Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 20, 30 September 1835 — Page 158

158 KUMU HAWAI I. (SEPATEMABA,

hana ole, a me ka mahalo ia ma: O lakou paha kekahi poe i manao pono i ke Akua.
                M. Aole loa. Pono ole ko lakou manao; aole oluolu mai ke Akua i ka poe komo pela iloko o ka ekalesia. Hoowahawaha lakou i ke Akua, a me kana olelo, a me ke ola. Noho poino lakou ma keia ao, a e pau lakou i ka make ma kela ao mahope, ke mihi ole lakou i ko lakou hewa.
                N. Ina, pela, make hewa ka nui e ka na kanaka hana ana ma kela pae aina. Aka, ea, e hoakaka mai oe ia'u, pehea e waiwai ai ka manao i ke Akua na kanaka i lilo ole lakou i poe mahalo ia mai?
                M. Alia mai. O ko kaua halalai hou ana, alaila, e hoomoakaka. E noonoo oe i keia mau mea, a e pule pinepine i ke Akua i hooakaka mai ia i kona makemake, a me na mea e pono ai. Aloha.
                M. Aloha no paha.

"AOLE E PONO IA'U KE HELUHELU I KA PALAPALA O KA'U KANE."

                Peneia ka Iesu olelo no ka poe i mareia; "Aole e lilo hou laua i elua, hookahi o laua io. No ia hoi, o ka mea a ke Akua i hoopili pu iho ai, mai noho a hookaawale ae ke kanaka. Mat. xix: 6
                I kuu nana ana i ka poe i mareia ma Hawaii nei, ua manao au, aole paha i manao nui lakou ma keia olelo a Iesu Hookahi o laua io. No ka mea, ua ike au, okoa ko ke kane waiwai; okoa ko ka wahine; okoa kane lio, okoa ko ka wahine; okoa ka ke kane palapala, okoa ka ka wahine; okoa ko ke kane aina, okoa ko ka wahine; okoa ko ke kane manawa e hele ai i ka hale pule, ma ka la Sabati, okoa ko ka wahine; kaawale hoi ko ka wahine wahi i noho ai maloko o ka hale pule, kaawale hoi ko ke kane.
                No ia mau mea, a me na mea e ae he nui wale au i ike ai, ua manao au, aole paha he maopopo i ko Hawaii nei, ka Iesu olelo no ka mea i mareia, "hookahi o laua io.''
                Ua ninau aku Mrs. E. i hookahi wahine, i kela la, "Aole anei oe heluhelu i ke Kumu Hawaii?" I mai la kela "Aole; - aole a'u pepa." Ninau hou aku Mrs. E. "Aole anei i kuai kau kane i ke Kumu Hawaii?'' Pane hou mai la kela, "Ua kuai no, nona iho." Ninau hou aku la Mrs. E. Aole anei e pono ia oe ke heluhelu i ka palapala a kau kane? Pane hou mai la kela, "Aole e hiki."
                No ia mea a me na mea like he nui wale, ua manao au, peneia paha ka mare ana o ko Hawaii nei poe; aole i manao ke kane e lilo loa i ka wahine; aole hoi i manao ka wahine e lilo loa i ke kane, he hapa wale no ko laua lilo ana kekahi i kekahi. Nolaila, aole laua i huipu i ko laua waiwai, aole hoi laua i aloha nui o ke kane i ka wahine, a o ka wahine i ke kane.
                Aloha ino lakou, ka poe i manao e malama i ka hapa o ko ke kane waiwai a o ko ka wahine hoi; aole loa e noho; aole loa e noho pomaikai lakou; he hapa wale no ko lakou mare ana.
                Eia kekahi pono no ka mare ana. Ua pono i ke kane e inu i ka wahine ano maikai, uhauha ole, hookiekie ole, molowa ole, aua ole, lili ole, i ka wahine akahai a me ke aloha; a e mare ia ia; a e noho pu me ia e like me ka olelo a ke Akua, i hookahi ko laua io, i hookahi ko laua eke waiwai, i hookahi ka laua mau palapala, i hookahi ko laua mau kanaka a me ko laua mau aina a me ko laua waiwai a pau, i hookahi hoi ko laua aloha aku ia Iesu Kristo, e ola pu laua i ke ola pau ole iloko o ka lani.
                Ua pono hoi i ka wahine e noonoo nui i ke ano o ke kane, aole pono e mare wikiwiki, aole hoi he pono e mare i ke kane ano ino. Ua oi loa aku ka noho kane ole i ka noho ana me ke kane ano ino. Na EMEKONA.

NO KA MAKEMAKE I KEIA AO.
HELU 2.

                O ka poe makemake i keia ao, ua makaukau lakou e hana i na mea hewa a pau.
                O ka poe makemake i keia ao, ua haalele aku la lakou i ke Akua. Aole he makau ona iloko o ko lakou naau. Aole manao lakou i kona kanawai. O ka makemake i keia ao, oia ka mea i hoopalaka ai i ko lakou naau, i makaukau lakou e hana i kela mea hewa i keia mea hewa me ka manao ole. Pela no ka ke Akua olelo ma ka I. Timoteo 6: 9, 10. "O ka poe e makemake e waiwai nui ua haule lakou i ka hoowalewaleia, i keia kuko lapuwale e pono ole ai i ka mea e paholo ai na kanaka i ka poino, a me ka make. No ka mea, o ka puni kala o ka mole ia o ka hewa a pau, ua kuko nui la ia e kekahi poe, a ua haalele lakou i ka manaoio.''
                O ka makemake i keia ao, he kumu ia o na hana hewa a pau. Nohea mai ka ona, a me ka moe kolohe. No ka makemake i ka lealea pono ole o kela ao no. Nohea mai ka aihue ana, a me ka lalau wale? No ke kuke hewa i na mea o kela ao no. D. B. L.

HELU 3.

                O ka makemake ana i keia ao, he mea ia e make ai ka uhane.
                O ka poe makemake i ke ao nei, ua piha ko lakou naau i ka manao ana i na mea o keia ao. No ia mea, aole noonoo lakou ma ka ke Akua olelo. Aole hoi manao lakou i ko lakou hewa. I ko lakou lohe ana, ua hookuli lakou i ko lakou pepeiao. A i kekahi manawa hoolohe mai paha lakou me ka manao e malama, aka ua hihiu koke ko lakou manao i na mea o keia ao, i malama ole lakou i ka olelo a lakou i lohe ai. Nolaila ua loaa ole ia lakou ka mihi, a me ka naau hou. Pela no ma ka Mataio 13: 7, 22. "Helelei iho la kekahi ma kahi kakalaioa, kupu ae la ke kakalaioa a hihia aku la ia. A o ka mea i luluia ma kahi kakalaioa, oia hoi ka mea i lohe i ka olelo a hihia iho la ka olelo e ka manao nui ana i ka mea o keia ao, a me ka wahahee ana o ka waiwai, aole hoi ia i hua mai i ka hua.''
                O ka poe makemake i keia ao, aole lakou e komo aku iloko o ka lani. Oia no ma ke Korineto I. 6:10. "Aole ka poe aihue, aole ka poe makee, aole ka poe ona, aole ka poe akiaki, aole ka poe alunu, aole e loaa ia lakou ke aupuni o ke Akua.'' Pela hoi ma ka Epeso 5: 5. "No ka mea, ua ike oukou i keia, aole ka mea moe kolohe, aole hoi ka mea haumia, aole hoi ka mea puniwaiwai, oia ka mea hoomana kii, aole loa o lakou noho ana i ke aupuni o Kristo a o ke Akua." Ma keia mau pauku ua maopopo, aole e komo aku iloko o ka lani ka poe makemake i keia ao; aka e loaa pu auanei ia lakou ko lakou puu me ka poe aihue, a me ka poe moe kolohe, a me ka poe pepehi kanaka, ma ka loko e aa mau loa ana i ke ahi a me ka luaipele. D. B. L.

AI O KA LA.

HELU 25.
KA EPISETOLE A PAULO I KO ROMA.
MOKUNA 12. 14 - 21. 13: 1 - 7.

                14 E hoomaikai aku i ka poe e hoomaau mai ia oukou. E hoomaikai aku, mai hoino aku.
                15 E hauoli pu me ka pee e hauoli ana, a e uwe pu me ka poe e uwe ana.
                16 I hookahi ko oukou manao ko kekahi me ko kekahi. Mai manao aku i na mea kiekie, aka e alakaiia e na mea haahaa. Mai manao iho ia oukou iho, ua akamai.
                17 Mai hana ino aku i kekahi no ka hana ino mai. E imi i ka pono imua o na kanaka a pau.
                18 Ina he mea hiki, ma kahi e hiki ai oukou e kukahi oukou me na kanaka a pau.
                19 Mai hoopai oukou no oukou iho, e ka poe i alohaia, aka, e hookaawale aku no ka inaina, no ka mea, ua palapalaia,