Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 5, 2 August 1837 — Page 18

18 KUMU HAWAII. (AUGATE,

owili iho la ka pea o makou, hoe ikaika aku la makou a pae aku la iuka o Ukumehame a i ka Feraide, oia ka pau ana o Iune, Satude oia ka la mua o Iulai, holo aku la makou a pae i Mala, oia hoi o Lahaina lalo, a hala ka la Sabati a i ka la ekolu o ka hebedoma, kiki hou ka waa o makou no ka nui loa no o ka puka, he hapa lua o ke kapuai ka laula, elua kapuai a me ka hapalua o ke kapuai ka loa, a i kakahiaka o ka po aha o ka hebedoma, holo aku la makou i Molokai i Waialua, po alua malaila, i aku la au i ke kahuna e kiki i ka waa a paa, ae mai la kela. Ae. Koi ikaika kekahi poe o makou, a kokua kekahi poe o makou, i mai la, e holo o ka malie no ia a pae i Oahu, i aku la au, aia no i ko oukou manao, o ko'u manao ae la no ia e kapili a paa, a i kakahiaka o ka po aono o ka Hebedoma, holo aku la makou a Kaluaaha halawai makou me na hoahanau malaila, a hala ke awakea, holo aku la makou a Haleolono, moe makou ilaila, a i ke Satude, oia ka la awalu o Iulai, a i ke awakea, holo aku la makou a waena moana, hemo ke kiki o ka waa kiki a haule ke kanaka ilalo i ke kai, a piha loa iho la i ka liu ia waa, a ee mai la no ia a lalau aku la ia i ke kihei a me ke kiki, hoo iho la i na puka la, malie koke iho la ia a ka makani, lele aku ia kekahi mau kanaka o makou me ka ahu i ke kai, a wahi mai la mawaho me ke kaula, ikea mai la ka mano, he ia ai kanaka no ia, ae nui na kanaka i make i kela ia, aole nae ia i nahu mai a ee ae la laua, wa iho la makou me ka makau nui ma keia mau mea, aole kekahi mau mea e hoi hope, a o kekahi mau mea e hoho no, ae like ae la makou, alaila holo aku la makou a napoo aku la ka la, ike makou i ka pali kahakai o Hanauma, a aumoe pae makou i Koko, a wa iho la makou, E kakou a ina o ka la no keia hooia i ka moana, i aku la au, No ka mana o ka Haku i ola ai kakou, oia ko kakou alakai, a nana no kakou i hoopae maanei, a no kona mana hoi i ola ai kakou ia Kristo. Amene. NA A. LAHABA.

Wailuku, Maui, Iulai 11, 1837.
Aloha oe e Tineka,
                Ke manao nei au e hoakaka ia oe i kekahi mau mea no ko makou noho ana, a me ka makou hana ana i keia mau la ma Wailuku nei.

KA HOLO ANA.

                1 I ko makou holo ana ma ka moana, ua hoopomaikaiia mai makou e ka Haku nona ka moana a me ka makani. Hookahi kanaha hora wale no makou ma ka moana a ku ka moku ma Maalea a pae koke iuka makou me ka oluolu. Ua holo pu me maua o Mi Koana ma i Wailuku a malaila pu lakou me makou elua po, alaila holo aku la lakou i ko lakou wahi e holo ai. Nui ko makou pomaikai pu me ua poe hoahanau aloha e pono ai ko Iesu aupuni ma Hawaii nei, a pule pu makou i ka Haku i hoakoakoa ia kekahi poe haole, a na Mi Koana i hai aku ia lakou i ka Iesu olelo. No ka waiwai o ka uhane o ke kanaka kana olelo. Auwe ka naaupo o kanaka ma keia mea!

KO MAKOU POMAIKAI.

                2 Aole haunaele ka aina i keia manawa. Ua malie ka noho ana o kanaka. I ka nana aku, mahuahua ka makemake o kanaka i ka ke Akua olelo. Nui ka pee i komo iloko o ka hale pule, a haka mai kekahi poe e like me ka poe ono i ka olelo. Manao au, eia no ka Uhane Hemolele e kikeke ana ma ka puka o ka naau o kekahi poe. E pule kakou i ka Haku i hoike koke mai ia i kona mana i mea e pau ai ko lakou oolea o hooeha auanei lakou i ka Uhane -a lele aku - a make lakou.

HANA.

                3 Ua hele aku la o Limaikaika me na kumu hou i hoonohoia ma Hana. Ua hele lakou e makaikai, a e hooponopono, alaila e hoi mai. Pomaikai ko Hana poe i ke Akua i kona haawi ana mai ia lakou i na kumu e hai aku ia lakou i ka Iesu olelo. Olioli maua me Limaikaika i ka hele ana o na kumu hou i Maui hikina.

KULANUI MA WAILUKU.

                4. Ua hookomo ia mai na kaikamahine he umi a me kumamalua iloko o ke kula hou i Wailuku nei. I ka la 6, o keia malama oia ka la i komo mai ai lakou, ia la no hoomaka maua a me ka'u wahine i ka maua hana ana. Nui na kaikamahine e ae e makemake ana e komo. Olelo maua i ka poe nana lakou i hoouna mai, alia iki a akaka ka hele ana, a me ka ole o na kaikamahine mai Hawaii, a mai Molokai, a mai Oahu mai. I ole e hele koke mai, alaila, pono oukou e hele mai a piha ke kula. Oluolu ka manao o keia poe kaikamahine i ko lakou noho pu ana me makou. Auhea oukou, e na hoahanau, e pule i ke Akua no makou i lilo keia kula i mea e pono nui ai keia hanauna, i lilo ia i hanauna hou - a i hoonaniia ka inoa o ka Haku.
                Aloha oe a me na hoahanau a pau loa. Na'u GELINA.

KANAWAI VII.

                Mai moe kolohe oe.
                I kinohi, ua kauoha mai ke Akua,
                "E haalele aku ke kanaka i kona makuakane a me kona makuwahine; a e lilo laua a elua i hookahi io."
                Mai kela manawa mai ua aneane like ka nui o na kane a me na wahine ma na aina a pau, i nele ole kakahi kane i kana wahine, a i nele ole ka wahine i kana kane.
                Eia kekahi mau hewa o ka moe kolohe.
                1. He mea ia e lilo ai na wahine i poe hoowahawahaia e na kanaka.
                Ua manao ke Akau e hoolilo i na wahine i nani no na kanaka; nolaila ua haawi mai oia ia lakou i ka maka maikai, a me ka papalina hanohano i ka nana aku.
                A ma na aina moe kolohe ole, ua nui ke aloha o na kane i na wahine, a nui ka lokomaikai aku, a me ka mahalo aku ia lakou, ke noho pono lakou.
                Ua hoowahawahaia ka wahine moe kolohe e na kanaka maikai a pau loa.
                Aole e hiki i ka wahine moe kolohe e ai pu me ka poe pono; aole hoi e noho pu me lakou, no ka nui o ka hoowahawaha mai.
                Ma na aina moe kolohe hoi; hoowahawaha nui aku na kane i na wahine a moe kolohe aku no hoi. - Aole nui ke aloha o na kane i na wahine, aole nui ka mahalo aku ia lakou.
                Nolaila o ka moe kolohe ana o kekahi poe he mea ia e hilahila ai i na wahine a pau, a e poino ai hoi lakou.
                2 O ka moe kolohe he mea ia e kuee ai ke kane i ka wahine, a i ka wahine i ke kane.
                No ka moe kolohe ka lili, ka inaina, ka huhu, ka hakaka, ke kui aku, a me ke kui mai o ke kane i ka wahine, a o ka wahine i ke kane.
                Ina i kaulana ka moe kolohe ana o ke kane, ina ua ikaika ka huhu wela o ka wahine. Aole oluolu iki ko laua noho pu ana. Ua hilahila kekahi i ka hana ana a kekahi.
                O ka moe kolohe he mea ia e poino ai na ohua a pau. Hilahila na keiki, ke moe kolohe na makua. - hoowahawaha paha ia lakou; aole hoolohe aku na keiki i ka leo o na makua, no ka manao he poe ino lakou. A ike ka poe ohua i ke ku ee ana o na mea hale, a hookuli lakou, a e hoowahawaha hoi, aole e pono iki ka lakou hana.
                3 O ka moe kolohe he mea ia e nui ai ka mai, a e hiki wawe ai ka make.
                I ka wa kahiko aole oukou ike maopopo i ka hewa o ka moe kolohe, nolaila, aole ke Akua i hoopai nui mai ia oukou i ka make.
                Aka i keia manawa, ua maopopo ia oukou ka hewa o ka moe kolohe; nolaila ko ke Akua manano e hoopai mai i ka poe malama ole i kana kauoha, "Mai moe kolohe oe!"
                Nohea mai na puha, a me na pupu, a me ka pala? Aole anei no ka moe kolohe ia mau mea?
                O keia mau mai he mau hoailona ia o ko ke Akua inaina wela i ka poe moe kolohe.
                Pehea na keiki a ka poe moe kolohe? Ua pala, ua puupuu, ua make e ka mai o lakou; kakaikahi ka mea pakele a nui ke kino.
                Ina e pakele kekahi, ua pipili mai ka hewa o na makua i ke keiki.