Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 7, 4 February 1835 — Page 50
50 KUMU HAWAII. (FEB.
HE UI MISIONARI.
E nana i ka aoao 42.
HAKINA 3.
No ka poe Iudaio.
1 Owai ka poe Iudaio?
He poe mamo lakou na ua lahuikanaka la i hoomoooleloia mai ai ma ka Olelo kahiko. He poe punahele na ke Akua i kela manawa. Haawi mai la o Iehova kona kanawai no lakou; a na lakou mai hoi o Iesu ma ke kino.
2 No ke aha la Iehova i hookuke aku ai ia lakou?
No ko lakou malama ole i kona, a no ka hoomaloka hoi. Hoohaumia lakou i kona mau mea laa; pepehi iho la hoi i kana poe kaula a make. Hoowahawaha ae la lakou i kana Keiki me ke kau aku ia ia ma ke kea.
3 Ma ka mea hea e paulele nui ai ka poe Iudaio i keia manawa?
Ma ka Olelo Kahiko a me kekahi mau palapala a ka lakou poe kumu kahiko.
4 Ma hea la ka like ole o ka lakou pule a me ka ko Iesu poe?
Ma ka hoole ana ia Iesu ka nui, aole ka Mesia oia: hoowahawaha no hoi lakou i ka Olelo Hou a Iesu a me ka kana poe haumana. Ua manao no lakou, e hiki mai auanei ka Mesia, he alii maoli no, a nana no e hoihoi hou i ke aupuni i ka Iseraela.
5 Pehea la e ike ai kakou, o Iesu no ka Mesia oiaio i olelo mua ia mai?
I ka noho ana o Iesu ma ke ao nei, a me kona eha ana, a me kona make ana ma ke koa: ua ko io no ka wanana a ka poe kaula kahiko: ua ku pono kona iho ana mai i ke ao nei me ka wanana a ka makua'lii o Iakoba, penei:—
"Aole la e haalele ka hoailonamoi mai ka Iuda aku,
Aole hoi he lunakanawai mawaena aku o kona mau wawae,
A hiki mai Silo;
A ia ia no ka hoakoakoa pu ana o kanaka.'' Kin. 49-10
A hoomaopopo mai hoi oia i kona ano ma na hana mana ana i hana'i.
6 Pehea ka noho ana o ka poe Iudaio
He naaupo ka nui o lakou; ua hehiia hoi lakou e kanaka e, me ka hoomauia mai. Ma kekahi mau aina, noho oluolu iki ko lakou manao i ka poe Kristiano, a loaa hoi ia lakou ka manao e huli i ka Olelo Hou.
7 Ma na aina hea i noho ai ka poe Iudaio ia manawa?
He kakaikahi ka poe ma Iudea; aia ka nui o lakou ma na aina ma ka aoao hema o Europa a ma Asia hoi. Aia no kekahi poe ma kela aina ma keia. Pela i ko ai ka olelo a Iehova ia Mose, "E hoopuehu o Iehova ia oe iwaena o kanaka a pau mai kekahi aoao o ka honua a hiki i kekahi." Kanl. 32-64.
8 Ehia lakou i keia manawa e noho nei?
Aole akaka loa; manao ae la kekahi poe, ekolu miliona; a o kekahi, eono miliona; a na ka oiaio
9 E lilo hou anei ka poe Iudaio i poe Kristiano?
Ae; no ka mea, ua wananaia mai e ke kaula e Zekaria, peneia, "E nana aku a e uwe aku.'' Zek. 12-10. "A pela e hoolaia'i ka Iseraela a pau; me ka palapalaia, E hele ana ka mea hoola mai loko mai o Ziona, a e pale ae ia i ka aia mai o Iakoba aku.'' Rom. 11—26.
10 Ua manao anei ia e hoi hou lakou i ka aina o ko lakou poe kupuna?
Manao ae la ka poe Iudaio a me kekahi poe Kristiano e hoi lakou e like me ka ano ponoi o ka Olelo a ke Akua. A manao ae la kekahi poe e hui pu auanei ka poe Iudaio me ka poe ekalesia ma na aina a pau a lakou e noho ai. Aole akaka ia mea ma ka olelo a ke Akua.
HAKINA 4.
No ka poe Mahomeda.
1 Owai ke kumu ao aku i ka Mahomeda pule?
O ke kaula wahahee o Mahomeda, a malaila mai ka ino o ua pule nei.
2 Ma ka aina hea i ao mua ia'i keia pule?
Ma Arabia, ma Meka a ma Madina ma na kulanakauhale elua ana i noho ai.
3 Ehia makahiki no Iesu mai kana ao ana?
Eono haneri makahiki a me ka umikumamawalu mai ka hanau ana mai o Iesu.
4 Ma ka mea hea oia i hoolaha aku ai i kana pule?
Ma ka pahikaua ka nui.
5 Pehea ke ano o ua pule la?
He mea lapuwale no ia. Ua kawili pu Iudaio, a me kekahi manao hewa o ka poe ai ke kino, ma keia ao; a i kela ao, e loaa kekahi maikai o lakou. Aole o lakou ona rama, aole hoi lakou e inu waina.
6 Pehea ka inoa o ua palapala la i manao ia e lakou he mea laa?
Ua kapaia aku ia o ke Korana.
7 Ma na aina hea ka nui o kanaka mamuli o keia pule?
Ma ke komohana o Asia a ma ka akau o Aferika.
8 Ehia kanaka mahope o ia pule?
Akahi haneri a me na miliona he umi.
9 Pehea ua pule la ia manawa?
He kulanalana wale no ia aole i onipaa.
KE KEIKI AA A ME KE KULI.
Hele aku la kekahi kahuna pule e ike i ko ka hale o ka poe aa a me ke kuli ma Ladana. Ike aku la ia i kekahi keiki kane, he maikai kona maka ke nana aku, he kuli nae me ka aa.
Lalau aku la ua kanaka la i ke poho, a kakau iho la ma ka paia penei:
'Nawai ka honua i hana?'
Lalau mai la ua keiki la i ke poho, a kakau iho penei:
"I kinohi hana ke Akua i ka lani a me ka honua.''
Kakau hou ke kanaka,
'Heaha ka mea e hele mai ai o Iesu, ke Kalahala i keia ao lilo i ka hewa?'
Kakau ke keiki,
"Eia ke aloha o ke Akua i ko ke ao nei, ua haawi mai la oia i kana Keiki hanau-kahi, i make ole ai ka mea paulele ia ia, i loaa hoi ia ia ke ola mau loa."
Kakau hou ke kanaka penei,
'E kuu keiki, heaha ka ke Akua i hana mai ai ia'u, he leo ko'u a me ka lohe, a waiho aku ia oe me ka nele ia mau mea?"
Kanalua iho la ua keiki la, a uwe aku la, alaila, kakau ma ka papa penei,
"Pela no, e ka Makua, o ko'u makemake no ia."
Nani ka pololei o ka olelo a ua keiki ninau mai ai ua kanaka la; a hai pono mai no.
"Pomaikai ka poe pololei, a makewai no ka pono; no ka mea e hoomaonaia lakou."