Kuokoa Home Rula, Volume IX, Number 15, 14 ʻApelila 1911 — Haiolelo a A. W. Achi imua o ke Komite o ka Aha Senate, MA KA BILA POI MAI KA HALE MAI, OIA KA BILA HELU 160 [ARTICLE]

Haiolelo a A. W. Achi imua o ke Komite o ka Aha Senate,

MA KA BILA POI MAI KA HALE MAI, OIA KA BILA HELU 160

Eia hou na hoi oka makemake o ka. Papa Ola ma-keia kanawai a lakou e koi mai nei ia oukou e hooho lo aku, i kuu~matiao inano e nana īa ka manao o ka Pauku 991 o ko kakou mau Kanawai ehke me ia i hoololiia ma ke Kanawai 42'0 na Kanawai oke Kau o 1905 he mea maopopo loa ua loaa no t ka Papa ®la na kuleana e hana elike me na mea i makemakeia ma keia Kanawai a ina nohoi lakou e olelo mai.ana aole i loaa keia mau mana ia iakou i keia ke olelo nei, o ka iakou pani ku ana īna pake hana poi o keia kuianakauhale ika malama i hala ae nei, ua hana lakou ia mau hana me na kanawai yle e kofaua ana īa lakou Ma na m_ea e pili ana i ka malama ana ike ola o ka lehulehu ma kela a me keia wahi iloko o keia Teritore i kun manao, he mea pono no e waiho aku no oukou ia mau mana īloko oka lima ona lunakiai o kela ame keia kalana, no ka mea/he mea poao na kela ame keia poai e nana pono no ke ano o ko lakou malama la ana. t Aia ke noho mai la na iunakiai o keia kulanakauhale he poe a'u e olelo āku ai, he poe na ka iehulehu o na poe koho balota o keia kulanakauhale i hihnaī nui ai, enke no me ko lakou hilmai aaa la oukou ma ke ano 1 poe kau i cu k*nawai oka ama kulaiwi, aia manawa hookahi ke mkkemake nei no lakou e waiho aku'keia mau ano hana malalo o ka lakou hooponopono, a he poe hoi lakou i loaa pa makaukau piha e malama ī na pono laula oka leHE nana hoiriho oukou malalo o na #lelo a ke kanaw*l, e paa pa ana no me ka poe e noho mai la ma Kona iHāwaii, Hana ame Kipahulu ma Maui, ame Waipi® Hawaii ame na wahi kuaaina e ae, a ina oka makemake o ka Papa Ola e hookoia keia kanawai ma ia me u waht, alaila, aole e kana mai ka pilikia e loaa ana I keia lahul kaiiaka, a ina e makemakeia an& e hooko maoli ia »kttna olelo o keia. kanawai ma na wahi apau o keia aina alaila, he mea m|opopo loa e konoia mai ana oukou iku oukou wa e noho aku ai e noonoo i ka Bila Haawma no na makahiki elua e hiki mai ana, e haawi ī p UU dala o $250,000.00 no ka hlo o na makahiki elua e nee inai neij o ka'u e olelo aku ma ia mea, oia no keia, oke

kulana ma ke ano dala o keia Teritore ī k&ia la, aole ia j kupono e haawi i kekahi puu dala nui hewahewa no keia mea'. A. he mau hana apuhi wale no keia la oukou e n a hoa hanohano p ka Ahaolelo. Eia kekahi mea kupanaha a'u e īke nei. ke elelo rei na Kauka oka Papa Ola, e ulu ae a nui na moo kolela iloko oka poi, a o ka'u hoi e olelo aku ai, aole no e hik aaa ī. kaia poe Kauka ke olelo mai, aole e u'u ae ana keia mau moo kolela iloko,, o ka waiu, aka nae, ua pani ku anei iakou i ka uwi la ana o na Bipi Waiu iloke \ 0 keia kulanakauhale, a hoihoi ae hoi i ka uwi īa ana o na Bipi Waiu ma kahi hoofc»hi, ae ku hoi na makai o ke Aupum e nana aku i ka uwi ia ana o na Bipi Waiu, aole ioal no ke aha mai la ke kumu, o ka'u e pane aku Li om no keia, no ka mea, ke inu nei na poe waiwa, a poe mana 1 ka waiu, nolaila, aole loa e aa ana ke'ia poe o ka Papa Ola, e haaa aku pela, no ka mea, he maka'u Lea hkeu i ka hoopilikia ana aku 1 na mea ai a na poe waiwai a mana īloko oka aina, nolaila, kii ae nei lakeu a tra ka ai a ka poe ilihunne ilailu iho la e hoopilikia ai He mau hana apuhi maoli keia me ka moakaka loa. Me keia mau a]«lo pokole, ke waiho aku nei au na oukou e noonoo me ke akahele v me ke noi _pu eku ia oukou, ika pau ana o ka oukou noonoo ana, e hooholo pu iho oukou e waihoia neia Bila Kanawai ma ke pakaukaū, a e aeia na pak« hana poi e hana 1 ka lakou hana i keia manawa, oiai ka lehulehu e tt nei i na pilikia. Me ka mahalo