Kuokoa Home Rula, Volume IX, Number 34, 25 ʻAukake 1911 — HE MOOLELO HOONI PUUWAI No ka eueu KAPUNOHUULA Ka hele ana o Kauluhinalo ma ke A-na-Ka Hoao ana me Kaeweulaokalani ma Keawaula, Ma kua, Waianae. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

HE MOOLELO HOONI PUUWAI No ka eueu KAPUNOHUULA

Ka hele ana o Kauluhinalo ma ke A-na-Ka Hoao ana me Kaeweulaokalani ma Keawaula, Ma kua, Waianae.

MOKUNA 111. //eA'«iiC(( e m tut Huwan

Iwa olelo mai la 'u k hun>i tuM. "Auhe.t olua O kel<v wahi palahalahu Li m i ka 1 o ka hi la e ku .11 ka hei ui o ke akua a ni ke akua u e kuhikuhi pono OIAI kf waiho in;u nei 1 kim lrtttWtt —makn —Wa hctau ~ X) ke akua. Aki nae l ka l.ikon hina ana aka n e, dia na nunu la ke l;au mai la 1 na knmu laau a me he mea la, o ka heian ia li a no ka kakou la e nana ae apau 1 ka p»a, a noho tloko 0 keh kihanoho la, a 0 kahi u ! e mahi ai 1 ki ai, o ka m.n'a, 0 ! ka awa, .1 oia ka mea e hal alia ! nei i kuu maa lih.lihi maka, oui ka'ue Wvinana nei, nolaila, e > nana aku kakou la mua. l | Ua ninau nui U o Kauakalu yua kahuna nei. u Heaha ke .kumu o ka nee a"a o keia mau '.lunaalakou a ke kuahtw«?" 1 "Ae, 1 mea 2 nani at oe, aohe e waia 0 kai mai ke pn, a he lelele wale no ka uka nei ke īho 1 kai, oia 1 lohe oe," wahi a ke kahuna 1 pane mai ai 11 E, auhea olua? E ho' kakou; ua lavya a ua miopopo no na hana o keta mua aku no ka hanau 0 ko wahine. A 1 «}ai he pihkia o ka puolo aa a me ka wahme, o ka | oukou īa oka puolo, e īke oukou, a o kaleou apau e mna aku 1 kahi 0 ka o ka puolo, j aia la 1 hea. A 1 ko ole keia niau wanana a'u ea, e ku ae j| lsuu mau maea e poalo a kalua! )a'u (lokookaimu He }wi make keia īa oukou e na'hi Qjai giu e nei npua q olua, » e lohe mua no nae _>hia 1 ka'u kauoha e waiho ka la hanau a mahope a iho aku an, ke ku 1 ka Ja o ka hooilo iianau Malia paha ke kali mai nei na aln noho kuahiwi o Pueo īa'u, no ka mea, ke kam nei ka ula olelo o kauhale. Ia lakou nei e makaukau nei p 1)01, ua olelo aku la ke kahnna ia Kahaleohai. c *Ma aku nei no e hoi ai." Ua olglo rr{ai ia o Kal}aleohj,ij }ke kahupa: "£ hoi ro kakou no kaj ( 1 loaa ka hoi'{ia q uka," "Na olua no ia e booraanao wahi a ua kahuna nei 1 pane mai_aj, Hiii iho Ia lakou apau, a hoi aku la ua kahuna nei no kona wahi ī ke kuahiwi, a hoi no hoi 0 Kahaieohai ame Kauakahi no 1 Ulakiu. I Ia Kahaleohai ame Kauakahi e hoi nei no ko laua mau hale. A1 ka hiki ana o laua nei ma kai pono o Nounou, a o ka pa pono 0 ka la i na pah ha--1 uhuli o Kaala a me ka lae o Kahuku, a me Kaena, a ke najia pono ala 0 Kauakahi ika au aku q Kaala 1 ke kai halau loa a Moananuiaikalehua. He lana ia na ale o Kaieiewahp ipe he kapa ke'a aja ka moe o ka ale 0 Kaieieloko, aohe onu ale e īkeia aku a ka maka. la wa, pn ae la ka a» kahiko a hanim ka waiopua ma uka o Kalualihihhi. Noho-iho la o Kau akahi i ke

aliua, ike kuh e llwe „, u la Kaala a me Kiem 1 ki au aku 1 kn moana, a m t ia noho ana 1 uwe heleu ai ua alii nei 1 ka au aeuo ka Lie o Kaena i na ale huh lua o Kaieiewaho. — ka-wa o ~Ke\vāto'NāK 1 kao'"i iho a» ma na poohiwi o Kauakahi—-e "E aha ana oe f uwe helu nei? Owai kau e makemake nei, 1 ninau mai ai 0 KaweloNaki. "O Oahu no," wahi a ua alii nei 1 pane aku ai. Hookahi no Oahu o ka noho iho no me Kaiwaiopua, a ua makemake au īa oe 1 ka hoao ana me ke kaikamahine a Kaha leohai, ke alii 0 Waipouli." "E, mai manao oeooe wale no ke alii, he alu o Kahaleohai no keia poe 0 ka Pohaku-kani-o holoholoku," wahi a Kawelo Naki i olelo aku ai i ua ahi opio nei. E ke keiki paakiki e, ua ko o Kawaiopua ia oe elua keiki, he hookahi me ka aa e hemo mai ai, oia ke kane. O ka lua he wahine, pau no kau keiki, 1 lohe oe e kuu hanai paakiki A no kuu lohe ana ae nei 1 kou leo kuo, manao ae nei la heaha U keia leo nui ou p ke alu e qwe nei, eia ka no ko aloKa po } |fo hoa hele ona kuahiwi o Oahu oia paha ke kumu o kou uwe ana iho nei,* wahl a ua kahu hanai nei ona 1 pane mai ai. "Aole o'u makemake īa oe e hoi ae i Oahu. Maanei no e .noho ai, a o kou atna r\o keja, e noho ai. He ama nui oka ai a me ka ī'a, a he aina kanaka, i lohe oe.*' A noho no 1 ke ]calu{falvi q Puna, oke kahuh ae no o ka pua o ka neki, Ka ke ani mai no aka lau o ke Kawelu o Nounou, Hom no Ike ala o ka lauae o Pueo, A noho no 1 ka laula o Puna, Ina ku moe ana īpo o Ka~ lehuawehe, A lai ka noho ana i ka lulu o Hauola. OJa ua keiki poo paak>ki, a alu o Kahaleoha> } 0 ka'u waiwai īho la ia oka pulama ia og ( Ika hiki ana o Kawela Naki t ka hale o ke kaikuaana a haku 0 lakou oia o Kahaleohai ika wannao. Ua olelo aku la oia īa Kahaleohai: "E kuu haku, e ala ae oe, e kn i ka lei a kakou, Ia ala ana ae o Kahaleohai, ua pane mai la 01 a: "O oe mai la ka īa." "Ae, owau mai ia, a 1 kii mai la au ia oē e kii ae 1 ke kapu alii opio a kaua." "Aia ihea," 1 ninau aku ai o Kahaleohai. "Aia ia Kawailoa kahi 1 pae ai," wahi a Kawelo Naki 1 pane mai ai. "E ku 10 aku au," wahi a Ka haleohai. Ia hiki ana aku 0 Kahaleohai e moe ana ua.keiki nei, a hoala ae h oia Ike keiki pae hewa īa Kauai. "E ke keiki, aole oe e pono e moe 1 keia wahi. He make wale no ka poe e a'e ana ma keia wahi, nolaila, e pono e hoi oe 1 ko'u wahi e noho ai no ka mea, he> make wale no na wahi apau o keia wahi au e noho neh