Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 21, 14 ʻOkakopa 1835 — HAKINA 12. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HAKINA 12.

[E oaM a ka aoao lft6.J

1. Heaha ka mea e hoomaopopo ia e pau auanei kanaka i ka huli i ka Haku ? O ke ano o ka hana a kanaka i keia manawa ma na aina naauao a me na aina naaupo. 2.Pehea ka hana ana a kanaka ma na aina naauao? lloolaha nui ko laila poe i ka make ana o ka poenaaupo i ka ike ole ia Ie8u; nui wale hoi ko lakou aloha, a nahuahua ka haawi wale"i ka lakou iho i hoolahaia ae hoi ka olelo a ke Akua, a i hoounaia'ku hoi ka poe misionari; o ka hoomau ana o ka poe pono ma ka pule i hiki wawe inai ke aupuni o lesu, & 0 ke ao ana aku i kamalii ia mau mea. 3. Pehea la i hoomaopopo mai ai ke nno o ka poe malama ole i ka olelomaikai a iesu? 0 ka makemake o kekahi poe ludaio e huli i ka OleloHou; hoowahawaha no hoi kekahi poe Mahometa i ka lakou palapala laa i ke Korana, a hopohopo hoi ka manao o kekahi poe ike ole ia lebora 1 kela ao aku. 4. E hooikaika anei ko na ain* Kriatiano n* keia hana? Ua manaoia e hooikaika lakou malaila. Ua mahuahua i kela la i

keia la manao, he mea pono ia. 5. Aole ao«i e hooaKwaUll&i ka poe Kriati«M mm keia b«m maikai? Aole; mai ka hoomaka ana i ka hana %.ka poe misioiiari a hiki i keia mahav/a, he kanalima paha makahiki, ua mahuahua nui ae nei ka lakou hana ana i keia makahiki i keia makahiki. Aua iawa nui lakou e like me ko lakou haawi wale ana i pono ai kanaka. 6. Ina i nui ke kala mahea i loaa ai ika poe misionari? Aia 110 la ma na aina naauao he |>oe kanaka ui he nui Ioa t he haipule hoi e ake no lakou e hele i kela aina i keia aina e ao aku i kanaka, a nui wale hoi ka poe i loaa auanei ia. 7. Aole anei e keakeaia keia hana eka mai a rae ka make paha o ka poe misionari P E i keia maumea e keakea wale no, aole loa e hooki. Ina i make kekahi miaionan, he nui no ka poe i hoomakaukauia e pani i kona hakahaka. Aole anei e hiki i kr huhii o kanaka a me ka ka diabolo e hooki ae ia mau hana a ka poe pono? Aole; Penei mai ka olelo ake Akua; —"O ka mea e noho ma ka lani, e aka mai no ia; a e hoomahua mai no hoi o Ichova ia lakou." Hal. 2: 4. "Aole loa e hoohioloia" kou ekalesia 4t e ka mana oka po."—Mat. 16: 18. "E kanaka, E kukakuka pu oukou, a e lilo ia i mea ole, E hai ,aku oukou i ka olelo, aole ia e kupaa, No kaunea, memakou no ke Akua."—lsa. 8: 10. 9. Aole anei e hoowahawaha mai aole HMoaoio i ka oielomaikai ? Na ka uhane okeAkua ehoomakaukau i ke ala.

"E ake ana kou poe kanaka I ka la o kou mana" —Hal. 110:3. "E kakali no na moku i kona kanawai." Isa. 42: 4. "Ua hoohiki iho la au, ia'u iho, Ua holo ka olelo ma ka pono mai kuu waha aku, Aole e hoi hou mai: E kokuli mai ia'u na kuli a pau, A e pau hoi na olelo i ka hoohiki."—lsa. 46: 23. 10. Aole anei he mea oiaio ma ka olelo a ke Akua e huli mai na kanaka a ptu ia ia? Ac; ua paa kana olelo, a i kona manawa nana no ir. e hana mai ai— "E haawi aku au ia oe Ina lahuikanaka i hooilina nou, A i waiwai hoi nou na welelau o ka honua."—Hal. 2: 8. * "E hoomanao iho, a e huli mai no ia lehova, Na welelau o ka honua a pau; E pau no na lahuikanaka 1 ka hoomana imua ou" —Hal. 22: 21. "No ka mea e piha auanei ka honua i ka ike i ka nani o lehova."—Hal. 2: 14. "E ku ae, e anapu mai, No ka mea, ua hiki mai kou malamalama, Ua pii aela kahanohano o lehova maluna ou, E hele mai na lahuikanaka i kau malamalama, A o na'lii hoi i ka alohilohi o kou pii ana." —Isa. 60: I—3. HE KAMAKAMAILIO.—HeIū 3. Maanu. Aloha oe, e Naili, nohea mai oe, i hele mai nei? Naili. Ua hele au ike awakea, ika hookolokolo: —a no ka nai oka poe hihia aole pau ka hookol'oifoh> a po ks la. N. Aloha ino. Uw : mahuahtia ka hewa i kela la i keta !a. lakou bewa, make kek«Ki< p6#, k bmu

«nakahiki,i kekm&weial a nui ho |a poe i ukuia i ka puaa, a me ka hana. Ua hihialakou, no ka mea, aole lakou manao i ke Akua. N. Aole hihia anei ka poe manao i ke Akua? M. Aole no paha. O ko na kanaka manao ana i ke Akua, pau ko lakou molowa. Huli koke lakou i ka hanamahi ai lakou—4awaia—kukulu hale— hanai i na holoholona—imi lakou i na mea e pono ai kalakou poe keiki.—Huli lakou i ka palapala—heluhelu pinepine i ka ke Akua olelo—ao aku i ka lakou poe kamalii—malama lakou i ka la Sabati—pule pinepine lakou i ke Akua, a m£ na mea a pau loa, makemake lakou e malama i na mea a pau a ke Akua i kauoha mai ai. No ia mea, aole hihia lakou i ke kanawai o ka aina: aole pepehi wale aku lakou ia hai—aole moe kolohe, aole aihue, aole hoopunipuni, aole huhu hala ole i ko lakōu hoalauna, aole hakaka, aole hoino aku i kekahi. A no ko lakou noho ana me ka molowa ole, aole nele loa lakou i na mea e pono ai. Aole pololi pinepine lakou a ine ka lakou mau keiki; aole hele kapa ole, aole noho ma na hale uuku—pilikiapauku ole—pelapela. No ia mea, ua moakaka ia o ka manao i ke Akua, oia ka mea e waiwai ai na kanaka tne keia ao. He oiaio ka Paulo olelo—anona keia ola ana e noho nei. N. Pomaikai ka poe i noho pela, aka e hai mai oe ia'u i ko lakou wahi e noho ai. i NO KO ITALIA. i M. E hele kaua, ma ka manao i ka-| hi mau aina e, i ike pono kaua i ka oi-' aio o ka Paulo olelo. Aia no ma Europa kekahi mau aina, o Italia kekahi, a o Helevitia kekahi. E hele niua kaua i Italia. Aia no ia aina ma ka hema o Europa. Ile aina maikai i ka nana aku. Aole anu, aole wela—mehana no, a oluolu. Nui ka lakou ai—ulu na mea a pau loa i kanuia malaila. _\ka—aole pomaikai io ko laila poe, no ka mea, aole lakou manao pono i ke Akua. Aole malama pono ia ka aina— aole nui ka lakou ai—aole ike ka nui o kanaka i ka palapala, aole inaiama lakou i ka la Sabati. Nui loa ka poe po*va a ine ka j>oe pepehi uale aku, a me ka poe aihue, a me ka poe moe kolohe, a me ka poe hoopunipuni, ma ia aina. l'a pnapu ka aina i kanaaupo, a me ka iuo e haumia ai. -NO K 0 II n.K VITI.A . Ano, e he'e kaua i kekahi aina e, i Helevitiā. Aia no ia aina mawaena korm o Europa. He aina uuku—he aina ' pali, nui ka aau malaila. He 'aina pohaku, aa, ino. Aole ulu pono na niea'

i kanuii». Aka, nui ka pom£|k;ai o.ko laiia poe. Aole pololi pinepine lakōu, no ka mea, aole molowa iki ko lakoo. Aole naaupo, no ka mea, kono na kamalii a pau loa iloko o ke kula i kela la, i keia la. Aole hihia ko laila poe i ke kanawai o ka aina~no ka mea, noho malie na kanaka a me na wahine, a me na kamalii. Ua malama lakou i ka la Sabati. Pule pinepine lakoui ke Akua; a ma na mea a pau loa, imi lakou i na mea a pau loa e pono ai ka aina, no ka mea, numoo lakou i ke Akua. N. Pomaikai lakou. O ka noho pu ana me ka poe kanaka pela, he mea makemake nui ia. NO KO HELEVITIA WAHINM M. Oiaio no. Nui ka Waiwai ma ia aina. Ua puni ia aina i na hale kula, a me na hale pule, a me na hale mai* kai e noho ai kanaka. Ua mahaloia ua aina la, no ka noho pono ana o na waihine. Aole noho lakou me na wahine, a me na kaikamahine o keia pae aina. Aole noho lakou me ka hana ole. Aole pau kekahi la i ka moe ana ma ka moena, a me ka puhi baka ana, a mc ka hele ana ia wahi aku ia wahi aku. Ua kakauia ko lakou ano ma ka paiapaia Hoikehonua peneia. "Ina hele kc kane i ka hana, noho no ka wahine ma ka hale, e malama i ko loko a me ka lioomaikai; i pelapela ole, a i maemae hoi. Malama maikai lakou i na keiki, a ao aku ia lakou i ka palapaia a me ka olelo a ke Akua. Hana lakou i ka loie o ke kane, a me na keiki a maikai; a ao aku i na kaikamahine i ka humuhumu lole, a me na hana a ka wahine, a hooinakaukau pono i ka ai na ke kane, a me na kamalii, a hoi mai ke kane, e noho ana ka wahine, aole inoino ka naau, aole pakike aku, oluolii pu a aloha kekahi i kekahi, a ike na keiki i ka pono 0 na makua a pono pu lakou. N. Aole no palia. Ua oi nui aku ka pomaikai o ka poe manao i ke Akua mamua o ka poe manao ole aku ia ia. >0 KO AMERJKA HEMA. M. Pela no ma na aina e. Hc aina■ maikai i ka nana aku, o Amerika lienia. Hc aina mehana, ulu na mea a pau i kanuia, —a malalo iho o ka lepo lie nui ke kala, a me ke poula. Aka aple pomaikai nakanaka inalaila, no ka mc;i, aole manao lakou i ke Akua ao'.e Sabati malaiia—aole malama pono ia ka aina, aolo aloha ko laila poe kekahi 1 kekalii. Noho poino loa lakou—me ka hu'nu a nm ka hana ino aku kekahi i kekahi. Nani ka naaupo, a me kapouli, a nie ka a me ka hewa īnaianina. Aka, ma Amerika huipuia he «ina ]ia]c, :i i 10 aina anu, nui ka pomaikai 0 i.aiiuk:i aole naaupo, aole 1110-

low» ka nui o kanakamAH >,j\ui ka w*iwai a me ka ponaikai ©kaaaO», ma ia aina. no ka mea,- manao ko laila poe i ke Akua, a nana no i hoopomaikai mai. Pela no ma Beritania, a me kekahi mau aina e ae. Pelā ma na aina a pau kahi a kanaka i manao i ke Akua. J. S. G.