Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 8, 13 April 1836 — Page 31

1836.) KUMU HAWAII. 31

                E na hoalawehana, Auhea ka la mua o Nov. 1835? Auhea la hoi ka helu ana o na kanaka?
                E nana i ka palapala na ka kakou hana i ka halawai, Iune, 1835.
                Eia kekahi. E helu pono i na kanaka a pau loa o keia pae aina me na wahine a me kamalii. O na kanaka maoli ma kekahi palapala, a o na haole ma kekahi.
                A e haawi aku i ka poe malama i ka oihana pai palapala ma Honolulu. Aole e hoopanee aku a hala ka la mua o Novemaba
 

                WAIALUA. Ua palapala mai Mi. Emekona, Aperila 5. Nui na kanaka ma ka hale pule i ka la Sabati i hala ae nei. O ko'u manao ua ala iki kekahi o ka poe ekalesia; a o kekahi poe, aole ikeia au ke akahai a me ka haahaa o ko lakou naau. Ua mihi paha kekahi o ka poe mawaho, a hooikaika kekahi no Koolau. Nui na kamalii i ke kula Sabati, elua hanere a keu.
                Pehea na kanaka o Honolulu i hele mai nei i ka halawai loa? Ua loaa anei ia lakou
ka pomaikai?
                Pehea ka mai o Dibele wahine? He leo nui no keia mai ia kakou, "E noho makaukau, e hana ikaika i na hana e koe.''
 

                DIBELE WAHINE. Ua maha kona mai, ua pono ka olelo, ua ike, aole nae e hiki ka oni ka aoao akau.
 

NO KA AWA.
(WAIALUA, Feb. 1, 1836.)

                Aloha oe, e ka makou kumu, e Emesona.
                E hoolohe mai i ko'u manao. Eia kekahi mea hou i loaa ia makou mahope nei, i kou manawa e noho ai ma ka pule mau i Honolulu. I ko maua hele ana ma Zorobabela, e imi na hipa i nalowale ma Waialua komohana hema. Hoonoho mai la ko'u hoahanau ia'u ma Paalaa, a hele aku la oia ma Kamananui.
                A hala ka hora ekolu pii mai la kekahi kanaka mai kai mai; olelo aku la kona haku aina ia ia e komo iloko o ka pule; ae mai la ia me ka hookamani; no ka mea, ua mahuna ia i ka awa. Nolaila i holo ai, aole i hoike mai. A mahope iho hiki mai la kekahi poe he umi, ua eaea mahuna kekahi mau mea; a ua mahuna loa kekahi o lakou i ka awa, a nakaka hoi ka ili.---Ua lolo no hoi ka maka o ua kanaka la. Oia ka umi o na poe la i hele mai ai i ka la iwakaluakumamaiwa o Ianuari.
                Oia kekahi mea hou ma Waialua komohana hema nei. Oia hoi ka mea nui ma Oahu nei; oia hoi kekahi mea ano ino loa i ko'u manao, o ka awa---He mea ia e ku e aku ai i ke Akua. No Honolulu keia hewa nui. Ua kauoha mai ka haku aina i ka awa he nui loa. Nolaila, hoao iki keia poe maanei i ka awa, a hoao hou, a hoao hou, a lilo loa lakou i na hana hilahila.
                Aloha ino na kanaka ke kauoha mai na haku aina i ka awa. Auwe kekahi hoahanau ma ka Ekalesia, ka mea kokua mahope o ka awa ma Koolau! Auwe hoi na alii, ke kokua lakou malaila. Eia kekahi mea a'u i ike ai, o ka baka; he mea pono ole ka baka, he mea ino loa.
                Ua maopopo loa ia'u ka hewa o ka baka mamua. I ko makou hele ana ma Maui Hema ma Kaupo, a hala kekahi mau hebedoma elua malaila, i ka la 27 Sep, i na hora elima, ai iho la makou a maona, alaila nonoi aku la au i ka baka i ko maua kanaka. Hoole mai la ua kanaka la ia makou, ua pai mai kekahi poe kanaka o maua ia'u, e huhu aku au ia ia. Nui loa iho la kuu huhu, a aneane au i kuikui ia ia, me ka manao e make.
                No ia mea, ea, he mea hewa loa no ka haka; he mea ia e pepehi ai i na kanaka; he kumu ia no ka hoopunipuni; he mea ia e hoino ai i ke Akua.
                Auhea oukou e na hoahanau mua iloko o Kristo, he mea pono anei ka baka i ko oukou
manao a me ka awa?
                Na'u na ROBETA KALEIPAHALA.
 

NO NA KAMALII.

NO ELIA A ME NA MANU.

                He kanaka maikai oia nei.
                O Elia kona inoa.
                Ua noho oia ma Asia i ka wa mamua.
                Ua makau ae la oia ia Ahaba i alii hewa, no ka mea, ua makemake o Ahaba e pepehi aku ia ia.
                Ua pee aku o Elia, a huna ia ia iho, o make oia i ka lima o Ahaba.
                E noho ana ia ma ka pohaku kokoke i kahawai.
                Ina makewai ia alaila inu no ia i ka wai.
                Ua ike anei oukou i na manu elua, na manu eleele? o koraka ka inoa o laua.
                Ua hoouna mai ke Akua i na manu koraka, a i halihali mai lakou i ka ai na Elia i kela kakahiaka i keia kakahiaka, i kela ahiahi i keia ahiahi.
                Ua malama mai ke Akua i na kanaka a me na kamalii. Nana lakou i hanai i na la a pau.
                E na keiki, e pule aku oukou penei, "E haawi mai ia makou i keia la i ai na makou no neia la."
 

UA WELA KA HALE.

WAIKIKI, Maraki 19, 1836.
                Eia ko'u manao. I ko'u wa i hele aku ai i ike i ko'u hoahanau ma Waialae i ka la 19 o Maraki, wela kekahi hale i ke ahi.
                Eia ke kumu o ke ahi i wela ai ka hale. Hoi mai la ke kane me na ia ewalu; olelo aku la ia i kana wahine, "Eia na ia a kaua.''
                I mai ka wahine ia ia, "E koala i ke ahi i ai na keiki a kaua."
                Hoa iho la ia i ke ahi; koala iho la ia, a moa ai iho la lakou a pau, hoi iho la lakou e moe;----a mai la ke ahi, pii mai la iluna o ka hale;---hikilele ae la o Kalaeoia i ka wela o ke ahi, lalau aku la ia i kana mau keiki a me kana wahine o Kaakau kona inoa, aole laua