Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 16, 5 ʻAukake 1835 — Page 122
122 KUMU HAWAII. (AU GATE,
i ao mai; oia ko makou Alakai, nana e kuhikuhi ia makou ke ala e hele ai, i loaa ia makou ka lei o ke ola, i olelo mua ia mai ai e ka Haku, no ka poe e aloha aku ana ia ia. Nolaila halawai pinepine makou i neia mau la e paipai, e hoeueu, e hoala ia makou iho imua o Iehova, me ka haipule i na kakahiaka a pau o ko makou noho ana ma keia wahi.
NO KA LA HOOKEAI.
A i ka la 18 o Iune, hookeai makou ia la, e hoohaahaa ia makou iho me ka mihi, a me ka noonoo ia makou iho, i akaka lea ai ko makou ano imua o Iehova, a me ko makou makaukau ana e halawai me ia i ka la mahope. Eha o makou halawai ana ia la, o makou wale no; a ke manao nei makou, ua kokua mai ka Uhane Hemolele ia makou ia manawa. Mihi nui no makou imua o ke Akua ia la, me ka hoomaopopo i ko makou aloha ia ia no kona lokomaikai mai ia makou, a no kona malama mai ia makou i na la, a me na manawa a pau. O ke koko mana, waiwai io o Iesu Kristo, oia ka makou i manao nui ai, a i paulele io ai, i mea e kala ai ka hala o makou, i me hoi holoi ai i ko makou uhane, i maemae, i pono, a i ola hoi. Hoolilo hou makou ia makou iho no ka Haku, e hana mau aku ai i kona makemake. Oluolu ko makou naau i keia hoolilo ana. Aole he huiki, aole he kanalua maloko o ko makou naau. Aohe o makou manao e hele mamuli o ka poe hewa e hana hewa ai.
NO KA MAKOU KAMALII.
Eia no hoi kekahi hana a makou i hana'i i neia mau la; no ka makou kamalii.
Hu mai ke aloha o ko makou naau ia lakou, o lilo auanei ko lakou uhane i ka make; no ka mea, ua ike no makou, he naau hewa ko lakou; he naau ku e i ka pono; a ua ike no hoi makou, o ka Uhane Hemolele wale no ka mea, nana e hana hou ko lakou naau, i lilo ai lakou i poe keiki no ka malamalama, i poe keiki na ke Akua; nolaila hoakoakoaia lakou i kela la i keia la, a na kekahi o makou e ao aku ia lakou, a e hai aku hoi i ka olelo a ke Akua; a hoakaka aku ia lakou i na mea i pono ai o ko lakou uhane, a i na mea hoi i pakele ai lakou i ka make.
O Mi. Polena a me Mi. Koana ka misionari hou, o laua na mea i olelo nui aku i na kamalii. A o makou no hoi a pau kekahi i ao aku ia lakou, e haawi koke lakou i ko lakou naau i ke Akua, a e aloha nui aku ia Iesu Kristo no kona pono a no kona make ana ma ke kea no lakou; a ke manao nei kekahi o makou, ua loaa kekahi mau mea o lakou ka naau hou. Aole nae i akaka lea i keia manawa. Aia ma ka hua a lakou e hua mai ai ma keia hope aku; malaila paha i akaka ai i ka loaa ana ia lakou ka naau hou, a me ka ole. Kamailio pinepine Mi. Koana me kekahi mau mea o lakou, o na keiki nui a makou; a ua maopopo i kona manao i ka huli ana o kekahi mau mea o lakou no ka pono. Aka ke kali nei makou na makua, i ike pono ai i ka lakou hana ana ma keia manawa aku; malia paha o hua mai, a i ole hoi, alaila akaka i ka hoohuli ole ia'na o ko lakou naau a ka Uhane o ke Akua. Ina i huli io ko lakou naau mai ka hewa mai, a i ka pono, mamuli e ike pono ia keia mea ma ko lakou aloha ia Iesu, a me ka lakou malama ana i kana mau olelo.
Ua oluolu kahi manao o makou ia lakou i keia manawa, me ka haalulu nae, e like auanei lakou me ka laau hua ole, a me ke ao paha, e lele wale ana, aohe ua.
O NA KULA MA KEIA PAE AINA.
Eia kekahi mea a makou i manao nui ai a i kuka nui ai, i keia hoakoakoa ana: o na kula mai Hawaii a Kauai. Ua pio, aole i a ke kukui maloko o na hale kula a pau, a na kanaka maoli i ao ai. Ua pau ka aila, ka mea i a ai. O na kula a makou i ao ai, e aho iki ia; aka o na kula e ae, ua pau i ka make, aole i akaka ia makou ka manawa e ulu iou ai. Aia paha i ka manawa e hiki hou mai na kumu mai Amerika mai, a makaukau hoi na haumana o ke kula nui e ao aku me ka naauao, a me ka molowa ole, alaila paha ala mai na kula ma kela wahi keia wahi o neia mau aina.
O na kamalii o Hawaii nei ka makou e minamina nei, a e aloha nui; no ka mea, ua like lakou me na kao hihiu ma na mauna i Hawaii. Mamuli make na makua, a ku mai ka lakou poe keiki me ka naaupo, a pono ole ko lakou manao, a me ka lakou hana ana. Aohe nui na kamalii i ae ole ia ma keia aina. E noho ana ka nui o lakou me ka ike ole i ka palapala, a me ka hele hewa, hihiu loa, aole i laka mai i na kumu maoli naaupo. Aole e hiki ia makou ke ao aku ia lakou nui o na hana e ae. Uuku wale no na kamalii a makou i ao ai. Aia nui na kumu maoli, naauao, a molowa ole i ke ao aku, alaila paha nui na kula kamalii ma keia pae aina. No ia mea, manao iho la makou, e hooikaika ma KE KULA NUI, i a lea ke kukui malaila, a loaa i Hawaii nei kahi malamalama mai laila mai. No ia manao, hoonoho iho la makou i kekahi kumu hou malaila, o Mi. Dibele. Akolu kumu malaila i keia manawa; a ke manao nei makou, he mau kumu ikaika lakou i ke ao aku i na haumana. E holo lea auanei paha ka lakou hana no malaila. A ke manao nei no hoi makou a pau e hoomahuahua iki ae i ko makou ikaika ma na kula a makou i ao ai, i naauao na haumana malaila, a makaukau kekahi poe o lakou e komo i ke kula nui ma Lahainaluna, i ka manawa e komo hou na haumana i keia makahiki aku.
Oluolu ko makou naau i ka manao o laua me ke alii, a me na 'lii a ae, e kokua ai ke kula nui ma Lahainaluna, a ua hookaawale hoi lakou i kahi aina no kela hana. Ke manao nei makou, ua pono kela hana a lakou. Aole paha lakou e minamina, ma keia hope aku, i kela manao a lakou. Pela no na'lii pono i kokua ai i ka naauao, a i ka pono hoi, ma na aina, kahi i malama ai i ke Akua. Nolaila oluolu loa ko makou naau i ka lokomaikai a lakou i hana mai nei. Aloha no hoi makou ia lakou.
NO KA HOONOHO I NA MISIONARI HOU.
Eia hoi kahi hana a makou i hana'i. O ka hoonoho i na misionari hou i puka mai nei.
O Mi. Daimana, a me Mi. Hala, ua hoonohoia laua ma Honolulu nei e malama i ka laua mau oihana maanei. O na wahine kane ole, o kekahi, ua hoonohoia oia ma Kaluaaha i Molokai; a o kekahi ma Wailuku i Maui, e malama i ka laua oihana ma ia mau wahi. O Mi. Koana, ua hoonohoia oia ma Hilo i Hawaii, e hapai pu me Mi. Laimana i ka oihana a ka Haku i haawi mai ai ia laua malaila.
Oia kekahi mau hana a makou i hana pu ai i keia hoakoakoa ana a makou ma Honolulu nei, me ka oluolu o ka naau, a me ke aloha nui kekahi i kekahi, a me ka like hoi ka nui o na manao i na mea a makou i manao ai. Ua nui no hoi na mea e ae a makou i kuka pu ai no ke aupuni o ko makou Haku e ola'i.
EIA KAHI MANAO. He mea pono no kakou, na kauwa a ka Haku, e malama nui me ka ikaika o ka naau i na hana ana i haawi mai na kakou. I nui ka ikaika; i nui ka manao; i nui ka haipule i ke Akua, i loaa mai ai ia kakou ka Uhane Hemolele e kokua ia kakou i keia makahiki, a e hoopiha ia kakou i na mea a pau a ke Akua i piha ai; a e hoohuli mai ia i ka naau o na kanaka mai ka hewa mai, a i ka pono, i maluhia'i keia aina i ka olelo a me ke kanawai o Iehova; a i onionia'i ke aupuni o ka Mesia i kea mau aina a poai wale; a i piha hoi na aina a pau o ka honua i ka nani o ka Haku.