Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 20, 1 March 1837 — Page 77
KE KUMU HAWAII.
HE PEPA HOIKEIKE I NA MEA E PONO AI KO HAWAII NEI.
"O ka pono ka mea e pomaikai ai ka lahuikanaka; aka, a ka hewa ka mea e hoinoia'i na aina."
Buke 2. HONOLULU, OAHU, MARAKI 1, 1837. Pepa 20.
NO KA BUFALO.
Ua like kekahi ano o ka Bufalo, me ka bipi. Ua nui no nae ka Bufalo, uuku iho ka bipi. Elima kapuai kona kiekie a elima a me ka hapa kekahi, a ewalu no kapuai ka loa.
Ua kokoke eleele kona oho, he oho bipi, uaua; a i kona wa elemakule, ohule no ma kauwahi, nolaila ua like ia me ka mea i aahuia i na apana kapa likeole. He ano e kona mau pepeiaohao. Ma ke Kumu ua palahalaha, a ua kekee ino; ua like ka welau me ka makau.
Ua ino ka helehelena o ka Bufalo. He mea hoopailua ke nana aku. Ua hihia, a ua hupo loa. Makemake no ia e haluku maloko o ka lepo, nolaila, ua lepo loa ia me he puaa la.
He mea huhu ikaika loa ka Bufalo hihiu. Ua hae wale no. Hahai hala ole oia i i ka lio, a me ka mea nana ia e hooholo; a make pu no laua ia ia. No kona ikaika nui, e hapai no oia i ka lio ma kona mau pepeiaohao, a kiola ia ia ilalo a paopaoia na iwi. A no kona mama, loaa koke ke kanaka ia ia.
Aia ma na ululaau ma Inia, a ma Aferika, kahi i ike nui ia ka Bufalo. Ma ka Lae o Cuda Hope na Bufalo hihiu huhu loa, a he mea makau loa ia Bufalo.
Aole hele mehameha ka Bufalo; o ka hele pu he nui loa, oia ko lakou makemake. Aole no ka pale aku i ka hewa ko lakou helel pu ana, aka, no ka manao kolohe aku i kanaka, i na holoholona e.
Ina hele aka kekahi kanaka i ka ululaau i ko lakou wahi, hahai koke mai lakou ia ia me ka huhu a me ka uo nui, a e hahi no lakou ia ia malalo o ko lakou wawae a weluwelu loa. O ka pii i ka laau, oia wale no kahi e pakele ai ke kanaka.
Ua makemake ka Bufalo i ka wai, a ua akamai i ke au. E hiki no ke au ma na muliwai nui, ma kahi e kahe ikaika ana ka wai. O ka ulaula kona mea huhu nui loa, a ina i ke oia i ke kanaka ua aahuia i ka ulaula, alaila, hae loa, a pomaikai ka kanaka ke pakele. O kona wawae mua kona mea hakaka nui, a o na pepeiaohao kekahi.
Ina paa i ka wa uuku, e laka no ia, a e ao i ka hana.
Ma Italia, a ma kekahi aina, e kauo no lakou ma ka auamo, e like me na bipi. Na lakou no e huki i ka oo palau, a me na kaa, e like me na bipi kauo. Ua like ka ikaika o na Bufalo elua, me na bipi eha a emo paha. He ili maikai loa kona, i mea kamaa. Ma kekahi aina, ua ai ia kona io; aka, ua eleele, a ua hauna. Ma Italia, hana lakou i kona waiu i bata, a i waiu paa, aole nae i ono; ua aiia i ka poe hune wale no.
Okoa loa no ka Bufalo, a hupo, a ino. Ua kuoo ka bipi, ua laka a oluolu. Ua palahalaha na pepeiaohao o ka Bufalo ma ke kumu, a maluna o ke poo ka puka ana. Puka aku ko ka bipi ma na aoao a ua poepoe. Ua eleele ka io o ka Bufalo, ua uaua, a ua hauna, aka o ko ka bipi, ua palupalu, a ua ono loa.
Nani ka lokomaikai o ke Akua i kanaka i kona haawi ana mai i ka ia ono, a i na holoholona i ono ka io.
Ina i manao ke Akua e haawi mai i na mea haona wale no, a i na mea awaawa a me na ema ono ole, alaila, poino loa kakou. He mea pono ia kakou ke manao nui i keia mea, a i ke a la i keia la i ka manawa e aia ai kakou i ka ai, a me ka ia, a me ka io, alaila e hoomaopopo kakou i ko ke Akua lokomaikai ia kakou i ka poe hewa. A e aloha mau aku kakou ia ia no kona manao nui ana mai ia kakou.
E HOOMANAO I KA LA SABATI.
Auhea oukou, e ka poe heluhelu i ke Kumu Hawaii. Ke manao nei paha oukou, ua pau ka olelo no ka la Sabati.