Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 19, 16 September 1835 — Page 146
146 KUMU HAWAII. (SEPATEMABA,
Kokoke i ka wa o ko Iesu pii ana iluna, haawi aku ia na kana poe haumana i keia kauoha. "E hele aku oukou i ua aina a pau, e hoike aku i ka olelo maikai na ko ke ao nei a pau loa." A lohe ka poe lunaolelo, hele lakou ia aina aku, ia aina aku. E hai aku i kanaka a pau i ka Iesu olelo; aka aole nui lakou, aole liuliu ko lakou noho ana ma keia ao. A make lakou lilo lilo koke ko ka ekalesia i poe molowa. Aole minamina ko lakou naau i ka noho naaupo ana, a me ka hana hewa ana, a me ka make mau loa ana o ka nui o ko lakou poe hoahanau. Nolaila, nui loa ka poe i poho ilalo i ka po, ma kela aina keia aina. Nolaila, ka noho ana o ka nui o kanaka ma ka pouli a me ka malu o ka make, i keia manawa. I ole ka poe ekalesia makemake nui i ka waiwai o keia ao, i ole lakou molowa i ka malama ana i ka Iesu kauoha, he mea e ke ano o ka honua. I malama pono ko ka ekalesia i ka Iesu, ua lohe na kanaka a pau mamua i kana olelo, a ua lilo paha ko Asia poe a me ko Aferika, a me ko na moku puni a pau o na moana i poe Kristiano. Aloha ino i ka make ana o ka nui o kanaka i ka pololi. Hoomakaukau ke Akua i ai na lakou a pau loa. Aka, aua ka poe ekalesia, aole haawi aku na lakou. Aloha ino, i ka noho ana o ka nui o kanaka iloko o ka pouli. Hoomakaukau ke Akua i ka malamalama no lakou a pau loa, aka aua ka poe haipule aole haawi aku na ko lakou poe hoahanau. Aloha ino i ko lakou noho ana ma ka hewa, a me ka haumia. Hoomakaukau ke Akua i ka mea e pau ai ko lakou haumia o ka naau, a maemae, a lilo lakou i poe makaukau e noho pu me ke Akua ma ka lani. Kauoha mai ia i kona poe kanaka e hoakaka i na kanaka a pau i keia mea – aole lakou i malama. I ko lakou make ana, nowai ka hewa?
Manao uuku iho.
1. E ka poe hanau hou ole ia, ma keia pae aina. Ua lohe oukou i ko ke Akua leo. Ua ike oukou i ka malamalama nui mai ka lani mai. Mai hoowahawaha aku i ke Akua a me kana olelo. Mai noho hou ma ka hewa o make auanei oukou. A i ko oukou make ana no oukou wale no ka hewa. E pono oukou ilalo lilo loa iloko o ka lapalapa ana o ke ahi pio ole. He hapa wale no ka make ana o ko oukou poe kupuna.
2 Eia ka manao i ka poe hoahanau. Ua lohe oukou i ko ke Akua manao, a me kona makemake e hoola i kanaka a pau loa. A ua lohe oukou, aole ola lakou, kakaikahi ka poe i ola. Pehea ko oukou manao i ka make ana o ka nui o kanaka? Ua kaumaha, ua ehaeha anei ko oukou mau naau? I ole pela, ua moakaka ia, aole oukou poe haumana na Iesu, he poe paakiki o ka naau, he poe kahiko no. Ina kaumaha ko oukou mau naau, e haalele oukou i ka molowa, a me ka puni waiwai, a e kokua mamuli o ka ke Akua hana ana, mamuli o kona hoolaha ana i ka Iesu olelo. Pehea e hiki ia oukou ke hana pela? Penei. E hanai oukou i ka poe kumu a ke Akua i hoouna mai ai e noho pu me oukou. E haawi aku na lakou i na mea a pau loa e pono ai ko lakou poe kino. Eia ka mea a oukou e hana'i e kokua aku mamuli o ka ke Akua hana ana. Eia ka makemake o ka poe haipule ma Amerika. Eia ka lakou kauoha mai ia makou "E imi ma Hawaii i na mea e pono ai ko oukou noho ana, i huli makou i kekahi aina naaupo loa." Pehea, e na hoahanau, ke manao nei anei oukou e hana pela? E hiki ia oukou ke kukulu i na hale nani, a ke kuai i na lio, a me ia mea aku, ia mea aku. Aole hiki anei ia oukou ke hanai i ka oukou poe kumu? Aloha ino.
J.S.G.
KALUAAHA, SEPT. 7, 1835 .
Auhea oe, e ke kaikuaana, e Tineka:
Ua loaa paha ia oe ka palapala au i houka aku nui nou. Ua akaka ma ia ko makou noho ana o kela manawa, aka mai ia hope mai he mau mea hou mai no.
Eia kekahi. Ua lohia o kuu wahine i ka mai, he mai nui, he wela, a he nalulu loa he ulaula na maka, a he hui mai ke kino a puni, aole moe i ka po o ka oni wale iho no, aka ua maha ia i keia mau la, no ka lokomaikai wale mai o ke Akua.
Eia hoi kekahi. He Hoike o ke kula kamalii, he mea hou ia ma Molokai nei. Aole i loaa ia makou e like mamua. O na kamalii wale no aole hoike pu na kanaka makua me lakou. Maloko o ka hale pule ka hoike ana, ua lehulehu, hookahi paha lau. Ua hele makaukau mai no. He maikai no ke kapa o lakou a me na papale o na kaikamahine. Ua hoike mai ma ka A kekahi poe, a ma ka Hoikehonua kekahi, a ma ka Hoike Holoholona kekahi, a ma ka Helunaau kekahi. He akamai no kekahi poe. Mamuli pela paha lakou a pau.
Eia hoi kekahi. Ke hooikaika nei na kanaka e hana i hale pule hou no makou, he hale nui no. Ina o Iehova kekahi pu me makou e paa koke paha ka hale.
H.R.H.
NO KA MAKEMAKE I KEIA AO.
HELU 1.
O ka mea makemake i keia ao, he mea ku e ia i ke Akua.
Pela no ma ka 1 Ioane 2: 15.
"Ina e makemake aku ana kekahi i ke ao nei, aole iloko ona ka makemake i ka Makua." Pela no hoi ma ka Iakobo 4:4. "Aole anei oukou i ike, o ka hoolauna ana me ko ke ao nei, he inaina aku ia i ke Akua? O ka mea e makemake e hoolauna pu me ko ke ao nei, ua lilo ia i enemi no ke Akua."
Ma keia mau pauku ua maopopo loa ke ku e ana o ka poe makemake i keia ao i ke Akua. He poe kipi aku lakou ia ia. Ua akaka no keia i ko lakou haki ana i kona kanawai. No ka mea ua papa mai la ke Akua. "Mai makemake aku i ke ao nei, aole nae i na mea o keia ao." Aka hoolohe ole lakou, ua makemake aku no.
Ua manao paha kekahi poe i makemake lakou i keia ao, aka, aole nae lakou i ku e i ke Akua. Ua kuhi hewa lakou. No ka mea, ua kauoha mai la ke Akua i na kanaka e aloha aku ia i me ko lakou naau a pau. A pehea la e hiki i ke kanaka nona ka makemake nui i ka waiwai, a me ka hanohano, a me ka lealea, pehea la e hiki ia ia e aloha aku i ke Akua me kona naau a pau, a e malama aku ia ia me kona ikaika a pau? Aole loa e hiki. Oia no ma ka Mataio 6:24. "Aole loa e hiki i ke kanaka ke malama i na haku elua; no ka mea, e hoowahawaha ia i kekahi, e aloha aku hoi i kekahi; aole ia e