rama maloko o kekinomai, ua like me ka aila i nininiia iloko o ke ahi; he mea e lapalapa ai a wela loa. Oia ka mea i ikeia ma na aina a pau e noho ana ka poe inu rama. 0 ka mai ahulau i holo, 1 keia man makahiki e noho nei, a ko* koke poai wale ka honua, ua loaa* pinei pine ia mai i ka poei inu rama. ne pau ka poe ona, ma ke kauwahi, no ia inai; a kakaikahi loa ka mea inu ole i na mea ona i make ma ia mai. Ua akaka i na kaimna lapaau a pau, inai keia welan a kela welan o ka honua, aole e ola ka poe ona,i ka lapaau ana, e like ine ka poe haalele i mt uiea ona. A loaa ka mai ikaika i ka poe ona, make no ka nii; aole lou e pakele. Ile ano ole ka lapaau iailakou; no ka mea, ua oi aku ka ikaika q ka ratna e inahualiua ai ka mai. i ; O ka rama, aole irt he mea hanai i ke kino. e like nie ka ai j nuioli Aole mea e Imipuia ine ka iii, a lilo i io no ke kiiio I !c mea liana iiio wak* no ia tnalokoo ke kmo. Aohe inea ia e oliiolu !ai. Aole oloolu kn poe inu i na mea ona e like me ka poe hoopakele-loa ia mau mea. Aohe iniia ia e ikaika ai ke kino i ka hana. O ka ikaika i loaa ma ka rama, he inea helelei koke no ia. O ka nawaliwaii ke akaka. Oia ka mea mau i ka p«»e oua O lakou ka poe hele kulanalana; o lakou ka poe iuhi i ka liana iimnia. Pau koke ko lakou ui ana; hiki wawe niai ka elemakule. He mea ka rama e ino ai ko loko a pau o ke kino, a me ko_waho no hoi. O ka maka o ka mea inu rama, he ma0 ka ihu, ua like me ka momoku ahi. O kona lae, a kona papalina, he ulaula opikapika no ia, me he mea pawela la i ke ahi. Ua kau mai ke Ak\ia i na hoailona okeano ia»

ok&Ma, «InkiM,! iin* imkmu m M hkn. Am kft ku ei k« Akiw, »iou iun, Imi c lealM ai kona kiao. D. B.