Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 7, 4 February 1835 — Page 52

Page PDF (922.76 KB)

52 KUMU HAWAII. ( FEB.

 

KE KAAO NO LOUI SA.

E na Haumana Hawaii,
                Ua heluhelu iho nei oukou ma ke Kumu Hawaii ma ka aoao 2, i ka "Hope o ke kanaka hoopanee i ka mihi'' ma Nu Ioka. Eia hoi ke kaao no kekahi kaikamahine i kona hoala ana i ka manao e imi i ke ola no kona uhane. Ua kakauia e kekahi kahunapule ma Amerika, o ka Louisa kumu, i mea e ao ai i na hooikaika, i ka hewa o ke kinai ana i ka Uhane Hemolele, i kona hiki ana mai maloko o ko lakou naau. Eia no ke kaao. A. B.
                "Mahope iho o kuu hele ana e noho ma kahi a'u i hoonohoia'i i kahuna, ike aku la au i kekahi kaikaimahine, he maikai kona maka a me kona kino, i hele pinepine mai i ka hale pule i na la Sabati. I kuu nana aku i kona noho ana ma ka hale pule, ua maopopo ia'u, aohe ona manao i ke Akua. Ua lilo kona naau i ka makemake a me ka lealea i na mea o keia ao. He maikai wale no ko ke ao nei imua o kona mau maka. I iho la hoi oia. "E noho lealea paha wau i na mea o keia ao i kekahi manawa, a mahope aku e huli au i ka pono o ke Akua.'' Aohe ona manao e hana i na mea hewa nui: o ka lealea ka manao: a hiki aku ia i ka wa luahine, alaila e imi i ke ola.
                Ua mau mai no ia i ka halepule i na la Sabati, a halawai hoi ia me na haipule Aka, i ka manawa e uwe mihi ana kona mau hoa i ko lakou hewa, aohe ona uwe iki. A i ko lakou haalulu ana malalo o kuu olelo ana aku, aohe ona ole o ka naau, he mea ia nona e ola'i, ke malama; a e make ai paha, ke malama ole.
                I aku la au i kekahi puu kaikamahine, e hele mai i kuu hale i kekahi hora ahiahi, e pule pu a e kamailio i na mea o ke ola. Hele pu mai la o Louisa me kona poe hoa. I kuu kamailio ana aku, uwe nui iho la lakou a pau; aka uumi iho la o Louisa i ka uwe ana, no kona makemake ole e ikeia' ku kona manao.
                A pau ka pule, i aku la au, "E halawai hou kakou ia nei i kela hebedoma." Hiki mai la ke ahiahi halawai, ua oluolu lakou. Kamailio pakahi aku la au me lakou a pau. Olelo huna ole mai lakou i ko lakou manao, me ka makemake nui i ka pono e ola'i. He okoa ka manao o Louisa, i hele mai no ia e kamailio me au i ka pono, me kona naau kiekie, mihi ole.
                I aku la au ia ia, "E Louisa, he oluolu ko'u i ka ike aku ia oe maanei i keia ahiahi. Ua ulu paha ka manao i ke Akua iloko ou.''
                Aole ia i ekemu mai.
                "E Louisa, inahea ka hoomaka ana o kou manao i ka pono?''
                I mai la kela, "Ua mau kuu manao, he mea nui keia, aole hoi au i malama pono aku mamuli o ia manao.''
                "Ke manao nei anei oe, ua oi aku keia mea i mua o na mea e ae a pau?
                "Ke makemake nei au e lilo i ohua nona.
                "Ua ike no oe, he nui kou hewa i ke Akua?"
                "Ua ike no he wahine hewa wau, no ka mea, pela mai ka olelo a ke Akua; aka, aole paha e ae pono aku kuu nau he oiaio."
                I aku la au, "Ke manao anei oe, e hihi no i ke Akua ke haawi mai i kona aloha hoola ia oe, oi manaoio ole aku oe i kana olelo? Nana no oe i hana, a i malama mai ia oe mai kou wa uuku a hiki i neia manawa: mai konalima wale i aloha iki aku ia ia, ua hoowahawaha oe i kana mau kauoha, a i neia wa hoi, aole e manao oe he hewa io kou imua ona. Ano hoi, e Louisa, e hoolohe oe i ko'u manao. Ke ae ole nei oe i ka oiaio o ka ke Akua olelo, i i mai ai, ua hewa oe. A ua lohe mai ke Akua i kau hoole ana aku i kana. Ea, auhea oe i ka hoohewaia e ke Akua. No ke aha la oe e ole ai? Ua make no o Kristo i Kalahala nou, a e pono no laia mai oe ma o Iesu la, e lilo auanei oe i ka hoohewaia e ke Akua. No ke aha la oe e ole ai? Ua make no o Kristo i Kalahala nou, a e pono no i ke Akua ke hoapono mai i ka poe a pau i hele io na la ma o Iesu la, me ka mihi i ko lakou hewa.''
                Noho malie wale iho no ia me ka ukiuki ole, aole i ekemu mau, aole hoi i uwe mihi.
                Kukuli iho la makou e pule, a pau ia halawai. A hiki mai ke ahiahi halawai o ka hebedoma hou, hele hou mai la o Louisa me a puu kaikamahine la. E aho iki kona manao ia ahiahi. Aole ia i huna i kona kaumaha a me ka makau ma ka naau.
                Kamailio pakahi au me lakou a pau. I aku la hoi au ia Louisa. "I manao iho la au, aole paha oe e hiki mai nei i keia ahiahi."
                I mai la kela, "E ke kumu, ua maopopo ia'u, eia ka manawa no'u e imi ai i ke ola no kuu uhane make ole. He loihi kuu hoowahawaha ana ia mea nui."
                "Ua maopopo no ia oe, he hewa kou i ke Akua, e Louisa?"
                Ae mai la kela. "Ae."
                "Ke manao nei anei oe, e Louisa, he pono kou e ola'i imua o ke Akua?''
                "Aole, ina e hoohewa mai ke Akua hewa ana mai. Ke makemake nei au e mihi, a ua paakiki ka naau, aole e hiki. Makemake no au e aloha i ke Akua, aole hoi au i ike i ke aloha."
                "Ke hoomanao nei anei oe, e Louisa, i ka olelo a Kristo. 'O ka mea haalele ole i kana mea a pau, aole ia he haumana na'u?'"
                Ae mai la ia, "Ae."
                "E manao pono mai oe i ka'u e ninau aku nei. Ua makaukau anei oe e haalele i na mea a pau no Kristo? Ua makaukau no oe, e haalele i kou poe hoa olioli, lealea, e waiho loa i na lealea hewa a pau o keia ao, e hui mai me ka poe haipule, e hooiaio i ka Haku mai e kou poe hoa kahiko, a e hoomaauia mai e lakou? Ua makaukau oe e koho ia Iesu i ola hou, a e noho haipule, e hana ana i ka pono i na la a pau o kou ola ana, ea?"
                Noonoo iho la ia me ka haalulu, alaila hai mai. "Aole paha i makaukau kuu naau ma ia mau mea."
                I aku la au. "Ua ike no oe, e Louisa, he moakaka wale no ka olelo a ke Akua, he mea luli ole ia. 'Aole e hiki ke malama i ke Akua a me ka mamona. Ina makemake oe i Kristiano, e haalele oe i na hewa a pau, e hele aku io Iesu la me ka naau pepe loa, a e hoawi aku ia oe iho nona."
                I kekahi hebedoma hou aku, hele mai no hoi lakou, aole hoi o Louisa. He wahi maimai iki no kana i noho ai ma kona wahi. Aka, i ka halawai ma ia hebedoma mai, hele hou mai la no ia. Ua pau hoi ka ikaika o kona manao mihi, ua emi ia i hope, a ua kinai i ka Uhane. Aole i hiki ia'u ke hoala hou i kona mihi, ua koho ia i ke ao nei i wahi nona. O ke oki ia o kona hele ana mai io'u la. Aka, mau ae la ia mau halawai me ka poe i koe, a hiki i kekahi manawa mahope mai. A ua mahuahua ka poe kaikamahine no ka Haku. Oia koe.
                A hala ae la na malama elua, ekolu paha, ane nalowale kuu manao nui ia Louisa, i ka lilo i ua mea e ae e manao ai. Ma ia hope, hele aku la au e ike i kekahi poe haumana a'u e kokoke ana ma kona wahi, hai mai la kekahi ia'u, "Aia, he mai nui ko Louisa, a e ake ia e ike ia oe. Aole emo, a ku aku la au ma kona wahi moe. He kuni kona mai. E waiho ana ia maluna o ka moe, e oni ana i ka mai kuni, a ua papa kona mau lehelehe a me ke elelo i ka maloo. Aloha aku la au