Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 16, 5 August 1835 — O KA NAAUPO.-Helu II. [ARTICLE]
O KA NAAUPO.-Helu II.
2. O ka noaupo, oiu ka »u i a c hooomi iiui xi mai ka pemaikui o ko ka haie. Nani ka pomaikai o ko ka hale naauao io maoli. He poe noonoo na makua. He poe molowa ole. Imi lakoa i na mea waleno e pona
ai ko lakou hale. Ao aku bk»ai| ka lakou poe kamaliii ka a me ka hana. Kaofe nalMkMl i ka Lakou poe kamalii Hoopai Loke lakpi i k» iakou %e--->va Alakai nonoi ia IMm ma fca aoao e pono ai lakoo-li hele. No« ho pu na makuina n# na. īne ke-aloha kekahi i ki&aki. Noho pu lakou a pau mēlui pom&ikai. Aka, o ka Aaaupo» oia ka mea hooemi nui ia mii ua pomaikai la. O ko. lakou noonoo ole ana i na mea e pono ai ke aupuni, a m« kaAaka; i ko lakou manaonui ana i na mea e maona ai ke kino* ka ia, a nie ka ai. hana no na makua me »a lima molowa. Pela na leamalii kekahi. A no ko lakou noho aiia ma ka molowa, he poe ilihune īakou—aoleo iakou hale maikai, akea. pelapela oie. liele lakou me ke kapa uuku —aole papale, a bele ka lakou poe kamalii me ke kapa ole; no ia mea, ua mai pinepine lakou. aole loihi ko lakou hoho anā nia keia ao. Aole pono ka noho pu aua o na makua naaupo, a.me ka lakou poe' kamaili. akaka lea koia. O ko na niakiKi noho ana ma ka nāaupo, ..olp iakou ike i ka pala}>ala, he me hiki ole ia lakou. ke ao nku i kaj lakou poe kamalii. Aole lukou makemake i komo ka lakou poe kamalii iloko o ke kula. Nui ka haunaele ma ka hale o ka 'poe naaupo. Aolo kiai pono na makua i ka laleou poe kamaiii, ao!e hoopai i ko lakou hewa, ao!e kaohe ia lakou ma ka pono. Aole lohe na kamalii i ka leo o ko lakou man makua —aole malama iki i ka lakou. Aole pono iki ko lakou noho pu ana Peh i a, aole hooemi nui ia mai anei i,a pomaikai o ka halenaaupo? V O ka naaupo, oia ka mea e\ h'M>pmi in mai ko ke aupunt /#o»ia?-1 A n. , P» hea ko oukou manao i ka aina i lilo i nuhelehele e kupu iho ana na kakalaioa, a aie na puakaia? Ua moakaka ia. aole maikai ua aina īu'i. no ka mea, aole e kupu iho ka a: a m m?a e pono ai kanaka,
a me ka~aap«oi. ; lciaJoh» k» aiM fITIM ka 'nol» nin^wrS : a me kuwlii. !oa ko lakou bmto na«ii» Aole kupu iho malaila kekahi mea maikai. 0 na mea lapmak, a ne ua nm ino, wale no ka i ulm ma ko kdGDu mau naau. E noonoo oukou: » f?o k« īiaai po, kau pi na 'la i na kanawai • ponoole ai faa aina, a me kanaka.. Hooluhi lakou i kanaka. AoU mahuooii pono na 'Ih. nanupo, i ka poehune, a me ka pdd knmalii makua ole, amennwipH>« kape make No ka naaupo, aku na kanaka i ko lakou |Nfo AMi ;* pakike aku—a6le malama me ka mnnao oImlu. Ao4«r kmi iakou i na mea e pono ai k% aina, a me ke atfpuni,no ia mea, ua hihia pinqm» i ke kanawai oka aina. rfo ka naaupo, kaili wnle na 'lii ii* waiwai a kanak*«-aole hoelnoln aku i ka poemahiai a «paūkai loa ka ninn, aole uku akii i ka poe hanai i na lioloholona a momona. No ka naaupo, noho molowa ka poe makaainana, noho ma na hale ino—moe pu lokou ma k$ keena hookahi—pi» likia me na ilio, a me rta puaa, a Ime na manu. Aole loa e kupu iho, a ulu maikai, ka pono ma ka aina naaūpo. O ka naaupo, oia ka mea e hooemi nui ia mai ko ke | aupani pomaikai, oia ka mea e naiwaliwali ai keaupuni. J. S. G.