Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 7, 4 Pepeluali 1835 — Page 54

54 KUMU HAWAII. (FEB.

hoi aku ai me ke ekemu ole o ka waha.
                I kakahiaka ae, kikeke au ma ka puka o kona wahi, ninau aku la au, "Pehea o Louisa?"
                I mai la kela, "Ua make.''
                "I ka hora hea?''
                "I ka hora aumoe nei.
                "I hoi hou mai anei kona manao mamua e ka make ana?''
                "I hoi uuku wale mai no ia, i ka wa e lele ana ke ea, aole hoi makou i hoomaopopo lea i kana olelo, i ka nawaliwali. Manao iho la makou, ua oluolu kona naau e hele; aka, no ke kokoke loa i ka manawa, aole ia i olelo maopopo mai:''
                I kuu hela hou ana ilaila, ua waihoia o Louisa ma kona holowaa: ua akoakoa kona poe hoalauna, e pule, a e waiho iho ia ia ma ka lua kupapau. Uwe nui iho la makou a pau i ke aloha, a me ka ehaeha o ka naau; alaila kanu iho la ia ia ma ka ilina. Ke moe la ilaila kona kino, a o ka uhane, ua hele aku no ia i kona wahi mau.

( From Abbott's Young Christian, p. 67.)

MA TAIO XVI. 2.

Heaha ka pono a ke kanaka ke loaa ia ia keia ao a pau, a lilo aku kona uhane? Heaha hoi ka ke kanaka mea e haawi aku ai, i uku no kona uhane.

E nana i ka aoao 43.

                4 Eia hou hoi keia wahi mea e akaka'i ka nui o ka uhane.
                O ko Iesu hoouna ana aku i na kumu, mai o a o, e ao aku i na lahuikanaka i kona make ana, a me kona ala hou ana, a me ka lakou e hanai'i i ola ko lakou mau uhane.
                Eia mai kana kauoha i kekahi poe haumana ana, "E hele aku oukou i na aina a pau, e hoike aku i ka olelo maikai i ko ke ao nei a pau loa." Mareko cxv. 15. Hoouna Iesu i na kumu i kela aina i keia aina, i lohe na kanaka a i manaoio hoi lakou ia ia e like me ka olelo a Paulo. Roma. x. 14. A no ke kauoha a Iesu, hele aku la no kekahi poe kumu ia aina aku ia aina aku, e hoike aku ana i ke ola ma o Iesu Kristo la. A no ka lakou hai aku i ka inoa o Iesu, ua hoinoia mai la lakou, ua loohia lakou e ka poino a me ka popilikia. Nui ko lakou hahauia mai; pinepine ko lakou paa ana i na halepaahao; nui hoi ko lakou make ana; hailukuia mai la kahi poe i ka pohaku; he pilikia lakou i na muliwai; he pilikia i na powa, he pilikia ma ka waoakua, he pilikia i ke kai, i ka hana kaumaha a me ka luhi loa, i ka pololi a me ka makewai. Kaulia aku la kekahi ma ke kea ilalo ke poo, kiolaia aku la kekahi iloko o ke ahi a make malaila.
                Ua ike oukou i ka haalele ana o na kumu i ko lakou aina maikai, a me ko lakou mau hoahanau aloha, e hele i na aina naaupo e hoakaka aku i ka inoa o Iesu i ke kalahala no na kanaka, A nui no ko lakou hoomainoino mai e kekahi poe, oluolu nae kekahi poe ia lakou, a lokomaikai me ko Hawaii nei.
                O ko Iesu hoouna ana i na kumu e ao aku i ka pono i ko kela aina i ko keia aina, i kela lahuikanaka i keia lahuikanaka, i ka poe naaupo a me ka lokoino, i ka poe launa ole a me ka ai kanaka,—oia no kekahi hoailona no ka nui o ka uhane o kanaka
                5 Eia hoi ka lima o na mea i maopopo ai ka nui o ka uhane.
                O ko ke Akua hoouna ana mai i ke Kumu nui, i ka Uhane Hemolele mai ka lani mai, e alakai aku i na kanaka i ka mihi a me ke ola ma o Iesu Kristo la.
                Ke i mai la Iesu i kana poe haumana, "O ka oukou pono keia, e hoi ana au, a na'u no e hoouna mai i ke kumu na oukou, a hiki mai oia, nana e hoike i ko ke ao nei i ka hala, a me ka pono, a me ka hoohewa.'' Ioane xvi. 7, 8. O ke kumu oia no ka Uhane Hemolele mai ke Akua mai. He mana loa kona. A o kona mana nui oia ka mea e huli mai ai na kanaka aia o Iesu Kristo la. Ua make no Iesu i kalahala no ka poe hewa, a na ka poe kumu e hai aku i kona make ana, a na lakou no hoi e ao aku i ka mihi, a me ka paulele ia ia.
                Aka, ua paa na kanaka i ka hookuli, a me ka hoomaloka. Aia no ko lakou makemake ma ka hewa, ma ka ino, ma ka lealea; a ikaika loa ko lakou manao e noho mau malaila. A ina noho lakou e like me ko lakou makemake, ina e noho no lakou mamuli o ke kino, a pau ia i ka make, a pau hoi ko lakou uhane i ke kiolaia'ku iloko o ka lua ahi.
                Aka, no ko ke Akua minamina i ka uhane, a no kona makemake nui e ola ia, nolaila ke hooiho mai nei oia i ka Uhane Hemolele e ao mai i na kanaka, i hoolilo ae i ko lakou pepeiao i pepeiao hoolohe, a e hoopaa mai i ka Iesu olelo iloko o ka naau, i lilo ka naau paakiki i naau makemake ia ia, a i naau mihi i ka hewa. A hoopili mau mai oia i kekahi poe i kela la i keia la i hele lakou ma ke ala pololei e hiki aku ai i ke ola mau loa.
                Ina aole e iho mai ka Uhane Hemolele e hooikaika iloko ka naau o kanaka, make hewa ko Iesu make ana, a make hewa hoi ke ao ana a pau a ka a pau i ka make mau. Aole anei he mea nui ka uhane? Ua makemake nui ia kona ola mau ana e ke Akua, a me Iesu, a me ka Uhane Hemolele, a me ka poe pono a pau ma ka honua, a ma ka lani no hoi; a olioli nui wale iho la lakou a pau ke huli ia i ka uhane pono, a loaa mai ke ola pau ole; no ka mea, "Ua make ia a ua ola hou mai nei, ua nalowale, a ua loaa mai. Pela ia mau wahi mea i akaka'i ka nui o ka uhane.
                E na makamaka, heaha ka pono a oukou ke loaa ia oukou keia ao a pau, a lilo aku ko oukou uhane? E loaa no ka lealea, ka hanohano, ka waiwai, a ia mea aku ia mea aku i ko oukou noho ana ma ka honua nei. A make ke kino, heaha ka mea e loaa ia oukou. O ka noho mau maloko o ka po pau ole. "Aole loa e make ko laila ilo, aole loa e pio ko laila ahi.'' A liuliu loa ko oukou noho ana malaila: a makemake nui oukou e pakele ae mai loko mai o ua wahi ahi la. Heaha ka oukou mea e haawi aku ai i uku no ko oukou uhane? Ina ia oukou ka waiwai haawiia aku i uku, aole o oukou kanalua, aole kuihe i ka mea nui, i ka uhane paha, i ka waiwai paha; akaka loa ia wahi---e wikiwiki no oukou i ka uku aku, a hikilele hoi ka naau me ka olioli ku no ka uhane, paa loa ia ma ka lua meki, a malaila ia e ka palili mau ai maloko o ka onohe o ke ahi e aa mau loa ana.
                Pehea ko oukou manao? E malama me he holoholona la? E malama pono oukou, ea, i ko oukou mau uhane, i ole e lilo ko Iesu make ana no oukou i mea make hewa. L. L.

NO KA PONO A ME KA HEWA MA KOOLAU I OAHU.

                Holo aku wau ma Koolau, No vemaba 25.— O ko'u manao e ao aku i na kanaka i ka Olelo Hemolele, a e makaikai aku no hoi. Hoike e aku au makaukau lakou i na kula kamalii a e akoakoa mai i na kanaka no ka pule.
                Holo aku la au a hiki aku i Waimea ma ka umi o ka hora. Kakali mai ia'u kekahi kumu wahine me kana mau haumana he iwakalua. Kuhikuhi aku la au ia lakou i kekahi mau olelo. Aha o lakou, aoao paha ka poe ike i ka palapala; o ke koena aole lakou i ike i na hua a pau. Ninau aku la au i ua kumu la.
                "Pehea? aole anei he kumu e ae e kokua mai ia oe ma keia hana?
                I mai la kela," Aole. Ua lilo lakou a pau i ka hewa, i ka moe kolohe, a me ka inu rama.''