Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 19, 15 February 1837 — No ka hoolewa ana. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

No ka hoolewa ana.

■ U* >Kfel»waiaeHaita!9dM«MaM ika •4- « Pet>. ik« e ka Haka 1837 ekiki ■ ka Luakmi. Ua bo<M»olM»i« Mmma mu i hele pu i ua huakai hnoUw la. , Pwlw*.- ■

O kekahi poe Koe mawiia O na Kahuna Upwn mai. A o na Mimonari omū. A o na O Kalaualu « m Leahili. A o ka poe hookaaikeai mei. - A o ke poe neiia e kaoo ma ke kaa,*io ka holowaae waiho aoa aialuna o ua kaa la.

{ ]\[a keia aoao ka hele ana o na Koa. "* L'n hoohuliia ka waha o ka lakou pu iialo.

O ka j><tc kuhiii nui a ine Ka poe kuhili liiiii mii keia a*ao«

O ku |x>e Kaliil» liili ma ki iu bojw> a me k» kikhili mii.

Mu keia noaokn hr)e ana o na Kun. Uū hoohuliiu ka wulia o ka lnkou pu iiaio.

I.eloiohoku, ! Knuikeaouli, K«'kuuluohi, Kiuau, l'iliha, Kekauonohi, Alai ia Noapili, Hoapili, Kalania, Aikanaka, Konia, Haaheo, Kanikele, B.! Kanikele, A. O ka poe haole mai. O ka poe WiUiine inai. O kanaka mai.

Eia ke pooolelo, i Iwikeia maloko oka luakini, i ka hooUwa ana. * U E lia llakii, ua pilikia au- e kokua inai oe ia'iii "Heaha la ka'u e olelo ai? "No ka mea, ua olelo mai oia ia'u, a nana no ia i hana. "E hele inalie no *wau i ko'u mau makahiki a pau, "N«» ke kaumaha loa o kuu nhane. "E ka Haku v no keia mau meaiola'i na kanaka." laaia 38; 14, 15,16. Na Heaekia. keia olelo, na ke Hi o luaa, no kona nawaliwali loa i ka mal.

EU u mea i hoomoakakoia. Ma ka lav« iki keia pai Mia. "* i O ka popilikia, no ka lima māi o lehova 110 ia. Naaa no ia i hana: ma* laila 110 oia i olelo mai ni, rae ka niAo» popo. 2 He pono ko lehova hahau' ana mai. Ilepololei kona hoopai ana. He manao paipai kekahi; he manao e hoohuli, ae hoola kekahi, ko ke Akua, a he nianao hoike i kona h'ihu ana i ka' hewa. . 3 He pono ke imi ia lehova i ka wa popilikia, i ka wa i hahauia mai ai e ia, aohe mea e ae c pono ai. 4 Ina i hahauia kakou e ke Akua, he pono ke hele malie imua ona, i na la a nip na makahiki i koe, aole e hookano, aole e ku e ia ia, aole e pakike aku. 5 0 ka popilikia ana o ke kino, he inea ia e akea ai ka uhaiu, ke ae aku kakou ma ko ke -Akua inanao, me ka «ii:iio. • • ' 0 0 lehova ke kokua no ka poe popilikia ke kaheu pono Inkou iaia. 0 ke kokna no ia o losepa, o Oaniehi.o l)avida,n me He/.ekia. Oiake kokua o k;iii;ipockauu aiiiii Hawaii nei, i na\va popilikia, a liiki j ikeia la. Ua: maopopo ia i ko kakou mkiii uiaka. l'a liina,. ua niake, ua nalo kekalii mea aloh'a i inanao nui ia'ku. Ua<Aaka poe i inainao ia ia, aka he oia iiian. ke Akua. ina lie lehulehii loa ka liooaiaopopo io ana niai, Utole lou lu j>i>U'i ke liilin'ii i na lii o ka honiia uei, 1 eia ka inea e laiia ai ko kakou manao, O h'ho-n kr. kokua nuiu loa no ka poe a jhiu i aku ia ia. Kia kekahi manaoo Xahienaena-i ka wa i ike ai oia i kona nawaliwali lo:>, a i.ne kona popilikila iho. I niai ia, k -K ake au e hoi aku i ka mea a'U i haaiele akn ai, ka niea a'u i liou hou aku ai. •Make loa au i ka weliweli." 1 aku ke kumu ia ia. l, Eia hoi ka olel ooiaio e pono ke inalaina nui ia inai. ua hele mai la o Kristo lesu i ke ao nei e lioola i ka poe hewa, owau ko lakou •nea oi." A i Lekahi. iiKinawa, hoike hou ia olelo a l'aulo ia ia, ine ka ninnn aku, u Pehea kou inanao ia olelo?'' I inai la ia, "Ku pono-no ia ia'u." I kekalii manawa i ae la ia'i kekahi makuwahine. "Ua ikiki au.". Ninau ae la kela, "I ke aha:" Olelo hou maij la ia, "I ka hoihoi "i kā pule iloko; makeniake au e pule |nrnie~kutr\f^Tia." A i kekahi manawa, nana akn la oia iluna, e kahe ana ka wai inaka, i aku ia ia i ka Haku, "E ke Akua, up pono oe; ua hewa au: ua hoomaau. aku wau ia oe." 1 kekahi mau la mamua o kona make ana, ninau aku la kekahi hoaaloha ia ia, "Pehea oe e waiho nei meka nawali#a>

11?" I ntl laoli, "Hc «mih'iwli ao, ik|» kua AuklMMli ImmmhLi "Imi ka'u ian»m»i ki H*ka. : līiīvlsafc. auaole ehoii ka ekaleeia, no ka mim ua paa kuu maōao ma ka hewa, ioa e hoi aku wau, ma ka hooikaika paha, aole ma ka ēkaleaia. Nolaila, kauma» ha loa au no kuu hana hewa ana; aka T ina e hookia mai au paha e ka Haku, aole au e noho hoii ma ka hewa." I aku la ka hoaaloha ia ia, "Ke manao nei oe eola paha kou kino." I hou niai la o Harieta, "Aole o'u manao ma ia mea. He kaumaha loa kuu naauia; oke olao kuu vha»e wale no ka'u mea manao nui ina i aloha mai ka Haku." He)e mai kekahi e kahili ia ia i ka la Sabati, I mai la oia, "Aole paha ola i kou kahili mai ia'u. Aia ka hana mao; 0 hele malaila." Kuhikuhi ae lai kahi e pule ai. m ■ ' j Olelo ae la oia i kona kaikunane, i kona wa e kamailio ai me ia, me ke aloha no, "Ea, e huli mai kaua ma kapeno. Aliea hoi oe e ae mai i ko'u manao. Aia anei a like oe me au nei, alaila ae mai oe? Ua ae wale mai no paha oe ma kou< tccha. Make e au, aole oe e huli mai I ka po hope loa ona, noi mai oia i knlii Atisi(mari e pule; a nia ka aoao o kona iuoe i pule ai oia nona. I kekahi mau hora niaunia aku o kona make ana, aloha ae la oia i kona poe hoaalolia. A, olelo lokomaikai aku la ō Kinau ia ia, "E nana aku i ke kea." Olelo inaopopo mai la o Nahienaena, • kaua—ma ke hiki koke ke kaikunane malaila, a ike mai la oia ia ia i mni la ia, "£/« ka pono <> A-o āupuni." Ae aku la ke kaikunane. , A liuliu ikiae, ninauaku la kekalii ia ia, i ka hora pilikia, peneia, "Ke paiilele neianei kou naau ia lesn?" Aoleia i hooinaopopo. Olelo ae la o Kauikeaouli ia ia, ine ke aloha, "E! Harieta! Ke olelo mai nei Binamu ia oe." Haka por\o mni la oia, a ninau maopopo hou aku la oia ia ia, - l Ke paulele nei anei kou naau ia lesu?" Ae mai oia me ka lelo maopopo, u »'2c." I aku la lee kmnu, u Malaila oe e maha ai—oia \vale no ke kalahala e pono ai oe." O ke oki no ia oi kona kamailio ana ma ke ao nei. Aka ina e liiki ia ia ke olelo la, ilei' ui, 1 pono—E imi koke i ke Akna—E malaraa i ka lehova kauoha—E paulele ia lcBU, aole loa e hdalele ia ia—Mni'hahai maoiuli o kuu hewa; e hoolohe mau 1 ka leo o ka Haku.' < A pau ka hana ma ka luakini, hoihoiia'e Ia oia ma ka hale uluhe kahi i ke ai, e waiho hou ilaila a hiki i ka wa

WWMh, ■ 'O^jfiWW» - wi lao .*&*[ > ki jnrhodttaih»ii i : •ani o sa k«wkft i aluMko* awi ika hoolewa mu. Aote i hMkle «ka ka Uh^okeAWii»pS7Si*aiaia. Minamioki ke lnmn,■*'mtfta aawaUwali o ka leo o ke kahuna ia ia ka olelo, ia la. Aole tiae i nawaliwaii ka leookeJ2fc«a. 0 k<}kahi kanaka i hele roa ka hewa, aole m«iiao e hoi mai; aole laona iki i na haaa ma ka haiawai loa ia mau. la, < aka ika.hooiewa ana, hele ae la ia me ka lehuiehu iloko o ka luakini, mc ka | manao enemi, ku e loa ika pono; manao no ia, aia pan ia hana, e hoi i ka hale a e inu i ka rama me kona lokoino no; aka ua lohe mai la oia. i ka olelo a ka : Haku, hoi ae la ia i kona hale me ka hoohaahaa, me ka manao e haalēle i kona hewa.—-A hiki kona mau hoajmt rama ilaila e inu pu, i aku la oia,' t Ua pauiahana a'u. M Aia la ae, hoike mai Ta oia i kona hewa, a ine kona mihi, imua o ke anaina nui, me ka mahalo i ke Akua ke kokua io.