Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 10, 11 Mei 1836 — Page 40

40 KUMU HAWAII. (MEI

KAHI MELE.

O NA HORA HOPE I HOOPAU AI O IESU I KONA HELE ANA.

"Auwe Ierusalema e!
Ka i luku i na kaula au!
Ua iini au e malu ou pokii!---
Ku e oukou—ua pau
Kou pomaikai."
 
"Ua anoi au e ai kakou
I keia ahaaina hou---
Maanei ke kumakaia nae!—E ai;
E inu pu, oukou;
Kuu koko nei."
 
Nana! E Kederona, e!
He aumoe no! Eia'e ke Lii,
Ke hele luuluu mai e pule hou,
Ma Getesemane,
No keia ao.
 
"Kaumaha au e make ai—
E kiai, pule pu, maanei—
E lawe kuu Makua ia apu ou---
Aole, kuu manao,
O KOU ke ko."
 
E na anela, e alu ae,
Holoi i ka hou, ua ano e—
Eia'e na pahi! newa! kimopo!
Ke kumakaia nae!
A pio no!
 
Ku e na lii; ua ahewa mai---
E Kalevari!
Lohe ae,
"Eloi! Eloi! Lama sabatani!
Nou kuu uhane. E!—
UA PAU AE NEI!" H. B.
 

HEAHA KE ANO O KA HOOPUNIPUNI?

                E ke Kumu Hawaii ea, He luna au, aka aole maopopo ia'u kekahi mau mea ma ko kakou kanawai.
                Ua papa mai na alii i ka hoopunipuni, a nui paha na ano o ia olelo, heaha ka hoopunipuni pili ma ke kanawai? Ke makemake nei au ia oe paha, a i ole oe, i na luna kakawai, i na alii paha, e hoakaka lea mai i ke ano o ka hoopunipuni. Eia kekahi mau ninau ia oe e hoakaka mai.
                1. Ina i lohe au ia hai ka manao, o Kauikeaouli e holo i Nuuanu ma ke kakahiaka, a kiekie ae la ka la, ike aku la au ia ia e holo ana, a hele koke aku la au i kahi o Kinau ma, a no kuu mea e ike ai a me kuu mea i lohe ai, hoakaka aku la au ia Kinau---i kona ninau ana ia'u---"Ua holo Kauikeaouli i Nuuanu." aka, aole ka, ua holo oia i kahi o Binamu wale no.
                Pehea wau, ua hoopunipuni anei; ua kuhi hewa anei? Ua pili anei ke kanawai no ka hoopunipuni ia'u?
                2. Aia kekahi kanaka nona na niu ma Waikiki. Ua lohe oia ia hai ke aihue ana o kekahi i kona mau niu.
                O A. ka mea nona na niu, o E. ka mea hoakaka ia ia ka aihue ana; a O I kona mea i hoahewa ai. I aku la o E. ua ike maka oia ka aihue ana o I. nolaila huhu loa o A. a hele koke aku i ka lunakanawai e hoopii ia I no kona aihue ana.
                Hoole o I. aole ona aihue, a hoohiki E ua ike maka oia ia ia i kona manawa e aihue ai, a ua pau na niu o kekahi laau ia ia.
                Ninau ka lunakanawai ia A, Ua ike maopopo anei oe i ka nalowale ana o na niu ma kekahi o kou mau laau niu? Hoole mai o A. aole au i hele e nana, paulele au ma ka leo oia nei, o E. wale no. Hoouna koke ka luna kanawai i kekahi poe e nana, a ua ike lakou aole nalowale na niu, aia no na niu ma na laau o A. aole nalowale kekahi. Ua kuhi hewa o E. no ka laau. Ua manao o E. no A. kekahi laau e, aole ka, ua kuhi hewa.
                Pehea ke kanawai malaila? Ua pili ke kanawai ia A. a ia E no ka hoopunipuni, ua pili ole anei? O oukou ka poe ike e hoakaka mai: i lohe maopopo au. Ua pohihihi keia mau mea ia'u.
Na ka mea imi i ka pololeiio.
 

NO KE KULA SABATI.

                E na kumu ea, i ikaika oukou i ke ao ana i na haumana a oukou e malama nei.
                Eia kekahi mea e pono ai ke kula. Ina haule kekahi haumana i kekahi Sabati, aole hele mai, a noa ke kapu, e wikiwiki i ka imi ana ia ia, a loaa e ninau aku, Ka, auhea oe i keia kula iho nei? manao au, he mai paha kou, aole paha, he molowa paha--heaha la? I mai paha kekahi he mai no ko'u---aole hiki ke kula, a o kekahi he molowa ka ko'u aole paa pono la ka pauku. Malia paha o hoi hou mai. A i kali ke kumu a hala na kapu, ekolu paha, eha paha alaila imi i ka mea i haule---hilahila paha ia aole make e hoi hou mai.
                E imi hoi na kumu i mahuahua na haumana i paniia ka hakahaka ke haule kekahi haumana kahiko, a i oi aku hoi.
                E imi pono, me ke kamailio oluolu ana, aole me ha huhu—a me ka olelo hooweliweli, o hoino mai lakou, a hoopaakiki i ko lakou naau.
                Peneia oukou e kamakamailio ai---E na makamaka e, aole anei oukou makemake e hele i ke kula Sabati? he kula pono ia, he mea ia e loaa i ka ike a me ka naauao a me ka pomaikai io. E hoao oukou i ike i ke ano o ua kula la.
                Ua hiki mai ka malamalama, e hele ilaila i ole oukou e noho ma ka pouli.
                Auhea oukou e na kamalii? O oukou ke ikaika ma ke kula ana. O oukou hoi ke makemake, mama ka hoi oukou i ka hele ana, a emo ole i ke ao ana. O ka poe makua, he mau kumu laau lakou e maloo ana a ko pua mai nei oukou---he mau pua loke paha he pua kala paha he pua loke no ha ke akamai oukou i ke kula Sabati. O oukou no ka poe i makemakeia e ke Akua.
                Auhea hoi oukou, e na kanaka ui, a me na kanaka makua---Ua ikaika oukou i ka mahi ai, a me ka imi waiwai e ikaika hoi oukou ma ke ao ana i na mea e pono ai ka uhane, ina no ma ke kula Sabati. Ka-e oluolu anei oukou ke naauao ka oukou mau kamalii, a naaupo oukou? aole paha; huahua paha ka naau. Nolaila e wikiwiki oukou o hele e na kamalii mamua o oukou a mahope loa oukou.
                Pela oukou e kamailio ai i na kanaka e lilo lakou i poe haumana no ke kula Sabati. He hana mau ka keia, i kela hebedoma i keia hebedoma i na hebedoma a pau.
L. L.
 

HOIKE, ma Waialua, Mei 2, 1836.

Ka aina, Na kanaka ike i ka heluhelu. Na kamalii ike. Kamalii hou aole i ike i kela hoike nui. Ka poe ike i ka helu hoonui. A pau.
Waialua, 499 60 39 117 715
Koolau, 396 71 36 34 537
895 131 75 151 1252
 
Ka poe hanau a me ka poe make ma
Waialua.
 Na keiki hanau. Keiki make. Ka poe oo make. A pau.
Ianuari, 7 2 7 9
Feberuari, 1 2 1 3
Maraki, 1 2 5 7
Aperila, 0 4 4 8
9 27

                Ua hanau i na malama eha 9 mau keiki
                Ua make ia manawa 27 mau kanaka.
 

HE KANAKA ONA.
Aperila 23, 1836.

                Aia ma Palolo kekahi kapuahi rama, inu iho la kekahi kanaka i ka rama, a ona iho la ia, a haule iho la iloko o ka ipu ki, a ike aku la kekahi kanaka e kapalili ana; kii aku la ia, a huki ae la ia ia. Ua moa ia i ka wela o ke ki, a ola ae la ia aole i make. Mahunehune kona ola ana.
Na MAMALA.
 

NO KA NAAUAO.

                Alaila, ike iho la au, ua oi aku ka naauao mamua o ka naaupo, me he malamalama la mamua o ka pouli.